TEDWomen 2015
Pardis Sabeti: How we'll fight the next deadly virus
पर्डीस सबेती: जीवघेण्या विषानुशी आम्ही कसे लढलो
Filmed:
Readability: 4.2
1,341,966 views
मार्च २०१४ मध्ये इबोलाने थैमान घातले पर्दीस साबेती आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांनी या विष्णूच्या जीनोमच्या क्रमवारीवर काम केले. त्या उतोरीवर्तन कसे होते आणि तो कसा पसरतो.त्यांनी हि माहिती तात्काळ इंटरनेटवर सादर केली. त्यामुळे जगभरच्या वैज्ञानिकांनी त्यात भाग घेतला .
मुक्तपणे काम करून एकत्र राहून त्यांनी हा हल्ला परतविला त्याच्व्ही कथा.
Pardis Sabeti - Computational geneticist
Pardis Sabeti investigates the genomes of microbes, including the Ebola virus, to help understand how to slow them. Full bio
Pardis Sabeti investigates the genomes of microbes, including the Ebola virus, to help understand how to slow them. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
You may never have heard
of Kenema, Sierra Leone
of Kenema, Sierra Leone
0
1015
2762
तुम्ही कदाचित केनेमा, सिएरा लिओन
याशी परिचित नसाल
याशी परिचित नसाल
00:15
or Arua, Nigeria.
1
3801
1532
तसेच आरुआ ,नैजेरीया याशीही
00:17
But I know them as two of the most
extraordinary places on earth.
extraordinary places on earth.
2
5357
3771
पण मला माहित आहे पृथ्वीवरील
त्या बहुमोल जागा आहेत.
त्या बहुमोल जागा आहेत.
00:21
In hospitals there, there's a community
of nurses, physicians and scientists
of nurses, physicians and scientists
3
9956
5053
इस्पितळात परिचारिका डॉक्टर्स, शास्त्रज्ञ
एकत्र राहतात.
एकत्र राहतात.
00:27
that have been quietly battling
4
15033
1557
पण ते शांतपणे लढा देत असतात.
00:28
one of the deadliest threats
to humanity for years:
to humanity for years:
5
16614
2700
मानवतेवर आलेल्या मोठ्या संकटाशी.
00:31
Lassa virus.
6
19338
1174
लिसा व्हायरसशी.
00:33
Lassa virus is a lot like Ebola.
7
21118
2138
हा इबोला व्हायरस प्रमाणे असतो.
00:35
It can cause a severe fever
and can often be fatal.
and can often be fatal.
8
23280
3233
यात खूपच ताप येतो व मृत्यूही होतो.
00:39
But these individuals,
they risk their lives every day
they risk their lives every day
9
27053
3939
पण हे सर्व रोज धोका पत्करून
00:43
to protect the individuals
in their communities,
in their communities,
10
31016
2917
समाजाचे रक्षण करीत असतात.
00:45
and by doing so, protect us all.
11
33957
2580
आणि आपलेही रक्षण करतात.
00:49
But one of the most extraordinary things
I learned about them
I learned about them
12
37093
2908
पण मला जी विशेष माहिती
याबद्दल मिळाली
याबद्दल मिळाली
00:52
on one of my first visits
out there many years ago
out there many years ago
13
40025
2567
जेव्हा मी प्रथमच तेथे अनेक वर्षांनी गेले.
00:54
was that they start each morning --
14
42616
1709
आपल्या कार्यास ते सकाळपासून
00:56
these challenging, extraordinary days
on the front lines -- by singing.
on the front lines -- by singing.
15
44349
4943
या आव्हानास सज्ज होत गाणी गात,
त्यासाठी पुढाकार घ्यायचे.
त्यासाठी पुढाकार घ्यायचे.
01:01
They gather together,
and they show their joy.
and they show their joy.
16
49731
3339
ते एकत्र यायचे व आनंद साजरा करायचे.
01:05
They show their spirit.
17
53094
1522
आपले चैतन्य दाखवीत असत.
01:06
And over the years,
18
54640
1159
कित्येक वर्षे
01:07
from year after year as I've visited them
and they've visited me,
and they've visited me,
19
55823
3113
अनेक वर्षे मी त्यांना व ते मला भेटले.
01:10
I get to gather with them and I sing
20
58960
1993
मी हि त्यांच्याच रमले गाणी गात,
01:12
and we write and we love it,
21
60977
2174
आम्ही लिखाण करीत असू
ते करणे आवडायचे.
ते करणे आवडायचे.
01:15
because it reminds us that we're not
just there to pursue science together;
just there to pursue science together;
22
63175
3543
आम्ही जाणीव ठेवीत होतो आन्ही काही केवळ
विज्ञान प्रसारासाठी नाही तर
विज्ञान प्रसारासाठी नाही तर
01:18
we're bonded through a shared humanity.
23
66742
2317
मानवतेचे मोठे काम हाती घेतले होते.
01:21
And that of course, as you can imagine,
becomes extremely important,
becomes extremely important,
24
69586
4323
तुम्ही कल्पना करू शकता
किती मोलाचे काम आहेते
किती मोलाचे काम आहेते
01:25
even essential, as things begin to change.
25
73933
2773
अति आवश्यक बदल होताना
01:28
And that changed a great deal
in March of 2014,
in March of 2014,
26
76730
4789
जो घडला मार्च २०१४ मध्ये
01:33
when the Ebola outbreak
was declared in Guinea.
was declared in Guinea.
27
81543
2346
गियानात इबोला विष्णूने थैमान घातले होते
01:36
This is the first outbreak in West Africa,
28
84426
2132
ही साथ आफ्रिकेत पहिल्यांदाच
01:38
near the border
of Sierra Leone and Liberia.
of Sierra Leone and Liberia.
29
86582
2442
सीमा रेषाजनिक सिएरा लिओन
व लीबेरा येथे आली
व लीबेरा येथे आली
01:42
And it was frightening,
frightening for us all.
frightening for us all.
30
90074
2522
आणि हे खूपच भीतीदायक होते
आम्हा सर्वांसाठी.
आम्हा सर्वांसाठी.
01:44
We had actually suspected for some time
31
92620
1912
काही काळ आम्हाला संशय होता
01:46
that Lassa and Ebola were more
widespread than thought,
widespread than thought,
32
94556
2642
लासा व इबोला आम्हाला वाटतो
पेक्षा अधिक पसरला आहे.
पेक्षा अधिक पसरला आहे.
01:49
and we thought it could
one day come to Kenema.
one day come to Kenema.
33
97222
2309
आणि वाटे कि तो एके दिवशी
केनिमात पोहचेल
केनिमात पोहचेल
01:51
And so members of my team
immediately went out
immediately went out
34
99896
2410
त्यामुळे माझ्या गटातील सदस्य लागलीच
01:54
and joined Dr. Humarr Khan
and his team there,
and his team there,
35
102330
2397
डॉक्टर हुमर्र खान यांना भेटले.
01:56
and we set up diagnostics to be able
to have sensitive molecular tests
to have sensitive molecular tests
36
104751
3677
त्यासाठी करावयाच्या निदानासाठी
रेण्वीय चाचण्यांची आम्ही तयारी केली.
रेण्वीय चाचण्यांची आम्ही तयारी केली.
02:00
to pick up Ebola if it came
across the border
across the border
37
108452
2153
यासाठी कि जर तो सीमा ओलांडून आलाच
02:02
and into Sierra Leone.
38
110629
1263
सिएरा लिओन मध्ये.
02:03
We'd already set up this kind
of capacity for Lassa virus,
of capacity for Lassa virus,
39
111916
2996
अशीच तयारी आम्ही लासा विषाणू साठी केली.
02:06
we knew how to do it,
40
114936
1157
आम्ही ईलाज जाणतो.
02:08
the team is outstanding.
41
116117
1430
हा गट उत्तम होता.
02:09
We just had to give them
the tools and place to survey for Ebola.
the tools and place to survey for Ebola.
42
117571
3237
फक्त आम्हाला जागा व साहित्य द्यायचे
होते एबोलाशी लढण्यास.
होते एबोलाशी लढण्यास.
02:13
And unfortunately, that day came.
43
121340
1628
दुर्दैवाने तो दिवस आला.
02:14
On May 23, 2014, a woman checked
into the maternity ward at the hospital,
into the maternity ward at the hospital,
44
122992
4981
२३ मी २०१४ एका प्रसूतिगृहात आलेल्या
महिलेस आढळले
महिलेस आढळले
02:19
and the team ran
those important molecular tests
those important molecular tests
45
127997
3726
आमचा गट रेण्वीय चाचण्यांचे साहित्य
घेऊन वेगाने तिकडे गेला.
घेऊन वेगाने तिकडे गेला.
02:23
and they identified the first
confirmed case of Ebola in Sierra Leone.
confirmed case of Ebola in Sierra Leone.
46
131747
3835
त्यांनी सिएरा लिओन येथे पहिला ईबोला
विषाणू आल्याची खात्री केली.
विषाणू आल्याची खात्री केली.
02:28
This was an exceptional
work that was done.
work that was done.
47
136107
2049
हे आम्ही केलेले काम अपवादात्मक होते.
02:30
They were able to diagnose
the case immediately,
the case immediately,
48
138180
2260
त्यांना लागलीच निदान करणे शक्य झाले.
02:32
to safely treat the patient
49
140464
2313
सुरखा घेऊन त्यांनी त्याचा इलाज सुरु केला.
सुरवातीस त्यांनी याचा संपर्क कोणाकोणाशी
आला याचा मागोवा घेण्यास सुरवात केली.
आला याचा मागोवा घेण्यास सुरवात केली.
02:34
and to begin to do contact tracing
to follow what was going on.
to follow what was going on.
50
142801
3018
02:37
It could've stopped something.
51
145843
1972
त्याने यावर पुढील प्रसार थांबला असता.
02:39
But by the time that day came,
52
147839
2847
पण तेथे येईपर्यंत
02:42
the outbreak had already
been breeding for months.
been breeding for months.
53
150710
2358
महिन्या भरापासूनच
त्याने थैमान घातले होते.
त्याने थैमान घातले होते.
02:45
With hundreds of cases, it had already
eclipsed all previous outbreaks.
eclipsed all previous outbreaks.
54
153092
3640
यात शेकडो बाधित झाले होते.
02:48
And it came into Sierra Leone
not as that singular case,
not as that singular case,
55
156756
3644
आणि सिएरा लिओन येथे केवळ
एकच उदाहरण नव्हते.
एकच उदाहरण नव्हते.
02:52
but as a tidal wave.
56
160424
1292
तर एक मोठी लाटच होती.
02:54
We had to work
with the international community,
with the international community,
57
162120
2275
आंतरराष्ट्रीय समूहाबरोबर
आम्हाला काम करावे लागे.
आम्हाला काम करावे लागे.
02:56
with the Ministry of Health, with Kenema,
to begin to deal with the cases,
to begin to deal with the cases,
58
164419
3706
केनेमाच्या आरोग्य मंत्रालयाबरोबर
या रुग्णावर उपचार करावे लागत.
या रुग्णावर उपचार करावे लागत.
03:00
as the next week brought 31,
59
168149
2071
पुढील आठवड्यात ती संख्या झाली ३१
03:02
then 92, then 147 cases --
all coming to Kenema,
all coming to Kenema,
60
170244
3674
नंतर ९२ नंतर १४७
या सर्व केनेमातील होत्या
या सर्व केनेमातील होत्या
03:05
one of the only places in Sierra Leone
that could deal with this.
that could deal with this.
61
173942
3301
सिएरा लिओन हाकत एकमेव जागा होती
यावर इलाज करण्यास.
यावर इलाज करण्यास.
03:09
And we worked around the clock
trying to do everything we could,
trying to do everything we could,
62
177610
3399
जे शक्य होते ते आम्ही अहोरात्र
प्रयत्न करून केले.
प्रयत्न करून केले.
03:13
trying to help the individuals,
trying to get attention,
trying to get attention,
63
181033
2961
त्यांना व्यक्तिगत मदत करणे लक्ष देणे
03:16
but we also did one other simple thing.
64
184018
1947
याच बरोबर आम्ही एक साधी गोष्ट केली
03:18
From that specimen that we take
from a patient's blood to detect Ebola,
from a patient's blood to detect Ebola,
65
186544
3789
रुग्णाच्या रक्तातून इबोला तपासणीसाठी
घेतलेले नमुने
घेतलेले नमुने
03:22
we can discard it, obviously.
66
190357
2055
अर्थातच आम्ही नष्ट केले.
03:24
The other thing we can do is, actually,
put in a chemical and deactivate it,
put in a chemical and deactivate it,
67
192436
3616
दुसरा मार्ग त्यात रासायनिक पदार्थ टाकून
त्यांना निष्प्रभ करणे.
त्यांना निष्प्रभ करणे.
03:28
so just place it into a box
and ship it across the ocean,
and ship it across the ocean,
68
196076
2730
एका डब्यात टाकून आम्ही जहाजातून
समुद्रात फेकत होतो.
समुद्रात फेकत होतो.
03:30
and that's what we did.
69
198830
1151
आम्ही तेच करीत होतो.
03:32
We sent it to Boston, where my team works.
70
200005
2096
आन्ही ते बोस्टन येथील
माझ्या टीमकडे पाठविले
माझ्या टीमकडे पाठविले
03:34
And we also worked around the clock
doing shift work, day after day,
doing shift work, day after day,
71
202724
3837
कित्येक दिवस अहोरात्र आम्ही काम केले
03:38
and we quickly generated 99 genomes
of the Ebola virus.
of the Ebola virus.
72
206585
3869
आणि इबोला विष्णूचे
९९ जीनोम तयार केलेत.
९९ जीनोम तयार केलेत.
03:42
This is the blueprint -- the genome
of a virus is the blueprint.
of a virus is the blueprint.
73
210478
3057
आणि हा आमच ब्लू प्रिंट आराखडा होता.
03:45
We all have one.
74
213559
1159
प्रत्येकास तो मिळाला.
03:46
It says everything that makes up us,
75
214742
1945
त्याने आमचे काम सोपे झाले.
03:48
and it tells us so much information.
76
216711
1909
खूपच माहिती मिळाली.
03:50
The results of this kind of work
are simple and they're powerful.
are simple and they're powerful.
77
218644
3177
या प्रकारच्या कामाचे स्वरूप साधे पण
शक्तिशाली असते.
शक्तिशाली असते.
03:54
We could actually take
these 99 different viruses,
these 99 different viruses,
78
222396
2470
आमच्याजवळ हे ९९ प्रकारचे
इबोला विष्णू होते.
इबोला विष्णू होते.
03:56
look at them and compare them,
79
224890
1447
त्यांची तुलना करा.
03:58
and we could see, actually,
compared to three genomes
compared to three genomes
80
226361
2846
त्यातील तीनची तुलना आपण करू शकतो
04:01
that had been previously
published from Guinea,
published from Guinea,
81
229231
2836
जे गीनियात अगोदरच प्रसिद्ध झाले होते.
04:04
we could show that the outbreak
emerged in Guinea months before,
emerged in Guinea months before,
82
232091
3711
आम्ही दाखवू शकतो महिनाभरापूर्वी गीनियात
आलेल्या साथीबाबत.
आलेल्या साथीबाबत.
04:07
once into the human population,
83
235826
1842
प्रथमच मानवी लोकसंख्येत
04:09
and from there had been transmitting
from human to human.
from human to human.
84
237692
2672
माणसापासून माणसाकडे ते संक्रमित झाले.
04:12
Now, that's incredibly important
85
240388
1544
हे महत्वाचे आहे.
04:13
when you're trying to figure out
how to intervene,
how to intervene,
86
241956
2368
तुम्ही जेव्हा यास कसा अटकाव
करता येईल पहाता
करता येईल पहाता
04:16
but the important thing
is contact tracing.
is contact tracing.
87
244348
2066
इतरांशी झालेला संपर्क
ही महत्वाचा आहे.
ही महत्वाचा आहे.
04:18
We also could see that as the virus
was moving between humans,
was moving between humans,
88
246438
3402
आम्ही पाहू शकलो जेव्हा तो एकातून
दुसर्याच्या शरीरात जातो तेव्हा
दुसर्याच्या शरीरात जातो तेव्हा
04:21
it was mutating.
89
249864
1257
त्यात उत्परिवर्तन होते.
04:23
And each of those mutations
are so important,
are so important,
90
251145
2151
प्रत्येक उत्परिवर्तन महत्वाचे आहे.
04:25
because the diagnostics, the vaccines,
91
253320
2320
कारण निदान ,लास.
04:27
the therapies that we're using,
92
255664
1485
व उपचार जे आम्ही करीत होतो
04:29
are all based on that genome
sequence, fundamentally --
sequence, fundamentally --
93
257173
3358
ते त्यांच्या जीनोम वर आधारित होते.
04:32
that's what drives it.
94
260555
1221
तो तो मूलाधार होता.
04:33
And so global health experts
would need to respond,
would need to respond,
95
261800
2882
जागतिक आरोग्य तज्ञ यांना आता.
04:36
would have to develop,
96
264706
1197
विकसित करवयाचे होते
04:37
to recalibrate everything
that they were doing.
that they were doing.
97
265927
2553
ते करीत असलेले उपाय
04:41
But the way that science works,
the position I was in at that point
the position I was in at that point
98
269079
3181
विज्ञानाच्या काम करण्याच्या मार्गात
माझे स्थान होते
माझे स्थान होते
ते माझ्याकडील माहितीमुळे.
04:44
is, I had the data,
99
272284
1151
04:45
and I could have worked
in a silo for many, many months,
in a silo for many, many months,
100
273459
2636
सिलो मध्ये मी अनेक महिने काम केले असते.
04:48
analyzed the data carefully, slowly,
101
276119
2199
माहितीचे पृथः करण करीत सावकाश
04:50
submitted the paper for publication,
gone through a few back-and-forths,
gone through a few back-and-forths,
102
278342
3460
आणि नंतर प्रसिद्धीस दिले असते
इकडे तिकडे जावून.
इकडे तिकडे जावून.
04:53
and then finally when the paper came out,
might release that data.
might release that data.
103
281826
3129
नंतर ती माहिती प्रसिद्ध झाली असती.
04:56
That's the way the status quo works.
104
284979
2204
अश्या प्रकारे सामान्य स्थितीत काम होते.
04:59
Well, that was not going to work
at this point, right?
at this point, right?
105
287207
2571
पण येथे असे करणे उचित नव्हते.
05:01
We had friends on the front lines
106
289802
1608
आघाडीवरील कामात आमचे मित्र होते
05:03
and to us it was just obvious
that what we needed is help,
that what we needed is help,
107
291434
3254
आणि आम्हाला तर त्यांच्या
मदतीची गरजच होती.
मदतीची गरजच होती.
05:06
lots of help.
108
294712
1156
खूपच
05:07
So the first thing we did is,
109
295892
1397
आम्ही प्रथम केले
05:09
as soon as the sequences
came off the machines,
came off the machines,
110
297313
2685
जसा जीनोम क्रम मशीन मधून बाहेर पडला
05:12
we published it to the web.
111
300022
1429
आम्ही तो वेबवर टाकला.
05:13
We just released it to the whole world
and said, "Help us."
and said, "Help us."
112
301475
2836
जगापुढे ठेऊन आम्ही मदत मागितली
05:16
And help came.
113
304335
1335
आणि आम्हाला मदत मिळाली.
05:17
Before we knew it,
114
305694
1162
त्यापूर्वी
05:18
we were being contacted
from people all over,
from people all over,
115
306880
2336
आमच्याशी जग संपर्क करीतच होते.
05:21
surprised to see the data
out there and released.
out there and released.
116
309240
2444
हि माहिती उपलब्ध झाली हे पाहून
05:23
Some of the greatest
viral trackers in the world
viral trackers in the world
117
311708
2252
अनेक विषाणूंचा मागोवा घेणारे
चकित झाले.
चकित झाले.
05:25
were suddenly part of our community.
118
313984
2079
आणि ते आमच्या समूहात सहभागी झाले.
05:28
We were working together
in this virtual way,
in this virtual way,
119
316087
2330
या भासमान पद्धतीने आमचे कार्य चालले.
05:30
sharing, regular calls, communications,
120
318441
2981
आम्ही माहितीचे आदान प्रदान .संभाषण
करीत असो.
करीत असो.
05:33
trying to follow the virus
minute by minute,
minute by minute,
121
321446
2751
असे करून आम्ही विषाणूंचा दर मिनिटास
मागोवा घेत असू.
मागोवा घेत असू.
05:36
to see ways that we could stop it.
122
324221
2221
या विषाणूचा प्रसार थांबविण्यास.
05:39
And there are so many ways
that we can form communities like that.
that we can form communities like that.
123
327027
3758
अशा प्रकारे असें समूह बनविण्याचे अनेक
मार्ग आहेत.
मार्ग आहेत.
05:43
Everybody, particularly when the outbreak
started to expand globally,
started to expand globally,
124
331182
4325
प्रत्येकजण विशेषतःजगभर
साथ पसरली तेव्हा,
साथ पसरली तेव्हा,
05:47
was reaching out to learn,
to participate, to engage.
to participate, to engage.
125
335531
3590
यात प्रत्येक सहभागी झाला शिकण्यासाठी.
05:51
Everybody wants to play a part.
126
339788
1594
प्रत्येकास यात भाग घ्यायचा होता.
05:53
The amount of human capacity
out there is just amazing,
out there is just amazing,
127
341406
2780
यात चकित करणारी अफाट मानवी क्षमता होती.
05:56
and the Internet connects us all.
128
344210
1723
आम्ही इंटरनेटने जोडलेले होतो.
05:57
And could you imagine that instead
of being frightened of each other,
of being frightened of each other,
129
345957
3251
आम्ही एकमेकांची भीती न बाळगता
06:01
that we all just said, "Let's do this.
130
349232
1857
म्हणत होतो "हे करू या."
06:03
Let's work together,
and let's make this happen."
and let's make this happen."
131
351113
2523
एकत्र काम करू या आणि इतिहास घडवू या
06:05
But the problem is that the data
that all of us are using,
that all of us are using,
132
353660
2742
प्रश्न होता,
आम्ही जी माहिती वापरात होतो,
आम्ही जी माहिती वापरात होतो,
06:08
Googling on the web, is just too limited
to do what we need to do.
to do what we need to do.
133
356426
4037
त्यावरील गुगल वर फार थोडी माहिती होती
06:12
And so many opportunities
get missed when that happens.
get missed when that happens.
134
360487
2651
आणि त्यामुळे अनेक संधी गमावल्या.
06:15
So in the early part
of the epidemic from Kenema,
of the epidemic from Kenema,
135
363162
2481
खेमेनाच्या साठीच्या सुरवातीस,
06:17
we'd had 106 clinical records
from patients,
from patients,
136
365667
2742
आमच्याजवळ १०६ रुग्णांच्या उपचाराची
माहिती होती.
माहिती होती.
06:20
and we once again made that
publicly available to the world.
publicly available to the world.
137
368433
2834
तीही आम्ही सार्वजनिक केली.
06:23
And in our own lab, we could show
that you could take those 106 records,
that you could take those 106 records,
138
371291
3670
आमच्या प्रयोगशाळेत
ती माहिती उपलब्ध होती.
ती माहिती उपलब्ध होती.
06:26
we could train computers to predict
the prognosis for Ebola patients
the prognosis for Ebola patients
139
374985
3618
आम्ही संगणकाला शिक्षित करू शकलो इबोला
रोगाच्या वाढीचा अंदाज घेण्यास
रोगाच्या वाढीचा अंदाज घेण्यास
06:30
to near 100 percent accuracy.
140
378627
1777
जवळ जवळ १०० टक्के.
06:32
And we made an app
that could release that,
that could release that,
141
380428
2097
आम्ही त्यासाठी एक अॅप केले.
06:34
to make that available
to health-care workers in the field.
to health-care workers in the field.
142
382549
2770
जे आरोग्य सेवकांसाठी उपलब्ध होऊ शकेल.
06:37
But 106 is just not enough
to make it powerful,
to make it powerful,
143
385343
3259
पण १०६ रेकोर्ड काही पुरेशी माहिती नव्हती.
06:40
to validate it.
144
388626
1151
हे अजमावण्यास.
06:41
So we were waiting for more data
to release that.
to release that.
145
389801
2654
आम्ही अधिक माहितीची वाट पाहत होतो.
06:44
and the data has still not come.
146
392479
2044
जो अजूनही आलेला नाही.
06:46
We are still waiting, tweaking away,
147
394547
2532
आम्ही अजूनही वाट पहात आहोत
जुळवणी करीत
जुळवणी करीत
06:49
in silos rather than working together.
148
397103
2838
सिलोस मध्ये एकत्र काम करण्या ऐवजी
06:51
And this just -- we can't accept that.
149
399965
2232
आम्हला ते मान्य नव्हते.
06:54
Right? You, all of you,
cannot accept that.
cannot accept that.
150
402221
3804
तुम्ही हे अमान्य कराल.
06:58
It's our lives on the line.
151
406049
1682
आमचे आयुष्य जोखमीवर होते.
06:59
And in fact, actually,
152
407755
1711
खरेतर
07:01
many lives were lost,
many health-care workers,
many health-care workers,
153
409490
2543
अनेक आरोग्यसेवकांचा यात मृत्यू झाला
07:04
including beloved colleagues of mine,
154
412057
1894
त्यात माझे सहकारीही होते.
07:05
five colleagues:
Mbalu Fonnie, Alex Moigboi,
Mbalu Fonnie, Alex Moigboi,
155
413975
3747
त्यातील पाच माबुला फोनीन,अलेक्स मोईग्बोई
07:09
Dr. Humarr Khan, Alice Kovoma
and Mohamed Fullah.
and Mohamed Fullah.
156
417746
4011
डॉ. हुर्मान खान ,अलिस कोवोमा आणि
महमद फुल्लाह
महमद फुल्लाह
07:13
These are just five
of many health-care workers
of many health-care workers
157
421781
2526
अनेक आरोग्य सेवकांपैकी हे पाचजण होते
07:16
at Kenema and beyond
158
424331
1764
केनेम आणि त्यापलीकडील भागात.
07:18
that died while the world waited
and while we all worked,
and while we all worked,
159
426119
3036
आमच्या सोबत काम करिताना मृत्यू पावले
जग इलाजाची वाट पहात होते.
जग इलाजाची वाट पहात होते.
07:21
quietly and separately.
160
429179
1860
शांतपणे व अलग राहून.
07:23
See, Ebola, like all threats to humanity,
161
431063
2033
एबोला हा मानवतेवर सं कात आहे
07:25
it's fueled by mistrust
and distraction and division.
and distraction and division.
162
433120
3884
तो अविश्वास भेदभाव आणि अस्थिरता
निर्माण करतो.
निर्माण करतो.
07:29
When we build barriers amongst ourselves
and we fight amongst ourselves,
and we fight amongst ourselves,
163
437028
3773
जेव्हा यामुळे आमच्यातच लढाई व
बाधा निर्माण होते.
बाधा निर्माण होते.
07:32
the virus thrives.
164
440825
1820
विष्णूचा प्रसार होतो तेव्हा.
07:34
But unlike all threats to humanity,
165
442669
1792
इतर मानवतेला असलेल्या धोक्या प्रमाणे
07:36
Ebola is one where
we're actually all the same.
we're actually all the same.
166
444485
2646
इबोला आम्हाला ही धोक्याचा होता.
07:39
We're all in this fight together.
167
447155
1880
पण आम्ही सर्व एकत्र लढा देत होतो.
07:41
Ebola on one person's doorstep
could soon be on ours.
could soon be on ours.
168
449059
2634
एखदा जरी बळी पडला असता तर
त्याचा धोका आम्हालाही होतो
त्याचा धोका आम्हालाही होतो
07:44
And so in this place
with the same vulnerabilities,
with the same vulnerabilities,
169
452177
2802
या ठिकाणी समान धोका होता हल्ल्याचा
07:47
the same strengths,
the same fears, the same hopes,
the same fears, the same hopes,
170
455003
2413
सर्वात समान भीती, समान
आशा ,व शक्ती होती.
आशा ,व शक्ती होती.
07:49
I hope that we work together with joy.
171
457440
3209
आम्ही सर्वजण आनंदाने काम करू
हि माझी आशा होती.
हि माझी आशा होती.
07:54
A graduate student of mine
was reading a book about Sierra Leone,
was reading a book about Sierra Leone,
172
462427
3070
माझा एक पदवीधर विद्यार्थी सिएरा लिओन वर
पुस्तक वाचीत होता.
पुस्तक वाचीत होता.
07:57
and she discovered that the word "Kenema,"
173
465521
2334
तिने" केनेमा" शब्द शोधला
07:59
the hospital that we work at and the city
where we work in Sierra Leone,
where we work in Sierra Leone,
174
467879
3443
जेथे आम्ही काम करीत होतो आणि शहर
जेथे आम्ही काम केले सिएरा लिओन मध्ये
जेथे आम्ही काम केले सिएरा लिओन मध्ये
08:03
is named after the Mende word
for "clear like a river, translucent
for "clear like a river, translucent
175
471346
4181
तो मेंडे म्हणजे नदी प्रमाणे स्वच्छ
हा अर्थ होतो.
हा अर्थ होतो.
08:07
and open to the public gaze."
176
475551
1587
हा अर्थ सर्वांसाठी खुला आहे.
08:09
That was really profound for us,
177
477439
1545
आमच्यासाठी हार्थ महत्वाचा होता.
08:11
because without knowing it,
we'd always felt
we'd always felt
178
479008
2094
तो अर्थ माहित नसला तरी
त्याचा अर्थ जाणवायचा
त्याचा अर्थ जाणवायचा
08:13
that in order to honor the individuals
in Kenema where we worked,
in Kenema where we worked,
179
481126
3184
केनेमा मधील व्यक्तीचा सन्मान करण्यास.
08:16
we had to work openly, we had to share
and we had to work together.
and we had to work together.
180
484334
4287
आम्ही एकत्र राहून मुक्तपणे सहभगी
होत असू.
होत असू.
08:21
And we have to do that.
181
489074
1177
आणि ते आम्ही करीत होतो
08:22
We all have to demand that
of ourselves and others --
of ourselves and others --
182
490275
3761
आमची परस्परांत अपेक्षा होती
08:26
to be open to each other
when an outbreak happens,
when an outbreak happens,
183
494060
2874
मदत करण्याची साठीचा प्रकोप आल्यास.
08:28
to fight in this fight together.
184
496958
1650
या लढ्यात.
08:30
Because this is not the first
outbreak of Ebola,
outbreak of Ebola,
185
498632
2909
हा काही पहिलाच प्रकोप नव्हता इबोलाचा
08:33
it will not be the last,
186
501565
1448
आणि शेवटचाही नाही.
08:35
and there are many other microbes
out there that are lying in wait,
out there that are lying in wait,
187
503037
3155
असे अनेक विषाणू आहेत
जे अशी अवस्था आणू शकतात.
जे अशी अवस्था आणू शकतात.
08:38
like Lassa virus and others.
188
506216
1425
जसे लिसा विषाणू व अन्य.
08:39
And the next time this happens,
189
507665
1509
आणि पुढील वेळी
08:41
it could happen in a city of millions,
it could start there.
it could start there.
190
509198
3196
हे लाखो शहरात घडू शकते.
08:44
It could be something
that's transmitted through the air.
that's transmitted through the air.
191
512418
2699
असे काही होऊ शकते ज्याचा प्रसार
हवेतून होईल.
हवेतून होईल.
08:47
It could even be
disseminated intentionally.
disseminated intentionally.
192
515141
2147
अथवा वाईट हेतूने
ही त्याचा प्रसार होऊ शकतो.
ही त्याचा प्रसार होऊ शकतो.
08:49
And I know that that is frightening,
I understand that,
I understand that,
193
517312
2981
मला माहित आहे ते फारच भीतीदायक असेल.
08:52
but I know also,
and this experience shows us,
and this experience shows us,
194
520317
2654
पण हा आमचा अनुभव
शिकवेल
शिकवेल
08:54
that we have the technology
and we have the capacity
and we have the capacity
195
522995
3320
आमच्या जवळ आहे तंत्रज्ञान व क्षमता
08:58
to win this thing,
196
526339
1595
विजय मिळविण्याची
08:59
to win this and have
the upper hand over viruses.
the upper hand over viruses.
197
527958
2846
आणि या विष्णूवर मत करण्याची
09:02
But we can only do it if we do it together
198
530828
2272
पण हे सर्व शक्य आहे एकत्र काम करूनच.
09:05
and we do it with joy.
199
533124
1197
आनदाने ते काम केले
09:06
So for Dr. Khan
200
534871
1521
डॉ खान
09:08
and for all of those who sacrificed
their lives on the front lines
their lives on the front lines
201
536416
4166
आणि अन्य ज्यांनी त्याग केला
या लढ्यात
या लढ्यात
09:12
in this fight with us always,
202
540606
2400
ते सर नेहमीच आमच्या हृदयात राहतील.
09:15
let us be in this fight with them always.
203
543030
2807
चला त्यंच्या बरोबर लढ देऊ या.
09:17
And let us not let the world be defined
204
545861
1875
जगाला नामुष्की येऊ देऊ नको या
09:19
by the destruction wrought by one virus,
205
547760
2119
या विष्णूच्या साथीने.
09:21
but illuminated by billions
of hearts and minds
of hearts and minds
206
549903
2781
लाखो माने व हृदय उजळू या
09:24
working in unity.
207
552708
1208
एकत्र लढा देऊन
09:25
Thank you.
208
553940
1174
आभारी आहे.
09:27
(Applause)
209
555138
6869
(टाळ्या)
ABOUT THE SPEAKER
Pardis Sabeti - Computational geneticistPardis Sabeti investigates the genomes of microbes, including the Ebola virus, to help understand how to slow them.
Why you should listen
Pardis Sabeti develops algorithms to detect the genetic signatures of adaption in humans and the microbial organisms that infect humans. Among her lab’s key research areas: examining the genetic factors that drive disease susceptibility to Ebola and Lassa hemorrhagic fever, and investigating the genomes of microbes, including Lassa virus, Ebola virus, Plasmodium falciparum malaria, Vibrio cholera and Mycobacterioum tuberculosis, to help find cures.
She's based at the Center for Systems Biology and Department of Organismic and Evolutionary Biology at Harvard and the Department of Immunology and Infectious Disease at the Harvard School of Public Health. Sabeti is a National Geographic Emerging Explorer and was named a Time magazine Person of the Year in 2014 as one of the Ebola fighters.Pardis Sabeti | Speaker | TED.com