ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com
TED2009

Hans Rosling: Insights on HIV, in stunning data visuals

Hans Rosling HIV konusunda; Yeni gerçekler ve şaşırtıcı data görüntüleri...

Filmed:
1,174,291 views

Hans Rosling dünyanın en ölümcül ve en yanlış anlaşılan hastalığı HIV ile ilgili kompleks risk faktörlerini yeni görsel data sunumunu ile ortaya koyuyor; bu epideminin sonlandırılması için anahtar ilaç tedavileri değil yeni bulaşların önlenmesidir...
- Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
(ApplauseAlkış)
0
0
5000
(Alkışlar)
00:18
AIDSAIDS was discoveredkeşfedilen 1981; the virusvirüs, 1983.
1
6000
5000
AIDS 1981 yılında keşfedildi, virus 1983'de
00:23
These GapminderGapminder bubbleskabarcıklar showgöstermek you
2
11000
2000
Bu "gapminder" baloncukları sizlere
00:25
how the spreadYAYILMIŞ of the virusvirüs was in 1983 in the worldDünya,
3
13000
4000
virüsün 1983 yılında dünyaya nasıl yayıldığını gösteriyor,
00:29
or how we estimatetahmin that it was.
4
17000
2000
yani böyle tahmin ediyoruz.
00:31
What we are showinggösterme here is --
5
19000
2000
Burada gösterdiğimiz şey şu;
00:33
on this axiseksen here, I'm showinggösterme percentyüzde of infectedenfekte adultsyetişkinler.
6
21000
7000
bu eksende, enfekte hastaların yüzdesini gösteriyorum
00:40
And on this axiseksen, I'm showinggösterme dollarsdolar perbaşına personkişi in incomegelir.
7
28000
5000
bu eksende de kişi başına düşen geliri dolarla gösteriyorum.
00:45
And the sizeboyut of these bubbleskabarcıklar, the sizeboyut of the bubbleskabarcıklar here,
8
33000
4000
Bu baloncukların büyüklüğü, buradaki baloncukların büyüklüğü
00:49
that showsgösterileri how manyçok are infectedenfekte in eachher countryülke,
9
37000
3000
her ülkede kaç kişinin enfekte olduğunu gösteriyor,
00:52
and the colorrenk is the continentkıta.
10
40000
2000
renkler de kıtaları gösteriyor.
00:54
Now, you can see UnitedAmerika StatesBirleşik, in 1983,
11
42000
2000
Şimdi, 1983 yılında ABD^yi görüyorsunuz,
00:56
had a very lowdüşük percentageyüzde infectedenfekte,
12
44000
3000
çok az bir yüzdesi enfekteydi,
00:59
but duenedeniyle to the bigbüyük populationnüfus, still a sizableoldukça büyük bubblekabarcık.
13
47000
4000
ama büyük nüfusu nedeniyle, yine de büyük bir baloncuk.
01:03
There were quiteoldukça manyçok people infectedenfekte in the UnitedAmerika StatesBirleşik.
14
51000
3000
ABD'de enfekte olan kişi sayısı oldukça fazlaydı.
01:06
And, up there, you see UgandaUganda.
15
54000
2000
Ve yukarıda Uganda'yı görüyorsunuz.
01:08
They had almostneredeyse fivebeş percentyüzde infectedenfekte,
16
56000
3000
Neredeyse %5 oranında enfekte,
01:11
and quiteoldukça a bigbüyük bubblekabarcık in spitenispet of beingolmak a smallküçük countryülke, then.
17
59000
3000
küçük bir ülke olmasına rağmen o zaman için oldukça büyük bir balon...
01:14
And they were probablymuhtemelen the mostçoğu infectedenfekte countryülke in the worldDünya.
18
62000
5000
Ve belki de dünyadaki en enfekte ülkeydiler.
01:19
Now, what has happenedolmuş?
19
67000
2000
Peki neler oldu?
01:21
Now you have understoodanladım the graphgrafik
20
69000
2000
Grafiği anlamak zorundasınız,
01:23
and now, in the nextSonraki 60 secondssaniye,
21
71000
3000
ve şimdi bundan sonraki 60 saniyede
01:26
we will playoyun the HIVHIV epidemicsalgın in the worldDünya.
22
74000
3000
dünya HIV epidemi filmini oynatacağız.
01:29
But first, I have a newyeni inventionicat here.
23
77000
3000
Ama önce, burada yeni bir icadım var.
01:34
(LaughterKahkaha)
24
82000
3000
(kahkahalar)
01:39
I have solidifiedkatılaşmış the beamışın of the laserlazer pointerIşaretçi.
25
87000
4000
Lazer işaretleyicisinin ışınını katı hale getirdim.
01:43
(LaughterKahkaha)
26
91000
3000
(Kahkahalar)
01:46
(ApplauseAlkış)
27
94000
3000
(Alkışlar)
01:52
So, readyhazır, steadyistikrarlı, go!
28
100000
4000
Tamam, dikkat, hazır, başla!
01:56
First, we have the fasthızlı riseyükselmek in UgandaUganda and ZimbabweZimbabve.
29
104000
4000
İlk olarak Uganda ve Zimbabwe'de hızlı artış var.
02:00
They wentgitti upwardsyukarı doğru like this.
30
108000
2000
Böyle yukarı çıkıyorlar.
02:02
In AsiaAsya, the first countryülke to be heavilyağır şekilde infectedenfekte was ThailandTayland --
31
110000
4000
Thailand Asya'daki ilk yoğun enfekte ülke oluyor.
02:06
they reachedulaştı one to two percentyüzde.
32
114000
2000
Yüzde bir-iki civarına ulaştılar.
02:08
Then, UgandaUganda startedbaşladı to turndönüş back,
33
116000
2000
Sonra Uganda geri dönmeye başladı,
02:10
whereasbuna karşılık ZimbabweZimbabve skyrocketedfırlamış,
34
118000
2000
bu arada Zimbabwe roket hızıyla yükseldi,
02:12
and some yearsyıl latersonra SouthGüney AfricaAfrika had a terriblekorkunç riseyükselmek of HIVHIV frequencySıklık.
35
120000
4000
bir kaç yıl içinde Kuzey Afrika'da HIV sıklığında berbat bir artışı başladı.
02:16
Look, IndiaHindistan got manyçok infectedenfekte,
36
124000
2000
Bakın, Hindistan'da pek çok enfekte var,
02:18
but had a lowdüşük levelseviye.
37
126000
2000
ama düzeyi düşük.
02:20
And almostneredeyse the sameaynı happensolur here.
38
128000
2000
Ve burada da neredeyse aynısı oluyor.
02:22
See, UgandaUganda cominggelecek down, ZimbabweZimbabve cominggelecek down,
39
130000
3000
Bakın, Uganda aşağı iniyor, Zimbabwe aşağı iniyor,
02:25
RussiaRusya wentgitti to one percentyüzde.
40
133000
2000
Rusya yüzde bir'e çıktı.
02:27
In the last two to threeüç yearsyıl,
41
135000
3000
Son iki üç yılda
02:30
we have reachedulaştı a steadyistikrarlı statebelirtmek, bildirmek of HIVHIV epidemicsalgın in the worldDünya.
42
138000
4000
dünyada HIV epidemisinde sabit bir hale geçmiş bulunuyoruz.
02:34
25 yearsyıl it tookaldı.
43
142000
3000
Tam 25 yılımızı aldı.
02:37
But, steadyistikrarlı statebelirtmek, bildirmek doesn't mean that things are gettingalma better,
44
145000
3000
Ama, sabit seyir işlerin iyi gittiğini göstermez,
02:40
it's just that they have stoppeddurduruldu gettingalma worsedaha da kötüsü.
45
148000
3000
sadece daha kötüye doğru gitmiyorlar.
02:43
And it has -- the steadyistikrarlı statebelirtmek, bildirmek is, more or lessaz,
46
151000
4000
Ve bu sabit seyir halinde
02:47
one percentyüzde of the adultyetişkin worldDünya populationnüfus is HIV-infectedHIV enfekte.
47
155000
4000
dünya nüfusunun yaklaşık %1'i HIV ile enfekte.
02:51
It meansanlamına geliyor 30 to 40 millionmilyon people,
48
159000
3000
Bu 30-40 milyon kişi demek,
02:54
the wholebütün of CaliforniaCalifornia -- everyher personkişi,
49
162000
2000
Neredeyse Kaliforniya nüfusu kadar, herkes dahil..
02:56
that's more or lessaz what we have todaybugün in the worldDünya.
50
164000
2000
işte dünyadaki durum aşağı yukarı böyle.
02:58
Now, let me make a fasthızlı replayyeniden yürütme of BotswanaBotsvana.
51
166000
5000
Şimdi Botswana için hızlıca yendiden göstereyim.
03:03
BotswanaBotsvana -- upperüst middle-incomeorta gelirli countryülke in southerngüney AfricaAfrika,
52
171000
4000
Botswana-Afrika'da orta-üst geliri olan bir güney Afrika ülkesi,
03:07
democraticdemokratik governmenthükümet, good economyekonomi,
53
175000
3000
yönetimi demokratik, ekonomisi iyi,
03:10
and this is what happenedolmuş there.
54
178000
2000
işte orada olan biten;
03:12
They startedbaşladı lowdüşük, they skyrocketedfırlamış,
55
180000
2000
Düşük başlayıp roket hızıyla yükseldiler,
03:14
they peakedkadar yükseldi up there in 2003,
56
182000
3000
2003'de tepe noktası yaptılar,
03:17
and now they are down.
57
185000
2000
sonra aşağıya indiler.
03:19
But they are fallingdüşen only slowlyyavaşça,
58
187000
2000
Ama aşağıya yavaşca iniyorlar,
03:21
because in BotswanaBotsvana, with good economyekonomi and governanceYönetim,
59
189000
2000
çünkü Botswana'da iyi ekonomi ve hükümet ile
03:23
they can manageyönetmek to treattedavi etmek people.
60
191000
3000
insanları tedavi etmeyi başarabiliyorlar.
03:26
And if people who are infectedenfekte are treatedişlenmiş, they don't dieölmek of AIDSAIDS.
61
194000
3000
Ve enfekte insanlar tedavi edilirse, AIDS'den ölmüyorlar.
03:29
These percentagesyüzdeler won'talışkanlık come down
62
197000
3000
Bu yüzdeler de aşağıya inmiyor.
03:32
because people can survivehayatta kalmak 10 to 20 yearsyıl.
63
200000
2000
çünkü insanlar 10-20 yıl hayatta kalabiliyorlar.
03:34
So there's some problemsorun with these metricsölçümleri now.
64
202000
3000
O zaman bu ölçülerde bazı sıkıntılar var.
03:37
But the pooreryoksul countriesülkeler in AfricaAfrika, the low-incomedüşük gelirli countriesülkeler down here,
65
205000
4000
Afrika'daki daha fakir ülkeler, geliri az olan ülkeler burada aşağıda,
03:41
there the ratesoranları falldüşmek fasterDaha hızlı, of the percentageyüzde infectedenfekte,
66
209000
6000
bu ülkelerde enfekte insan oranların hızla azalıyor
03:47
because people still dieölmek.
67
215000
2000
çünkü bu ülkelerde insanlar hala ölüyor.
03:49
In spitenispet of PEPFARPEPFAR, the generouscömert PEPFARPEPFAR,
68
217000
3000
PEPFAR'a rağmen, cömert PEPFAR,
03:52
all people are not reachedulaştı by treatmenttedavi,
69
220000
3000
tedavi herkese ulaşamıyor,
03:55
and of those who are reachedulaştı by treatmenttedavi in the poorfakir countriesülkeler,
70
223000
2000
ve fakir ülkelerde tedavisi başlananlardan 2 yıl içinde
03:57
only 60 percentyüzde are left on treatmenttedavi after two yearsyıl.
71
225000
3000
tedaviye devam edenlerin oranı %60 civarında.
04:00
It's not realisticgerçekçi with lifelongömür boyu treatmenttedavi
72
228000
4000
Bu fakir ülkelerdeki tüm hastalarda hayat boyu
04:04
for everyoneherkes in the poorestyoksul countriesülkeler.
73
232000
2000
devam eden bir tedavi için gerçekci değil.
04:06
But it's very good that what is donetamam is beingolmak donetamam.
74
234000
3000
Ama yapılacak olanın yapılmış olması güzel.
04:09
But focusodak now is back on preventionönleme.
75
237000
4000
Şimdi korumaya odaklanma zamanı.
04:13
It is only by stoppingDurduruluyor the transmissiontransmisyon
76
241000
3000
Dünya bu hastalıkla ancak bulaşmasını
04:16
that the worldDünya will be ableyapabilmek to dealanlaştık mı with it.
77
244000
3000
engelleyerek başa çıkabilecek.
04:19
DrugsUyuşturucu is too costlypahalı -- had we had the vaccineaşı,
78
247000
2000
İlaç çok pahalı--bir aşımız olsaydı,
04:21
or when we will get the vaccineaşı, that's something more effectiveetkili --
79
249000
3000
ya da aşımız olduğunda bu çok daha etkili olacak elbette--
04:24
but the drugsilaçlar are very costlypahalı for the poorfakir.
80
252000
2000
ama ilaçlar fakirler için çok pahalı.
04:26
Not the drugilaç in itselfkendisi, but the treatmenttedavi
81
254000
2000
İlacın kendisi de değil, tedavi
04:28
and the carebakım whichhangi is neededgerekli around it.
82
256000
2000
ve bakım gereksinimi pahalı.
04:32
So, when we look at the patternmodel,
83
260000
3000
Yani bu dağılıma baktığımızda,
04:35
one thing comesgeliyor out very clearlyAçıkça:
84
263000
2000
bir şey çok net gözüküyor;
04:37
you see the bluemavi bubbleskabarcıklar
85
265000
2000
mavi baloncukları görüyorsunuz
04:39
and people say HIVHIV is very highyüksek in AfricaAfrika.
86
267000
2000
ve insanlar Afrika'da yüksek HIV yüzdesi var diyor.
04:41
I would say, HIVHIV is very differentfarklı in AfricaAfrika.
87
269000
3000
Oysa ben HIV Afrika'da çok farklı derdim.
04:44
You'llYou'll find the highesten yüksek HIVHIV rateoran in the worldDünya
88
272000
4000
Dünyadaki en yüksek HIV hızını
04:48
in AfricanAfrika countriesülkeler,
89
276000
2000
Afrika ülkelerinde bulacaksınız.
04:50
and yethenüz you'llEğer olacak find SenegalSenegal, down here --
90
278000
2000
ama burada Senegal, aşağıda,
04:52
the sameaynı rateoran as UnitedAmerika StatesBirleşik.
91
280000
2000
ABD ile aynı orana sahip.
04:54
And you'llEğer olacak find MadagascarMadagaskar,
92
282000
2000
Ve Madagascar'ı ve pek çok
04:56
and you'llEğer olacak find a lot of AfricanAfrika countriesülkeler
93
284000
2000
Afrika ülkesini de dünyanın geriye kalanı
04:58
about as lowdüşük as the restdinlenme of the worldDünya.
94
286000
3000
kadar düşük oranlarda bulacaksınız.
05:01
It's this terriblekorkunç simplificationbasitleştirme that there's one AfricaAfrika
95
289000
4000
Tek bir Afrika'nın olduğunu düşünmek ve işlerin Afrika'da
05:05
and things go on in one way in AfricaAfrika.
96
293000
2000
nasıl gittiğinden bahsetmek berbat bir genelleme
05:07
We have to stop that.
97
295000
2000
Buna bir son vermeliyiz.
05:09
It's not respectfulsaygılı, and it's not very cleverzeki
98
297000
3000
Bu şekilde düşünmek ne çok saygılı
05:12
to think that way.
99
300000
2000
ne de akıllıca...
05:14
(ApplauseAlkış)
100
302000
4000
(Alkışlar)
05:18
I had the fortuneservet to livecanlı and work for a time in the UnitedAmerika StatesBirleşik.
101
306000
3000
ABD'de bir süre yaşama ve çalışma şansım oldu.
05:21
I foundbulunan out that SaltTuz LakeGöl CityŞehir and SanSan FranciscoFrancisco were differentfarklı.
102
309000
4000
Salt Lake City ve San Francisco'nun farklı yerler olduğunu öğrendim.
05:25
(LaughterKahkaha)
103
313000
2000
(Kahkahalar)
05:27
And so it is in AfricaAfrika -- it's a lot of differencefark.
104
315000
3000
Yani Afrika'nın içinde--pek çok farklılıklar var.
05:30
So, why is it so highyüksek? Is it warsavaş?
105
318000
2000
Peki bu neden yüksek? Savaş yüzünden mi?
05:32
No, it's not. Look here.
106
320000
2000
Hayır, değil. Buraya bakın.
05:34
War-tornSavaş yorgunu CongoKongo Cumhuriyeti is down there -- two, threeüç, fourdört percentyüzde.
107
322000
3000
Savaştan çıkmış Kongo aşağıda burada--yüzde 2-3-4'lerde
05:37
And this is peacefulhuzurlu ZambiaZambiya, neighboringkomşu countryülke -- 15 percentyüzde.
108
325000
4000
Ve barış dolu Zambia, hemen komşu ülkesi -- Yüzde 15'lerde.
05:41
And there's good studiesçalışmalar of the refugeesmülteciler cominggelecek out of CongoKongo Cumhuriyeti --
109
329000
3000
Ve Congo'dan kaçan mültecilerle ilgili yapılmış güzel çalışmalar var
05:44
they have two, threeüç percentyüzde infectedenfekte,
110
332000
2000
%2-3 oranında enfekteler...
05:46
and peacefulhuzurlu ZambiaZambiya -- much higherdaha yüksek.
111
334000
2000
ve barış dolu Zambia-- çok daha yüksek.
05:48
There are now studiesçalışmalar clearlyAçıkça showinggösterme
112
336000
2000
Şimdi yapılan çalışmalar savaşların ve
05:50
that the warssavaşlar are terriblekorkunç, that rapestecavüz are terriblekorkunç,
113
338000
3000
tecavüzlerin berbat olduğunu gösteriyor.
05:53
but this is not the drivingsürme forcekuvvet for the highyüksek levelsseviyeleri in AfricaAfrika.
114
341000
3000
Ama bu Afrika'daki yüksek hız için tetikleyici olan şey değil.
05:56
So, is it povertyyoksulluk?
115
344000
2000
Peki, fakirlik mi?
05:58
Well if you look at the macroMakro levelseviye,
116
346000
2000
Makro düzeyde bakarsanız,
06:00
it seemsgörünüyor more moneypara, more HIVHIV.
117
348000
2000
nerede çok para var, orada daha çok HIV var.
06:02
But that's very simplisticbasit,
118
350000
3000
Ama bu çok basit oldu,
06:05
so let's go down and look at TanzaniaTanzanya.
119
353000
2000
aşağıya inip Tanzania'ya bakalım.
06:07
I will splitBölünmüş TanzaniaTanzanya in fivebeş incomegelir groupsgruplar,
120
355000
4000
Tanzania'yı beş gelir grubuna göre böldüm,
06:11
from the highesten yüksek incomegelir to the lowesten düşük incomegelir,
121
359000
2000
en yüksekden en düşük gelire göre dizdim.
06:13
and here we go.
122
361000
2000
ve işte başlıyoruz.
06:15
The onesolanlar with the highesten yüksek incomegelir, the better off -- I wouldn'tolmaz say richzengin --
123
363000
3000
Geliri yüksek olanlarda, zengin de diyemem ama daha iyi olanlar
06:18
they have higherdaha yüksek HIVHIV.
124
366000
2000
daha yüksek HIV oranına sahip.
06:20
The differencefark goesgider from 11 percentyüzde down to fourdört percentyüzde,
125
368000
3000
Aradaki fark %'4'den %11'lere varıyor,
06:23
and it is even biggerDaha büyük amongarasında womenkadınlar.
126
371000
2000
ve kadınlar arasındaki fark daha da fazla.
06:25
There's a lot of things that we thought, that now, good researchAraştırma,
127
373000
4000
Pek çok şeyi düşündük, Afrika Enstitüleri ve araştırmacıları,
06:29
donetamam by AfricanAfrika institutionskurumlar and researchersaraştırmacılar
128
377000
3000
uluslararası araştırmacılar ile yaptıkları çalışmalarda
06:32
togetherbirlikte with the internationalUluslararası researchersaraştırmacılar, showgöstermek that that's not the casedurum.
129
380000
3000
durumun böyle olmadığını gösterdi.
06:35
So, this is the differencefark withiniçinde TanzaniaTanzanya.
130
383000
2000
İşte bu Tanzania içindeki farklılıklar.
06:37
And, I can't avoidönlemek showinggösterme KenyaKenya.
131
385000
2000
Ve Kenya'yı göstermeden edemeyeceğim.
06:39
Look here at KenyaKenya.
132
387000
2000
Bakın burası Kenya.
06:41
I've splitBölünmüş KenyaKenya in its provincestaşra.
133
389000
2000
Kenya'yı illerine ayırdım.
06:43
Here it goesgider.
134
391000
2000
Başladı.
06:45
See the differencefark withiniçinde one AfricanAfrika countryülke --
135
393000
3000
Bir Afrika ülkesi içindeki farklılığı görüyor musunuz?
06:48
it goesgider from very lowdüşük levelseviye to very highyüksek levelseviye,
136
396000
3000
En azdan en yükseğe doğru değişiyor,
06:51
and mostçoğu of the provincestaşra in KenyaKenya is quiteoldukça modestmütevazi.
137
399000
3000
ve Kenya'nın illerinden pek çoğu oldukca tutucudur da.
06:54
So, what is it then?
138
402000
2000
O zaman ne?
06:56
Why do we see this extremelyson derece highyüksek levelsseviyeleri in some countriesülkeler?
139
404000
4000
Bazı ülkelerdeki bu inanılmaz yüksek rakamları niye görüyoruz?
07:00
Well, it is more commonortak with multipleçoklu partnersortaklar,
140
408000
3000
Tamam. Çok eşli topluluklarda daha fazla,
07:03
there is lessaz condomPrezervatif use,
141
411000
3000
az kondom kullanılan,
07:06
and there is age-disparateyaş birbirinden farklı sexseks --
142
414000
3000
yaşlı erkeklerın genç kadınlarla
07:09
that is, olderdaha eski menerkekler tendeğiliminde to have sexseks with youngerdaha genç womenkadınlar.
143
417000
3000
cinsel ilişki kurmaya eğilimli olduğu yerlerde daha fazla.
07:12
We see higherdaha yüksek ratesoranları in youngerdaha genç womenkadınlar than youngerdaha genç menerkekler
144
420000
3000
Çok enfekte olan ülkelerde genç kadınların hastalık oranı
07:15
in manyçok of these highlybüyük ölçüde affectedetkilenmiş countriesülkeler.
145
423000
2000
genç erkeklere göre çok daha fazla.
07:17
But where are they situatedbulunan?
146
425000
2000
Peki yerleşimleri nerede?
07:19
I will swaptakas the bubbleskabarcıklar to a mapharita.
147
427000
2000
Baloncuğu kapatıp bir haritaya geçeceğim.
07:21
Look, the highlybüyük ölçüde infectedenfekte are fourdört percentyüzde of all populationnüfus
148
429000
4000
Bakın, yüksek oranda enfekte olanlar tüm nüfusun %4'ü
07:25
and they holdambar 50 percentyüzde of the HIV-infectedHIV enfekte.
149
433000
3000
ve HIV-enfekte olanların %50'sini oluşturuyor
07:28
HIVHIV existsvar all over the worldDünya.
150
436000
3000
HIV tüm dünyada var.
07:31
Look, you have bubbleskabarcıklar all over the worldDünya here.
151
439000
2000
Bakın, dünyanın her yerinde artık baloncuk var
07:33
BrazilBrezilya has manyçok HIV-infectedHIV enfekte.
152
441000
3000
Brezilya'da pek çok HIV pozitif var
07:36
ArabArap countriesülkeler not so much, but Iranİran is quiteoldukça highyüksek.
153
444000
3000
Arap ülkelerinde çok değil ama İran oldukça yüksek.
07:39
They have heroineroin addictionbağımlılığı and alsoAyrıca prostitutionfuhuş in Iranİran.
154
447000
4000
İran'da eroin bağımlılığı ve fuhuş var.
07:43
IndiaHindistan has manyçok because they are manyçok.
155
451000
2000
Hindistan'da çok var çünkü çok kalabalıklar.
07:45
SoutheastGüneydoğu AsiaAsya, and so on.
156
453000
2000
Güney Asya, ve diğerleri.
07:47
But, there is one partBölüm of AfricaAfrika --
157
455000
2000
Ama Afrika'nın bir bölgesi var ki--
07:49
and the difficultzor thing is, at the sameaynı time,
158
457000
2000
Aynı anda hem Afrika hakkında genelleyici olmamak
07:51
not to make a uniformüniforma statementaçıklama about AfricaAfrika,
159
459000
4000
hem de "neden böyle oluyor" sorusuna cevap
07:55
not to come to simplebasit ideasfikirler of why it is like this, on one handel.
160
463000
4000
olarak basit fikirler üretmemek aslında oldukça zor.
07:59
On the other handel, try to say that this is not the casedurum,
161
467000
3000
Diğer yandan, bu durumun ciddi olduğunu itiraf etmek lazım,
08:02
because there is a scientificilmi consensusfikir birliği about this patternmodel now.
162
470000
4000
çünkü dağılım hakkında artık bilimsel görüş birliğine de varıldı.
08:06
UNAIDSUNAIDS have donetamam good dataveri availablemevcut, finallyen sonunda,
163
474000
3000
UNAIDS nihayet HIV'ın yayılması ile ilgili
08:09
about the spreadYAYILMIŞ of HIVHIV.
164
477000
3000
düzgün verileri paylaştı.
08:12
It could be concurrencyeşzamanlılık.
165
480000
3000
Rastlantı olabilirdi.
08:15
It could be some virusvirüs typestürleri.
166
483000
3000
Bazı virüs tipleri de olabilirdi.
08:18
It could be that there is other things
167
486000
4000
Başka bazı şeylerin virüs bulaşımı
08:22
whichhangi makesmarkaları transmissiontransmisyon occurmeydana in a higherdaha yüksek frequencySıklık.
168
490000
3000
frekansını arttıyor olma ihtimali de var.
08:25
After all, if you are completelytamamen healthysağlıklı and you have heterosexualheteroseksüel sexseks,
169
493000
3000
Hepsini bir kenara bırakınca, tamamen sağlıklı ve heteroseksüel seks
08:28
the riskrisk of infectionenfeksiyon in one intercoursecinsel ilişki is one in 1,000.
170
496000
5000
yaşıyorsanız, tek bir ilişki ile enfekte olma riskiniz 1/1000.
08:33
Don't jumpatlama to conclusionssonuçlar now on how to
171
501000
2000
Hemen yorum yapmayın;
08:35
behaveDavranmak tonightBu gece and so on.
172
503000
2000
akşam kendinize hakim olun.
08:37
(LaughterKahkaha)
173
505000
2000
(Kahkahalar)
08:39
But -- and if you are in an unfavorableolumsuz situationdurum,
174
507000
3000
Ama-- eğer dezavantajlı bir durumdaysanız,
08:42
more sexuallycinsel transmittedaktarılan diseaseshastalıklar, it can be one in 100.
175
510000
3000
cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız varsa, oran 1/100
08:45
But what we think is that it could be concurrencyeşzamanlılık.
176
513000
3000
Yine de bunun tutarlı olabileceğini düşünüyoruz.
08:48
And what is concurrencyeşzamanlılık?
177
516000
2000
Ve tutarlı olan nedir?
08:50
In Swedenİsveç, we have no concurrencyeşzamanlılık.
178
518000
2000
İsveç'te, bizde tutarlılık yoktur.
08:52
We have serialseri monogamyTek eşlilik.
179
520000
2000
Bizde seri halde tek eşlilik var.
08:54
VodkaVotka, NewYeni Year'sYıl EveHavva -- newyeni partnerortak for the springbahar.
180
522000
2000
Votka, Yeni Yıl Arifesi--bahar aylarında yeni partner.
08:56
VodkaVotka, Midsummer'sYaz ortası EveHavva -- newyeni partnerortak for the falldüşmek.
181
524000
2000
Votka, yaz dönümü arifesi--sonbahar için yeni bir partner.
08:58
VodkaVotka -- and it goesgider on like this, you know?
182
526000
2000
Votka--ve bu şekilde devam ediyor, anlatabildim mi?
09:00
And you collecttoplamak a bigbüyük numbernumara of exesEski Sevgililer.
183
528000
3000
Ve yüksek rakamlarda "eski"niz oluyor.
09:03
And we have a terriblekorkunç chlamydiaKlamidya epidemicsalgın --
184
531000
2000
Ve berbat bir klamidya epidemimiz var--
09:05
terriblekorkunç chlamydiaKlamidya epidemicsalgın whichhangi stickssopa around for manyçok yearsyıl.
185
533000
4000
ve bu klamidya epidemisi yıllardır devam ediyor.
09:09
HIVHIV has a peakzirve threeüç to sixaltı weekshaftalar after infectionenfeksiyon
186
537000
3000
HIV enfeksiyondan 3-6 hafta sonra tepe noktası yapar
09:12
and thereforebu nedenle, havingsahip olan more than one partnerortak in the sameaynı monthay
187
540000
3000
ve bu nedenle aynı ay içinde birden çok partnere sahip olmak
09:15
is much more dangeroustehlikeli for HIVHIV than othersdiğerleri.
188
543000
3000
HIV bulaşımında diğer enfeksiyonlara kıyasla çok daha tehlikelidir.
09:18
ProbablyMuhtemelen, it's a combinationkombinasyon of this.
189
546000
2000
Olanlar muhtemelen bunların kombinasyonu.
09:20
And what makesmarkaları me so happymutlu is that we are movinghareketli now
190
548000
3000
Beni mutlu eden şey ise bu olaya bakış şeklimizin
09:23
towardskarşı factgerçek when we look at this.
191
551000
2000
bu şekilde olması.
09:25
You can get this chartgrafik, freeücretsiz.
192
553000
2000
Bu grafikleri ücretsiz olarak edinebilirsiniz.
09:27
We have uploadedyüklenen UNAIDSUNAIDS dataveri on the GapminderGapminder siteyer.
193
555000
3000
UNAIDS'den gelen verileri Gapminder.org sitesine yükledik.
09:30
And we hopeumut that when we actdavranmak on globalglobal problemssorunlar in the futuregelecek
194
558000
4000
Umudumuz şu ki gelecekte global sorunlar hakkında hareket ederken
09:34
we will not only have the heartkalp,
195
562000
3000
sadece kalbimizi
09:37
we will not only have the moneypara,
196
565000
2000
sadece paramızı değil,
09:39
but we will alsoAyrıca use the brainbeyin.
197
567000
3000
beynimizi de kullanacağız.
09:42
Thank you very much.
198
570000
2000
Çok teşekkür ediyorum.
09:44
(ApplauseAlkış)
199
572000
6000
ALKIŞLAR
Translated by Seda Demirel
Reviewed by Isil Arican

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Hans Rosling - Global health expert; data visionary
In Hans Rosling’s hands, data sings. Global trends in health and economics come to vivid life. And the big picture of global development—with some surprisingly good news—snaps into sharp focus.

Why you should listen

Even the most worldly and well-traveled among us have had their perspectives shifted by Hans Rosling. A professor of global health at Sweden's Karolinska Institute, his work focused on dispelling common myths about the so-called developing world, which (as he pointed out) is no longer worlds away from the West. In fact, most of the Third World is on the same trajectory toward health and prosperity, and many countries are moving twice as fast as the west did.

What set Rosling apart wasn't just his apt observations of broad social and economic trends, but the stunning way he presented them. Guaranteed: You've never seen data presented like this. A presentation that tracks global health and poverty trends should be, in a word: boring. But in Rosling's hands, data sings. Trends come to life. And the big picture — usually hazy at best — snaps into sharp focus.

Rosling's presentations were grounded in solid statistics (often drawn from United Nations and World Bank data), illustrated by the visualization software he developed. The animations transform development statistics into moving bubbles and flowing curves that make global trends clear, intuitive and even playful. During his legendary presentations, Rosling took this one step farther, narrating the animations with a sportscaster's flair.

Rosling developed the breakthrough software behind his visualizations through his nonprofit Gapminder, founded with his son and daughter-in-law. The free software — which can be loaded with any data — was purchased by Google in March 2007. (Rosling met the Google founders at TED.)

Rosling began his wide-ranging career as a physician, spending many years in rural Africa tracking a rare paralytic disease (which he named konzo) and discovering its cause: hunger and badly processed cassava. He co-founded Médecins sans Frontièrs (Doctors without Borders) Sweden, wrote a textbook on global health, and as a professor at the Karolinska Institut in Stockholm initiated key international research collaborations. He's also personally argued with many heads of state, including Fidel Castro.

Hans Rosling passed away in February 2017. He is greatly missed.


More profile about the speaker
Hans Rosling | Speaker | TED.com