TED2009
Oliver Sacks: What hallucination reveals about our minds
Օլիվեր Սաքս. Ինչ է բացահայտում հալուցինացիան մեր ուղեղի մասին
Filmed:
Readability: 3.7
8,482,258 views
Նյարդաբան և գրող Օլիվեր Սաքսը մեր ուշադրությանը հրավիրում է Շառլ Բոննեի ախտանիշի վրա, երբ տեսողական խնդիրներ ունեցող մարդիկ ունենում են հստակ հալյուցինացիներ: Նա նկարագրում է իր հիվանդների տառապանքները շատ տպավորիչ մանրամասնությամբ և տանում է մեզ այս` դեռևս լավ չբացահայտված երևույթի կենսաբանության միջով:
Oliver Sacks - Neurological anthropologist
Since "Awakenings" stormed the bestseller lists (and the silver screen), Oliver Sacks has become an unlikely household name, single-handedly inventing the genre of neurological anthropology. Full bio
Since "Awakenings" stormed the bestseller lists (and the silver screen), Oliver Sacks has become an unlikely household name, single-handedly inventing the genre of neurological anthropology. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
We see with the eyes,
0
0
3000
Մենք տեսնում ենք աչքերով,
00:15
but we see with the brain as well.
1
3000
3000
սակայն մենք նաև ուղեղով ենք տեսնում:
00:18
And seeing with the brain is often called imagination.
2
6000
4000
Եվ ուղեղով տեսնելը հաճախ կոչվում է երևակայություն
00:22
And we are familiar with the landscapes of our own imagination,
3
10000
5000
Մենք ծանոթ ենք մեր սեփական երևակայության բնապատկերներին,
00:27
our inscapes. We've lived with them all our lives.
4
15000
4000
մեր ներաշխարհին,քանի որ մենք մի ամբողջ կյանք ենք ապրել դրանց հետ:
00:31
But there are also hallucinations as well,
5
19000
4000
Բայց գոյություն ունեն նաև հալյուցինացիներ,
00:35
and hallucinations are completely different.
6
23000
3000
Եվ դրանք միանգամայն այլ բաներ են:
00:38
They don't seem to be of our creation.
7
26000
2000
Հալյուցինացիաները չեն ստեղծվում մեր կողմից:
00:40
They don't seem to be under our control.
8
28000
2000
Դրանք մեր կողմից չեն կառավարվում:
00:42
They seem to come from the outside,
9
30000
2000
Թվում է, թե դրանք դրսից են գալիս,
00:44
and to mimic perception.
10
32000
3000
և նմանակում են ընկալման գործընթացին:
00:47
So I am going to be talking about hallucinations,
11
35000
4000
Այսպիսով, ես խոսելու եմ հալյուցինացիաների մասին,
00:51
and a particular sort of visual hallucination
12
39000
4000
Եվ մասնավորապես տեսողական հալյուցինացիայի մի տեսակի մասին,
00:55
which I see among my patients.
13
43000
5000
որը հաճախ եմ նկատում հիվանդներիս շրջանում:
01:00
A few months ago, I got a phone call
14
48000
4000
Մի քանի ամիս առաջ ես հեռախոսազանգ ստացա
01:04
from a nursing home where I work.
15
52000
2000
այն ծերանոցներից մեկից, որտեղ աշխատում եմ:
01:06
They told me that one of their residents, an old lady in her 90s,
16
54000
5000
Ինձ ասացին, որ ծերերից մեկը՝ 90 տարեկան մի կին,
01:11
was seeing things,
17
59000
2000
ինչ–որ բաներ էր տեսնում
01:13
and they wondered if she'd gone bonkers
18
61000
3000
Եվ նրանց հետաքրքրում էր` նա արդյոք ցնորվել էր,
01:16
or, because she was an old lady,
19
64000
2000
թե քանի որ տարեց կին էր,
01:18
whether she'd had a stroke, or whether she had Alzheimer's.
20
66000
3000
կաթված էր ստացել կամ Ալցեյմերի հիվանդություն ուներ:
01:21
And so they asked me if I would come and see Rosalie,
21
69000
5000
Եվ նրանք հարցրեցին, թե կգն՞ամ տեսնելու Ռոզալիին`
01:26
the old lady.
22
74000
2000
այդ ծեր կնոջը:
01:28
I went in to see her.
23
76000
2000
Գնացի նրան տեսնելու:
01:30
It was evident straight away
24
78000
2000
Միանգամայն ակնհայտ էր,
01:32
that she was perfectly sane
25
80000
3000
որ նա լրիվ նորմալ էր
01:35
and lucid and of good intelligence,
26
83000
3000
բանականությունը գործում էր, խելքն էլ էր տեղը,
01:38
but she'd been very startled and very bewildered,
27
86000
4000
բայց նա շատ ցնցված էր, շփոթված
01:42
because she'd been seeing things.
28
90000
3000
որովհետև ինչ –որ բաներ էր տեսնում:
01:45
And she told me --
29
93000
3000
Եվ նա ինձ ասաց,
01:48
the nurses hadn't mentioned this --
30
96000
2000
բուժքույրերը դա չէին նշել,
01:50
that she was blind,
31
98000
2000
որ նա կույր է ,
01:52
that she had been completely blind from macular degeneration for five years.
32
100000
5000
որ 5 տարի նա լիովին կույր է եղել մակուլյար դեգեներացիայից:
01:57
But now, for the last few days, she'd been seeing things.
33
105000
3000
Բայց հիմա` վերջին մի քանի օրերը նա ինչ – որ բաներ էր տեսնում:
02:00
So I said, "What sort of things?"
34
108000
3000
Ես հարցրեցի . <<Ինչե՞ր եք տեսնում>>
02:03
And she said, "People in Eastern dress,
35
111000
3000
և նա ասաց .<<Արևելյան զգեստներով մարդկանց,
02:06
in drapes, walking up and down stairs.
36
114000
4000
փաթաթված վարագույրներով , ովքեր բարձրանում և իջնում են աստիճաններով:
02:10
A man who turns towards me and smiles.
37
118000
3000
Մի մարդու, ով շրջվում է ինձ ու ժպտում:
02:13
But he has huge teeth on one side of his mouth.
38
121000
4000
Բայց նա հսկայական ատամ ունի իր բերանի մի կողմում:
02:17
Animals too.
39
125000
2000
Կենդանիներ էլ եմ տեսնում:
02:19
I see a white building. It's snowing, a soft snow.
40
127000
3000
Ես մի սպիտակ շենք եմ տեսնում: Ձյուն է գալիս, փափուկ ձյուն:
02:22
I see this horse with a harness, dragging the snow away.
41
130000
5000
Տեսնում եմ լծասարքին լծված այս ձիուն, որը մաքրում է ձյունը:
02:27
Then, one night, the scene changes.
42
135000
4000
Հետո հաջորդ գիշեր տեսարանը փոխվում է:
02:31
I see cats and dogs walking towards me.
43
139000
2000
Ես տեսնում եմ շներ ու կատուներ, որոնք քայլում են իմ ուղղությամբ:
02:33
They come to a certain point and then stop.
44
141000
3000
Նրանք գալիս են մինչև մի որոշակի կետ, հետո կանգ են առնում:
02:36
Then it changes again.
45
144000
2000
Հետո տեսարանը նորից փոխվում է:
02:38
I see a lot of children. They are walking up and down stairs.
46
146000
3000
Ես տեսնում եմ շատ երեխաներ: Նրանք աստիճաններով բարձրանում են և իջնում:
02:41
They wear bright colors, rose and blue,
47
149000
3000
Նրանք կրում են վառ գույներով զգեստներ` վարդագույն և կապույտ,
02:44
like Eastern dress."
48
152000
3000
ինչպես արևելյան զգեստները>>:
02:47
Sometimes, she said, before the people come on,
49
155000
3000
Նա ասաց, որ երբեմն, նախքան մարդկանց հայտնվելը,
02:50
she may hallucinate pink and blue squares on the floor,
50
158000
4000
նրա աչքին հատակի վրա վարդագույն և կապույտ քառակուսիներ էին երևում,
02:54
which seem to go up to the ceiling.
51
162000
3000
որոնք կարծես բարձրանում էին առաստաղի վրա:
02:57
I said, "Is this like a dream?"
52
165000
4000
Ես հարցրեցի . <<Դա երազի նմա՞ն է>>:
03:01
And she said, "No, it's not like a dream. It's like a movie."
53
169000
3000
Նա պատասխանեց. <<Ոչ, դա երազի նման չէ, ֆիլմի նման է>>:
03:04
She said, "It's got color. It's got motion.
54
172000
3000
Նա ասաց.<<Այն գունավոր է, շարժվող:
03:07
But it's completely silent, like a silent movie."
55
175000
4000
Բայց անձայն է, ինչպես համր ֆիլմը>>:
03:11
And she said that it's a rather boring movie.
56
179000
2000
Ու նաև ավելացրեց, որ դա բավականին ձանձրալի ֆիլմ է:
03:13
She said, "All these people with Eastern dress,
57
181000
3000
Նա ասաց. <<Արևելյան զգեստներով այդ բոլոր մարդիկ,
03:16
walking up and down, very repetitive, very limited."
58
184000
5000
որոնք բարձրանում և իջնում են աստիճաններով , շատ են կրկնվում ու սահմանափակ են >>:
03:21
(Laughter)
59
189000
2000
(Ծիծաղ)
03:23
And she has a sense of humor.
60
191000
2000
Ի դեպ՝նա հումորի մեծ զգացում ուներ:
03:25
She knew it was a hallucination.
61
193000
2000
Նա գիտեր, որ դա հալյուցինացիա էր:
03:27
But she was frightened. She'd lived 95 years
62
195000
2000
Սակայն նա վախեցել էր: Նա ապրել էր 95 տարի
03:29
and she'd never had a hallucination before.
63
197000
3000
և նախկինում երբեք հալյուցինացիա չէր ունեցել:
03:32
She said that the hallucinations were unrelated
64
200000
3000
Նա ասում էր, որ հալյուցինացիաները կապ չունեն
03:35
to anything she was thinking or feeling or doing,
65
203000
4000
իր մտածածի, զգացածի կամ արածի հետ,
03:39
that they seemed to come on by themselves, or disappear.
66
207000
4000
որ դրանք ասես ինքնաբերաբար են առաջանում և անհետանում:
03:43
She had no control over them.
67
211000
2000
Նա չի կարողանում վերահսկել դրանք:
03:45
She said she didn't recognize
68
213000
2000
Նա ասում էր նաև, որ չի ճանաչում
03:47
any of the people or places
69
215000
2000
այն մարդկանց ու վայրերը
03:49
in the hallucinations.
70
217000
2000
որոնց տեսել է հալյուցինացիաներում:
03:51
And none of the people or the animals,
71
219000
2000
Եվ ո՛չ մարդկանց, ո՛չ էլ կենդանիներին
03:53
well, they all seemed oblivious of her.
72
221000
4000
նա հետո չէր հիշում:
03:57
And she didn't know what was going on.
73
225000
2000
Եվ նա չգիտեր` ինչ էր կատարվում :
03:59
She wondered if she was going mad
74
227000
2000
Նա ուզում էր իմանալ՝արդյոք ցնորվու՞մ է,
04:01
or losing her mind.
75
229000
2000
թե խելքն է թռցնում :
04:03
Well, I examined her carefully.
76
231000
2000
Ես նրան ուշադիր զննեցի:
04:05
She was a bright old lady,
77
233000
2000
Նա զվարթ ծեր կին էր `
04:07
perfectly sane. She had no medical problems.
78
235000
4000
լիովին ողջամիտ: Նա ոչ մի բժշկական խնդիր չուներ.
04:11
She wasn't on any medications which could produce hallucinations.
79
239000
4000
Նա ոչ մի դեղամիջոց չէր ընդունում, որոնք կարող էին հալյուցինացիաների հանգեցնել:
04:15
But she was blind.
80
243000
2000
Բայց նա կույր էր:
04:17
And I then said to her,
81
245000
2000
Այդ ժամանակ նրան ասացի.
04:19
"I think I know what you have."
82
247000
2000
<<Կարծում եմ ` գիտեմ, թե ձեզ հետ ինչ է կատարվում:
04:21
I said, "There is a special form of visual hallucination
83
249000
4000
Տեսողական հալյուցինացիայի մի տեսակ կա ,
04:25
which may go with deteriorating vision or blindness.
84
253000
4000
որը կարող է զուգակցվել վատացող տեսողությամբ կամ կուրությամբ:
04:29
This was originally described," I said,
85
257000
3000
Այն յուրահատուկ ձևով նկարագրվել է,>>
04:32
"right back in the 18th century,
86
260000
2000
18-րդ դարում
04:34
by a man called Charles Bonnet.
87
262000
3000
Շառլ Բոննե անունով մի մարդու կողմից :
04:37
And you have Charles Bonnet syndrome.
88
265000
3000
Դուք էլ Շառլ Բոննեի ախտանիշն ունեք:
04:40
There is nothing wrong with your brain. There is nothing wrong with your mind.
89
268000
2000
Ձեր ուղեղի հետ ամեն ինչ նորմալ է: Ձեր մտքի հետ էլ է ամեն ինչ կարգին:
04:42
You have Charles Bonnet syndrome."
90
270000
3000
Բայց Շառլ Բոննեի ախտանիշն ունեք:
04:45
And she was very relieved at this,
91
273000
3000
Եվ նա դրանից շատ թեթևացավ,
04:48
that there was nothing seriously the matter,
92
276000
4000
որ ոչ մի լուրջ բան չկար
04:52
and also rather curious.
93
280000
3000
և նույնիսկ բավականին մեծ հետաքրքրություն ցուցաբերեց:
04:55
She said, "Who is this Charles Bonnet?"
94
283000
2000
Նա հարցրեց. <<Ո՞վ է այդ Շառլ Բոննեն:
04:57
She said, "Did he have them himself?"
95
285000
3000
Նա հալյուցինացիաներ ունեցե՞լ է:
05:00
And she said, "Tell all the nurses
96
288000
3000
Ասացեք բոլոր քույրերին,
05:03
that I have Charles Bonnet syndrome."
97
291000
3000
որ ես Շառլ Բոննեի ախտանիշ ունեմ:
05:06
(Laughter)
98
294000
2000
(Ծիծաղ)
05:08
"I'm not crazy. I'm not demented. I have Charles Bonnet syndrome."
99
296000
4000
Ես խենթ չեմ, թուլամիտ չեմ: Ես Շառլ Բոննեի ախտանիշ ունեմ>>:
05:12
Well, so I did tell the nurses.
100
300000
2000
Ես բուժքույրերին ասացի:
05:14
Now this, for me, is a common situation.
101
302000
3000
Հիմա ինձ համար դա սովորական իրավիճակ է:
05:17
I work in old-age homes, largely.
102
305000
2000
Ես հիմնականում աշխատում եմ ծերանոցներում:
05:19
I see a lot of elderly people
103
307000
2000
Ես տեսնում եմ բազմաթիվ ծերերի,
05:21
who are hearing impaired or visually impaired.
104
309000
4000
որոնք լսողական և տեսողական խնդիրներ ունեն:
05:25
About 10 percent of the hearing impaired people
105
313000
2000
Լսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց 10 տոկոսը
05:27
get musical hallucinations.
106
315000
3000
երաժշտական հալյուցինացիաներ ունեն:
05:30
And about 10 percent of the visually impaired people
107
318000
3000
Տեսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտ 10 տոկոսը
05:33
get visual hallucinations.
108
321000
2000
տեսողական հալյուցինացիաներ ունեն:
05:35
You don't have to be completely blind,
109
323000
2000
Պարտադիր չէ, որ ամբողջովին կույր լինեք,
05:37
only sufficiently impaired.
110
325000
2000
միայն որոշ խնդիրներն էլ են բավարար :
05:39
Now with the original description in the 18th century,
111
327000
4000
Հիմա ` 18-րդ դարում կատարված յուրօրինակ նկարագրի համաձայն`
05:43
Charles Bonnet did not have them.
112
331000
2000
Շառլ Բոննեն հալյուցինացիաներ չի ունեցել:
05:45
His grandfather had these hallucinations.
113
333000
3000
Նրա պապիկն է ունեցել:
05:48
His grandfather was a magistrate, an elderly man.
114
336000
3000
Նրա պապիկը դատավոր էր, տարեց մարդ:
05:51
He'd had cataract surgery.
115
339000
3000
Նրան կատարակտի վիրահատություն էին արել
05:54
His vision was pretty poor.
116
342000
2000
Նրա տեսողությունը շատ վատ էր:
05:56
And in 1759, he described to his grandson
117
344000
5000
Եվ 1759 թվականին նա իր թոռնիկին նկարագրել էր
06:01
various things he was seeing.
118
349000
2000
բազմաթիվ բաներ, որոնք նա տեսնում էր:
06:03
The first thing he said was he saw
119
351000
2000
Առաջին բանը, որ նա ասել էր, այն էր`
06:05
a handkerchief in midair.
120
353000
2000
նա օդային տարածությունում թաշկինակ էր տեսել:
06:07
It was a large blue handkerchief
121
355000
2000
Դա մեծ կապույտ թաշկինակ էր՝
06:09
with four orange circles.
122
357000
2000
չորս նարնջագույն շրջանակներով :
06:11
And he knew it was a hallucination.
123
359000
3000
Եվ նա գիտեր, որ դա հալյուցինացիա է:
06:14
You don't have handkerchiefs in midair.
124
362000
2000
Օդային տարածքում թաշկինակներ չեն լինում :
06:16
And then he saw a big wheel in midair.
125
364000
4000
Իսկ հետո նա մեծ անիվ էր տեսել օդային տարածքում:
06:20
But sometimes he wasn't sure whether he was hallucinating or not,
126
368000
5000
Եվ երբեմն նա համոզված չէր, թե արդյոք հալյուցինացիաներ ունի, թե ոչ,
06:25
because the hallucinations would fit
127
373000
2000
որովհետև հալյուցինացիաները
06:27
in the context of the visions.
128
375000
2000
համապատասխանում էին տեսիլքների համատեքստին
06:29
So on one occasion, when his granddaughters were visiting them,
129
377000
3000
Այսպես մի առիթով, երբ իր թոռնուհիները այցելում էին նրան,
06:32
he said, "And who are these handsome young men with you?"
130
380000
5000
նա ասել էր. <<Իսկ ովքե՞ր են ձեզ հետ եկած այս գեղեցիկ երիտասարդները>>:
06:37
And they said, "Alas, Grandpapa, there are no handsome young men."
131
385000
4000
Նրանք պատասխանել էին. <<Վա՜յ, պապի՛կ, գեղեցիկ երիտասարդներ չկան>>:
06:41
And then the handsome young men disappeared.
132
389000
4000
Եվ այդ ժամանակ գեղեցիկ երիտասարդներն անհետացել էին:
06:45
It's typical of these hallucinations
133
393000
3000
Այս հալյուցինացիաներին շատ բնորոշ է
06:48
that they may come in a flash and disappear in a flash.
134
396000
3000
մի ակնթարթում հայտնվելն ու անհետանալը:
06:51
They don't usually fade in and out.
135
399000
2000
Նրանք սովորաբար չեն առաջանում ու չեն անհետանում:
06:53
They are rather sudden, and they change suddenly.
136
401000
3000
Դրանք բավակնին հանկարծակի են: Եվ հանկարծակի են փոխվում:
06:56
Charles Lullin, the grandfather,
137
404000
3000
Շառլ Լուլինը` պապիկը,
06:59
saw hundreds of different figures,
138
407000
3000
տեսնում էր հազարավոր տարբեր կերպարներ,
07:02
different landscapes of all sorts.
139
410000
2000
տարբեր բնապատկերներ:
07:04
On one occasion, he saw a man in a bathrobe smoking a pipe,
140
412000
4000
Մի առիթով նա լոգարանում ծխամորճ ծխող մի մարդ էր տեսել
07:08
and realized it was himself.
141
416000
3000
և կարծել էր, թե ինքն է :
07:11
That was the only figure he recognized.
142
419000
3000
Դա միակ կերպարն էր, որին նա ճանաչել էր:
07:14
On one occasion when he was walking in the streets of Paris,
143
422000
4000
Մի առիթով էլ, երբ նա քայլում էր Փարիզի փողոցներում,
07:18
he saw -- this was real -- a scaffolding.
144
426000
3000
նա, իսկապես, մի լաստակ էր տեսել :
07:21
But when he got back home, he saw a miniature of the scaffolding
145
429000
3000
Բայց երբ նա տուն էր վերադարձել,իր գրասեղանի վրա տեսել էր լաստակի մանրանկարը`
07:24
six inches high, on his study table.
146
432000
4000
6 մատնաչափ բարձրությամբ
07:28
This repetition of perception
147
436000
3000
Ընկալման կրկնությունը երբեմն
07:31
is sometimes called palinopsia.
148
439000
2000
կոչվում է պալինոպսիա :
07:33
With him and with Rosalie,
149
441000
5000
Ռոզալիի և նրա հետ
07:38
what seems to be going on --
150
446000
2000
ըստ երևույթին նույն բանն էր կատարվում
07:40
and Rosalie said, "What's going on?" --
151
448000
2000
Ռոզալին հարցրեց. <<Ի՞նչ է կատարվում>>,
07:42
and I said that as you lose vision,
152
450000
3000
և ես ասացի, որ երբ կորցնում են տեսողությունը,
07:45
as the visual parts of the brain are no longer getting any input,
153
453000
3000
երբ ուղեղի տեսողական մասերն այլևս ազդակներ չեն ստանում,
07:48
they become hyperactive and excitable,
154
456000
3000
դրանք գերակտիվ են դառնում և դյուրագրգիռ
07:51
and they start to fire spontaneously.
155
459000
2000
և դրանք հանպատրաստից բռնկվում են:
07:53
And you start to see things.
156
461000
3000
Եվ դու սկսում ես ինչ-որ բաներ տեսնել:
07:56
The things you see can be very complicated indeed.
157
464000
3000
Ի դեպ՝ քո տեսած բաները կարող են շատ բարդ լինել:
07:59
With another patient of mine,
158
467000
4000
Իմ մեկ այլ հիվանդի դեպքում,
08:03
who, also had some vision,
159
471000
2000
ով ևս տեսիլքներ էր ունենում,
08:05
the vision she had could be disturbing.
160
473000
4000
այդ տեսիլքները երբեմն անհանգստանալու տեղիք էին տալիս:
08:09
On one occasion, she said she saw
161
477000
3000
Մի առիթով, նա ասում էր, որ
08:12
a man in a striped shirt in a restaurant.
162
480000
3000
ռեստորանում գծավոր վերնաշապիկով մի մարդ էր տեսել:
08:15
And he turned around. And then
163
483000
2000
Եվ նա շուռ էր եկել: Իսկ հետո
08:17
he divided into six figures in striped shirts,
164
485000
3000
այդ պատկերը բաժանվել էր վեց տարբեր կերպարների գծավոր վերնաշապիկով,
08:20
who started walking towards her.
165
488000
3000
ովքեր սկսել էին քայլել նրա ուղղությամբ:
08:23
And then the six figures came together again, like a concertina.
166
491000
3000
Իսկ հետո այդ վեց կերպարները հարմոնիկայի նման միացել էին իրար:
08:26
Once, when she was driving,
167
494000
2000
Մեկ անգամ, երբ նա մեքենա էր վարում,
08:28
or rather, her husband was driving,
168
496000
2000
կամ ավելի շուտ, երբ իր ամուսինն էր մեքենա վարում,
08:30
the road divided into four
169
498000
2000
ճանապարհը 4 մասի էր բաժանվել
08:32
and she felt herself going simultaneously up four roads.
170
500000
4000
և նրան թվացել էր, թե ինքը միաժամանակ 4 ճանապարհով է գնում :
08:36
She had very mobile hallucinations as well.
171
504000
5000
Նա շատ փոփոխական հալյուցինացիաներ էլ ուներ :
08:41
A lot of them had to do with a car.
172
509000
3000
Դրանցից շատերը կապված էին մեքենայի հետ:
08:44
Sometimes she would see a teenage boy
173
512000
2000
Երբեմն նա տեսնում էր մի դեռահաս տղայի
08:46
sitting on the hood of the car.
174
514000
3000
որը նստած էր մեքենայի առաջնամասում:
08:49
He was very tenacious and he moved rather gracefully
175
517000
2000
Նա շատ ամուր բռնված էր և շնորհակալության շարժումներ էր անում
08:51
when the car turned.
176
519000
2000
երբ մեքենան շրջվում էր:
08:53
And then when they came to a stop,
177
521000
3000
Իսկ հետո, երբ նրանք կանգ էին առնում,
08:56
the boy would do a sudden vertical takeoff, 100 foot in the air,
178
524000
3000
տղան հանկարծակի ուղղահայաց 100 ոտնաչափ թռիչք էր կատարում օդում,
08:59
and then disappear.
179
527000
3000
իսկ հետո անհետանում էր :
09:02
Another patient of mine had a different sort of hallucination.
180
530000
5000
Իմ հիվանդներից մեկը հալյուցինացիայի մեկ այլ տեսակով էր տառապում :
09:07
This was a woman who didn't have trouble with her eyes,
181
535000
3000
Սա մի կին էր, ով աչքերի խնդիր չուներ,
09:10
but the visual parts of her brain,
182
538000
2000
բայց խնդիրներ ուներ ուղեղի տեսողական մասերի հետ`
09:12
a little tumor in the occipital cortex.
183
540000
3000
փոքր ուռուցք գլխի ետնամասի կեղևի վրա:
09:15
And, above all, she would see cartoons.
184
543000
5000
Եվ ինչը ամենից վեր է` նա մուլտֆիլմեր էր տեսնում :
09:20
These cartoons would be transparent
185
548000
5000
Այդ մուլտֆիլմերը թափանցիկ էին
09:25
and would cover half the visual field, like a screen.
186
553000
3000
և ծածկում էին տեսողական դաշտը, ինչպես էկրանը :
09:28
And especially she saw cartoons of Kermit the Frog.
187
556000
6000
Եվ հատկապես նա տեսնում էր Քերմիթ Ֆրոգի մուլտֆիլմերը :
09:34
(Laughter)
188
562000
1000
(Ծիծաղ)
09:35
Now, I don't watch Sesame Street,
189
563000
3000
Հիմա ես Սեզամ փողոցը չեմ նայում,
09:38
but she made a point of saying,
190
566000
3000
բայց այն հարցին,թե
09:41
"Why Kermit?" She said, "Kermit the Frog means nothing to me.
191
569000
4000
ինչու հենց Քերմիթ, նա պատասխանեց. <<Քերմիթ Ֆրոգն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի:
09:45
You know, I was wondering about Freudian determinants.
192
573000
3000
Գիտե՞ք, ինձ Ֆրոյդյան նշանների մասին էի մտածում.
09:48
Why Kermit?
193
576000
2000
Ինչու՞ Քերմիթ:
09:50
Kermit the Frog means nothing to me."
194
578000
2000
Քերմիթ Ֆրոգն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի>>:
09:52
She didn't mind the cartoons too much.
195
580000
2000
Նա այնքան էլ դեմ չէր մուլտֆիլմեր տեսնելուն :
09:54
But what did disturb her was she got very persistent
196
582000
4000
Բայց նրան անհանգստացնողն այն էր,որ
09:58
images or hallucinations of faces
197
586000
3000
նա տեսնում էր շատ կայուն պատկերներ կամ դեմքերի հալյուցինացիաներ
10:01
and as with Rosalie, the faces were often deformed,
198
589000
3000
այնպես, ինչպես, որ Ռոզալին էր տեսնում, դեմքերը շատ հաճախ աղավաղված էին`
10:04
with very large teeth or very large eyes.
199
592000
4000
շատ մեծ ատամներով կամ շատ մեծ աչքերով:
10:08
And these frightened her.
200
596000
3000
Եվ դա նրան վախեցնում էր :
10:11
Well, what is going on with these people?
201
599000
4000
Լավ, ի՞նչ է կատարվում այս մարդկանց հետ:
10:15
As a physician, I have to try and define what's going on,
202
603000
3000
Որպես բժիշկ՝ ես ստիպված եմ փորձել բացատրել, թե ինչ է կատարվում
10:18
and to reassure people,
203
606000
2000
և վստահեցնել մարդկանց,
10:20
especially to reassure them that they're not going insane.
204
608000
4000
հատկապես, համոզել նրանց, որ իրենք չեն ցնորվում :
10:24
Something like 10 percent, as I said,
205
612000
3000
Ինչպես ասացի, տեսողական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտավորապես 10 տոկոսն է
10:27
of visually impaired people get these.
206
615000
3000
տառապում այդպիսի հալյուցինացիաներով:
10:30
But no more than one percent of the people acknowledge them,
207
618000
4000
Բայց ոչ ավելի քան մեկ տոկոսն են արտահայտվում այդ մասին,
10:34
because they are afraid they will be seen as insane or something.
208
622000
3000
որովհետև նրանք վախենում են, որ իրենց ցնորվածի տեղ կդնեն:
10:37
And if they do mention them to their own doctors
209
625000
2000
Եվ, իսկապես, եթե նրանք պատմում են դրանց մասին իրենց իսկ բժիշկներին,
10:39
they may be misdiagnosed.
210
627000
3000
նրանց սխալ ախտորոշում են տալիս :
10:42
In particular, the notion is that if you see
211
630000
2000
Մասնավորապես, տեսակետը հետևյալն է, եթե ինչ – որ բաներ ես տեսնում կամ լսում,
10:44
things or hear things, you're going mad,
212
632000
3000
ուրեմն խենթանում ես:
10:47
but the psychotic hallucinations are quite different.
213
635000
3000
բայց հոգեբուժական հալյուցինացիաները միանգամայն այլ են:
10:50
Psychotic hallucinations, whether they are visual or vocal,
214
638000
3000
Հոգեբուժական հալյուցինացիաները, անկախ նրանից, տեսողական են, թե ձայնային,
10:53
they address you. They accuse you.
215
641000
2000
քեզ են ուղղված: Դրանք մեղադրում
10:55
They seduce you. They humiliate you.
216
643000
2000
գայթակղում, նսեմացնում
10:57
They jeer at you.
217
645000
3000
ու ծաղրում են քեզ:
11:00
You interact with them.
218
648000
2000
Դու արձագանքում ես նրանց:
11:02
There is none of this quality of being addressed
219
650000
3000
Չկա ոչ մի հատկություն,
11:05
with these Charles Bonnet hallucinations.
220
653000
3000
որով դրանք առնչվեն Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաներին:
11:08
There is a film. You're seeing a film which has nothing to do with you,
221
656000
4000
Կա ֆիլմ: Դու ֆիլմ ես տեսնում, որը ոչ մի կապ չունի քեզ հետ
11:12
or that's how people think about it.
222
660000
3000
կամ դա այն է, ինչ մարդիկ մտածում են դրա մասին :
11:15
There is also a rare thing called temporal lobe epilepsy,
223
663000
4000
Գոյություն ունի հազվադեպ մի բան, որը կոչվում է քունք – բլթակային էպիլեպսիա :
11:19
and sometimes, if one has this,
224
667000
3000
և երբեմն, եթե ինչ-որ մեկը տառապում է դրանով,
11:22
one may feel oneself transported back
225
670000
2000
նա կարող է իրեն ժամանակի մեջ հետ տարված զգալ
11:24
to a time and place in the past.
226
672000
3000
այսինքն` անցյալում:
11:27
You're at a particular road junction.
227
675000
2000
Դուք գտնվում եք հատուկ մի խաչմերուկում:
11:29
You smell chestnuts roasting.
228
677000
2000
Տապակած շագանակի հոտ եք զգում:
11:31
You hear the traffic. All the senses are involved.
229
679000
3000
Երթևեկության ձայն եք լսում: Բոլոր զգայարանները գործում են:
11:34
And you're waiting for your girl.
230
682000
2000
Եվ դուք սպասում եք ձեր ընկերուհուն:
11:36
And it's that Tuesday evening back in 1982.
231
684000
4000
Եվ դա 1982 թվականի երեքշաբթի օրվա երեկոն է:
11:40
And the temporal lobe hallucinations
232
688000
2000
Քունք-բլթակային հալյուցինացիաները
11:42
are all-sense hallucinations,
233
690000
2000
բոլորը բազմազգայական են`
11:44
full of feeling, full of familiarity,
234
692000
3000
լի զգազմունքով, մտերմությամբ,
11:47
located in space and time,
235
695000
2000
տեղադրված տարածության և ժամանակի մեջ,
11:49
coherent, dramatic.
236
697000
2000
ինչպես նաև հաջորդական են ու դրամատիկական:
11:51
The Charles Bonnet ones are quite different.
237
699000
3000
Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաները միանգամայն այլ են:
11:54
So in the Charles Bonnet hallucinations,
238
702000
4000
Այսպիսով, Շառլ Բոննեի հալյուցինացիաներում
11:58
you have all sorts of levels,
239
706000
2000
առկա են բոլոր մակարդակները`
12:00
from the geometrical hallucinations --
240
708000
2000
երկրաչափական հալյուցինացիաներից`
12:02
the pink and blue squares the woman had --
241
710000
3000
վարդագույն ու կապույտ քառակուսիները, որոնք տեսնում էր կինը
12:05
up to quite elaborate hallucinations
242
713000
4000
մինչև միանգամայն զարգացած հալյուցինացիաները`
12:09
with figures and especially faces.
243
717000
3000
կերպարներով և հատկապես դեմքերով:
12:12
Faces, and sometimes deformed faces,
244
720000
3000
Դեմքերը, երբեմն էլ աղավաղված դեմքերը
12:15
are the single commonest thing
245
723000
3000
միակ ամենաբնորոշ բանն են
12:18
in these hallucinations.
246
726000
2000
այս հալյուցինացիաների ժամանակ:
12:20
And one of the second commonest is cartoons.
247
728000
3000
Երկրորդ ամենաբնորոշներից են մուլտֆիլմերը:
12:23
So, what is going on?
248
731000
3000
Ի՞նչ է կատարվում:
12:26
Fascinatingly, in the last few years,
249
734000
2000
Հետաքրքրական է, վերջին մի քանի տարիներին
12:28
it's been possible to do functional brain imagery,
250
736000
4000
հնարավոր է եղել կատարել ուղեղի գործառութային պրոեկցիա,
12:32
to do fMRI on people as they are hallucinating.
251
740000
4000
կատարել հալյուցինացիաներ ունեցող մարդկանց ֆունկցիոնալ մագնիսական ռեզոնանսային պրոեկցիա:
12:36
And in fact, to find that different parts
252
744000
4000
Եվ փաստորեն, հնարավոր է եղել պարզել,
12:40
of the visual brain are activated
253
748000
3000
որ ուղեղի տեսողական տարբեր մասերը ակտիվանում են,
12:43
as they are hallucinating.
254
751000
2000
երբ նրանք հալյուցինացիաներ են ունենում:
12:45
When people have these simple geometrical hallucinations,
255
753000
3000
Երբ մարդիկ հասարակ երկրաչափական հալյուցինացիաներ են ունենում,
12:48
the primary visual cortex is activated.
256
756000
4000
առաջնային տեսողական կեղևն ակտիվանում է:
12:52
This is the part of the brain which perceives edges and patterns.
257
760000
3000
Դա ուղեղի այն մասն է, որն ընկալում է լրացուցիչ տեղեկատվություն և հրահանգներ:
12:55
You don't form images with your primary visual cortex.
258
763000
4000
Դուք պատկերները չեք ստեղծում առաջնային տեսողական կեղևով:
12:59
When images are formed,
259
767000
3000
Երբ պատկերները ձևավորվում են,
13:02
a higher part of the visual cortex
260
770000
2000
տեսողական կեղևի առավել մեծ մասը
13:04
is involved in the temporal lobe.
261
772000
2000
ներգրավվում է քունքային մասում:
13:06
And in particular, one area of the temporal lobe
262
774000
5000
Եվ մասնավորապես, քունքի մի մասը
13:11
is called the fusiform gyrus.
263
779000
2000
կոչվում է իլիկաձև գիրուս:
13:13
And it's known that if people have damage in the fusiform gyrus,
264
781000
4000
Եվ հայտնի է, որ եթե մարդիկ վնասվածք են ունենում իլիկաձև գիրուսում,
13:17
they maybe lose the ability to recognize faces.
265
785000
4000
հնարավոր է, որ նրանք կորցնեն դեմքեր ճանաչելու ունակությունը:
13:21
But if there is an abnormal activity in the fusiform gyrus,
266
789000
4000
Բայց եթե իլիկաձև գիրուսը նորմալ չի գործում,
13:25
they may hallucinate faces,
267
793000
2000
նրանց աչքին դեմքեր են երևում
13:27
and this is exactly what you find in some of these people.
268
795000
3000
և դա ճիշտ այն է, ինչ դուք կարող եք բացահայտել այս մարդկանցից մի քանիսի մոտ:
13:30
There is an area in the anterior part of this gyrus
269
798000
4000
Այս գիրուսի առաջնային մասում մի տարածք կա,
13:34
where teeth and eyes are represented,
270
802000
5000
որտեղ տեղադրված են ատամներն ու աչքերը
13:39
and that part of the gyrus is activated
271
807000
3000
գիրուսի այդ մասն ակտիվանում է
13:42
when people get the deformed hallucinations.
272
810000
4000
երբ մարդիկ տեսնում են աղավաղված հալյուցինացիաներ:
13:46
There is another part of the brain
273
814000
2000
Կա ուղեղի մեկ այլ մաս,
13:48
which is especially activated
274
816000
2000
որն ակտիվանում է հատկապես այն ժամանակ,
13:50
when one sees cartoons.
275
818000
2000
երբ մարդը մուլտֆիլմ է տեսնում:
13:52
It's activated when one recognizes cartoons,
276
820000
3000
Այն ակտիվանում է, երբ մարդը ճանաչում է մուլտֆիլմերը,
13:55
when one draws cartoons, and when one hallucinates them.
277
823000
4000
պատկերում է դրանք կամ հալյուցինացիաներ է ունենում դրանց վերաբերյալ:
13:59
It's very interesting that that should be specific.
278
827000
3000
Շատ հետաքրքիր է, որ դա պետք է հատուկ լինի:
14:02
There are other parts of the brain which are specifically involved
279
830000
3000
Կան ուղեղի այլ մասեր, որոնք հատկապես կապված են
14:05
with the recognition and hallucination
280
833000
2000
շենքերի և բնապատկերների
14:07
of buildings and landscapes.
281
835000
3000
ճանաչման ու հալյուցինացիայի հետ :
14:10
Around 1970, it was found that there were not only parts of the brain,
282
838000
3000
1970 թվականին պարզվել էր , որ ոչ միայն ուղեղի առանձին մասերն են ներգրավված,
14:13
but particular cells.
283
841000
2000
այլև առանձին բջիջներ:
14:15
"Face cells" were discovered around 1970.
284
843000
5000
<<Դեմքի բջիջները>>հայտնաբերվել են մոտ 1970 թվականին:
14:20
And now we know that there are hundreds of other
285
848000
2000
Եվ հիմա մենք գիտենք, որ գոյություն ունեն հարյուրավոր
14:22
sorts of cells,
286
850000
2000
այլ տեսակի բջիջներ,
14:24
which can be very, very specific.
287
852000
2000
որոնք կարող են շատ-շատ յուրահատուկ լինել:
14:26
So you may not only have
288
854000
2000
Այսպես դուք կարող եք ունենալ
14:28
"car" cells,
289
856000
2000
ոչ միայն<<մեքենա>>բջիջներ,
14:30
you may have "Aston Martin" cells.
290
858000
3000
այլև <<ԷսթոնՄարտին>>բջիջներ:
14:33
(Laughter)
291
861000
2000
(Ծիծաղ)
14:35
I saw an Aston Martin this morning.
292
863000
2000
Ես մի Էսթոն Մարտին եմ տեսել այս առավոտ:
14:37
I had to bring it in.
293
865000
2000
Ես ստիպված էի գործի դնել այն:
14:39
And now it's in there somewhere.
294
867000
3000
Եվ հիմա նա այստեղ ինչ-որ տեղ է:
14:42
(Laughter)
295
870000
3000
(Ծիծաղ)
14:45
Now, at this level, in what's called the inferotemporal cortex,
296
873000
4000
Հիմա, այս մակարդակում, ստորքունքային կոչվածում
14:49
there are only visual images,
297
877000
3000
գոյություն ունեն միայն տեսողական պատկերներ,
14:52
or figments or fragments.
298
880000
3000
ֆիգմենտներ կամ ֆրագմենտներ:
14:55
It's only at higher levels
299
883000
3000
Միայն ավելի բարձր մակարդակներում է,
14:58
that the other senses join in
300
886000
2000
որ մյուս զգայարանները միանում են
15:00
and there are connections with memory and emotion.
301
888000
2000
և հիշողության ու զգացմունքի միջև կապեր են առաջանում:
15:02
And in the Charles Bonnet syndrome,
302
890000
3000
Իսկ Շառլ Բոննեի ախտանիշով
15:05
you don't go to those higher levels.
303
893000
2000
դուք չեք հասնում այդ բարձր մակարդակներին:
15:07
You're in these levels of inferior visual cortex
304
895000
3000
Դուք ստորին տեսողական կեղևի մակարդակում եք,
15:10
where you have thousands and tens of thousands
305
898000
2000
որտեղ տեսնում եք հազարավոր, տասնյակ հազարավոր
15:12
and millions of images,
306
900000
3000
և միլիոնավոր պատկերներ,
15:15
or figments, or fragmentary figments,
307
903000
2000
ֆիգմենտներ կամ ֆրագմենտային ֆիգմենտներ,
15:17
all neurally encoded
308
905000
2000
որոնք նյարդերով կոդավորված են
15:19
in particular cells or small clusters of cells.
309
907000
4000
առանձին բջիջներում կամ փոքր բջջախմբերում :
15:23
Normally these are all part of
310
911000
3000
Որպես կանոն, դրանք բոլորը
15:26
the integrated stream of perception, or imagination,
311
914000
4000
ընկալման և երևակայության ինտեգրված հոսքի մասն են
15:30
and one is not conscious of them.
312
918000
3000
և մարդը դրանք չի գիտակցում:
15:33
It is only if one is visually impaired or blind
313
921000
4000
Եթե մարդը միայն տեսողական խնդիրներ ունի կամ կույր է,
15:37
that the process is interrupted.
314
925000
2000
գործընթացն ընդհատվում է:
15:39
And instead of getting normal perception,
315
927000
3000
Եվ փոխարենը նորմալ ընկալման
15:42
you're getting an anarchic,
316
930000
2000
դուք ստանում եք անկանոն
15:44
convulsive stimulation, or release,
317
932000
3000
նյարդային գրգիռ կամ ազատվում
15:47
of all of these visual cells
318
935000
2000
բոլոր այդ տեսողական բջիջներից
15:49
in the inferotemporal cortex.
319
937000
2000
ստորքունքային կեղևում:
15:51
So, suddenly you see a face. Suddenly you see a car.
320
939000
3000
Այսպիսով, դուք հանկարծ դեմք եք տեսնում կամ մեքենա:
15:54
Suddenly this, and suddenly that.
321
942000
3000
Հանկարծ այս, հանկարծ այն:
15:57
The mind does its best to organize
322
945000
2000
Ուղեղն ամեն ինչ անում է սա կազմակերպելու
15:59
and to give some sort of coherence to this,
323
947000
3000
և դրան կապակցվածություն տալու համար,
16:02
but not terribly successfully.
324
950000
2000
բայց, ավա՜ղ, այնքան էլ հաջող չի ստացվում:
16:04
When these were first described,
325
952000
2000
Երբ դրանք առաջին անգամ նկարագրվեցին,
16:06
it was thought that they could be interpreted like dreams.
326
954000
4000
կարծիք կար, որ դրանք կարող են մեկնաբանվել ինչպես երազներ:
16:10
But in fact people say,
327
958000
2000
Բայց փաստորեն մարդիկ ասում են.
16:12
"I don't recognize the people. I can't form any associations."
328
960000
3000
<<Ես մարդկանց չեմ ճանաչում: Ես զուգորդումներ չեմ կառուցում>>:
16:15
"Kermit means nothing to me."
329
963000
3000
<<Քերմիթն ինձ համար ոչ մի նշանակություն չունի>> :
16:18
You don't get anywhere thinking of them as dreams.
330
966000
5000
Այլևս տեղ չի մնում մտածելու, թե դրանք երազներ են:
16:23
Well, I've more or less said what I wanted.
331
971000
5000
Լավ, ես քիչ թե շատ ասացի այն, ինչ ուզում էի:
16:28
I think I just want to recapitulate
332
976000
3000
Կարծում եմ, որ պարզապես ուզում եմ ամփոփել
16:31
and say this is common.
333
979000
2000
ու ասել` դա սովորական բան է:
16:33
Think of the number of blind people.
334
981000
2000
Պատկերացրեք մի խումբ կույր մարդկանց:
16:35
There must be hundreds of thousands of blind people
335
983000
2000
Պետք է լինեն հարյուր հազարավոր կույր մարդիկ,
16:37
who have these hallucinations,
336
985000
2000
որոնք ունենում են այսպիսի հալյուցինացիաներ,
16:39
but are too scared to mention them.
337
987000
2000
բայց սարսափում են պատմել դրանց մասին:
16:41
So this sort of thing needs to be brought into
338
989000
3000
Այսպես, նմանատիպ խնդիրը պետք է
16:44
notice, for patients, for doctors, for the public.
339
992000
6000
հիվանդների, բժիշկների, հասարակության ուշադրության կենտրոնում լինի:
16:50
Finally, I think they are
340
998000
2000
Վերջապես ես կարծում եմ,
16:52
infinitely interesting and valuable,
341
1000000
3000
որ դրանք անչափ հետաքրքիր են, արժեքավոր
16:55
for giving one some insight as to how the brain works.
342
1003000
4000
մի ակնարկ տալու համար,թե ինչպես է աշխատում ուղեղը:
16:59
Charles Bonnet said, 250 years ago --
343
1007000
3000
250 տարի առաջ Շառլ Բոննեն ասում էր
17:02
he wondered how, thinking these hallucinations,
344
1010000
4000
թե նրան հետաքրքիր էր մտածելը այս հալյուցինացիաների մասին
17:06
how, as he put it, the theater of the mind
345
1014000
3000
ինչպես նաև իմանալը, թե ինչպես կարող է ուղեղի գործողությունների դաշտը
17:09
could be generated by the machinery of the brain.
346
1017000
3000
վերածնվել ուղեղի մեխանիզմների միջոցով:
17:12
Now, 250 years later,
347
1020000
3000
Հիմա, 250 տարի անց,
17:15
I think we're beginning to glimpse how this is done.
348
1023000
3000
մենք սկսում ենք հասկանալ, ինչպես է դա արվել:
17:18
Thanks very much.
349
1026000
2000
Շատ շնորհակալություն:
17:20
(Applause)
350
1028000
3000
(Ծափահարություն)
17:23
Chris Anderson: That was superb. Thank you so much.
351
1031000
3000
Քրիս Անդերսոն. Հրաշալի էր: Շատ շնորհակալություն:
17:26
You speak about these things with so much insight
352
1034000
2000
Դուք այդ ամենի մասին խոսում եք
17:28
and empathy for your patients.
353
1036000
3000
հիվանդների նկատմամբ ունեցած այնպիսի հասկացողությամբ և կարեկցանքով:
17:31
Have you yourself experienced any of the syndromes you write about?
354
1039000
5000
Դուք երբևէ ունեցե՞լ եք այս ախտանիշներից մեկը, որոնց մասին գրում եք :
17:36
Oliver Sacks: I was afraid you'd ask that.
355
1044000
2000
Օլիվեր Սաքս : Ես վախենում էի, որ կհարցնեք:
17:38
(Laughter)
356
1046000
1000
(Ծիծաղ)
17:39
Well, yeah, a lot of them.
357
1047000
3000
Այո, դրանցից շատերը:
17:42
And actually I'm a little visually impaired myself.
358
1050000
3000
Եվ իրականում ես էլ տեսողական խնդիրներ ունեմ:
17:45
I'm blind in one eye, and not terribly good in the other.
359
1053000
3000
Իմ մի աչքը կույր է, մյուսն էլ այնքան լավ չի տեսնում:
17:48
And I see the geometrical hallucinations.
360
1056000
4000
Եվ ես տեսնում եմ երկրաչափական հալյուցինացիաներ:
17:52
But they stop there.
361
1060000
2000
Բայց դրանով սահմանափակվում է:
17:54
CA: And they don't disturb you?
362
1062000
2000
Ք.Ա. Իսկ դրանք ձեզ չե՞ն անհանգստացնում:
17:56
Because you understand what's doing it, it doesn't make you worried?
363
1064000
2000
Քանզի դուք գիտեք` ինչն է խնդիրը: Դա ձեզ չի՞անհանգստացնում :
17:58
OS: Well they don't disturb me any more than my tinnitus,
364
1066000
4000
Դրանք ինձ այլևս չեն անհանգստացնում, փոխարենը ականջներիս մեջ լսվող զնգոցն է անհանգստացնում,
18:02
which I ignore.
365
1070000
3000
որը ես արհամարհում եմ:
18:05
They occasionally interest me,
366
1073000
2000
Երբեմն դրանք հետաքրքրում են ինձ:
18:07
and I have many pictures of them in my notebooks.
367
1075000
3000
և ես դրանցից շատերի նկարները ունեմ իմ տետրերում:
18:10
I've gone and had an fMRI myself,
368
1078000
3000
Ես գնացել և ֆունկցիոնալ մագնիսական ռեզոնանսային պրոեկցիա եմ արել,
18:13
to see how my visual cortex is taking over.
369
1081000
3000
որպեսզի տեսնեմ, թե ինչպես է գործում իմ տեսողական կեղևը:
18:16
And when I see all these hexagons
370
1084000
4000
Եվ երբ ես տեսնում եմ այս վեցանկյունները,
18:20
and complex things, which I also have,
371
1088000
2000
և այլբարդ բաները, որոնք ես հաճախ եմ տեսնում
18:22
in visual migraine,
372
1090000
2000
տեսողական միգրենում
18:24
I wonder whether everyone sees things like this,
373
1092000
2000
ինձ մի բան է հետաքրքրում, թե արդյո՞ք բոլորն են տեսնում բաները նման կերպ
18:26
and whether things like cave art or ornamental art
374
1094000
3000
և արդյո՞ք քանդակագործությունը և դեկորատիվ արվեստը
18:29
may have been derived from them a bit.
375
1097000
3000
որոշ իմաստով դրանցից են ծագել :
18:32
CA: That was an utterly, utterly fascinating talk.
376
1100000
2000
Ք. Ա. Չափազանց հետաքրքիր պատմություն էր:
18:34
Thank you so much for sharing.
377
1102000
2000
Շնորհակալություն կիսվելու համար:
18:36
OS: Thank you. Thank you.
378
1104000
2000
Օ.Ս. Շնորհակալություն , շնորհակալություն:
18:38
(Applause)
379
1106000
2000
(Ծափահարություն)
ABOUT THE SPEAKER
Oliver Sacks - Neurological anthropologistSince "Awakenings" stormed the bestseller lists (and the silver screen), Oliver Sacks has become an unlikely household name, single-handedly inventing the genre of neurological anthropology.
Why you should listen
Oliver Sacks was a ground-breaking neurologist -- and a gifted storyteller who enriched our knowledge of the infinite variations of human psychology. After his pioneering work with “sleepy sickness” patients (who were in fact survivors of an early-20th-century pandemic), Sacks went on to study the connections between music and the brain, as well as disorders such as Tourette's syndrome, Parkinson's disease, and many other little-understood disorders that often count Sacks as one of their first chroniclers.
Sacks was well known as a writer of such best-selling case histories as Hallucinations, The Man Who Mistook His Wife for a Hat, An Anthropologist on Mars, and his memoir of his early work, Awakenings, all of which have breathed new life into the dusty 19th-century tradition of the clinical anecdote. Sacks' writing, compassion and wide-ranging knowledge catapults the genre into the 21st century and brings the far frontiers of neurological experience into the view of millions of readers worldwide. Sacks died at age 82 in August 2015.
Read TED's long, wonderful Q&A with Oliver Sacks >>
Oliver Sacks | Speaker | TED.com