TEDGlobal 2005
Barry Schwartz: The paradox of choice
Ο Μπάρι Σουάρτζ μιλά για το παράδοξο των επιλογών
Filmed:
Readability: 3.5
14,210,098 views
Ο ψυχολόγος Μπάρι Σουάρτζ βάλλει εναντίον ενός εκ των βασικών αξιωμάτων των δυτικών κοινωνιών - της ελευθερίας επιλογών. Κατά τον Σουάρτζ, η πληθώρα επιλογών, μας έχει κάνει όχι πιο ελεύθερους αλλά πιο αδρανείς, όχι πιο ευτυχισμένους αλλά πιο δυσαρεστημένους.
Barry Schwartz - Psychologist
Barry Schwartz studies the link between economics and psychology, offering startling insights into modern life. Lately, working with Ken Sharpe, he's studying wisdom. Full bio
Barry Schwartz studies the link between economics and psychology, offering startling insights into modern life. Lately, working with Ken Sharpe, he's studying wisdom. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:25
I'm going to talk to you about some stuff that's in this book of mine
0
0
3000
Θα σας μιλήσω για μερικά πράγματα που υπάρχουν σε τούτο εδώ το βιβλίο μου
00:28
that I hope will resonate with other things you've already heard,
1
3000
3000
και που ελπίζω να συνάδουν με διάφορα άλλα που έχετε ήδη ακούσει.
00:31
and I'll try to make some connections myself, in case you miss them.
2
6000
4000
Θα προσπαθήσω επίσης να κάνω ο ίδιος κάποιους συσχετισμούς για την περίπτωση που σας διαφύγουν.
00:35
I want to start with what I call the "official dogma."
3
10000
4000
Θέλω να ξεκινήσω μ' αυτό που αποκαλώ "επίσημο δόγμα."
00:39
The official dogma of what?
4
14000
2000
Επίσημο δόγμα όσον αφορά τι;
00:41
The official dogma of all western industrial societies.
5
16000
4000
Το επίσημο δόγμα όλων των δυτικών βιομηχανικών χωρών.
00:45
And the official dogma runs like this:
6
20000
2000
Και να τι λέει το επίσημο δόγμα:
00:47
if we are interested in maximizing the welfare of our citizens,
7
22000
4000
Αν ενδιαφερόμαστε να μεγιστοποιήσουμε την ευημερία των πολιτών μας,
00:51
the way to do that is to maximize individual freedom.
8
26000
6000
ο τρόπος να το πετύχουμε είναι να μεγιστοποιήσουμε την ελευθερία του ατόμου.
00:57
The reason for this is both that freedom is in and of itself good,
9
32000
5000
Κι αυτό επειδή η ελευθερία είναι αυταξία,
01:02
valuable, worthwhile, essential to being human.
10
37000
3000
είναι πολύτιμη, είναι άξια κόπου, είναι βασικό συστατικό της ανθρώπινης φύσης.
01:05
And because if people have freedom,
11
40000
3000
Επειδή αν οι άνθρωποι έχουν ελευθερία,
01:08
then each of us can act on our own
12
43000
2000
τότε ο καθένας μπορεί να αυτενεργεί
01:10
to do the things that will maximize our welfare,
13
45000
2000
ώστε να κάνει αυτό που θα μεγιστοποιήσει την ευημερία του
01:12
and no one has to decide on our behalf.
14
47000
4000
και κανείς άλλος δε χρειάζεται να ενεργεί εκ μέρους του.
01:16
The way to maximize freedom is to maximize choice.
15
51000
5000
Ο τρόπος μεγιστοποίησης της ελευθερίας είναι η μεγιστοποίηση των επιλογών.
01:21
The more choice people have, the more freedom they have,
16
56000
3000
Όσο περισσότερες επιλογές έχουν οι άνθρωποι, τόσο περισσότερη ελευθερία έχουν,
01:24
and the more freedom they have,
17
59000
2000
και όσο περισσότερη ελευθερία έχουν,
01:26
the more welfare they have.
18
61000
3000
τόσο περισσότερο ευημερούν.
01:29
This, I think, is so deeply embedded in the water supply
19
64000
5000
Νομίζω πως αυτό είναι τόσο βαθιά ριζωμένο μέσα μας
01:34
that it wouldn't occur to anyone to question it.
20
69000
3000
που ούτε καν θα πέρναγε απ' το μυαλό οποιουδήποτε να το αμφισβητήσει.
01:37
And it's also deeply embedded in our lives.
21
72000
5000
Είναι επίσης βαθιά ριζωμένο στη ζωή μας.
01:42
I'll give you some examples of what modern progress has made possible for us.
22
77000
6000
Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα του τι έχει κάνει εφικτό η σύγχρονη πρόοδος.
01:48
This is my supermarket. Not such a big one.
23
83000
4000
Αυτό είναι το σούπερμαρκετ οπού πηγαίνω συνήθως για τα ψώνια μου. Όχι ιδιαίτερα μεγάλο.
01:52
I want to say just a word about salad dressing.
24
87000
2000
Να σας πω δυο πράγματα σχετικά με γαρνιτούρες για σαλάτες.
01:54
175 salad dressings in my supermarket,
25
89000
3000
175 γαρνιτούρες στο σούπερμαρκετ,
01:57
if you don't count the 10 extra-virgin olive oils
26
92000
3000
χώρια τα 10 διαφορετικά είδη έξτρα παρθένου ελαιόλαδου
02:00
and 12 balsamic vinegars you could buy
27
95000
3000
και τα 12 είδη ξύδι με μπαλσάμικο που θα μπορούσε να αγοράσει κάποιος
02:03
to make a very large number of your own salad dressings,
28
98000
3000
για να φτιάξει μια μεγάλη ποικιλία από γαρνιτούρες της αρεσκείας του
02:06
in the off-chance that none of the 175 the store has on offer suit you.
29
101000
5000
για την περίπτωση που καμία απ' τις 175 έτοιμες δεν ταιριάζουν στα γούστα του.
02:11
So this is what the supermarket is like.
30
106000
2000
Αυτή είναι μια εικόνα του σούπερμαρκετ.
02:13
And then you go to the consumer electronics store to set up a stereo system --
31
108000
4000
Και μετά πάτε στο κατάστημα ηλεκτρονικών για να διαλέξετε συσκευές για το στερεοφωνικό σας σύστημα -
02:17
speakers, CD player, tape player, tuner, amplifier --
32
112000
4000
ηχεία, CD, κασετόφωνο, ραδιόφωνο, ενισχυτή.
02:21
and in this one single consumer electronics store,
33
116000
4000
Σ' αυτό το ένα κατάστημα ηλεκτρονικών και μόνο,
02:25
there are that many stereo systems.
34
120000
4000
υπάρχουν τόσα [ο αριθμός υπογραμμισμένος στην οθόνη] στερεοφωνικά συστήματα.
02:29
We can construct six-and-a-half-million different stereo systems
35
124000
5000
Μπορεί κανείς να καταλήξει σε εξήμισι εκατομμύρια στερεοφωνικά συστήματα
02:34
out of the components that are on offer in one store.
36
129000
3000
κάνοντας συνδυασμούς από τις συσκευές που μπορεί να αγοράσει από ένα και μόνο κατάστημα.
02:37
You've got to admit that's a lot of choice.
37
132000
2000
Πρέπει να παραδεχτείτε πως εδώ μιλάμε για πολλές επιλογές.
02:39
In other domains -- the world of communications.
38
134000
4000
Τώρα σε άλλους τομείς - στον κόσμο των επικοινωνιών.
02:43
There was a time, when I was a boy,
39
138000
2000
Υπήρχε μια εποχή, όταν ήμουν μικρός,
02:45
when you could get any kind of telephone service you wanted,
40
140000
3000
που μπορούσες να προμηθευτείς όποιο είδος τηλεφωνικής υπηρεσίας ήθελες,
02:48
as long as it came from Ma Bell.
41
143000
2000
αρκεί να ήταν της εταιρείας Ma Bell.
02:50
You rented your phone. You didn't buy it.
42
145000
2000
Το νοίκιαζες το τηλέφωνό σου. Δεν το αγόραζες.
02:52
One consequence of that, by the way, is that the phone never broke.
43
147000
3000
Ένα απ' τα επακόλουθα αυτού του διακανονισμού, παρεμπιπτόντως, ήταν πως το τηλέφωνο δε χάλαγε ποτέ.
02:55
And those days are gone.
44
150000
3000
Πάνε αυτές οι εποχές. Τέλειωσαν.
02:58
We now have an almost unlimited variety of phones,
45
153000
3000
Τώρα έχουμε μια σχεδόν απεριόριστη ποικιλία τηλεφώνων,
03:01
especially in the world of cell phones.
46
156000
2000
ειδικά όσον αφορά τα κινητά.
03:03
These are cell phones of the future.
47
158000
3000
Αυτά που βλέπετε είναι κινητά τηλέφωνα του μέλλοντος.
03:06
My favorite is the middle one --
48
161000
2000
Το αγαπημένο μου είναι το μεσαίο -
03:08
the MP3 player, nose hair trimmer, and creme brulee torch.
49
163000
4000
με αναπαραγωγή MP3, εξάρτημα ψαλιδίσματος τριχών μύτης και φλόγιστρο για να καραμελώνετε τη ζάχαρη όταν φτιάχνετε κρεμ μπριλέ.
03:12
And if by some chance you haven't seen that in your store yet,
50
167000
6000
Και αν δεν έχει τύχει να το δείτε σε κάποιο κατάστημα ακόμα,
03:18
you can rest assured that one day soon you will.
51
173000
2000
να είστε βέβαιοι πως κάποια μέρα πολύ σύντομα θα το δείτε.
03:20
And what this does is
52
175000
2000
Και να το αποτέλεσμα.
03:22
it leads people to walk into their stores asking this question.
53
177000
4000
Μπαίνεις σε κάποιο κατάστημα και ρωτάς, "Εχετε κανένα τηλέφωνο που δεν κάνει τα πάντα;"
03:26
And do you know what the answer to this question now is?
54
181000
2000
Και ξέρετε ποια είναι η απάντηση πλέον;
03:28
The answer is "No."
55
183000
2000
Η απάντηση είναι "Όχι."
03:30
It is not possible to buy a cell phone that doesn't do too much.
56
185000
4000
Είναι αδύνατο να βρεις κινητό που δεν κάνει τα πάντα.
03:34
So, in other aspects of life that are much more significant than buying things,
57
189000
5000
Ε λοιπόν, και σε άλλους τομείς της καθημερινότητας που είναι πολύ πιο σημαντικοί από το να αγοράζεις πράγματα,
03:39
the same explosion of choice is true.
58
194000
4000
ισχύει αυτή η υπερπληθώρα προσφοράς επιλογών.
03:43
Health care -- it is no longer the case in the United States
59
198000
4000
Ας πάρουμε τον τομέα της υγείας - δεν ισχύει πλέον στις Ηνωμένες Πολιτείες η περίπτωση
03:47
that you go to the doctor, and the doctor tells you what to do.
60
202000
3000
να επισκεφθείς το γιατρό, κι αυτός να σου πει τι να κάνεις.
03:50
Instead, you go to the doctor,
61
205000
2000
Αυτό που συμβαίνει στην πράξη είναι οτι πας στο γιατρό,
03:52
and the doctor tells you, "Well, we could do A, or we could do B.
62
207000
3000
ο οποίος σου λέει, "Λοιπόν, μπορούμε να κάνουμε το Α ή το Β.
03:55
A has these benefits, and these risks.
63
210000
3000
Το Α έχει αυτά τα θετικά κι αυτούς τους κινδύνους.
03:58
B has these benefits, and these risks. What do you want to do?"
64
213000
4000
Το Β έχει αυτά τα θετικά κι αυτούς τους κινδύνους. Ποιο προτιμάς;"
04:02
And you say, "Doc, what should I do?"
65
217000
3000
Και του λες, "Γιατρέ, ποιο είναι το σωστό για μένα;"
04:05
And the doc says, "A has these benefits and risks, and B has these benefits and risks.
66
220000
4000
Κι ο γιατρός σου λέει, το Α έχει αυτά τα θετικά κι αυτούς τους κινδύνους, και το Β αυτά τα θετικά κι αυτούς τους κινδύνους.
04:09
What do you want to do?"
67
224000
3000
Ποιο προτιμάς;"
04:12
And you say, "If you were me, Doc, what would you do?"
68
227000
3000
Και του λες, "Γιατρέ, αν ήσασταν στη θέση μου, τι θα κάνατε;"
04:15
And the doc says, "But I'm not you."
69
230000
4000
Και ο γιατρός λέει, "Ναι, αλλά δεν είμαι στη θέση σου."
04:19
And the result is -- we call it "patient autonomy,"
70
234000
3000
Και το αποτέλεσμα; Είναι αυτό που ονομάζουμε "ανεξαρτησία του ασθενούς,"
04:22
which makes it sound like a good thing,
71
237000
2000
που ακούγεται σαν κάτι καλό.
04:24
but what it really is is a shifting of the burden and the responsibility
72
239000
2000
Αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για μετάθεση του βάρους και της ευθύνης
04:26
for decision-making from somebody who knows something --
73
241000
3000
λήψης μιας απόφασης από κάποιον που γνωρίζει -
04:29
namely, the doctor --
74
244000
1000
δηλαδή το γιατρό -
04:30
to somebody who knows nothing and is almost certainly sick
75
245000
3000
σε κάποιον που δε γνωρίζει τίποτα και που είναι σχεδόν βέβαιο πως ασθενεί
04:33
and thus not in the best shape to be making decisions --
76
248000
3000
και που επομένως δεν είναι και στην καλύτερη θέση να πάρει αποφάσεις -
04:36
namely, the patient.
77
251000
2000
δηλαδή τον ασθενή.
04:38
There's enormous marketing of prescription drugs
78
253000
3000
Υπάρχει μια τεράστια βιομηχανία προώθησης σκευασμάτων που χορηγούνται κατόπιν ιατρικής συνταγής,
04:41
to people like you and me,
79
256000
1000
που απευθύνεται σε ανθρώπους σαν εσάς και σαν εμένα,
04:42
which, if you think about it, makes no sense at all,
80
257000
2000
και, που αν το καλοσκεφτείτε, δεν έχει καθόλου νόημα,
04:44
since we can't buy them.
81
259000
2000
μια και δε μπορούμε να πάμε στο φαρμακείο και να τα αγοράσουμε.
04:46
Why do they market to us if we can't buy them?
82
261000
2000
Γιατί τα διαφημίζουν σ' εμάς αφού δεν μπορούμε να τα αγοράσουμε μόνοι μας;
04:48
The answer is that they expect us to call our doctors the next morning
83
263000
4000
Η απάντηση είναι οτι υπολογίζουν οτι θα επικοινωνήσουμε με το γιατρό μας την επόμενη μέρα
04:52
and ask for our prescriptions to be changed.
84
267000
4000
και θα του ζητήσουμε να μας αλλάξει τα φάρμακα.
04:56
Something as dramatic as our identity
85
271000
4000
Κάτι τόσο έντονα καθοριστικό όσο η ταυτότητά μας
05:00
has now become a matter of choice,
86
275000
2000
έχει γίνει πλέον ζήτημα επιλογής,
05:02
as this slide is meant to indicate.
87
277000
4000
όπως φανερώνει αυτή η διαφάνεια.
05:06
We don't inherit an identity; we get to invent it.
88
281000
2000
Δεν την κληρονομούμε την ταυτότητά μας, την επινοούμε.
05:08
And we get to re-invent ourselves as often as we like.
89
283000
4000
Και ανακατασκευάζουμε τον εαυτό μας όσο συχνά θέλουμε.
05:12
And that means that everyday, when you wake up in the morning,
90
287000
2000
Πράγμα που σημαίνει πως κάθε μέρα όταν ξυπνάς το πρωί,
05:14
you have to decide what kind of person you want to be.
91
289000
5000
πρέπει να αποφασίζεις τι είδους άνθρωπος θέλεις να είσαι.
05:19
With respect to marriage and family,
92
294000
3000
Σε σχέση με το γάμο και την οικογένεια,
05:22
there was a time when the default assumption that almost everyone had
93
297000
6000
υπήρχε μια εποχή που το δεδομένο ήταν οτι σχεδόν όλοι
05:28
is that you got married as soon as you could,
94
303000
1000
παντρεύονταν μόλις τους ήταν δυνατόν,
05:29
and then you started having kids as soon as you could.
95
304000
2000
και μετά άρχιζαν να κάνουν παιδιά μόλις ήταν δυνατόν.
05:31
The only real choice was who,
96
306000
4000
Η μόνη επιλογή ήταν ποιόν θα διάλεγες να παντρευτείς,
05:35
not when, and not what you did after.
97
310000
3000
όχι πότε, ούτε τι θα έκανες μετά το γάμο.
05:38
Nowadays, everything is very much up for grabs.
98
313000
3000
Σήμερα όλα σε μεγάλο βαθμό είναι ανοιχτά κι όπως τύχει.
05:41
I teach wonderfully intelligent students,
99
316000
3000
Διδάσκω εξαιρετικά ευφυείς μαθητές,
05:44
and I assign 20 percent less work than I used to.
100
319000
3000
και τους αναθέτω 20% λιγότερες εργασίες απ' ό,τι ανέθετα παλαιότερα.
05:47
And it's not because they're less smart,
101
322000
3000
Και όχι επειδή είναι λιγότερο έξυπνοι,
05:50
and it's not because they're less diligent.
102
325000
2000
ούτε επειδή είναι λιγότερο επιμελείς.
05:52
It's because they are preoccupied, asking themselves,
103
327000
4000
Αλλά επειδή είναι ολότελα απορροφημένοι απ' το να αναρωτιόνται,
05:56
"Should I get married or not? Should I get married now?
104
331000
2000
"Να παντρευτώ ή όχι; Να παντρευτώ τώρα;
05:58
Should I get married later? Should I have kids first, or a career first?"
105
333000
4000
Να παντρευτώ αργότερα; Να κάνω παιδιά πρώτα, ή να κοιτάξω την καριέρα μου πρώτα;"
06:02
All of these are consuming questions.
106
337000
3000
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που σε αναλώνουν.
06:05
And they're going to answer these questions,
107
340000
2000
Και θα τα απαντήσουν αυτά τα ερωτήματα
06:07
whether or not it means not doing all the work I assign
108
342000
2000
ρισκάροντας, θέλοντας και μη, να μην κάνουν όλες τις εργασίες που τους αναθέτω
06:09
and not getting a good grade in my courses.
109
344000
3000
και να μην πάρουν καλό βαθμό στο μάθημά μου.
06:12
And indeed they should. These are important questions to answer.
110
347000
5000
Και καλά θα κάνουν. Αυτά είναι σοβαρά ερωτήματα που απαιτούν απαντήσεις.
06:17
Work -- we are blessed, as Carl was pointing out,
111
352000
3000
Εργασία - έχουμε την τύχη, όπως παρατήρησε ο Καρλ,
06:20
with the technology that enables us
112
355000
2000
να έχουμε στη διάθεσή μας μια τεχνολογία που μας παρέχει τη δυνατότητα
06:22
to work every minute of every day from any place on the planet --
113
357000
7000
να εργαζόμαστε κάθε λεπτό της ημέρας από οποιοδήποτε σημείο στον πλανήτη
06:29
except the Randolph Hotel.
114
364000
2000
με εξαίρεση το ξενοδοχείο Ράντολφ.
06:31
(Laughter)
115
366000
5000
(Γέλια)
06:36
There is one corner, by the way,
116
371000
2000
Υπάρχει, παρεμπιπτόντως, μια γωνία
06:38
that I'm not going to tell anybody about, where the WiFi works.
117
373000
5000
που δε θα τη μαρτυρήσω σε κανένα, όπου λειτουργεί η ασύρματη επικοινωνία WiFi.
06:43
I'm not telling you about it because I want to use it.
118
378000
2000
Δε θα σας πω περισσότερα επειδή θέλω να μπορώ να τη χρησιμοποιώ.
06:45
So what this means, this incredible freedom of choice
119
380000
3000
Αυτό λοιπόν που σημαίνει αυτή η απίστευτη ελευθερία επιλογών που έχουμε
06:48
we have with respect to work, is that we have to make a decision,
120
383000
3000
σε σχέση με την εργασία, είναι οτι είμαστε αναγκασμένοι να παίρνουμε αποφάσεις,
06:51
again and again and again,
121
386000
2000
ξανά και ξανά και ξανά,
06:53
about whether we should or shouldn't be working.
122
388000
3000
σχετικά με το αν θα έπρεπε να είμαστε μπροστά στον υπολογιστή και να δουλεύουμε ή όχι.
06:56
We can go to watch our kid play soccer,
123
391000
3000
Μπορούμε να πάμε να δούμε το παιδί μας να παίζει ποδόσφαιρο,
06:59
and we have our cell phone on one hip,
124
394000
2000
κι έχουμε το κινητό στη μια τσέπη,
07:01
and our Blackberry on our other hip,
125
396000
2000
το Μπλάκμπερυ στην άλλη,
07:03
and our laptop, presumably, on our laps.
126
398000
2000
και το φορητό - που αλλού; - στα πόδια.
07:05
And even if they're all shut off,
127
400000
3000
Κι ακόμη κι αν είναι κλειστά όλα αυτά,
07:08
every minute that we're watching our kid mutilate a soccer game,
128
403000
2000
κάθε λεπτό που παρακολουθούμε το καμάρι μας να χτυπιέται πάνω-κάτω στο γήπεδο
07:10
we are also asking ourselves,
129
405000
2000
αναρωτιόμαστε συγχρόνως,
07:12
"Should I answer this cell phone call?
130
407000
3000
"Να την απαντήσω τώρα αυτή την κλήση στο κινητό;
07:15
Should I respond to this email? Should I draft this letter?"
131
410000
2000
Να απαντήσω σ' αυτό το ηλεκτρονικό μήνυμα; Ν' αρχίσω να γράφω αυτό το γράμμα;"
07:17
And even if the answer to the question is "no,"
132
412000
3000
Κι ακόμα κι αν η απάντηση είναι "όχι,"
07:20
it's certainly going to make the experience of your kid's soccer game
133
415000
3000
βιώνεις το ποδόσφαιρο του παιδιού σου μ' ένα τρόπο
07:23
very different than it would've been.
134
418000
3000
πολύ διαφορετικό απ' ότι θα μπορούσες.
07:26
So everywhere we look,
135
421000
2000
Αρα όπου και να κοιτάξει κανείς,
07:28
big things and small things, material things and lifestyle things,
136
423000
3000
σε σοβαρά πράγματα και μικρά πράγματα, σε υλικά ζητήματα και σε θέματα τρόπου ζωής,
07:31
life is a matter of choice.
137
426000
3000
η ζωή είναι ζήτημα επιλογών.
07:34
And the world we used to live in looked like this.
138
429000
4000
Ο κόσμος λοιπόν στον οποίο ζούσαμε παλιά ήταν κάπως έτσι. [προβολή στην οθόνη]
07:40
That is to say, there were some choices,
139
435000
2000
Υπήρχαν, δηλαδή, κάποιες επιλογές,
07:42
but not everything was a matter of choice.
140
437000
2000
αλλά δεν ήταν όλα θέμα επιλογής.
07:44
And the world we now live in looks like this.
141
439000
3000
Στον κόσμο που ζούμε σήμερα τα πράγματα είναι κάπως έτσι. [προβολή στην οθόνη]
07:47
And the question is, is this good news, or bad news?
142
442000
6000
Και το ερώτημα που μπαίνει είναι το εξής: Καλά νέα ή κακά νέα;
07:53
And the answer is yes.
143
448000
3000
Και η απάντηση είναι ναι.
07:56
(Laughter)
144
451000
2000
(Γέλια)
07:58
We all know what's good about it,
145
453000
2000
Όλοι ξέρουμε γιατί τα νέα είναι καλά,
08:00
so I'm going to talk about what's bad about it.
146
455000
3000
γι αυτό θα μιλήσω γιατί δεν είναι.
08:03
All of this choice has two effects,
147
458000
3000
Ολες αυτές οι δυνατότητες επιλογών έχουν δυο επιπτώσεις,
08:06
two negative effects on people.
148
461000
3000
δυο αρνητικές επιπτώσεις στους ανθρώπους.
08:09
One effect, paradoxically,
149
464000
2000
Η μια επίπτωση, κατά παράδοξο τρόπο,
08:11
is that it produces paralysis, rather than liberation.
150
466000
5000
είναι ότι επιφέρει παραλυσία μάλλον παρά απελευθέρωση.
08:16
With so many options to choose from,
151
471000
2000
Με τόσες πολλές εναλλακτικές επιλογές,
08:18
people find it very difficult to choose at all.
152
473000
4000
οι άνθρωποι το βρίσκουν πολύ δύσκολο να κάνουν έστω και μια επιλογή.
08:22
I'll give you one very dramatic example of this:
153
477000
3000
Θα αναφερθώ σ' ένα τρανταχτό παράδειγμα,
08:25
a study that was done of investments in voluntary retirement plans.
154
480000
6000
σε μια μελέτη σχετικά με επενδύσεις σε προγράμματα εθελουσίας εξόδου.
08:31
A colleague of mine got access to investment records from Vanguard,
155
486000
5000
Κάποια συνάδελφός μου απέκτησε πρόσβαση στα αρχεία επενδύσεων της Vanguard,
08:36
the gigantic mutual fund company
156
491000
2000
της κολοσσιαίας εταιρείας αμοιβαίων κεφαλαίων,
08:38
of about a million employees and about 2,000 different workplaces.
157
493000
4000
με περίπου ένα εκατομμύριο υπαλλήλους και περίπου δυο χιλιάδες διαφορετικούς χώρους εργασίας.
08:42
And what she found is that
158
497000
2000
Και αυτό που διαπίστωσε είναι ότι
08:44
for every 10 mutual funds the employer offered,
159
499000
3000
για κάθε 10 αμοιβαία κεφάλαια που πρόσφερε η εταιρεία,
08:47
rate of participation went down two percent.
160
502000
5000
το ποσοστό συμμετοχής έπεφτε κατά δυο τοις εκατό.
08:52
You offer 50 funds -- 10 percent fewer employees participate
161
507000
4000
Προσφέρεις 50 αμοιβαία - 10 τοις εκατό λιγότεροι υπάλληλοι συμμετέχουν
08:56
than if you only offer five. Why?
162
511000
4000
απ' ό,τι αν προσφέρεις μόνο πέντε. Γιατί;
09:00
Because with 50 funds to choose from,
163
515000
2000
Επειδή όταν έχεις να επιλέξεις μεταξύ 50 αμοιβαίων κεφαλαίων
09:02
it's so damn hard to decide which fund to choose
164
517000
4000
είναι τόσο αναθεματισμένα δύσκολο ποιο απ' όλα να επιλέξεις
09:06
that you'll just put it off until tomorrow.
165
521000
2000
που απλά το αναβάλλεις για αύριο.
09:08
And then tomorrow, and then tomorrow,
166
523000
2000
Και αύριο, και μεθαύριο,
09:10
and tomorrow, and tomorrow,
167
525000
2000
και ούτω καθεξής,
09:12
and of course tomorrow never comes.
168
527000
2000
και φυσικά το αύριο δεν έρχεται ποτέ.
09:14
Understand that not only does this mean
169
529000
2000
Ας γίνει αντιληπτό ότι αυτό δε σημαίνει μόνο
09:16
that people are going to have to eat dog food when they retire
170
531000
2000
ότι οι άνθρωποι θα αναγκαστούν να τρώνε σκυλοτροφή όταν βγουν στη σύνταξη
09:18
because they don't have enough money put away,
171
533000
2000
εξ αιτίας του ότι δεν έχουν αρκετά χρήματα για αποταμίευση,
09:20
it also means that making the decision is so hard
172
535000
3000
αλλά και ότι είναι τόσο δύσκολο να πάρουν μιαν απόφαση
09:23
that they pass up significant matching money from the employer.
173
538000
4000
που αφήνουν αναξιοποίητα σημαντικά χρηματικά ποσά διαθέσιμα απ' τον εργοδότη.
09:27
By not participating, they are passing up as much as 5,000 dollars a year
174
542000
4000
Με το να μη συμμετέχουν στο πρόγραμμα, αφήνουν αναξιοποίητα μέχρι και 5.000 δολλάρια το χρόνο,
09:31
from the employer, who would happily match their contribution.
175
546000
4000
χρήματα τα οποία ο εργοδότης ευχαρίστως θα διέθετε για να συμπληρώσει τις εισφορές τους.
09:35
So paralysis is a consequence of having too many choices.
176
550000
4000
Επομένως η συνέπεια των πολλών επιλογών είναι η αδράνεια.
09:39
And I think it makes the world look like this.
177
554000
2000
Κι αυτό κάνει τον κόσμο να μοιάζει κάπως έτσι. [προβολή στην οθόνη]
09:41
(Laughter)
178
556000
7000
(Γέλια)
09:48
You really want to get the decision right if it's for all eternity, right?
179
563000
4000
Και σίγουρα θέλετε να πάρετε τη σωστή απόφαση αν πρόκειται για την αιωνιότητα, ε!
09:52
You don't want to pick the wrong mutual fund, or even the wrong salad dressing.
180
567000
3000
Δε θέλετε βέβαια να διαλέξετε το λάθος αμοιβαίο κεφάλαιο, ή τη λάθος γαρνιτούρα για τη σαλάτα σας.
09:55
So that's one effect. The second effect is that
181
570000
3000
Αυτό, λοιπόν, είναι η μία συνέπεια. Η δεύτερη συνέπεια είναι ότι
09:58
even if we manage to overcome the paralysis and make a choice,
182
573000
5000
ακόμα κι αν τα καταφέρουμε νε ξεπεράσουμε την παραλυσία και να κάνουμε κάποια επιλογή,
10:03
we end up less satisfied with the result of the choice
183
578000
4000
καταλήγουμε να είμαστε λιγότερο ικανοποιημένοι απ' το αποτέλεσμα της επιλογής μας
10:07
than we would be if we had fewer options to choose from.
184
582000
3000
απ' ό,τι θα ήμασταν αν είχαμε λιγότερες εναλλακτικές.
10:10
And there are several reasons for this.
185
585000
3000
Και υπάρχουν διάφοροι λόγοι που συμβαίνει κάτι τέτοιο.
10:13
One of them is that with a lot of different salad dressings to choose from,
186
588000
4000
Ένας λόγος είναι ότι έχοντας τη δυνατότητα να επιλέξει κανείς από τις τόσες πολλές γαρνιτούρες,
10:17
if you buy one, and it's not perfect -- and, you know, what salad dressing is? --
187
592000
3000
αν αγοράσεις την Α, και δεν είναι η τέλεια - και, όπως ξέρετε, καμία γαρνιτούρα δεν είναι τέλεια.
10:20
it's easy to imagine that you could have made a different choice
188
595000
3000
Είναι εύκολο να φανταστείς ότι θα μπορούσες να είχες κάνει μια διαφορετική επιλογή
10:23
that would have been better. And what happens is
189
598000
4000
που θα ήταν καλύτερη. Αυτό που συμβαίνει είναι πως
10:27
this imagined alternative induces you to regret the decision you made,
190
602000
5000
αυτή η κατά φαντασίαν καλύτερη επιλογή σε οδηγεί να μετανιώσεις για την αρχική σου επιλογή
10:32
and this regret subtracts from the satisfaction you get out of the decision you made,
191
607000
4000
κι αυτή η μεταστροφή μειώνει την ευχαρίστηση που ένοιωσες όταν την έκανες,
10:36
even if it was a good decision.
192
611000
3000
ακόμα κι αν ήταν μια σωστή απόφαση.
10:39
The more options there are, the easier it is to regret anything at all
193
614000
3000
'Όσο περισσότερες επιλογές έχουμε, τόσο πιο εύκολο είναι να μετανοιώνουμε για οτιδήποτε
10:42
that is disappointing about the option that you chose.
194
617000
3000
μας απογοητεύει στην αρχική μας επιλογή.
10:45
Second, what economists call "opportunity costs."
195
620000
3000
Δεύτερο: είναι αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν κόστος ευκαιρίας.
10:48
Dan Gilbert made a big point this morning
196
623000
2000
Ο Νταν Γκίλμπερτ έκανε μια υπέροχη παρατήρηση σήμερα το πρωί
10:50
of talking about how much the way in which we value things
197
625000
5000
όταν έλεγε πως το πόση αξία δίνουμε στα πράγματα
10:55
depends on what we compare them to.
198
630000
2000
εξαρτάται από το με τι τα συγκρίνουμε.
10:57
Well, when there are lots of alternatives to consider,
199
632000
4000
Όταν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές
11:01
it is easy to imagine the attractive features
200
636000
3000
είναι εύκολο να επινοείς θετικές πλευρές
11:04
of alternatives that you reject,
201
639000
3000
των επιλογών που είχες και τελικά δεν έκανες
11:07
that make you less satisfied with the alternative that you've chosen.
202
642000
5000
κι αυτό σ' αφήνει λιγότερο ικανοποιημένο από την επιλογή που τελικά έκανες.
11:12
Here's an example. For those of you who aren't New Yorkers, I apologize.
203
647000
4000
Να ένα παράδειγμα. Ζητώ συγγνώμη απ' όσους από σας δεν είναι απ' τη Νέα Υόρκη.
11:16
(Laughter)
204
651000
1000
(Γέλια)
11:17
But here's what you're supposed to be thinking.
205
652000
2000
Κάπως έτσι σκέφτεται κανείς.
11:19
Here's this couple on the Hamptons.
206
654000
2000
Εδώ βλέπετε ένα ζευγάρι που παραθερίζει στο χλιδάτο Χάμπτον.
11:21
Very expensive real estate.
207
656000
2000
Αρχοντικό σπίτι.
11:23
Gorgeous beach. Beautiful day. They have it all to themselves.
208
658000
3000
Υπέροχη παραλία. Πανέμορφη μέρα. Όλα δικά τους.
11:26
What could be better? "Well, damn it,"
209
661000
2000
Τι περισσότερο θα θέλανε; "Πανάθεμα!"
11:28
this guy is thinking, "It's August.
210
663000
2000
σκέφτεται ο τύπος, "Αύγουστος.
11:30
Everybody in my Manhattan neighborhood is away.
211
665000
4000
Οι πάντες στο τετράγωνό μου στο Μανχάταν είναι διακοπές.
11:34
I could be parking right in front of my building."
212
669000
4000
Θα μπορούσα να βρίσκω χώρο για παρκάρισμα ακριβώς μπροστά απ' το σπίτι μου."
11:38
And he spends two weeks nagged by the idea
213
673000
3000
Ο άνθρωπος σπαταλάει δυο βδομάδες να του τριβελίζει το μυαλό η σκέψη
11:41
that he is missing the opportunity, day after day, to have a great parking space.
214
676000
7000
ότι έχασε την ευκαιρία να βρίσκει κάθε μέρα βολικό χώρο να παρκάρει.
11:48
Opportunity costs subtract from the satisfaction we get out of what we choose,
215
683000
4000
Το κόστος ευκαιρίας λειτουργεί σε βάρος της ευχαρίστησης που παίρνουμε από τις επιλογές που κάνουμε,
11:52
even when what we choose is terrific.
216
687000
3000
ακόμα κι όταν αυτές είναι εξαιρετικές.
11:55
And the more options there are to consider,
217
690000
2000
Όσο περισσότερες εναλλακτικές έχουμε στη διάθεσή μας,
11:57
the more attractive features of these options
218
692000
2000
τόσο περισσότερα χαρακτηριστικά αυτών των επιλογών
11:59
are going to be reflected by us as opportunity costs.
219
694000
4000
θα φαντάζουν στο μυαλό μας σαν κόστος ευκαιρίας.
12:03
Here's another example.
220
698000
2000
Ορίστε ένα άλλο παράδειγμα.
12:09
Now this cartoon makes a lot of points.
221
704000
2000
Αυτό το σκίτσο θίγει διάφορα ζητήματα.
12:11
It makes points about living in the moment as well,
222
706000
4000
Ζητήματα σχετικά με το να ζεις τη στιγμή,
12:15
and probably about doing things slowly.
223
710000
2000
και ίσως με το να δίνεις χρόνο στα πράγματα που κάνεις.
12:17
But one point it makes is that whenever you're choosing one thing,
224
712000
3000
Ένα ζήτημα που σίγουρα πάντως θίγει είναι ότι κάθε φορά που επιλέγεις να κάνεις κάτι,
12:20
you're choosing not to do other things.
225
715000
2000
ταυτόχρονα επιλέγεις να μην κάνεις κάποια άλλα.
12:22
And those other things may have lots of attractive features,
226
717000
2000
Κι αυτά τα άλλα ίσως να είναι τόσο σαγηνευτικά
12:24
and it's going to make what you're doing less attractive.
227
719000
3000
που κάνουν αυτό που έχεις επιλέξει λιγότερο σαγηνευτικό.
12:27
Third: escalation of expectations.
228
722000
2000
Τρίτο: κλιμάκωση των προσδοκιών.
12:29
This hit me when I went to replace my jeans.
229
724000
3000
Αυτό μου κατέβηκε την τελευταία φορά που πήγα ν' αγοράσω καινούργιο μπλου τζιν.
12:32
I wear jeans almost all the time.
230
727000
2000
Σχεδόν πάντα φοράω μπλου τζιν.
12:34
And there was a time when jeans came in one flavor,
231
729000
3000
Κάποτε, παλιά, στα τζιν υπήρχε ένα μόνο στιλ,
12:37
and you bought them, and they fit like crap,
232
732000
2000
τ' αγόραζες, εφάρμοζαν χάλια,
12:39
and they were incredibly uncomfortable,
233
734000
2000
και δεν καθόντουσαν πάνω σου με τίποτα.
12:41
and if you wore them long enough and washed them enough times,
234
736000
2000
Αν τα φόραγες πολύ καιρό και τα έπλενες κάθε λίγο και λιγάκι
12:43
they started to feel OK.
235
738000
2000
σιγά-σιγά άρχιζες να τα νιώθεις μια χαρά πάνω σου.
12:45
So I went to replace my jeans after years and years of wearing these old ones,
236
740000
3000
Όταν, λοιπόν, πήγα ν' αγοράσω καινούργιο τζιν ύστερα από πολλά χρόνια,
12:48
and I said, you know, "I want a pair of jeans. Here's my size."
237
743000
3000
λέω στον πωλητή, "Χρειάζομαι ένα παντελόνι τζιν. Το μέγεθός μου είναι αυτό."
12:51
And the shopkeeper said,
238
746000
1000
Και εκείνος με ρωτάει,
12:52
"Do you want slim fit, easy fit, relaxed fit?
239
747000
3000
"Το θέλετε εφαρμοστό, άνετο, ή χαλαρό;
12:55
You want button fly or zipper fly? You want stonewashed or acid-washed?
240
750000
3000
Το θέλετε με κουμπιά ή με φερμουάρ; Πετροπλυμένο ή ξεβαμμένο;
12:58
Do you want them distressed?
241
753000
2000
Ταλαιπωρημένο, ίσως;
13:00
You want boot cut, you want tapered, blah blah blah ..." On and on he went.
242
755000
3000
Φαρδύ απ' το γόνατο και κάτω ή στενό, μπλα μπλα μπλα..." Και συνέχιζε.
13:03
My jaw dropped, and after I recovered, I said,
243
758000
3000
Έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Κι όταν συνήλθα, λέω,
13:06
"I want the kind that used to be the only kind."
244
761000
3000
"Θέλω το στιλ που υπήρχε παλιά."
13:09
(Laughter)
245
764000
5000
(Γέλια)
13:14
He had no idea what that was,
246
769000
2000
Δεν είχε ιδέα για τι πράγμα μιλούσα.
13:16
so I spent an hour trying on all these damn jeans,
247
771000
4000
Πέρασα λοιπόν μια ώρα να δοκιμάζω όλα εκείνα τα διαολεμένα παντελόνια
13:20
and I walked out of the store -- truth! -- with the best-fitting jeans I had ever had.
248
775000
5000
μέχρι που έφυγα απ' το κατάστημα με το πιο βολικό παντελόνι που είχα φορέσει ποτέ - η αλήθεια να λέγεται.
13:25
I did better. All this choice made it possible for me to do better.
249
780000
4000
Καλά τα κατάφερα. Όλες εκείνες οι επιλογές με βοήθησαν να διαλέξω καλύτερα.
13:29
But I felt worse.
250
784000
4000
Αλλά αισθάνθηκα χειρότερα.
13:33
Why? I wrote a whole book to try to explain this to myself. (Laughter)
251
788000
4000
Γιατί; Έγραψα ολόκληρο βιβλίο για να εξηγήσω στον εαυτό μου το γιατί.
13:37
The reason I felt worse is that,
252
792000
8000
Ο λόγος που ένοιωσα χειρότερα είναι ότι
13:45
with all of these options available,
253
800000
3000
με όλες αυτές τις εναλλακτικές που είχα
13:48
my expectations about how good a pair of jeans should be went up.
254
803000
6000
οι προσδοκίες μου για το πόσο καλό μπορεί να είναι ένα τζιν απογειώθηκαν.
13:54
I had very low --
255
809000
1000
Πριν είχα λιγότερες προσδοκίες.
13:55
I had no particular expectations when they only came in one flavor.
256
810000
3000
Δεν περίμενα τίποτα ιδιαίτερο όταν υπήρχε μόνο ένα στιλ.
13:58
When they came in 100 flavors, damn it,
257
813000
2000
Αλλά όταν εμφανίστηκαν 100 στιλ, διάολε,
14:00
one of them should've been perfect.
258
815000
2000
ένα απ' όλα θα έπρεπε να ήταν το τέλειο.
14:02
And what I got was good, but it wasn't perfect.
259
817000
2000
Αυτό που αγόρασα ήταν καλό, αλλά δεν ήταν το τέλειο.
14:04
And so I compared what I got to what I expected,
260
819000
3000
Έτσι, λοιπόν, σύγκρινα αυτό που αγόρασα μ' αυτό που περίμενα,
14:07
and what I got was disappointing in comparison to what I expected.
261
822000
3000
κι αυτό που αγόρασα ήταν κατώτερο σε σχέση μ' αυτό που περίμενα.
14:10
Adding options to people's lives
262
825000
3000
Το να προσθέτει κανείς εναλλακτικές στη ζωή του
14:13
can't help but increase the expectations people have
263
828000
4000
δε μπορεί παρά να αυξάνει τις προσδοκίες του
14:17
about how good those options will be.
264
832000
2000
σχετικά με το πόσο καλές θα είναι αυτές οι εναλλακτικές.
14:19
And what that's going to produce is less satisfaction with results,
265
834000
3000
Κάτι τέτοιο θα επιφέρει μείωση της ικανοποίησης από τα αποτελέσματα,
14:22
even when they're good results.
266
837000
3000
ακόμα κι όταν αυτά είναι θετικά αποτελέσματα.
14:25
Nobody in the world of marketing knows this,
267
840000
3000
Στον κόσμο του μάρκετινγκ κανείς δεν το ξέρει αυτό.
14:28
because if they did, you wouldn't all know what this was about.
268
843000
6000
Γιατί αν το ήξεραν, δεν θα ξέρατε περί τίνος επρόκειτο.
14:34
The truth is more like this.
269
849000
3000
Η αλήθεια είναι μάλλον κάπως έτσι. [προβολή στην οθόνη]
14:37
(Laughter)
270
852000
3000
(Γέλια)
14:40
The reason that everything was better back when everything was worse
271
855000
4000
Ο λόγος που όλα ήταν καλύτερα όταν όλα ήταν χειρότερα
14:44
is that when everything was worse,
272
859000
2000
είναι ότι όταν όλα ήταν χειρότερα,
14:46
it was actually possible for people to have experiences that were a pleasant surprise.
273
861000
5000
υπήρχε πράγματι η δυνατότητα να βιώνουν οι άνθρωποι εμπειρίες ως ευχάριστες εκπλήξεις.
14:51
Nowadays, the world we live in -- we affluent, industrialized citizens,
274
866000
4000
Σήμερα, στον κόσμο που ζούμε - κόσμο ευμάρειας, βιομηχανοποιημένων πολιτών,
14:55
with perfection the expectation --
275
870000
2000
όπου προσδοκούμε το τέλειο -
14:57
the best you can ever hope for is that stuff is as good as you expect it to be.
276
872000
4000
το καλύτερο που ελπίζουμε να μας συμβεί είναι αυτό που αντιστοιχεί στις προσδοκίες μας.
15:01
You will never be pleasantly surprised
277
876000
2000
Ποτέ δε θα βιώσετε ευχάριστες εκπλήξεις
15:03
because your expectations, my expectations, have gone through the roof.
278
878000
4000
επειδή οι προσδοκίες σας, οι προσδοκίες μου, έχουν χτυπήσει κόκκινο.
15:07
The secret to happiness -- this is what you all came for --
279
882000
3000
Το μυστικό της ευτυχίας - αυτό ήρθατε ν' ακούσετε -
15:10
the secret to happiness is low expectations.
280
885000
6000
το μυστικό της ευτυχίας είναι οι χαμηλές προσδοκίες. [προβολή στην οθόνη]
15:16
(Laughter)
281
891000
2000
(Γέλια)
15:18
(Applause)
282
893000
6000
(Χειροκρότημα)
15:24
I want to say -- just a little autobiographical moment --
283
899000
4000
Εννοώ - κάτι προσωπικό τώρα -
15:28
that I actually am married to a wife,
284
903000
3000
ότι είμαι παντρεμένος με μια γυναίκα
15:31
and she's really quite wonderful.
285
906000
2000
που είναι πραγματικά υπέροχη.
15:33
I couldn't have done better. I didn't settle.
286
908000
3000
Δε θα μπορούσα να τα έχω καταφέρει καλύτερα. Δεν συνθηκολόγησα.
15:36
But settling isn't always such a bad thing.
287
911000
3000
Αλλά και το να συνθηκολογήσεις δεν είναι πάντα και τόσο άσχημο.
15:39
Finally, one consequence of buying a bad-fitting pair of jeans
288
914000
5000
Τελικά, μια απ' τις επιπτώσεις του να αγοράσεις ένα παντελόνι που δε σου κάθεται και πολύ καλά
15:44
when there is only one kind to buy
289
919000
3000
όταν υπάρχει μόνο ένα στιλ που μπορείς ν' αγοράσεις
15:47
is that when you are dissatisfied, and you ask why,
290
922000
2000
είναι ότι όταν δε νοιώσεις ικανοποιημένος και αναρωτηθείς γιατί,
15:49
who's responsible, the answer is clear:
291
924000
2000
ποιός ευθύνεται γι αυτό, η απάντηση είναι ξεκάθαρη.
15:51
the world is responsible. What could you do?
292
926000
3000
Η ζωή είναι υπεύθυνη. Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;
15:54
When there are hundreds of different styles of jeans available,
293
929000
3000
Οταν υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικά στιλ παντελονιών για να διαλέξεις,
15:57
and you buy one that is disappointing,
294
932000
3000
και αγοράσεις κάποιο που δε σε ικανοποιεί,
16:00
and you ask why, who's responsible?
295
935000
2000
και αναρωτηθείς γιατί, ποιος φταίει;
16:02
It is equally clear that the answer to the question is you.
296
937000
5000
η απάντηση είναι πάλι ξεκάθαρη, εσύ φταις.
16:07
You could have done better.
297
942000
2000
Θα μπορούσες να είχες κάνει καλύτερη επιλογή.
16:09
With a hundred different kinds of jeans on display,
298
944000
3000
Όταν υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικά παντελόνια μπροστά σου,
16:12
there is no excuse for failure.
299
947000
2000
η ατυχής επιλογή δε δικαιολογείται.
16:14
And so when people make decisions,
300
949000
2000
Έτσι, λοιπόν, όταν οι άνθρωποι καταλήγουν σε αποφάσεις
16:16
and even though the results of the decisions are good,
301
951000
3000
ακόμα κι όταν τα αποτελέσματα είναι καλά
16:19
they feel disappointed about them;
302
954000
3000
αισθάνονται απογοητευμένοι
16:22
they blame themselves.
303
957000
2000
και μέμφονται τον εαυτό τους.
16:24
Clinical depression has exploded in the industrial world in the last generation.
304
959000
4000
Η κλινική κατάθλιψη έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια.
16:28
I believe a significant -- not the only, but a significant -- contributor
305
963000
4000
Πιστεύω ότι σημαντικός - όχι ο μοναδικός, αλλά σημαντικός παράγοντας
16:32
to this explosion of depression, and also suicide,
306
967000
3000
γι αυτή την έκρηξη κατάθλιψης, και επίσης αυτοκτονιών,
16:35
is that people have experiences that are disappointing
307
970000
3000
είναι το ότι οι άνθρωποι βιώνουν απογοητεύσεις
16:38
because their standards are so high,
308
973000
2000
επειδή οι προσδοκίες τους είναι τόσο μεγάλες. [προβολή στην οθόνη]
16:40
and then when they have to explain these experiences to themselves,
309
975000
3000
Και αργότερα, όταν έρθει η ώρα να δώσουν μιαν εξήγηση στον εαυτό τους,
16:43
they think they're at fault.
310
978000
2000
θεωρούν ότι έσφαλαν.
16:45
And so the net result is that we do better in general, objectively,
311
980000
4000
Τελικά, λοιπόν, σε γενικές γραμμές, αντικειμενικά, κάνουμε το καλύτερο
16:49
and we feel worse.
312
984000
3000
και νοιώθουμε χειρότερα.
16:52
So let me remind you.
313
987000
3000
Επιτρέψτε μου να ανακεφαλαιώσω.
16:55
This is the official dogma, the one that we all take to be true,
314
990000
4000
Αυτό είναι το επίσημο δόγμα [προβολή στην οθόνη]. Όλοι το θεωρούμε σωστό,
16:59
and it's all false. It is not true.
315
994000
4000
αλλά είναι εντελώς λάθος. Δεν είναι αληθινό.
17:03
There's no question that some choice is better than none,
316
998000
4000
Αναμφισβήτητα είναι καλύτερα να έχεις κάποιες επιλογές απ' το να μην έχεις καμιά
17:07
but it doesn't follow from that that more choice is better than some choice.
317
1002000
5000
αλλά αυτό δε σημαίνει ότι περισσότερες επιλογές είναι καλύτερα από λιγότερες.
17:12
There's some magical amount. I don't know what it is.
318
1007000
3000
Υπάρχει κάποιο μαγικό ποσό. Δεν ξέρω ποιο είναι.
17:15
I'm pretty confident that we have long since passed the point
319
1010000
3000
Είμαι αρκετά βέβαιος ότι έχουμε κατά πολύ ξεπεράσει το όριο
17:18
where options improve our welfare.
320
1013000
2000
όπου οι εναλλακτικές που έχουμε βελτιώνουν την ευημερία μας.
17:20
Now, as a policy matter -- I'm almost done --
321
1015000
3000
Τώρα, όσον αφορά τη διαχείριση του πράγματος - μισό λεπτό, τελειώνω -
17:23
as a policy matter, the thing to think about is this:
322
1018000
4000
αυτό που πρέπει να σκεφτεί κάποιος είναι το εξής.
17:27
what enables all of this choice in industrial societies is material affluence.
323
1022000
7000
Αυτό που παράγει τη δυνατότητα επιλογών στις βιομηχανικές κοινωνίες είναι ο υλικός πλούτος.
17:34
There are lots of places in the world,
324
1029000
2000
Υπάρχουν πολλά σημεία στον κόσμο,
17:36
and we have heard about several of them,
325
1031000
2000
και αναφέρθηκαν αρκετά εδώ,
17:38
where their problem is not that they have too much choice.
326
1033000
2000
όπου το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι εκεί δεν έχουν πολλές επιλογές.
17:40
Their problem is that they have too little.
327
1035000
3000
Το πρόβλημά τους είναι ότι έχουν εξαιρετικά λίγες.
17:43
So the stuff I'm talking about is the peculiar problem
328
1038000
3000
Αυτό για το οποίο μιλάω είναι ένα ιδιαίτερο πρόβλημα
17:46
of modern, affluent, Western societies.
329
1041000
3000
των σύγχρονων, εύπορων, δυτικών κοινωνιών.
17:49
And what is so frustrating and infuriating is this:
330
1044000
4000
Κι αυτό που είναι απογοητευτικό και εξοργιστικό είναι το εξής:
17:53
Steve Levitt talked to you yesterday about how
331
1048000
2000
Σας έλεγε χθες ο Στηβ Λέβιτ ότι
17:55
these expensive and difficult-to-install child seats don't help. It's a waste of money.
332
1050000
11000
αυτά τα ακριβά και δύσκολα στην τοποθέτηση παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου δε προσφέρουν προστασία. Χαμένα χρήματα είναι.
18:06
What I'm telling you is that these expensive, complicated choices --
333
1061000
4000
Αυτό που σας λέω εγώ είναι ότι αυτές οι ακριβές, περίπλοκες επιλογές
18:10
it's not simply that they don't help.
334
1065000
2000
όχι μόνο δε βοηθάνε.
18:12
They actually hurt.
335
1067000
2000
Στην πραγματικότητα κάνουν κακό.
18:14
They actually make us worse off.
336
1069000
3000
Στην πραγματικότητα μας φτωχαίνουν.
18:17
If some of what enables people in our societies to make all of the choices we make
337
1072000
5000
Αν μέρος των πόρων που δίνουν τη δυνατότητα στους πολίτες της κοινωνίας μας να έχουν όλες αυτές τις επιλογές
18:22
were shifted to societies in which people have too few options,
338
1077000
5000
μεταφέρονταν σε κοινωνίες όπου οι άνθρωποι έχουν εξαιρετικά λίγες εναλλακτικές δυνατότητες,
18:27
not only would those people's lives be improved,
339
1082000
2000
όχι μόνο θα υπήρχε βελτίωση της ζωής αυτών των ανθρώπων,
18:29
but ours would be improved also.
340
1084000
3000
αλλά και στη δική μας ζωή θα υπήρχε βελτίωση.
18:32
This is what economists call a "Pareto-improving move."
341
1087000
3000
Είναι αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν κίνηση βελτίωσης κατά κριτήριο Παρέτο.
18:35
Income redistribution will make everyone better off -- not just poor people --
342
1090000
5000
Η ανακατανομή του εισοδήματος θα επιφέρει ευημερία για όλους - όχι μόνο για τους φτωχούς -
18:40
because of how all this excess choice plagues us.
343
1095000
4000
ακριβώς λόγω της μάστιγας των υπερβολικών δυνατοτήτων που έχουμε να κάνουμε επιλογές.
18:44
So to conclude. You're supposed to read this cartoon,
344
1099000
4000
Λοιπόν, για να καταλήξω. Κοιτάτε αυτό το σκίτσο [προβολή στην οθόνη],
18:48
and, being a sophisticated person, say,
345
1103000
2000
και σαν οξυδερκείς άνθρωποι που είστε, λέτε,
18:50
"Ah! What does this fish know?
346
1105000
2000
"Σιγά! Τι ξέρει το ψάρι;
18:52
You know, nothing is possible in this fishbowl."
347
1107000
4000
Καμιά δυνατότητα δεν υπάρχει μέσα σ΄αυτή τη γυάλα.
18:56
Impoverished imagination, a myopic view of the world --
348
1111000
2000
Απλοϊκή φαντασίωση, μυωπική άποψη για τα πράγματα -
18:58
and that's the way I read it at first.
349
1113000
2000
κι εγώ αυτή την ανάγνωση έκανα στην αρχή.
19:00
The more I thought about it, however,
350
1115000
2000
Αλλά, όσο το σκεφτόμουν,
19:02
the more I came to the view that this fish knows something.
351
1117000
4000
τόσο περισσότερο είχα την άποψη ότι μάλλον κάτι ξέρει το ψάρι.
19:06
Because the truth of the matter is that
352
1121000
2000
Γιατί η αλήθεια είναι ότι
19:08
if you shatter the fishbowl so that everything is possible,
353
1123000
5000
αν σπάσεις τη γυάλα έτσι που τα πάντα να είναι δυνατό να συμβούν,
19:13
you don't have freedom. You have paralysis.
354
1128000
3000
δεν έχεις ελευθερία. Έχεις παραλυσία.
19:16
If you shatter this fishbowl so that everything is possible,
355
1131000
3000
Αν τη σπάσεις αυτή τη γυάλα ώστε τα πάντα να είναι δυνατό να συμβούν,
19:19
you decrease satisfaction.
356
1134000
4000
μειώνεις την ικανοποίηση.
19:23
You increase paralysis, and you decrease satisfaction.
357
1138000
4000
Αυξάνεις την παραλυσία και μειώνεις την ικανοποίηση.
19:27
Everybody needs a fishbowl.
358
1142000
2000
Όλοι χρειαζόμαστε μια γυάλα.
19:29
This one is almost certainly too limited --
359
1144000
2000
Αυτή εδώ η γυάλα είναι σίγουρα πολύ μικρή -
19:31
perhaps even for the fish, certainly for us.
360
1146000
3000
ίσως ακόμα και για τα ψάρια, και σίγουρα για ανθρώπους.
19:34
But the absence of some metaphorical fishbowl is a recipe for misery,
361
1149000
4000
Αλλά η απουσία κάποιας γυάλας, μεταφορικά, οδηγεί με βεβαιότητα σε δυστυχία
19:38
and, I suspect, disaster.
362
1153000
3000
και, υποψιάζομαι, στην καταστροφή.
19:41
Thank you very much.
363
1156000
2000
Σας ευχαριστώ πολύ.
19:43
(Applause)
364
1158000
2000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Barry Schwartz - PsychologistBarry Schwartz studies the link between economics and psychology, offering startling insights into modern life. Lately, working with Ken Sharpe, he's studying wisdom.
Why you should listen
In his 2004 book The Paradox of Choice, Barry Schwartz tackles one of the great mysteries of modern life: Why is it that societies of great abundance — where individuals are offered more freedom and choice (personal, professional, material) than ever before — are now witnessing a near-epidemic of depression? Conventional wisdom tells us that greater choice is for the greater good, but Schwartz argues the opposite: He makes a compelling case that the abundance of choice in today's western world is actually making us miserable.
Infinite choice is paralyzing, Schwartz argues, and exhausting to the human psyche. It leads us to set unreasonably high expectations, question our choices before we even make them and blame our failures entirely on ourselves. His relatable examples, from consumer products (jeans, TVs, salad dressings) to lifestyle choices (where to live, what job to take, who and when to marry), underscore this central point: Too much choice undermines happiness.
Schwartz's previous research has addressed morality, decision-making and the varied inter-relationships between science and society. Before Paradox he published The Costs of Living, which traces the impact of free-market thinking on the explosion of consumerism -- and the effect of the new capitalism on social and cultural institutions that once operated above the market, such as medicine, sports, and the law.
Both books level serious criticism of modern western society, illuminating the under-reported psychological plagues of our time. But they also offer concrete ideas on addressing the problems, from a personal and societal level.
Schwartz is the author of the TED Book, Why We Work.
Barry Schwartz | Speaker | TED.com