TED Talks with Albanian transcript

08:03

TEDYouth 2013

Eddy Cartaya: Zbulimi im i shpellave akullnajore

2013-11-16711,731 views

Readability: 3.3

---

Dragoi i Borës, Imagjinata e Pastër, Minotauri i Ngrirë. Këta janë emrat që Eddy Cartaya dhe partneri i tij alpinist Brent Mc Gregor u kanë dhënë tri shpellave akullnajore të cilat i kanë zbuluar ata vetë. Ndërsa Akullnaja Sandy rrëshqet tatëpjetë malit Mount Hood në shtetin e Oregon-it, shpellat dhe tunelet brenda saj pësojnë çdo vit një metamorfozë, falë falë ujit të ngrohtë që hyn nga tavani dhe ajrit të ngrohtë që vjen nga poshtë malit. Në TEDYouth, Cartaya na çon brenda këtyre hapësirave magjike ku akulli ka nuancat e jeshiles në blu, dhe ku artifakte të ndyshme bien si shi nga tavani i shpellës.

Play

14:19

TEDCity2.0

Enrique Peñalosa: Pse autobusët paraqesin demokracinë në veprim?

2013-09-20930,012 views

Readability: 3.7

---

"Një qytet i zhvilluar nuk është një qytet në të cilin ku edhe të varfrit përdorin vetura, por një qytet në të cilin madje edhe të pasurit përdorin transportin publik," tregon Enrique Peñalosa. Në këtë fjalim të zellshëm, ish kryebashkiaku i Bogotá-s ndan disa taktika të cilat i ka përdorur për të ndryshuar transportin dinamik në kryeqytetin e kolumbian.. dhe sugjeron mënyrat e të menduarit për ndërtimin e qyteteve të mençura të së ardhmes.

Play

04:29

TED2013

David Lang: Roboti im nënujor

2013-02-251,320,203 views

Readability: 4.3

---

David Lang është një krijues që ka mësuar vete të bëhet një oqeanograf amator - apo thënë ndryshe, ka mësuar një robot të bëhet i tillë. Në prezantimin e tij impresionues Lang, një Partner i TED, tregon sesi ai dhe një rrjet i të pasionuarve pas oqeanit janë bashkuar për të ndërtuar një rrjet me kod të hapur dhe kosto të ulët të hulumtuesve të ujërave.

Play

06:00

TED@NYC

Sally Kohn: Le të provojmë korrektësinë emocionale

2013-10-142,012,109 views

Readability: 3.5

---

Është koha që liberalët dhe konservatorët të tejkalojnë dallimet e tyre politike dhe të dëgjojnë me të vërtetë njëri-tjetrin thotë ekspertja politike Sally Kohn. Në këtë ligjeratë optimiste, Kohn ndan mësimet si një komentuese lesbike progresiste e Fox News-it. Nuk ka të bëjë me korrektësinë politike, ajo thotë, por më tepër me korrektësinë emocionale.

Play

14:31

TEDGlobal 2013

David Steindl-Rast: Dëshironi të jeni të lumtur? Jini mirënjohës

2013-06-257,468,760 views

Readability: 2.7

---

Gjëja e vetme që kanë të përbashkët të gjithë njerëzit është se secili dëshiron të jetë i lumtur, thotë Vellai David Steindl-Rast, një murg dhe dijetar ndërfetar. Dhe lumturia, ai sugjeron, lind nga mirënjohja. Një mësim inspirues se si të ngadalësosh, të shohësh se ku je duke shkuar, dhe mbi të gjitha, të qenit mirënjohës.

Play

09:30

TEDGlobal 2013

Peter Doolittle: Çfarë kuptimi ka për botën " kujtesa e punës"

2013-06-102,344,275 views

Readability: 3.4

---

" Jeta vjen drejt nesh me hapa të shpejtë, dhe ajo që duhet të bëjmë është të kapim rrjedhën amorfe të eksperiencës, dhe të nxjerrim prej saj kuptimin". Në këtë bisedë të këndshme dhe informuese, psikologu edukativ Peter Doolitle jep detaje të rëndësisë -si dhe kufizimet - e kujtesës suaj të punës, të asaj pjese të trurit e cila lejon që të marrim kuptimin e asaj çka ndodh rreth nesh.

Play

18:12

TED2013

Jared Diamond: Si munden shoqëritë të plaken më mirë

2013-03-141,100,581 views

Readability: 5.2

---

Eshtë një ironi prapa përpjekjeve për të zgjatur jetën njerëzore: Nuk është piknik të jesh një i moshuar në një shoqëri me të rinj. Të moshuarit mund të izolohen, duke mos pasur punë kuptimplotë dhe të lirë. Në këtë bisedë intriguese, Jared Diamond shikon se si shoqëritë e ndryshme i trajtojnë të moshuarit -- disa më mirë, disa më keq -- dhe sugjeron që të gjithë të përfitojnë nga eksperienca.

Play

12:57

TED@BCG Singapore

Stefan Larsson: Çfarë mund të mësojnë doktorët nga njëri-tjetri

2013-10-10887,249 views

Readability: 4.2

---

Spitale të ndryshëm arrijne rezultate të ndryshme në procedura të ndryshme. Vetëm se, pacientët nuk i dinë këto të dhëna, dhe kthen zgjedhjen e një kirurgu (kaq e rëndësishme) në hamendje. Stefan Larsson vështron se çfarë ndodh kur doktorët masin dhe shpërndajnë arritjet e tyre ne operimin e pjesës së legenit, p.sh për të parë çfarë teknikash janë më të efektshme. A mundet sistemi shëndetsor të përmirsohet--dhe të jetë me pak i kushtueshëm--n.q.s doktorët mësojnë nga njëri tjetri në një nivel të vazhdueshëm shkëmbimi rezultatesh? (I filmuar në TED@BCG.)

Play

07:19

TEDGlobal 2013

Jane McGonigal: Mundje gishtash ... me shume lojtare?

2013-06-111,226,581 views

Readability: 3

---

Cfare ndodh kur nje publik i tere ngrihet ne kembe dhe lidhet me njeri-tjetrin? Kaos, ja cfare. Te pakten, kjo ndodhi kur Jane McGonigal u perpoq t'i shpjegonte TED si te luante lojen e saj te preferuar. Ne fund te fundit, kur loja quhet "mundje gishtash me shume lojtare" cfare mund te presesh tjeter?

Play

15:16

TEDMED 2013

Mick Cornett: Si arriti qyteti obez te humbte 450 mije kilogram

2013-04-081,693,177 views

Readability: 4.1

---

Oklahoma City eshte nje qytet mesatarisht i madh qe kishte nje problem te rende: ishte nder qytetet me obezitet me te larte ne SHBA. Kryetari i Bashkise Mick Cornett kuptoi se, nese e shnderronte qytetin ne nje vend ku njerezit do te donin te jetonin dhe punonin, ai do te behej gjithashtu edhe me i shendetshem. Ne kete fjalim simpatik, ai na tregon se cilat ishin ndryshimet thelbesore qe e ndihmuan qytetin te humbte 450 mije kilogram.

Play

09:02

TEDCity2.0

Mohamed Ali: Lidhja mes papunesise dhe terrorizmit

2013-09-201,077,230 views

Readability: 4

---

Per te rinjte dhe te papunet neper qytetet e medha te botes, endrrat e mundesive dhe te pasurise mund te kthehen ne te verteta -- por shume shpesh sepse jane te rekrutuar nga grupe terroriste dhe organizata te tjetra te dhunshme. Avokati i te drejtave te njeriut Mohamed Ali tregon histori nga qyteti i lindjes Mogadishu, dhe thekson rendesine e lindjes se risive per te rinjte ambicioze te qytetit tone.

Play

06:25

TEDGlobal 2013

Arthur Benjamin: Magjia e numrave Fibonaçi

2013-06-127,057,274 views

Readability: 3.2

---

Matematika është logjike, funksionale dhe thjesht...mbresëlënëse. Matemagjistari Arthur Benjamin zbulon tiparet e fshehura të asaj bashkësie të çuditshme dhe të mrekullueshme numrash, seritë Fibonaçi. (Dhe ju kujton që matematika mund të jetë frymëzuese, gjithashtu!)

Play

19:19

TEDxBrussels

Mikko Hypponen: Si NSA ka tradhëtuar besimin e botës - është koha për veprim

2013-10-281,651,014 views

Readability: 4.4

---

Ngjarjet e fundit kanë nxjerrë në pah, nënvizuar dhe theksuar faktin se Shtetet e Bashkuara operojnë një mbikqyrje të përgjithshme mbi të gjithë të huajt të dhënat e të cilëve kalojnë nëpër organizma amerikane- nëse janë apo jo të dyshuar për keqbërje. Kjo do të thotë se në thelb çdo përdorues i internetit jashtë Shteteve të Bashkuara është i përgjuar, thotë Mikko Hypponen. Një fjalim i rëndësishëm i kombinuar me një lutje: të gjenden alternativa ndaj përdorimit të kompanive amerikane për të përmbushur nevojat globale për informacion.

Play

07:54

TEDCity2.0

Robin Nagle: Cfare zbulova ne plehrat e qytetit te New Yorkut

2013-09-201,728,898 views

Readability: 3.6

---

Banoret e New Yorkut prodhojne 11.000 ton mbeturina çdo ditë. Çdo dite! Kjo statistikë mahnitese është një nga arsyet pse Robin Nagle nisi nje projekt kerkimi me Departamentin e Higjenës së qytetit. Ajo eci nëpër rruge, përdori fshesat mekanike, madje drejtoi dhe nje kamion plehrash vete--te gjitha këto për të pasur mundesi t'i pergjigjej nje pyetje qe duket e thjesht por shumë e komplikuar: Kush kujdeset për pastrimin e ambientit tonë?

Play

12:02

TEDGlobal 2013

Abha Dawesar: Jeta ne " te tashmen dixhitale"

2013-06-141,328,801 views

Readability: 3.6

---

Nje vit me pare, Abha Dawesar jetonte ne Manhatan-in pa drita pas uraganit Sandy, duke kerkuar korrent per tu lidhur. Si shkrimtare qe eshte, ajo u prek nga kjo metafore: A jane bere jetet tona te fiksuara tek dixhitalizimi, ndersa po humbasim ate qe eshte realiteti?

Play

14:06

TEDGlobal 2013

Mariana Mazzucato: Qeveria - Investues? Ndermarres Rreziku apo Inovator?

2013-06-26946,214 views

Readability: 4.5

---

Pse qeveria nuk perfshihet ne inovacion? Eshte nje pyetje qe degjohet shpesh dhe Mariana Mazzucato ka vendosur ti beje nje analize ne lidhje me kete ceshtje. Eshte nje fjalim energjitik ne te cilin ajo shpalos se si ne fakt shteti eshte nje nder nder-marresit me te rendesishem te shpikjeve, ideve te reja dhe te rrezikshme dhe se si ne fakt eshte shteti ai qe krijon tregun.

Play

07:45

TEDGlobal 2013

Xavier Vilalta: Një arkitekturë autoktone dhe komunitare

2013-06-111,048,889 views

Readability: 4.1

---

Kur partneri i TED Xavier Vilalta u ftua të krijonte një qendër tregëtare në Addis Ababa, atij i hyri paniku. Qendrat e tjera paraqisnin cdo gjë që ai urrente rreth arkitekturës bashkëkohore: kulla prej xhami të panevojshme që kërkojnë shumë energji dhe me nje dizajn që s'ka të bëjë fare me Afrikën. Në këtë fjalim tërheqes, Vilalta tregon sesi ai mbron një trajtim alternativ: për të shfrytëzuar natyrën, i referohet arkitekturës lokale të traditës dhe krijon ndërtesa të bukura, emblematike e moderne që i përshtaten komunitetit.

Play

14:11

TEDxCERN

Gian Giudice: Pse gjithësia jonë mund të ekzistojë në teh thike

2013-05-032,152,454 views

Readability: 5.1

---

Surpriza më e madhe e zbulimit të bosonit të Higgs? Qe nuk kishte surpriza. Gian Giudice na flet për një problem në fizikën teorike: çfare ndodh nëse fusha e Higgs ekziston në një gjendje ultra të dendur që mund të shkatërrojë të gjithë materien atomike? Me sharm e zgjuarsi, Guidice përshkruan një fat të zymtë -- dhe pse ne nuk duhet të fillojmë të shqetësohemi tani, (Filmuar në TEDxCERN)

Play

09:07

TEDGlobal 2013

Hetain Patel: Cili jam? Mendoje serish.

2013-06-112,878,196 views

Readability: 4.1

---

Si mund të vendosim se cilet jemi ne te vertete? Performanca e habitshme e Hetain Patel luan me gjuhën, theksin, identitetin - dhe ju sfidon që të mendoni me thellë se paraqitjet sipërfaqësore. Një meditim i lezetshëm në veten, me interpretuesin Yuyu Rau, dhe i frymëzuar nga Bruce Lee.

Play

10:46

TEDGlobal 2013

Trita Parsi: Irani dhe Israeli: Paqja eshte e mundshme.

2013-06-26796,662 views

Readability: 5.9

---

Irani dhe Israeli: dy kombe me marredhenie te tensionuara qe duken ne konflikt ekzistencialisht. Por per gjithe retoriken e tyre antagoniste, duket se ekziston nje e kaluar e fshehur mbi bashkepunimin, madje dhe miqesi. Ne nje fjalim informativ, Trita Parsi tregon se si nje aleance strategjike e pashprese ne te shkuaren mund te nenkuptoje paqe ne te ardhmen per keto dy shtete nen konflikt.

Play

15:41

TEDSalon NY2013

Malcolm Gladwell: Historia e padëgjuar e Davidit dhe Goliathit

2013-09-197,134,861 views

Readability: 3.8

---

Eshte histori klasike e viktimes: Davidi, nje bari i ri i armatosur vetem me hobe, mund Goliathin, luftetarin e fuqishem. Historia ka kapercyer origjinen e vet biblike per tu bere nje krahasim per fitoret e pamundura. Por, Malcolm Gladwell pyet, a është kjo historia e vertete e Davidit dhe Goliathit?

Play

11:01

TEDxKids@Ambleside

Kevin Breel: Rrefimi i nje komiku ne depresion

2013-05-054,475,224 views

Readability: 2.7

---

Kevin Breel nuk dukej si nje femije ne depresion: kapiten skuadre, pjestar i cdo feste, zbavites dhe me besim ne vete. Por ai tregon nje histori te nates ku zbuloi se... per te shpetuar jeten e tij... ai duhet te thoshte kater fjale te thjeshta.

Play

09:51

TEDxHousesOfParliament

Onora O'Neill: Ajo që nuk e kuptojmë për besimin

2013-06-251,700,340 views

Readability: 3.5

---

Besimi po shuhet, dhe duhet ta rindërtojmë. Ky është një sugjerim që dëgjohet kur flasim se si mund të bëjmë botën një vend më të mirë...por filozofja Onora O'Neill thotë që nuk po kuptojmë atë që sygjerojmë. Ajo e ndërron pyetjen, duke na treguar tri idetë më të zakonshme të besimit që janë të keqorientuara. (Filmuar në TEDxHousesofParliament.)

Play

18:34

TED2013

Stuart Firestein: Ne ndjekje te injorances

2013-02-282,046,254 views

Readability: 3.5

---

Ç'pamje ka puna e vërtetë shkencore? Sikunder ben shaka neuroshkencetari Stuart Firestein: Duket shumë më pak si metode shkencore dhe shumë më tepër si "te berit gazra perreth ... në errësirë​​." Në këtë bisedë te mprehtë, Firestein arrin në zemër të shkencës së vërtetë dhe sugjeron se ne duhet të vlerësojmë atë që ne nuk e dimë - ose "injoranca me cilësi të lartë", - po aq sa ate që ne e dimë.

Play

09:03

TEDGlobal 2013

Andras Forgacs: Lekure dhe mish pa vrare kafshe

2013-06-131,315,256 views

Readability: 4.3

---

Deri në vitin 2050, do të duhen 100 miliardë kafshë për të siguruar popullsinë e botës me mish, qumësht, vezë dhe produktet e lëkurës. Ruajtja e kësaj kopeje do të ketë nje kosto të papërballueshme për planetin tone. Po sikur të kishte një tjeter mënyrë? Në këtë fjalim informues, mbeshtetes i inxhinierise se indeve Andras Forgacs argumenton se biofabrikimi i mishit dhe lëkurës është një mënyrë e civilizuar për të shmangur vrasjen e kafshëve për te prodhuar hamburger dhe canta.

Play

07:56

TED2013

Eric Berlow and Sean Gourley: Hartezimi i ideve qe vlejne per t'u perhapur.

2013-02-281,131,373 views

Readability: 4.3

---

Si duken 24.000 ide? Ekologjisti Eric Berlow dhe fizikanti Sean Gourley aplikojne algoritme ne tere arkiven e fjalimeve TEDx, duke na sjell ne nje udhetim vizual nxites per te na treguar si lidhen idete globalisht.

Play

08:48

TEDGlobal 2013

Apollo Robbins: Arti i hutimit.

2013-06-1226,016,015 views

Readability: 2.4

---

I njohur si xhepisti me i madh ne bote, Apollo Robbins studjon cuditshmerite e sjelljes njerezore ndersa ju vjedh oren. Ne nje demostrim gazmor, Robbins mostron bufene e audiences se TEDGlobal 2013, duke treguar si te metat ne perceptimin tone bejne te mundshme vjedhjen e nje portofoli dhe vendosjen e tij ne supin e zoteruesit ndersa ata s'e marrin vesh.

Play

14:29

TEDGlobal 2013

Kelly McGonigal: Si të bëhesh mik me stresin

2013-06-1122,520,850 views

Readability: 4.4

---

Stresi. Ben zemren tuaj të rrahë, frymëmarrjen tuaj të shpeshtohet dhe ballin tuaj të djersitet. Por ndërkohë që stresi është bërë armiku i shëndetit publik, kërkime të reja tregojnë që stresi mund të jetë i keq per ju nese ju besoni se është i tillë. Psikologia Kelly McGonigal na nxit ta shohim stresin si dicka pozitive, dhe na prezanton me një mekanizëm të pathënë për reduktimin e stresit: të komunikosh me të tjeret.

Play

07:05

TEDGlobal 2013

Alexa Meade: Kanavaca ime është trupi juaj

2013-06-132,815,934 views

Readability: 3.1

---

Alexa Meade ndërmerr një qasje inovative ndaj artit. S'është për të një jete prej skicimi e shtrimi kanavazash. Në vënd të kesaj, ajo perzgjedh një tematike e më pas e pikturon atë, vërtet. Ajo mbulon çdo gjë në një skene - njerëz, karriget, ushqimin, verjani ju emrin - në një maskë boje që imiton çka ka poshtë saj. Në këtë fjalim që të hap syte Meade tregon fotografitë e disa prej rezultateve më të veçanta, dhe ndan një projekt të ri që përfshin njerez, boje dhe qumësht.

Play

10:17

TEDGlobal 2013

May El- Khalil: Te besh paqe eshte nje maratone

2013-06-225,268,496 views

Readability: 4.2

---

Ne Liban, njehere ne vit shkrepet arma e cila nuk eshte pjese e nje skene dhune te perditshme: Tingulli hapes i Maratones Nderkombetare te Beirutit. Ne nje ligjerate emocionuese, themeluesja e maratones May El-Khalil shpjegon se perse ajo beson se gara e 26.2 miljeve eshte nje event i cili mund te sjelle me afer nje vend te copetuar per dekada nga politika dhe feja, edhe pse vetem per nje dite te vitit.

Play