TED2010
Jamie Oliver: Teach every child about food
"TED Prize" желбата на Џејми Оливер (Jamie Oliver): да го научи секое дете за храната
Filmed:
Readability: 3.2
9,428,806 views
Делејќи ги своите силни приказни од проекти против дебелината од Хантингтон, Западна Вирџинија, добитник на TED Prize (награда ТЕД) Џејми Оливер ги објаснува причините за потполн напад врз нашето незнаење за храната
Jamie Oliver - Chef, activist
Jamie Oliver is transforming the way we feed ourselves, and our children. The winner of the 2010 TED Prize, he's on a mission to teach every family about eating better and living healthier lives. Full bio
Jamie Oliver is transforming the way we feed ourselves, and our children. The winner of the 2010 TED Prize, he's on a mission to teach every family about eating better and living healthier lives. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Sadly,
0
0
2000
За жал,
00:17
in the next 18 minutes when I do our chat,
1
2000
3000
во следните 18 минути додека зборувам
00:20
four Americans that are alive
2
5000
3000
четворица Американци
00:23
will be dead
3
8000
2000
ќе умрат
00:25
from the food that they eat.
4
10000
3000
од храната што ја јадат.
00:28
My name's Jamie Oliver. I'm 34 years old.
5
13000
4000
Името ми е Џејми Оливер (Jamie Oliver). Имам 34 години.
00:32
I'm from Essex in England
6
17000
2000
Од Есекс сум, во Англија
00:34
and for the last seven years
7
19000
3000
и во последните седум години
00:37
I've worked fairly tirelessly
8
22000
3000
работам прилично напорно
00:40
to save lives in my own way.
9
25000
3000
на тоа да спасам животи на свој начин.
00:43
I'm not a doctor;
10
28000
2000
Не сум доктор.
00:45
I'm a chef,
11
30000
2000
Јас сум готвач;
00:47
I don't have expensive equipment
12
32000
2000
немам скапа опрема
00:49
or medicine.
13
34000
2000
или лекови
00:51
I use information, education.
14
36000
3000
Користам информации, образование.
00:54
I profoundly believe that the power of food
15
39000
3000
Длабоко сум уверен дека моќта на храната
00:57
has a primal place in our homes
16
42000
3000
е примарно место во нашите домови
01:00
that binds us to the best bits of life.
17
45000
4000
кое не врзува за најдобрите делови од нашите животи.
01:06
We have an awful,
18
51000
2000
Живееме во ужасна,
01:08
awful reality right now.
19
53000
4000
ужасна стварност во моментов.
01:13
America, you're at the top of your game.
20
58000
3000
Америко, вие сте на врвот.
01:16
This is one of the most unhealthy countries in the world.
21
61000
4000
Ова е една од најнездравите земји на светот.
01:20
Can I please just see a raise of hands
22
65000
2000
Можат ли, ве молам, да дигнат рака
01:22
for how many of you have children in this room today?
23
67000
3000
оние од вас кои имаат деца?
01:25
Please put your hands up.
24
70000
2000
Ве молам дигнете рака.
01:27
Aunties, uncles, you can continue to
25
72000
1000
Тетки, вујковци, продолжете...
01:28
put your hands up, aunties and uncles as well.
26
73000
3000
Подигнете раце. Тетки и тетиновци, исто така.
01:31
Most of you. OK.
27
76000
2000
Поголемиот број.ОК.
01:33
We, the adults of the last four generations,
28
78000
3000
Ние, возрасните од последните четири генерации
01:36
have blessed our children with the destiny
29
81000
3000
на своите деца им ја подаривме судбината
01:39
of a shorter lifespan
30
84000
2000
да имаат пократок животен век
01:41
than their own parents.
31
86000
3000
од своите родители.
01:44
Your child will live a life ten years younger
32
89000
3000
Вашето дете ќе живее живот десет години пократок
01:47
than you
33
92000
2000
од вашиот
01:49
because of the landscape of food that we've built around them.
34
94000
3000
заради сликата за храната што околу нив ја имаме изградено.
01:52
Two-thirds of this room,
35
97000
3000
Две третини од луѓето во оваа просторија,
01:55
today, in America, are statistically overweight or obese.
36
100000
3000
денес во Америка, имаат прекумерна тежина или прекумерна дебелина.
01:58
You lot, you're all right, but we'll get you eventually, don't worry.
37
103000
3000
Вие сте во ред, но ќе дојдеме и до вас, не се грижите.
02:01
(Laughter)
38
106000
1000
(смеење)
02:02
Right?
39
107000
1000
Ок?
02:03
The statistics of bad health are clear,
40
108000
3000
Статистиката за лошото здравје е јасна,
02:06
very clear.
41
111000
2000
многу јасна.
02:08
We spend our lives being paranoid about death, murder, homicide,
42
113000
3000
Го поминуваме животот во параноја од смрт, убиства,
02:11
you name it; it's on the front page of every paper, CNN.
43
116000
4000
сешто. Тоа е на насловните страни на сите весници, CNN.
02:15
Look at homicide at the bottom, for God's sake.
44
120000
3000
Погледнете, убиствата се на дното, боже.
02:18
Right?
45
123000
1000
Гледате?
02:19
(Laughter)
46
124000
2000
(смеење)
02:21
(Applause)
47
126000
5000
(аплауз)
02:26
Every single one of those in the red
48
131000
2000
Секоја од овие црвени
02:28
is a diet-related disease.
49
133000
2000
е болест поврзана со исхраната.
02:30
Any doctor, any specialist will tell you that.
50
135000
3000
Било кој доктор, специјалист ќе ви го каже тоа.
02:33
Fact: Diet-related disease is the biggest killer
51
138000
3000
Факт. Болестите кои се поврзани со исхраната се најголемиот убиец
02:36
in the United States, right now, here today.
52
141000
3000
во Соединетите Држави, овој момент, денес.
02:42
This is a global problem.
53
147000
2000
Тоа е глобален проблем.
02:44
It's a catastrophe.
54
149000
2000
Тоа е катастрофа.
02:46
It's sweeping the world.
55
151000
2000
Тоа го уништува светот.
02:48
England is right behind you, as usual.
56
153000
2000
Англија е веднаш зад вас, по обичај.
02:50
(Laughter)
57
155000
4000
(смеење)
02:54
I know they were close, but not that close.
58
159000
3000
Знаев дека се блиски, но не толку блиски.
02:57
We need a revolution.
59
162000
2000
Потребна ни е револуција.
02:59
Mexico, Australia, Germany, India, China,
60
164000
3000
Мексико, Австралија, Германија, Индија, Кина,
03:02
all have massive problems of obesity and bad health.
61
167000
3000
сите имаат огромен проблем со дебелина и лошо здравје.
03:06
Think about smoking.
62
171000
2000
Размислете за пушењето.
03:08
It costs way less than obesity now.
63
173000
3000
Тоа денес чини многу помалку од борбата со дебелината.
03:11
Obesity costs you Americans
64
176000
3000
Дебелината изнесува кај вас Американците
03:14
10 percent of your healthcare bills,
65
179000
3000
10% од вашето здравствено осугурување.
03:17
150 billion dollars a year.
66
182000
3000
150 милијарди долари годишно.
03:20
In 10 years, it's set to double:
67
185000
3000
За 10 години двојно ќе се зголеми.
03:23
300 billion dollars a year.
68
188000
2000
300 милијарди долари годишно.
03:25
And let's be honest, guys, you ain't got that cash.
69
190000
3000
И да бидеме искрени, луѓе, вие немате толку пари.
03:28
(Laughter)
70
193000
3000
(смеење)
03:31
I came here to start a food revolution
71
196000
3000
Дојдов овде за да започнам прехрамбена револуција
03:34
that I so profoundly believe in.
72
199000
3000
во која длабоко верувам.
03:37
We need it. The time is now.
73
202000
3000
Таа ни е потребна. Сега е моментот.
03:40
We're in a tipping-point moment.
74
205000
2000
Се наоѓаме на пресвртницата.
03:42
I've been doing this for seven years.
75
207000
2000
Ова го работам седум години.
03:44
I've been trying in America for seven years.
76
209000
2000
Во Америка се обидувам седум години.
03:46
Now is the time when it's ripe -- ripe for the picking.
77
211000
3000
Сега е моментот кога е зрело - зрело за берба.
03:49
I went to the eye of the storm.
78
214000
2000
Одев во центарот на случувањата.
03:51
I went to West Virginia, the most unhealthy state in America.
79
216000
3000
Отидов во Западна Вирџинија, најнездравата држава во Америка.
03:54
Or it was last year.
80
219000
2000
Таква беше минатата година.
03:56
We've got a new one this year, but we'll work on that next season.
81
221000
3000
Оваа година имаме нова, но на тоа ќе работиме следната сезона.
03:59
(Laughter)
82
224000
1000
(смеење)
04:00
Huntington, West Virginia.
83
225000
1000
Хентингтон, Западна Вирџинија.
04:01
Beautiful town.
84
226000
2000
Преубав град.
04:03
I wanted to put heart and soul and people,
85
228000
3000
Сакав луѓето, со срце и душа,
04:06
your public,
86
231000
2000
вашата јавност,
04:08
around the statistics that we've become
87
233000
2000
да ја сфатат статистиката на која толку
04:10
so used to.
88
235000
2000
сме навикнати.
04:12
I want to introduce you to some of the people that I care about:
89
237000
3000
Сакам да ви претставам некои луѓе за кои се грижам.
04:15
your public, your children.
90
240000
1000
Ваши луѓе. Ваши деца.
04:16
I want to show a picture of my friend Brittany.
91
241000
3000
Сакам да ви покажам слика од мојата пријателка Британи.
04:19
She's 16 years old.
92
244000
2000
Таа има 16 години.
04:21
She's got six years to live
93
246000
3000
И остануваат уште 6 години живот
04:24
because of the food that she's eaten.
94
249000
3000
благодарејќи на храната што ја јаде.
04:27
She's the third generation of Americans
95
252000
3000
Таа е трета генерација на Американци
04:30
that hasn't grown up within a food environment
96
255000
2000
што не израснала во амбиент каде,
04:32
where they've been taught to cook at home or in school,
97
257000
2000
во училиште или дома, ги учат да готват.
04:34
or her mom, or her mom's mom.
98
259000
3000
ниту нејзината мајка ни мајката на нејзината мајка.
04:37
She has six years to live.
99
262000
3000
И остануваат уште 6 години живот.
04:40
She's eating her liver to death.
100
265000
2000
Таа си го јаде сопствениот црн дроб до смрт.
04:42
Stacy, the Edwards family.
101
267000
3000
Стејси, од семејството Едвардс.
04:45
This is a normal family, guys.
102
270000
2000
Ова е нормално семејство, луѓе.
04:47
Stacy does her best, but she's third-generation as well;
103
272000
3000
Стејси дава се од себе, но и таа е трета генерација;
04:50
she was never taught to cook at home or in school.
104
275000
2000
никогаш не ја учеле да готви, дома или на училиште.
04:52
The family's obese.
105
277000
2000
Тоа семејство е прекумерно дебело.
04:54
Justin here, 12 years old,
106
279000
1000
Џастин, има 12 години.
04:55
he's 350 pounds.
107
280000
1000
Има 175 кг.
04:56
He gets bullied, for God's sake.
108
281000
2000
Го исмејуваат, Боже.
04:58
The daughter there, Katie, she's four years old.
109
283000
2000
Ќерката, Кејти, има 4 години.
05:00
She's obese before she even gets to primary school.
110
285000
3000
Таа е прекумерно дебела уште пред да тргне во основно училиште.
05:03
Marissa, she's all right, she's one of your lot.
111
288000
3000
Мариса. Таа е во ред. Таа е една од вас.
05:06
But you know what? Her father, who was obese,
112
291000
3000
Но знаете што? Нејзиниот татко, кој бил прекумерно дебел,
05:09
died in her arms,
113
294000
2000
и умрел на раце.
05:11
And then the second most important man in her life,
114
296000
2000
И наскоро вториот најважен човек во нејзиниот живот,
05:13
her uncle, died of obesity,
115
298000
3000
нејзиниот чичко, умрел од дебелина.
05:16
and now her step-dad is obese.
116
301000
3000
Сега нејзиниот очув е прекумерно дебел.
05:19
You see, the thing is
117
304000
2000
Видете, случајот со
05:21
obesity and diet-related disease
118
306000
2000
дебелината и болестите поврзани со исхраната
05:23
doesn't just hurt the people that have it;
119
308000
2000
е таков да не се повредуваат само луѓето кои боледуваат;
05:25
it's all of their friends, families,
120
310000
2000
туку и сите нивни пријатели, семејството,
05:27
brothers, sisters.
121
312000
2000
браќата, сестрите.
05:29
Pastor Steve:
122
314000
2000
Пасторот Стив.
05:31
an inspirational man, one of my early allies in Huntington, West Virginia.
123
316000
4000
Инспиративен човек. Еден од моите први сојузници во Хантингон, во Западна Вирџинија.
05:35
He's at the sharp knife-edge of this problem.
124
320000
4000
Тој е на самиот раб на овој проблем.
05:39
He has to bury the people, OK?
125
324000
2000
Тој мора да ги закопува луѓето.
05:41
And he's fed up with it. He's fed up with burying his friends,
126
326000
3000
И доста му е од тоа. Доста му е да ги закопува своите пријатели
05:44
his family, his community.
127
329000
2000
и семејството и заедницата.
05:46
Come winter, three times as many people die.
128
331000
4000
Со доаѓањето на зимата трипати повеќе луѓе умираат.
05:50
He's sick of it.
129
335000
1000
Смачено му е од тоа.
05:51
This is preventable disease. Waste of life.
130
336000
3000
Ова е болест што може да се спречи. Отфрлање на животот.
05:54
By the way, this is what they get buried in.
131
339000
3000
Инаку, во ова се закопуваат.
05:57
We're not geared up to do this.
132
342000
3000
Не сме спремни да го работиме ова.
06:00
Can't even get them out the door -- and I'm being serious --
133
345000
3000
Неможат ни да се изнесат од вратата, сериозен сум.
06:03
can't even get them there. Forklift.
134
348000
2000
Неможат ни да ги помрднат. Користат вилушкар.
06:05
OK, I see it as a triangle, OK?
135
350000
3246
Ок, го гледам тоа како триаголник, ок?
06:09
This is our landscape of food.
136
353246
1598
Ова е слика од нашата храна.
06:10
I need you to understand it.
137
354844
1263
Важно ми е да разберете.
06:12
You've probably heard all this before,
138
356107
893
Веројатно сето ова сте го чуле порано,
06:12
but let's just go back over it.
139
357000
1646
но да повториме уште еднаш.
06:14
Over the last 30 years,
140
358646
1354
Во последните 30 години,
06:15
what's happened that's ripped the heart out of this country?
141
360000
2000
што е она што се случило што го искорнало срцето на оваа земја?
06:17
Let's be frank and honest:
142
362000
2000
Да бидеме директни и искрени.
06:19
Well, modern-day life.
143
364000
3000
Па, модерен живот.
06:22
Let's start with the Main Street.
144
367000
2000
Да почнеме со Главната улица.
06:24
Fast food has taken over the whole country; we know that.
145
369000
3000
Брзата храна ја презема целата земја. Тоа го знаеме.
06:27
The big brands are some of the most important powers,
146
372000
3000
Големите фирми се едни од најмоќните
06:30
powerful powers, in this country.
147
375000
2000
имаат големо влијание во оваа земја.
06:32
Supermarkets as well.
148
377000
3000
Супермаркетите исто така.
06:35
Big companies. Big companies.
149
380000
2000
Големите компании. Големите компании.
06:37
Thirty years ago, most of the food
150
382000
3000
Пред 30 години поголемиот дел од храната
06:40
was largely local and largely fresh.
151
385000
3000
била во главно локална и воглавно свежа.
06:43
Now it's largely processed and full of all sorts of additives,
152
388000
3000
Сега е најчесто обработена и полна со секакви адитиви,
06:46
extra ingredients, and you know the rest of the story.
153
391000
3000
додатни состојки и остатокот од приказната го знаете.
06:49
Portion size is obviously a massive, massive problem.
154
394000
3000
Големината на порцијата очигледно е огромен, огромен проблем.
06:52
Labeling is a massive problem.
155
397000
3000
Етикетите се огромен проблем.
06:55
The labeling in this country is a disgrace.
156
400000
3000
Етикетите во оваа земја се срамота.
06:58
They want to be self -- they want to self-police themselves.
157
403000
4000
Тие сакаат сами да се регулираат.
07:02
The industry wants to self-police themselves.
158
407000
3000
Индустријата сака да се контролира самата себеси.
07:05
What, in this kind of climate? They don't deserve it.
159
410000
3000
Што, во вакви околности? Тие тоа не го заслужуваат.
07:08
How can you say something is low-fat when it's full of so much sugar?
160
413000
4000
Како можете да кажете дека нешто е диетално кога е преполно со шеќер?
07:12
Home.
161
417000
2000
Домот.
07:15
The biggest problem with the home
162
420000
2000
Најголемиот проблем со домот
07:17
is that used to be the heart
163
422000
2000
е што тој беше срце
07:19
of passing on food, food culture,
164
424000
3000
на учење за храната и култура на храната,
07:22
what made our society.
165
427000
3000
што го формираше нашето друштво
07:25
That ain't happening anymore.
166
430000
1000
Тоа веќе не се случува.
07:26
And you know, as we go to work and as life changes,
167
431000
3000
Знаете, како одиме на работа и нашиот живот се менува,
07:29
and as life always evolves,
168
434000
2000
и како животот секогаш еволуира,
07:31
we kind of have to look at it holistically --
169
436000
2000
мораме на тоа да гледаме холистички--
07:33
step back for a moment, and re-address the balance.
170
438000
2000
да дадеме чекор наназад и да ја провериме состојбата
07:35
It ain't happening, hasn't happened for 30 years, OK?
171
440000
3000
Тоа не се случува. Не се случува веќе 30 години.
07:38
I want to show you a situation
172
443000
3000
Сакам да ви ја покажам ситуацијата
07:41
that is very normal
173
446000
3000
која е многу нормална
07:44
right now; the Edwards family.
174
449000
2000
моментално. Семејството Едвардс.
07:46
(Video) Jamie Oliver: Let's have a talk.
175
451000
2000
(Видео) Џејми Оливер: Да поразговараме.
07:48
This stuff goes through you and your family's body
176
453000
3000
Овие работи поминуваат низ твоето и телата на твоето семејство
07:51
every week.
177
456000
2000
секоја недела.
07:53
And I need you to know that this is going to kill your children early.
178
458000
6000
И мораш да знаеш дека ова ќе ги убие твоите деца.
07:59
How are you feeling?
179
464000
2000
Како се чуствуваш?
08:01
Stacy: Just feeling really sad and depressed right now.
180
466000
3000
Стејси: Се чуствувам многу тажно и депримирано сега.
08:04
But, you know, I want my kids to succeed in life
181
469000
3000
Но, знаеш, сакам моите деца да успеат во животот,
08:07
and this isn't going to get them there.
182
472000
3000
а ова нема да им помогне во тоа.
08:10
But I'm killing them.
183
475000
3000
Но јас ги убивам.
08:13
JO: Yes you are. You are.
184
478000
3000
ЏО: Да, ги убиваш. Така е.
08:16
But we can stop that.
185
481000
3000
Но тоа можеме да го спречиме.
08:22
Normal. Let's get on schools,
186
487000
4000
Нормално. Да поминеме на училиштата,
08:26
something that I'm fairly much a specialist in.
187
491000
3000
нешто за што прилично сум стручен.
08:29
OK, school.
188
494000
2000
ОК. Училиште.
08:31
What is school? Who invented it? What's the purpose of school?
189
496000
3000
Што е училиште? Кој го измислил? Која е целта на училиштето?
08:34
School was always invented to arm us with the tools
190
499000
3000
Училиштето е секогаш правено за да не наоружа со алатите
08:37
to make us creative, do wonderful things,
191
502000
3000
да бидеме креативни, да работиме фантастични работи,
08:40
make us earn a living, etc., etc., etc.
192
505000
3000
да научиме да заработиме за живот, итн, итн, итн.
08:43
You know, it's been kind of in this sort of tight box for a long, long time.
193
508000
3000
Знаете, училиштето е веќе долго, долго како таа некаква тесна кутија.
08:46
OK?
194
511000
1000
ОК?
08:47
But we haven't really evolved it
195
512000
2000
Но ја немаме баш развиено
08:49
to deal with the health catastrophes of America, OK?
196
514000
3000
за да излегува на крај со здравствените катастрофи на Америка, ок?
08:52
School food is something
197
517000
3000
Училишната храна е нешто
08:55
that most kids -- 31 million a day, actually --
198
520000
3000
што голем број на деца--поточно 31 милион дневно--
08:58
have twice a day, more than often,
199
523000
3000
го јадат два пати дневно, најчесто
09:01
breakfast and lunch, 180 days of the year.
200
526000
3000
појадок и ручек, 180 денови годишно.
09:04
So you could say that school food is quite important, really,
201
529000
3000
Би можеле да кажеме дека училишната храна е прилично важна,
09:07
judging the circumstances.
202
532000
3000
судејќи спрема околностите.
09:10
(Laughter)
203
535000
3000
(смеење)
09:15
Before I crack into my rant,
204
540000
2000
Пред да почнам да бладам,
09:17
which I'm sure you're waiting for ...
205
542000
3000
што, сигурен сум, сите го чекате...
09:20
(Laughter)
206
545000
2000
(смеење)
09:22
I need to say one thing, and it's so important
207
547000
3000
морам да кажам една работа, која е многу важна
09:25
in hopefully the magic that happens and unfolds
208
550000
3000
за, се надевам, магијата која ќе се случи и развива
09:28
in the next three months.
209
553000
1000
во следните три месеци.
09:29
The lunch ladies, the lunch cooks of America --
210
554000
3723
Готвачките на ручек во Америка...
09:33
I offer myself as their ambassador.
211
557723
3323
се нудам да бидам нивен амбасадор.
09:36
I'm not slagging them off.
212
561046
1954
Не велам дека се мрзливи.
09:38
They're doing the best they can do.
213
563000
2000
Тие работат најдобро што умеат
09:42
They're doing their best.
214
567000
2000
Работат најдобро што знаат.
09:44
But they're doing what they're told,
215
569000
2000
Но тие го работат она што им се кажува,
09:46
and what they're being told to do is wrong.
216
571000
3000
а она што им се кажува да го работат е погрешно.
09:49
The system is highly run by accountants;
217
574000
3000
Со системот во главно го управуваат сметководители.
09:52
there's not enough, or any,
218
577000
2000
Нема доволно, или воопшто нема,
09:54
food-knowledgeable people in the business.
219
579000
2000
во таа работа луѓе кои знаат нешто за храната.
09:56
There's a problem:
220
581000
2000
Тука е проблемот.
09:58
If you're not a food expert, and you've got tight budgets
221
583000
2000
Ако не сте стручњак за храна и имате мал буџет
10:00
and it's getting tighter, then you can't be creative,
222
585000
2000
кој само се смалува, тогаш не можете да бидете креативен,
10:02
you can't duck and dive and write different things around things.
223
587000
3000
не можете да замачкате нешто и да напишете различни рецепти.
10:05
If you're an accountant, and a box-ticker,
224
590000
2000
Ако сте сметководител, работите со финансии,
10:07
the only thing you can do in these circumstances
225
592000
3000
единствена работа која можете да ја направите во вакви околности
10:10
is buy cheaper shit.
226
595000
2000
е да купувате евтини срања.
10:12
Now, the reality is,
227
597000
2000
Е сега, вистина е
10:14
the food that your kids get every day is fast food,
228
599000
2000
дека храната што вашите деца ја јадат секој ден е брза храна,
10:16
it's highly processed,
229
601000
2000
многу обработена,
10:18
there's not enough fresh food in there at all.
230
603000
2000
во која воопшто нема доволно свежа храна.
10:20
You know, the amount of additives, E numbers, ingredients you wouldn't believe --
231
605000
4000
Знаете, количината на адитивите, Е броевите, состојките за кои не би верувале..
10:24
there's not enough veggies at all. French fries are considered a vegetable.
232
609000
3000
Воопшто нема доволно зеленчук. Помфритот се смета за зеленчук.
10:27
Pizza for breakfast. They don't even get given crockery.
233
612000
3000
Пица за појадок. Ни чинии не им даваат.
10:30
Knives and forks? No, they're too dangerous.
234
615000
3000
Ножеви и вилушки? Не, премногу се опасни.
10:33
They have scissors in the classroom,
235
618000
2000
Во училницата имаат ножици,
10:35
but knives and forks? No.
236
620000
2000
но не и ножеви и вилушки, не.
10:37
And the way I look at it is: If you don't have knives and forks in your school,
237
622000
2000
Јас на тоа гледам вака, ако немате ножеви и вилушки
10:39
you're purely endorsing,
238
624000
3000
тогаш во потполност ја подржувате,
10:42
from a state level, fast food, because it's handheld.
239
627000
3000
на државно ниво, брзата храна. Затоа што се држи во рака.
10:45
And yes, by the way, it is fast food: It's sloppy joes,
240
630000
2000
И да, инаку, тоа е брза храна. Тоа се сендвичи,
10:47
it's burgers, it's wieners,
241
632000
2000
хамбургери, виршли,
10:49
it's pizzas, it's all of that stuff.
242
634000
4000
пици, сите тие работи.
10:55
Ten percent of what we spend on healthcare, as I said earlier,
243
640000
3000
10 проценти од она што го трошите на здравството, како што порано реков,
10:58
is on obesity, and it's going to double.
244
643000
3000
оди во дебелина. И ќе се дуплира.
11:01
We're not teaching our kids.
245
646000
2000
Не ги учиме нашите деца.
11:03
There's no statutory right to teach kids about food,
246
648000
2000
Не постои уставно право да ги учиме децата за храната,
11:05
elementary or secondary school. OK?
247
650000
2000
во основното или средното училиште. ОК?
11:07
We don't teach kids about food. Right?
248
652000
2000
Не ги учиме децата за храната. Нели така?
11:09
And this is a little clip from an elementary school,
249
654000
2000
Ова е кратко видео од едно основно училиште,
11:11
which is very common in England.
250
656000
2000
што е многу вообичаено во Англија.
11:16
Video: Who knows what this is?
251
661000
2000
Видео: Кој знае што е ова?
11:18
Child: Potatoes. Jamie Oliver: Potato? So, you think these are potatoes?
252
663000
3000
Дете: Компир. Џејми Оливер: Компир? Значи, ти мислиш дека е ова компир?
11:21
Do you know what that is?
253
666000
2000
Дали знаете што е ова?
11:23
Do you know what that is? Child: Broccoli?
254
668000
2000
Знаете ли што е ова? Дете: Брокола?
11:25
JO: What about this? Our good old friend.
255
670000
2000
ЏО: А ова? Нашиот стар добар пријател.
11:27
Do you know what this is, honey? Child: Celery.
256
672000
2000
Знаеш ли што е ова срце? Дете: Целер.
11:29
JO: No. What do you think this is? Child: Onion. JO: Onion? No.
257
674000
3000
ЏО: Не. Што мислиш ти, што е ова? Дете: Лук. ЏО: Лук? Не.
11:32
Jamie Oliver: Immediately you get a really clear sense
258
677000
3000
Џејми Оливер: Веднаш добивате многу јасна слика
11:35
of: Do the kids know anything about where food comes from?
259
680000
3000
за тоа дали децата знаат нешто за тоа од каде доаѓа храната.
11:38
Video: JO: Who knows what that is? Child: Uh, pear?
260
683000
2000
Видео: ЏО: Кој знае што е ова? Дете: Хм, крушка.
11:40
JO: What do you think this is? Child: I don't know.
261
685000
2000
ЏО: Што мислиш ти, што е ова? Дете: Не знам.
11:42
JO: If the kids don't know what stuff is,
262
687000
2000
ЏО: Ако децата не знаат што се овие работи,
11:44
then they will never eat it.
263
689000
4000
тогаш никогаш нема да ги јадат.
11:48
(Laughter)
264
693000
1000
(смеење)
11:49
JO: Normal. England and America,
265
694000
3000
ЏО: Нормално. Англија и Америка,
11:52
England and America.
266
697000
2000
Англија и Америка.
11:54
Guess what fixed that. Guess what fixed that:
267
699000
2000
Погодете како да го поправиме ова. Погодете како да го поправиме.
11:56
Two one-hour sessions.
268
701000
2000
Со две предавања од по еден саат.
11:59
We've got to start teaching our kids
269
704000
2000
Мораме да почнеме да ги учиме нашите деца
12:01
about food in schools, period.
270
706000
3000
за храната во школите, точка.
12:04
(Applause)
271
709000
5000
(аплауз)
12:09
I want to tell you about something,
272
714000
2000
Сакам да ви раскажам нешто,
12:11
I want to tell you about something that kind of
273
716000
3000
сакам да ви раскажам нешто што на некој начин
12:14
epitomizes the trouble that we're in, guys. OK?
274
719000
3000
ја сумира оваа невоља во која се наоѓаме. Ок?
12:17
I want to talk about something so basic as milk.
275
722000
4000
Сакам да зборувам за нешто толку основно како што е млекото.
12:21
Every kid has the right to milk at school.
276
726000
2000
Секое дете има право на млеко во училиштето.
12:23
Your kids will be having milk at school, breakfast and lunch. Right?
277
728000
3000
Вашите деца ќе пијат млеко во училиштето, за појадок и ручек. Така ли?
12:26
They'll be having two bottles. OK?
278
731000
2000
Ќе испијат две чаши. Ок?
12:28
And most kids do.
279
733000
2000
И поголемиот број на деца и испиваат.
12:30
But milk ain't good enough anymore.
280
735000
3000
Но млекото веќе не е доволно добро.
12:33
Because someone at the milk board, right -- and don't get me wrong,
281
738000
2000
Бидејќи некој во одборот за млеко - и немојте погрешно да ме разберете,
12:35
I support milk -- but someone at the milk board
282
740000
2000
јас го подржувам млекото, но некој во одборот за млеко
12:37
probably paid a lot of money for some geezer
283
742000
2000
веројатно му дал многу пари на некој помошник,
12:39
to work out that if you put loads of flavorings and colorings
284
744000
2000
кој смислил дека ако ставите куп вкус и боја
12:41
and sugar in milk, right,
285
746000
2000
и шеќер во млекото,
12:43
more kids will drink it. Yeah.
286
748000
3000
децата повеќе ќе го пијат. Да.
12:46
(Claps)
287
751000
1000
(аплауз)
12:47
And obviously now that's going to catch on.
288
752000
2000
И сега очигледно тоа ќе продолжи.
12:49
The apple board is going to work out
289
754000
2000
Одборот за јаболко ќе смисли
12:51
that if they make toffee apples they'll eat more apples as well.
290
756000
2000
дека ако направат јаболко со прегорен шеќер децата ќе јадат и повеќе јаболки.
12:53
Do you know what I mean?
291
758000
2000
Разбирате што мислам?
12:55
For me, there ain't no need to flavor the milk.
292
760000
3000
Спрема мене, нема потреба да се додаваат вкусови во млекото.
12:58
Okay? There's sugar in everything.
293
763000
2000
Ок? Шеќерот го има во се.
13:00
I know the ins and outs of those ingredients.
294
765000
2000
Знам што се оди во тие состојки.
13:02
It's in everything. Even the milk hasn't escaped
295
767000
3000
Тој се наоѓа во се. Дури ни млекото го нема избегнато
13:05
the kind of modern-day problems.
296
770000
2000
овој вид на модерен проблем.
13:07
There's our milk. There's our carton.
297
772000
2000
Еве го нашето млеко. Овде е нашето пакување.
13:09
In that is nearly as much sugar
298
774000
2000
Во тоа има скоро исто толку шеќер
13:11
as one of your favorite cans of fizzy pop,
299
776000
2000
колку и во една од вашите омилени лименки газиран сок.
13:13
and they are having two a day.
300
778000
2000
А тие дневно пијат две.
13:15
So, let me just show you.
301
780000
2000
Дозволете да ви покажам.
13:17
We've got one kid, here,
302
782000
4000
Имаме едно дете кое
13:21
having, you know, eight tablespoons of sugar a day.
303
786000
5000
зема, гледате, 8 супени лажици шеќер дневно.
13:26
You know, there's your week.
304
791000
3000
Гледате, ова е за една недела.
13:29
There's your month.
305
794000
3000
Ова е за еден месец.
13:32
And I've taken the liberty of putting in
306
797000
2000
И овде ставив
13:34
just the five years of elementary school sugar,
307
799000
3000
шеќер за пет години основно училиште,
13:40
just from milk.
308
805000
2000
само од млекото.
13:45
Now, I don't know about you guys,
309
810000
2000
Не знам за вас,
13:47
but judging the circumstances, right,
310
812000
3000
но судејќи по овие околности
13:50
any judge in the whole world,
311
815000
2000
било кој судија од овој свет
13:52
would look at the statistics and the evidence,
312
817000
3000
би ја погледнал статистиката и доказите
13:55
and they would find any government of old
313
820000
2000
и би ја обвинил секоја влада
13:57
guilty of child abuse. That's my belief.
314
822000
2000
за злоставување на децата. Тоа го верувам јас.
13:59
(Applause)
315
824000
9000
(аплауз)
14:08
Now, if I came up here, and I wish I could come up here today
316
833000
3000
Сега, да сум дошол овде, а би сакал да сум можел да дојдам денес
14:11
and hang a cure for AIDS or cancer,
317
836000
3000
и да донесам лек за СИДА, или рак,
14:14
you'd be fighting and scrambling to get to me.
318
839000
4000
вие би сте се тепале за да дојдете до мене.
14:18
This, all this bad news, is preventable.
319
843000
3000
Можно е сите овие лоши вести да се спречат
14:21
That's the good news.
320
846000
2000
Тоа е добрата вест.
14:23
It's very, very preventable.
321
848000
2000
Навистина е можно да се спречи.
14:25
So, let's just think about, we got a problem here,
322
850000
3000
Да размислиме малку, имаме проблем овде
14:28
we need to reboot.
323
853000
2000
потребно е да почнеме наново.
14:30
Okay so, in my world, what do we need to do?
324
855000
3000
Ок, значи во мојот свет, што би требало да направиме?
14:33
Here is the thing, right,
325
858000
2000
Еве во што е работата.
14:35
it cannot just come from one source.
326
860000
2000
Не може да дојде само од еден извор.
14:37
To reboot and make real tangible change,
327
862000
3000
Да се почне од почеток и да се направи видлива промена,
14:40
real change, so that I could look you in the white of the eyes
328
865000
3000
стварна промена, на тој начин за да можам да ве погледнам во очи
14:43
and say, "In 10 years time,
329
868000
2000
и да кажам „ За 10 години,
14:45
the history of your children's lives,
330
870000
2000
животите на вашите деца,
14:47
happiness -- and let's not forget, you're clever if you eat well,
331
872000
3000
среќата - и да не заборавиме, попаметни сте ако се храните здраво,
14:50
you know you're going to live longer --
332
875000
2000
знаете ќе живеете подолго,
14:52
all of that stuff, it will look different. OK?"
333
877000
2000
и сето тоа, сето ќе изгледа поинаку. ОК?“
14:54
So, supermarkets.
334
879000
3000
Значи, супермаркети.
14:57
Where else do you shop so religiously?
335
882000
2000
Каде што сеуште толку религиозно купувате?
14:59
Week in, week out.
336
884000
2000
Од недела до недела.
15:01
How much money do you spend, in your life, in a supermarket?
337
886000
3000
Колку пари трошите, во својот живот, во супермаркет?
15:04
Love them. They just sell us what we want. All right.
338
889000
3000
Ги обожавам. Тие ни зборуваат што сакаме. Во ред.
15:07
They owe us, to put a food ambassador
339
892000
2000
Ни должат да стават амбасадор на храна
15:09
in every major supermarket.
340
894000
3000
во секој голем супермаркет.
15:12
They need to help us shop. They need to show us how to cook
341
897000
3000
Мораат да ни помогнат во купувањето. Мораат да ни покажат како се готват
15:15
quick, tasty, seasonal meals
342
900000
2000
брзи, вкусни, сезонски јадења
15:17
for people that are busy.
343
902000
2000
за луѓе кои се зафатени.
15:19
This is not expensive.
344
904000
2000
Тоа не е скапо.
15:21
It is done in some, and it needs to be done across the board
345
906000
2000
Во некои тоа го прават. И би требало да се направи во цела
15:23
in America soon, and quick.
346
908000
3000
Америка наскоро и брзо.
15:26
The big brands, you know, the food brands,
347
911000
3000
Големите фирми, знаете, ланците на храна
15:29
need to put food education
348
914000
2000
би требало да воведат образование за храната
15:31
at the heart of their businesses.
349
916000
2000
во самото срце на своето работење.
15:33
I know, easier said than done.
350
918000
2000
Знам, полесно е да се каже отколку да се направи.
15:35
It's the future. It's the only way.
351
920000
2000
Тоа е иднината. Тоа е единствениот начин.
15:37
Fast food. With the fast-food industry
352
922000
4000
Брза храна. Индустријата за брза храна
15:41
you know, it's very competitive.
353
926000
2000
е многу конкурентна.
15:43
I've had loads of secret papers and dealings
354
928000
2000
Имав многу тајни хартии и зделки
15:45
with fast food restaurants.
355
930000
2000
со ресторантите за брза храна.
15:47
I know how they do it.
356
932000
2000
Знам како го прават тоа.
15:49
I mean basically they've weaned us on
357
934000
2000
Мислам, не навлекоа
15:51
to these hits of sugar, salt and fat, and x, y, and z,
358
936000
3000
на тие дози на шеќер, сол, масти, x, y и z.
15:54
and everyone loves them. Right?
359
939000
2000
И сите ги сакаат. Зарем не?
15:56
So, these guys are going to be part of the solution.
360
941000
3000
Така да, овие типови мораат да бидат дел од решението.
15:59
But we need to get the government to work
361
944000
2000
Но мораме да ја наведеме владата да работи
16:01
with all of the fast food purveyors and the restaurant industry,
362
946000
3000
со сите снабдувачи на брза храна и ресторанската индустрија.
16:04
and over a five, six, seven year period
363
949000
2000
И за пет, шест, седум години да не
16:06
wean of us off the extreme amounts
364
951000
3000
одвикнат од екстремните количини
16:09
of fat, sugar, fat and all the other non-food ingredients.
365
954000
3000
масти, шеќер и сите останати состојки кои не се храна.
16:12
Now, also, back to the sort of big brands: Labeling,
366
957000
3000
Сега, да се вратам на големите фирми, етикетите,
16:15
I said earlier, is an absolute farce
367
960000
3000
претходно реков, тие се комплетна фарса
16:18
and has got to be sorted.
368
963000
2000
и тоа мора да се среди.
16:20
OK, school.
369
965000
3000
ОК, училиште.
16:23
Obviously in schools we owe it to them
370
968000
2000
Очигледно, во училиштата сме должни
16:25
to make sure those 180 days of the year,
371
970000
2000
да осигураме да тие 180 денови годишно
16:27
from that little precious age of four,
372
972000
2000
почнувајќи од осетливата 4та година
16:29
til 18, 20, 24, whatever,
373
974000
2000
до 18, 20, 24, било до каде,
16:31
they need to be cooked
374
976000
2000
мора да им се готви
16:33
proper, fresh food
375
978000
3000
соодветна свежа храна
16:36
from local growers on site. OK?
376
981000
2000
од локалните добавувачи, ок?
16:38
There needs to be a new standard of fresh, proper food
377
983000
2000
Ви требало да постои нов стандард за соодветна свежа храна
16:40
for your children. Yeah?
378
985000
2000
за вашите деца. Зарем не?
16:42
(Applause)
379
987000
5000
(аплауз)
16:47
Under the circumstances, it's profoundly important
380
992000
3000
Под овие околности, исклучително е значајно
16:50
that every single American child leaves school
381
995000
3000
да секое дете во Америка го заврши училиштето
16:53
knowing how to cook 10 recipes
382
998000
2000
знаејќи да готви 10 рецепти
16:55
that will save their life.
383
1000000
2000
кои ќе му го спасат животот.
16:57
Life skills.
384
1002000
2000
Животни вештини.
16:59
(Applause)
385
1004000
1000
(аплауз)
17:00
That means that they can be students, young parents,
386
1005000
3000
Тоа значи да можат да бидат студенти, млади родители
17:03
and be able to sort of duck and dive
387
1008000
3000
и да се способни да се снајдат
17:06
around the basics of cooking,
388
1011000
2000
со основите на готвењето,
17:08
no matter what recession hits them next time. If you can cook,
389
1013000
2000
без разлика на тоа каква рецесија ќе ги зафати следниот пат. Ако знаете да готвите
17:10
recession money doesn't matter.
390
1015000
2000
парите во рецесијата не се важни.
17:12
If you can cook, time doesn't matter.
391
1017000
4000
Ако знаете да готвите, времето не е важно.
17:16
The workplace, we haven't really talked about it.
392
1021000
3000
Работно место. За тоа не разговаравме.
17:19
You know, it's now time for corporate responsibility
393
1024000
3000
Знаете, време е за корпоративна одговорност,
17:22
to really look at what they feed
394
1027000
2000
навистина да погледаат со што ги хранат
17:24
or make available to their staff.
395
1029000
2000
или што обезбедуваат за своите вработени.
17:26
The staff are the moms and dads of America's children.
396
1031000
4000
Вработените се мајките и татковците на американските деца.
17:30
Marissa, her father died in her hand,
397
1035000
2000
Мариса, нејзиниот татко и умрел на раце,
17:32
I think she'd be quite happy
398
1037000
2000
мислам дека би била прилично среќна
17:34
if corporate America could start feeding their staff properly.
399
1039000
3000
кога американските корпорации би почнале да ги хранат своите вработени како што треба.
17:37
Definitely they shouldn't be left out.
400
1042000
2000
Никако не би смееле да бидат изоставени.
17:39
Let's go back to the home.
401
1044000
2000
Да се вратиме на домот.
17:41
Now, look, if we do all this stuff, and we can,
402
1046000
2000
Гледате, ако сето ова го направиме, а можеме,
17:43
it's so achievable. You can care and be commercial.
403
1048000
3000
може да се постигне. Можете да правите добро и да правите бизнис.
17:46
Absolutely.
404
1051000
2000
Апсолутно.
17:48
But the home needs to start passing on
405
1053000
2000
Но дома мора да почне учење
17:50
cooking again, for sure.
406
1055000
2000
да се вратиме на готвењето, тоа е сигурно.
17:52
For sure, pass it on as a philosophy.
407
1057000
2000
Се разбира, пренесувајте го тоа како филозофија.
17:54
And for me it's quite romantic,
408
1059000
2000
За мене тоа е прилично романтично.
17:56
but it's about if one person teaches three people
409
1061000
2000
Но всушност ако една личност научи други тројца
17:58
how to cook something,
410
1063000
2000
како да зготват нешто,
18:00
and they teach three of their mates,
411
1065000
2000
и тие тројца што научиле да научат други тројца
18:02
that only has to repeat itself 25 times,
412
1067000
2000
тоа треба да се повтори само 25 пати,
18:04
and that's the whole population of America.
413
1069000
2938
за да се научи целиот американски народ.
18:07
Romantic, yes, but
414
1071938
2646
Романтично, да, но
18:10
most importantly,
415
1074584
1416
што е најважно,
18:11
it's about trying to get people to realize
416
1076000
3107
се работи за тоа да ги наведеме луѓето да разберат
18:15
that every one of your individual efforts
417
1079107
2216
дека секој ваш индивидуален напор
18:17
makes a difference.
418
1081323
1000
помага.
18:18
We've got to put back what's been lost.
419
1082323
2246
Мораме да го вратиме изгубеното.
18:20
Huntington's Kitchen. Huntington, where I made this program,
420
1084569
4538
"Huntington Kitchen", Хантингтон, каде ја работев оваа програма,
18:25
you know, we've got this prime-time program that hopefully
421
1089107
893
знаете имаме програма во ударниот термин која се надевам дека ќе
18:25
will inspire people to really get on this change.
422
1090000
3000
ги инспирира луѓето на оваа промена.
18:28
I truly believe that change will happen.
423
1093000
2000
Искрено верувам дека ќе дојде до промена.
18:30
Huntington's Kitchen. I work with a community.
424
1095000
2000
"Huntington Kitchen". Јас работам со заедницата.
18:32
I worked in the schools. I found local sustainable funding
425
1097000
4000
Работев во училишта. Пронајдов локално одржливо финансирање
18:36
to get every single school in the area,
426
1101000
2584
да секое училиште од околината прејде
18:39
from the junk, onto the fresh food:
427
1103584
2523
од брза на свежа храна.
18:42
six-and-a-half grand per school.
428
1106107
1893
6.500 по училиште.
18:43
(Applause)
429
1108000
1230
(аплауз)
18:45
That's all it takes, six-and-a-half grand per school.
430
1109230
2770
Само тоа е потребно. 6.500 долари по училиште.
18:47
The Kitchen is 25 grand a month. Okay?
431
1112000
2000
Кујната е 25 илјади месечно. Ок?
18:49
This can do 5,000 people a year,
432
1114000
3738
Ова можат да го работат 5000 луѓе годишно,
18:53
which is 10 percent of their population,
433
1117738
1754
што е 10 % од нивното население.
18:55
and it's people on people.
434
1119492
1784
Луѓето ги учат другите луѓе.
18:57
You know, it's local cooks teaching local people.
435
1121276
1724
Знаете, локалните готвачи ги учат локалните луѓе.
18:58
It's free cooking lessons, guys, free cooking lessons in the Main Street.
436
1123000
4507
Бесплатни часови за готвење, луѓе бесплатни часови за готвење на главната улица.
19:03
This is real, tangible change, real, tangible change.
437
1127507
4493
Тоа е права, промена што се чуствува, права промена што се чуствува.
19:07
Around America, if we just look back now,
438
1132000
3000
Ширум Америка, ако погледнеме,
19:10
there is plenty of wonderful things going on.
439
1135000
3000
се случуваат многу убави работи.
19:13
There is plenty of beautiful things going on. There are angels
440
1138000
2000
Многу убави работи се случуваат. Постојат ангели
19:15
around America doing great things
441
1140000
3000
ширум Америка кои работат одлични работи
19:18
in schools -- farm-to-school set-ups,
442
1143000
3000
во училиштата, организираните фарми,
19:21
garden set-ups, education --
443
1146000
3000
организираните градини, во образованието.
19:24
there are amazing people doing this already.
444
1149000
2000
Постојат исклучителни луѓе кои тоа веќе го работат.
19:26
The problem is they all want to roll out what they're doing
445
1151000
2000
Проблемот е што сите тие сакаат да го прошираат она што го работат
19:28
to the next school, and the next,
446
1153000
2000
на следното училиште, па на следното.
19:30
but there's no cash.
447
1155000
2000
Но нема пари.
19:32
We need to recognize the experts and the angels quickly,
448
1157000
4000
Мораме брзо да ги препознаеме стручњаците и ангелите
19:36
identify them, and allow them to easily find the resource
449
1161000
3000
да ги идентификуваме и да им овозможиме лесно да пронајдат извори
19:39
to keep rolling out what they're already doing,
450
1164000
2000
како би го продолжиле она што веќе го работат
19:41
and doing well.
451
1166000
2000
и што добро го работат.
19:43
Businesses of America need to support
452
1168000
2000
Фирмите во Америка би требало да ја поддржат
19:45
Mrs. Obama to do the things that she wants to do.
453
1170000
3000
г-ѓа Обама да ги направи работите што сака да ги направи.
19:48
(Applause)
454
1173000
6000
(аплауз)
19:54
And look, I know it's weird
455
1179000
2000
Погледнете, знам дека е чудно
19:56
having an English person standing here before you
456
1181000
3000
што Англичанец стои овде пред вас
19:59
talking about all this.
457
1184000
2000
и зборува за ова.
20:01
All I can say is: I care. I'm a father,
458
1186000
3000
Јас можам да кажам дека се грижам. Јас сум татко.
20:04
and I love this country,
459
1189000
2000
И ја сакам оваа земја.
20:06
and I believe truly, actually,
460
1191000
3000
И верувам, искрено, навистина,
20:09
that if change can be made in this country,
461
1194000
3000
дека доколку е можно да се направи промена во оваа земја,
20:12
beautiful things will happen around the world. If America does it,
462
1197000
2000
преубави работи ќе се случат ширум светот. Ако Америка го направи тоа
20:14
I believe other people will follow.
463
1199000
2000
верувам дека другите луѓе ќе ја пратат.
20:16
It's incredibly important.
464
1201000
2000
Тоа е исклучително важно.
20:18
(Applause)
465
1203000
7000
(аплауз)
20:25
When I was in Huntington, trying to get a few things to work
466
1210000
2000
Кога бев во Хантингтон и се обидував да направам да профункциоринам некои работи
20:27
when they weren't, I thought "If I had a magic wand,
467
1212000
3000
кои не функционираа, помислував на тоа што би направил
20:33
what would I do?" And I thought, "You know what?
468
1218000
2000
кога би имал магично стапче? И знаете што сум помислил?
20:35
I'd just love to be put in front of some of the most amazing
469
1220000
4000
Ви сакал да се најдам пред некои од неверојатните
20:39
movers and shakers in America."
470
1224000
2000
моќници и влијателни луѓе во Америка.
20:41
And a month later, TED phoned me up and gave me this award.
471
1226000
5000
Месец дена подоцна, ме повикаа од ТЕД и ми ја дадоа оваа награда.
20:46
I'm here.
472
1231000
2000
Овде сум.
20:50
So, my wish.
473
1235000
2000
Значи, ова е мојата желба.
20:56
Dyslexic, so I'm a bit slow.
474
1241000
2000
Дислексичен сум, па сум малку спор.
21:03
My wish
475
1248000
2000
Мојата желба
21:05
is for you to help a strong,
476
1250000
2000
е да го помогнете формирањето на
21:07
sustainable movement
477
1252000
2000
едно силно и одржливо движење
21:09
to educate every child
478
1254000
4000
за да се образува секое дете
21:13
about food,
479
1258000
2000
за храната,
21:15
to inspire families to cook again,
480
1260000
3000
да ги инспирирате семејствата повторно да готват,
21:18
and to empower people everywhere
481
1263000
4000
и да ги охрабрите луѓето од целиот свет
21:22
to fight obesity.
482
1267000
2000
да се борат против дебелината.
21:24
(Applause)
483
1269000
10000
(аплауз)
21:34
Thank you.
484
1279000
2000
Ви благодарам.
21:36
(Applause)
485
1281000
9000
(аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Jamie Oliver - Chef, activistJamie Oliver is transforming the way we feed ourselves, and our children. The winner of the 2010 TED Prize, he's on a mission to teach every family about eating better and living healthier lives.
Why you should listen
Jamie Oliver has been drawn to the kitchen since he was a child working in his father's pub. He showed not only a precocious culinary talent but also a passion for inspiring people to eat fresh, honest, delicious food. While serving as sous chef at the River Cafe in London, the BBC took note of him. His series, The Naked Chef, debuted in 1999. In the years since, he has built a worldwide media empire of TV shows, books, cookware and magazines, all based on a formula of simple, unpretentious food that invites everyone to get busy in the kitchen.
As much as Oliver's cooking is generous, so is his business model. The Jamie Oliver Food Foundation trains young chefs from disadvantaged backgrounds to work in his restaurants and runs an extensive gardening program that teaches children where food comes from. Series like Jamie's School Dinner, Jamie's Ministry of Food and Jamie Oliver's Food Revolution combine his work in the kitchen with serious activism and community organizing -- to create change on both the individual and governmental level.
Oliver uses his fame and charm to highlight the changes people need to make in their diet and lifestyles. With the 2010 TED Prize, he set the vision for Jamie's Food Revolution, a global campaign to educate kids about food and inspire families to cook again. More than 750,000 people have signed up to be a part of it. At the same time, Oliver continues to advocate for policy changes, like sugar reduction and clearer food labeling.
Jamie Oliver | Speaker | TED.com