ABOUT THE SPEAKER
Patricia Ryan - Language teacher
Patricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change.

Why you should listen

UK-born language teacher Patricia Ryan has spent most of the past 40 years teaching English in the countries of the Arabian Gulf.
She is currently teaching at Zayed University in Dubai, and studying for a second Masters degree in Law.

More profile about the speaker
Patricia Ryan | Speaker | TED.com
TEDxDubai

Patricia Ryan: Don't insist on English!

Patricia Ryan: Huwag mong ipilit ang Ingles!

Filmed:
2,138,668 views

Sa TEDxDubai, isang matagal nang guro sa ingles, si Patricia Ryan, ay nagtanong ng isang pamukaw na tanong: ang pagpokus ba ng mundo sa Ingles ay humahadlang sa paglaganap ng mga dakilang ideya sa ibang wika? (Halimbawa: paano kung kailangan ni Einstein na pumasa ng TOEFL?) Isa itong marubdob na pagtatanggol sa pagsasalingwika at pagbabahagi ng mga ideya.
- Language teacher
Patricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I know what you're thinkingpag-iisip.
0
1000
2000
Alam ko ang iniisip ninyo.
00:18
You think I've lostnawala my way,
1
3000
2000
Sa tingin ninyo, nawawala yata ako
00:20
and somebody'sng isang tao going to come on the stageyugto in a minuteminuto
2
5000
2000
at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito
00:22
and guideGabay me gentlymalumanay back to my seatupuan.
3
7000
2000
at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan.
00:24
(ApplausePalakpakan)
4
9000
6000
(Palakpakan)
00:30
I get that all the time in DubaiDubai.
5
15000
3000
Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
00:33
"Here on holidayholiday are you, dearMahal?"
6
18000
2000
Narito ka ba para magbakasyon?
00:35
(LaughterTawanan)
7
20000
2000
(Tawanan)
00:37
"Come to visitbisitahin ang the childrenmga bata?
8
22000
3000
Binibisita mo ba ang mga anak mo?
00:40
How long are you stayingpananatili?"
9
25000
2000
Gaano ka katagal dito?
00:42
Well actuallytalagang, I hopepag-asa for a while longermas mahaba yetpa.
10
27000
3000
Sa katunayan, ninanais kong magtagal.
00:45
I have been livingpamumuhay and teachingpagtuturo in the GulfLook
11
30000
3000
Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf
00:48
for over 30 yearstaon.
12
33000
2000
nang mahigit 30 taon.
00:50
(ApplausePalakpakan)
13
35000
4000
(Palakpakan)
00:54
And in that time, I have seenNakita a lot of changesmga pagbabago.
14
39000
4000
At sa mga panahong iyon, nakita ko ang maraming pagbabago.
00:58
Now that statisticestadiskita
15
43000
2000
At ang bilang ng mga ito
01:00
is quitemedyo shockingnakakagulat na mga.
16
45000
2000
ay nakakapangilabot.
01:02
And I want to talk to you todayngayon
17
47000
2000
At nais kong talakayin sa inyo ngayon
01:04
about languagewika losspagkawala
18
49000
2000
ay tungkol sa mga wikang namamatay
01:06
and the globalizationglobalisasyon of EnglishIngles.
19
51000
3000
at ang globalisasyon ng Ingles.
01:09
I want to tell you about my friendkaibigan
20
54000
2000
Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan
01:11
who was teachingpagtuturo EnglishIngles to adultsmatatanda in AbuAbu DhabiDhabi.
21
56000
3000
na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
01:14
And one fine day,
22
59000
2000
At isang mainam na araw,
01:16
she decidedNagpasiya to take them into the gardenHalamanan
23
61000
2000
napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan
01:18
to teachmagturo them some naturekalikasan vocabularybokabularyo.
24
63000
2000
para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan.
01:20
But it was she who endednatapos ang up learningpagkatuto
25
65000
2000
Ngunit sa huli ay siya ang natuto
01:22
all the ArabicArabic wordsmga salita for the locallokal na plantsmga halaman,
26
67000
2000
ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar,
01:24
as well as theirkanilang usesgumagamit ng --
27
69000
2000
at kanilang mga gamit--
01:26
medicinalpanggamot usesgumagamit ng, cosmeticspampaganda,
28
71000
3000
gamit sa panggagamot, pagpapaganda,
01:29
cookingpagluluto, herbaldamo.
29
74000
3000
pagluluto, at herbal
01:32
How did those studentsmga estudyante get all that knowledgekaalaman?
30
77000
2000
Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon?
01:34
Of coursekurso, from theirkanilang grandparentslolo 't lola
31
79000
2000
Tiyak, sa kanilang mga ninuno
01:36
and even theirkanilang great-grandparentskanunu-nunuan.
32
81000
3000
at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno.
01:39
It's not necessarykinakailangan to tell you how importantmahalagang it is
33
84000
3000
HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga
01:42
to be ablemagagawang to communicatemakipag-usap
34
87000
2000
ang kakayahang nating makipagtalastasan
01:44
acrosssa iba 't ibang generationsmga henerasyon.
35
89000
2000
sa iba't ibang salinlahi.
01:46
But sadlymalungkot, todayngayon,
36
91000
2000
Ngunit ang nakakalungkot, ngayon,
01:48
languagesmga wika are dyingnamamatay
37
93000
2000
ang mga wika ay nagkakamatayan
01:50
at an unprecedentedWalang kaparis raterate.
38
95000
2000
sa hindi kapanipaniwalang bilis.
01:52
A languagewika diesnamatay everybawat 14 daysaraw.
39
97000
3000
May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw.
01:56
Now, at the sameparehong time,
40
101000
2000
Kasabay nito,
01:58
EnglishIngles is the undisputedhindi mapag-aalinlanganan globalpandaigdigang languagewika.
41
103000
2000
ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika.
02:00
Could there be a connectionkoneksyon?
42
105000
2000
Mayroon kaya itong kaugnayan sa isa't isa?
02:02
Well I don't know.
43
107000
2000
Yan ang hindi ko alam.
02:04
But I do know that I've seenNakita a lot of changesmga pagbabago.
44
109000
3000
Ang alam ko ay nakakita na ako ng maraming pagbabago.
02:07
When I first camedumating out to the GulfLook, I camedumating to KuwaitKuwait
45
112000
3000
Nang una akong makarating sa lugar na ito, nagtungo ako sa Kuwait
02:10
in the daysaraw when it was still a hardshippaghihirap postpost na.
46
115000
3000
sa panahong wala pa sa kaayusan ang mga bagay.
02:13
ActuallyTalagang, not that long agoang nakalipas.
47
118000
2000
Sa katunayan, hindi pa ito katagalan.
02:15
That is a little bitkaunti too earlynang maaga.
48
120000
3000
Masyado itong maaga.
02:18
But neverthelessgayon pa man,
49
123000
2000
Gayunpaman,
02:20
I was recruitedHinikayat na by the BritishBritish CouncilKapulungan,
50
125000
2000
Kinuha ako ng British Council
02:22
alongna sumabay sa pagbasa with about 25 other teachersguro.
51
127000
2000
kasama ng humigit-kumulang 25 ibang guro.
02:24
And we were the first non-Muslimsdi-Muslim
52
129000
2000
At kami ang mga unang hindi Muslim
02:26
to teachmagturo in the stateestado schoolspaaralan there in KuwaitKuwait.
53
131000
3000
na nagturo sa mga pampublikong paaralan sa Kuwait.
02:29
We were broughtdinala to teachmagturo EnglishIngles
54
134000
2000
Pinadala kami para magturo ng Ingles
02:31
because the governmentpamahalaan wanted to modernizegawing makabago the countrybansa
55
136000
4000
sapagkat nais ng pamahalaan na gawing makabago ang bansang ito
02:35
and to empowermagbigay ng kapangyarihan the citizensmamamayan throughsa pamamagitan ng educationedukasyon.
56
140000
3000
at palakasin ang mga mamamayan sa pamamagitan ng edukasyon.
02:38
And of coursekurso, the U.K. benefitednakinabang
57
143000
2000
At tiyak, ang U.K. ay nakinabang
02:40
from some of that lovelykaibig-ibig oillangis wealthkayamanan.
58
145000
3000
mula sa malaking kayamanan nito sa langis.
02:43
Okay.
59
148000
2000
Okay.
02:45
Now this is the majorpangunahing changepagbabago that I've seenNakita --
60
150000
3000
At ito ang pinakamalaking pagbabago na aking nakita --
02:48
how teachingpagtuturo EnglishIngles
61
153000
2000
paanong ang pagtuturo ng Ingles
02:50
has morphedmorphed
62
155000
2000
ay marahas na nagbago
02:52
from beingang pagiging a mutuallylenggwaheng beneficialkapaki-pakinabang practicepagsasanay
63
157000
4000
mula sa pagiging kapaki-pakinabang na adhikain
02:56
to becomingpagiging a massivenapakalaking internationalinternasyonal businessnegosyo that it is todayngayon.
64
161000
3000
sa pagiging isang malakihang pandaigdigang negosyo ngayon.
02:59
No longermas mahaba just a foreigndayuhang languagewika on the schoolpaaralan curriculumkurikulum,
65
164000
4000
Hindi na lamang ito isang banyagang wika sa kurikulum ng mga paaralan.
03:03
and no longermas mahaba the soletanging domaindominyo
66
168000
2000
At hindi na lamang ito pagmamay-ari
03:05
of motherina EnglandEngland,
67
170000
2000
ng bansang Inglatera.
03:07
it has becomemaging a bandwagonpambandang trak
68
172000
2000
Ito ay nauso
03:09
for everybawat English-speakingSa pagsasalita ng Ingles nationbansa on earthlupa.
69
174000
3000
sa lahat ng bansang nagsasalita ng Ingles.
03:12
And why not?
70
177000
2000
At bakit hindi?
03:14
After all, the bestpinakamahusay educationedukasyon --
71
179000
3000
Sa huli, and pinakamagandang edukasyon --
03:17
accordingayon to the latestpinakabagong WorldMundo UniversityUnibersidad RankingsRanggo --
72
182000
3000
ayon sa huling Hanay ng Pinakamagagaling na Pandaigdigang Pamantasan --
03:20
is to be foundnatagpuan in the universitiesmga unibersidad
73
185000
2000
ay matatagpuan sa mga pamantasan
03:22
of the U.K. and the U.S.
74
187000
4000
ng U.K at ng U.S.
03:26
So everybodylahat ng tao wants to have an EnglishIngles educationedukasyon, naturallynatural.
75
191000
4000
Mangyari pa'y ang lahat ay nag-aasam na magkaroon ng karunugan sa Ingles.
03:30
But if you're not a nativekatutubong speakertagapagsalita,
76
195000
2000
Ngunit kung ikaw ay hindi likas na nagsasalita ng Ingles,
03:32
you have to passnangyari a testsubukan ang.
77
197000
2000
kailangan mong pumasa sa pagsusulit.
03:34
Now can it be right
78
199000
2000
Ngayon, maaari bang
03:36
to rejecttanggihan a studentestudyante
79
201000
2000
tanggihan ang isang mag-aaral
03:38
on linguisticlingguwistika abilitykakayahan alonenag-iisa?
80
203000
2000
ayon sa kakayahan sa pagsasalita lamang?
03:40
PerhapsMarahil you have a computerkompyuter scientistsiyentipiko
81
205000
2000
Halimbawa, mayroong isang computer scientist
03:42
who'sSino ang a geniushenyo.
82
207000
2000
na napakatalino.
03:44
Would he need the sameparehong languagewika as a lawyerabogado, for examplehalimbawa?
83
209000
3000
Kailangan ba nyang maging kasinggaling sa pagsasalita kagaya ng isang abogado??
03:47
Well, I don't think so.
84
212000
3000
Hindi sa tingin ko.
03:51
We EnglishIngles teachersguro rejecttanggihan them all the time.
85
216000
3000
HIndi natin tanggap ang mga tulad nila.
03:54
We put a stop signpalatandaan,
86
219000
2000
NIlalagyan natin ng sagabal
03:56
and we stop them in theirkanilang tracksmga track.
87
221000
2000
ang kanilang daanan para sila ay pigilan.
03:58
They can't pursueituloy ang theirkanilang dreampanaginip any longermas mahaba,
88
223000
2000
Hindi nila maaaring makamit ang kanilang mga minimithi
04:00
'tiltil they get EnglishIngles.
89
225000
3000
hangga't hindi sila natututo ng Ingles.
04:04
Now let me put it this way:
90
229000
3000
Hayaan ninyo akong ipaliwanag ito sa ganitong paraan,
04:07
if I metnakilala a monolingualmonolingual DutchDutch speakertagapagsalita
91
232000
4000
kung ako ay makakilala ng isang Olandes na ito lamang ang alam na salita,
04:11
who had the curelunas for cancerkanser,
92
236000
2000
na mayroon siyang alam na gamot sa kanser,
04:13
would I stop him from enteringpagpasok ng my BritishBritish UniversityUnibersidad?
93
238000
3000
dapat ko ba siyang pigilan sa pagpasok sa aking British University?
04:16
I don't think so.
94
241000
2000
Hindi sa tingin ko.
04:18
But indeedsa katunayan, that is exactlyeksakto what we do.
95
243000
3000
Ngunit sa katunayan, ito ang ating ginagawa sa kasalukuyan.
04:21
We EnglishIngles teachersguro are the gatekeeperstagabantay.
96
246000
3000
Tayong mga guro ng Ingles ay nagiging tanod.
04:24
And you have to satisfymatugunan ang us first
97
249000
3000
At kailangan muna tayong mapaniwala
04:27
that your EnglishIngles is good enoughsapat.
98
252000
3000
na ang kanilang kakayahan magsalita ng Ingles ay sapat.
04:31
Now it can be dangerousmapanganib
99
256000
2000
Maaaring maging mapanganib
04:33
to give too much powerkapangyarihan
100
258000
3000
ang pagbibigay ng lubos na kapangyarihan
04:36
to a narrowmakitid na segmentsegment of societylipunan.
101
261000
2000
sa isang maliit na bahagi ng lipunan.
04:38
Maybe the barrierharang would be too universalpara sa lahat.
102
263000
3000
Marahil ang sagabal ay magiging pandaigdigan.
04:41
Okay.
103
266000
2000
Okay.
04:43
"But," I hearmakinig you say,
104
268000
3000
"Ngunit," ang sabi ninyo,
04:46
"what about the researchpananaliksik?
105
271000
2000
"paano naman ang mga pananaliksik?
04:48
It's all in EnglishIngles."
106
273000
2000
Lahat ng ito'y nasa Ingles."
04:50
So the booksmga aklat are in EnglishIngles,
107
275000
2000
Ang mga aklat ay nasa Ingles,
04:52
the journalsjournal are donetapos in EnglishIngles,
108
277000
2000
ang mga pahayagan ay nasa Ingles,
04:54
but that is a self-fulfillingmay sariling nakalulugod prophecypropesiya.
109
279000
3000
ngunit lahat ng ito'y katuparan ng kanilang mga pangarap.
04:57
It feedspinakain the EnglishIngles requirementna kinakailangan.
110
282000
2000
Ito ay katupdan ng kailanganing Ingles.
04:59
And so it goesnapupunta on.
111
284000
2000
At ngayon ito'y nagpapatuloy.
05:01
I askHilingin sa you, what happenednangyari to translationPagsasalin?
112
286000
3000
Ang aking tanong, ano ang nagyari sa pagsasaling-wika?
05:04
If you think about the IslamicIslamiko GoldenGinintuang AgeEdad,
113
289000
4000
Kung inyong iisipin ang Islamic Golden Age,
05:08
there was lots of translationPagsasalin then.
114
293000
3000
nagkaroon noon ng malawakang pagsasaling-wka.
05:11
They translatedisinalin from LatinLatin and GreekGriyego
115
296000
3000
Nagsaling-wika sila mula sa Latin at Griyego
05:14
into ArabicArabic, into PersianPersian,
116
299000
2000
patungo sa Arabe, sa Persyano,
05:16
and then it was translatedisinalin on
117
301000
2000
at ang mga ito'y isinaling-wika
05:18
into the GermanicHermaniko languagesmga wika of EuropeEuropa
118
303000
2000
maging sa wikang Aleman ng Europa,
05:20
and the RomanceRomansa languagesmga wika.
119
305000
2000
at maging sa wikang Romano.
05:22
And so lightliwanag shoneay nagniningning uponsa the DarkMadilim AgesEdad of EuropeEuropa.
120
307000
4000
At dahil dito, nagliwanag ang Panahon ng Kadiliman sa Europa.
05:27
Now don't get me wrongmali;
121
312000
2000
Ngayon, huwag ninyo sana akong masamain;
05:29
I am not againstlaban sa teachingpagtuturo EnglishIngles,
122
314000
2000
Hindi ako salungat sa pagtuturo ng wikang Ingles,
05:31
all you EnglishIngles teachersguro out there.
123
316000
2000
ng lahat ng mga gurong naririto ngayon.
05:33
I love it that we have a globalpandaigdigang languagewika.
124
318000
2000
Sang-ayon ako na mayroon tayong isang pandaigdigang wika.
05:35
We need one todayngayon more than ever.
125
320000
3000
Kailngan natin ito ngayon higit kailanman.
05:38
But I am againstlaban sa usinggamit ang it
126
323000
2000
Ngunit salungat ako sa paggamit nito
05:40
as a barrierharang.
127
325000
2000
bilang isang hadlang.
05:42
Do we really want to endkatapusan up with 600 languagesmga wika
128
327000
3000
Nais ba talaga natin na mauwi sa 600 na wika lamang
05:45
and the mainpangunahing one beingang pagiging EnglishIngles, or ChineseTsino?
129
330000
3000
at may isang pangunahing wika tulad ng Ingles, o Tsino?
05:48
We need more than that. Where do we drawGumuhit ng the linena linya?
130
333000
3000
Higit ang kailangan natin. Hanggang saan ang magiging hangganan?
05:51
This systemsistema ng
131
336000
2000
Ang sistemang ito
05:53
equatesitinutulad intelligencekatalinuhan
132
338000
3000
ay tumutumbas sa karunugan
05:56
with a knowledgekaalaman of EnglishIngles,
133
341000
3000
sa kaalaman sa wikang Ingles
05:59
whichna kung saan is quitemedyo arbitrarydi-makatwirang.
134
344000
2000
na hindi na makatwiran.
06:01
(ApplausePalakpakan)
135
346000
6000
(Palakpakan)
06:07
And I want to remindIpaalala sa you
136
352000
2000
At nais kong ipaalala sa inyo
06:09
that the giantshigante uponsa whosekung kaninong shouldersbalikat
137
354000
3000
na ang mga naglalakihang pangalan na nagdala
06:12
today'sngayon intelligentsiaintelihensya standtumayo
138
357000
2000
ng mga karunungan sa kasalukuyang panahon
06:14
did not have to have EnglishIngles,
139
359000
2000
ay hindi kinailangang magkaroon ng kaalaman sa wikang Ingles,
06:16
they didn't have to passnangyari an EnglishIngles testsubukan ang.
140
361000
2000
hindi nila kinailangang makapasa sa isang Ingles na pagsusulit.
06:18
CaseKaso in pointpunto, EinsteinEinstein.
141
363000
3000
Isang halimbawa, si Einstein.
06:22
He, by the way, was considereditinuturing na remedialremedial at schoolpaaralan
142
367000
3000
Siya, maiba ako, ay itinuring na kakaiba sa kanyang paaralan
06:25
because he was, in factkatotohanan, dyslexicdyslexic.
143
370000
2000
sapagkat siya, sa katotohanan, ay isang dyslexic.
06:27
But fortunatelymabuti na lang for the worldmundo,
144
372000
2000
Ngunit kabutihang-palad para sa mundo,
06:29
he did not have to passnangyari an EnglishIngles testsubukan ang.
145
374000
3000
hindi niya kinailangang pumasa sa isang pagsusulit sa Ingles.
06:32
Because they didn't startsimulan ang untilhanggang sa 1964
146
377000
3000
Sapagkat ito ay nagsimula lamang noong 1964
06:35
with TOEFLTOEFL,
147
380000
2000
sa pamamagitan ng TOEFL,
06:37
the AmericanAmerikano testsubukan ang of EnglishIngles.
148
382000
2000
ang pagsusulit sa Amerikanong Ingles .
06:39
Now it's explodedsumabog.
149
384000
2000
Ngayon ito ay lumawak na.
06:41
There are lots and lots of testsmga pagsusuri of EnglishIngles.
150
386000
3000
Laganap na ngayon ang napakaraming uri ng pagsusulit sa Ingles.
06:44
And millionsmilyun-milyong and millionsmilyun-milyong of studentsmga estudyante
151
389000
2000
At milyon milyong mag-aaral
06:46
take these testsmga pagsusuri everybawat yeartaon.
152
391000
2000
ang kumukuha nito bawat taon.
06:48
Now you mightmaaaring think, you and me,
153
393000
2000
At ngayon, maaari mong isipin, ikaw at ako,
06:50
"Those feesmga bayad sa aren'tay hindi badmasamang, they're okay,"
154
395000
2000
ang halaga ng mga ito ay hindi masama, sila at nararapat lamang
06:52
but they are prohibitivemakita
155
397000
2000
ngunit ito ay nagiging hadlang
06:54
to so manymaraming millionsmilyun-milyong of poormaralita people.
156
399000
2000
para sa napakaraming mahihirap na tao.
06:56
So immediatelyagad, we're rejectingpagtanggi sa them.
157
401000
2000
Kaya sa pamamagitan nito, agad nating silang tinatanggihan.
06:58
(ApplausePalakpakan)
158
403000
3000
(Palakpakan)
07:01
It bringsay nagdudulot ng to mindisip a headlineHeadline I saw recentlykamakailan lamang:
159
406000
3000
Naalala ko ang isang ulo ng balita kamakailan lamang:
07:04
"EducationEdukasyon: The Great DivideHatiin."
160
409000
2000
"Edukasyon: Isang Dakilang Tagapaghati."
07:06
Now I get it,
161
411000
2000
Ngayon naintindihan ko ito,
07:08
I understandmaunawaan why people would want to focuspokus on EnglishIngles.
162
413000
3000
Naunawaan ko kung bakit ang mga tao ay nakapokus sa Ingles.
07:11
They want to give theirkanilang childrenmga bata the bestpinakamahusay chancepagkakataon in life.
163
416000
3000
Nais nilang ibigay sa kanilang mga anak ang kaginhawahan sa buhay.
07:15
And to do that, they need a WesternWestern educationedukasyon.
164
420000
3000
Para makamit ito, kailangan nila ng isang Kanluraning karunugan.
07:18
Because, of coursekurso, the bestpinakamahusay jobsmga trabaho
165
423000
2000
Sapagkat, syempre, ang pinakamagagandang hanap-buhay
07:20
go to people out of the WesternWestern UniversitiesMga unibersidad,
166
425000
3000
ay napupunta sa mga taong galing sa Kanluraning Pamantasan,
07:23
that I put on earlierkanina.
167
428000
2000
na akin nang nabanggit kanina.
07:25
It's a circularpabilog thing.
168
430000
2000
Ito ay paikot-ikot lamang.
07:27
Okay.
169
432000
2000
Okay.
07:29
Let me tell you a storykuwento about two scientistssiyentipiko,
170
434000
2000
Hayaan ninyo akong isalaysay ang isang kwento tungkol sa dalawang siyentipiko,
07:31
two EnglishIngles scientistssiyentipiko.
171
436000
2000
dalawang siyentipikong Ingles.
07:33
They were doing an experimenteksperimento
172
438000
2000
Mayroon silang isang ekperimento
07:35
to do with geneticsgenetika
173
440000
2000
sa may kinalaman sa genetika
07:37
and the forelimbsforelimbs and the hindhind limbsmga paa of animalshayop.
174
442000
3000
at sa unahan at likurang biyas ng mga hayop.
07:40
But they couldn'thindi get the resultsmga resulta they wanted.
175
445000
2000
Ngunit hindi nila makuha ang nais nilang kahantungan.
07:42
They really didn't know what to do,
176
447000
2000
Hindi na nila alam ang dapat gawin,
07:44
untilhanggang sa alongna sumabay sa pagbasa camedumating a GermanAleman scientistsiyentipiko
177
449000
3000
hanggang dumating ang isang siyentipikong Aleman
07:47
who realizedNatanto that they were usinggamit ang two wordsmga salita
178
452000
3000
na nakapagtanto na sila ay gumagamit ng dalawang magkaibang salita
07:50
for forelimbforelimb and hindhind limbbiyas,
179
455000
2000
para sa unahan at likurang biyas ng hayop,
07:52
whereassamantalang ang geneticsgenetika does not differentiateiba-iba
180
457000
4000
samantalang sa genetika ay walang pagkakaiba
07:56
and neitherhindi does GermanAleman.
181
461000
2000
at maging sa wikang Aleman.
07:58
So bingoBingo,
182
463000
2000
Kaya ayun,
08:00
problemproblema solvedmalutas.
183
465000
2000
nagkaroon ng kasagutan ang kanilang suliranin.
08:02
If you can't think a thought,
184
467000
2000
Kung ikaw ay hindi makapag-iisip,
08:04
you are stuckmakaalis.
185
469000
3000
ikaw ay hindi na makakagalaw.
08:07
But if anotherisa pang languagewika can think that thought,
186
472000
2000
Ngunit kapag ang ibang wika ay maykakayahang maisip ang kaisipang ito,
08:09
then, by cooperatingpakikipagtulungan,
187
474000
2000
at, sa pagtutulungan,
08:11
we can achievemakamit ang and learnmatuto so much more.
188
476000
3000
maaaring malawak ang ating makamit at matutuhan.
08:16
My daughteranak na babae
189
481000
2000
Ang aking anak na babae,
08:18
camedumating to EnglandEngland from KuwaitKuwait.
190
483000
3000
ay nagpunta mula Inglatera patungo sa Kuwait
08:21
She had studiednag-aral ng scienceagham and mathematicsmatematika in ArabicArabic.
191
486000
3000
Nag-aral siya ng agham at aghambilang sa salitang Arabe.
08:24
It's an ArabicArabic mediumkatamtaman schoolpaaralan.
192
489000
3000
Ito ay isang paaralang Arabe.
08:27
She had to translatemagsalin it into EnglishIngles at her grammarbalarila schoolpaaralan.
193
492000
3000
Kinailangan niya itong isalin sa Ingles sa kanyang paaralang panggramatika.
08:30
And she was the bestpinakamahusay in the classklase
194
495000
2000
At siya ang pinakamagaling sa kanyang klase
08:32
at those subjectspaksa.
195
497000
2000
at sa kaniyang mga asignatura.
08:34
WhichNa kung saan tellssinasabi sa us
196
499000
2000
Na nagsasabi sa atin
08:36
that when studentsmga estudyante come to us from abroadsa ibang bansa,
197
501000
2000
na, kapag ang isang mag-aaral ang nagtungo sa atin mula sa ibang bansa,
08:38
we mayMayo not be givingpagbibigay them enoughsapat creditcredit
198
503000
2000
maaaring hindi natin sila nabibigyang halaga
08:40
for what they know,
199
505000
2000
at ang kanilang mga nalalaman,
08:42
and they know it in theirkanilang ownsariling languagewika.
200
507000
3000
at ang kaalaman nilang ito ay nasa kanilang sariling wika.
08:45
When a languagewika diesnamatay,
201
510000
2000
Kapag ang isang wika ay namatay,
08:47
we don't know what we losemawalan ng with that languagewika.
202
512000
3000
hindi natin malalaman kung ano ang nawala kasama ng wikang ito.
08:50
This is -- I don't know if you saw it on CNNCNN recentlykamakailan lamang --
203
515000
4000
Ito ay -- Hindi ko alam kung ito ay napanood ninyo sa CNN kamakailan lamang --
08:54
they gavenagbigay ng the HeroesMga bayani AwardAward
204
519000
2000
ibinigay nila ang Heroes Award
08:56
to a youngkabataang KenyanKenya shepherdpastol boybatang lalaki
205
521000
3000
sa isang pastol na batang Kenyan
08:59
who couldn'thindi studypag-aralan at night in his villagenayon,
206
524000
3000
na hindi makapag-aral sa gabi sa kanyang pamayanan
09:02
like all the villagenayon childrenmga bata,
207
527000
2000
tulad ng lahat ng ibang bata,
09:04
because the kerosenekerosene lamplampara,
208
529000
2000
sapagkat ang lamparang de gaas
09:06
it had smokeusok and it damagednasira his eyesmga mata.
209
531000
2000
kapag ito ay umuusok ay nakakasakit sa kanyang mata.
09:08
And anywayanuman ang mangyari, there was never enoughsapat kerosenekerosene,
210
533000
3000
At maging ang gaas ay hindi sapat,
09:11
because what does a dollardolyar a day buybumili ng for you?
211
536000
3000
sapagkat ano ang mabibili ng isang dolyar isang araw?
09:14
So he inventedimbento
212
539000
2000
Kaya lumikha siya
09:16
a cost-freelibreng ng gastos solarSolar lamplampara.
213
541000
3000
ng isang cost-free solar lamp.
09:19
And now the childrenmga bata in his villagenayon
214
544000
2000
At ngayon, ang mga kabataan sa kanyang pamayanan
09:21
get the sameparehong gradesmga marka at schoolpaaralan
215
546000
2000
ay nakakakuha ng kaparehong marka sa paaralan
09:23
as the childrenmga bata who have electricitykuryente at home.
216
548000
4000
kagaya ng mga kabataan na mayroong elektrisidad sa kanilang tahanan.
09:27
(ApplausePalakpakan)
217
552000
6000
(Palakpakan)
09:33
When he receivednatanggap his awardAward,
218
558000
2000
Nang tanggapin niya ang kanyang parangal,
09:35
he said these lovelykaibig-ibig wordsmga salita:
219
560000
2000
Binanggit niya ang mga wikang ito:
09:37
"The childrenmga bata can leadpamunuan AfricaAfrica from what it is todayngayon,
220
562000
3000
"Ang kabataan ay may kakayahang akayin ang Aprika mula sa kalagayan nito ngayon,
09:40
a darkmadilim continentkontinente,
221
565000
2000
isang lupain sa kadiliman,
09:42
to a lightliwanag continentkontinente."
222
567000
2000
patungo sa isang lupain ng kaliwanagan."
09:44
A simplesimpleng ideaideya,
223
569000
2000
Isang payak ng ideya,
09:46
but it could have suchgayong far-reachingmalawak consequencesmga bunga.
224
571000
3000
ngunit maaari itong magkaron ng isang makabuluhang kahihinatnan.
09:50
People who have no lightliwanag,
225
575000
2000
Ang mga taong walang kaliwanagan,
09:52
whetherkung it's physicalpisikal or metaphoricalmetaporiko,
226
577000
3000
maging ito ay pisikal o metaporikal,
09:55
cannothindi passnangyari our examsmga pagsusulit,
227
580000
3000
ay hindi maaaring makapasa sa ating mga pagsusulit,
09:58
and we can never know what they know.
228
583000
3000
at hindi natin kailanman matutuklasan ang kanilang mga nalalaman.
10:01
Let us not keep them and ourselvesating sarili
229
586000
3000
Huwag nating hayaang masadlak sila at maging tayo
10:04
in the darkmadilim.
230
589000
2000
sa dilim.
10:06
Let us celebrateipagdiwang diversitypagkakaiba-iba.
231
591000
3000
Ipagdiwang natin ang pagkakaiba-iba.
10:09
MindIsip your languagewika.
232
594000
3000
Intindihin ang iyong sariling wika.
10:12
Use it to spreadpagkalat great ideasideya.
233
597000
4000
Gamitin ninyo ito sa pagpapalaganap ng mga dakilang ideya.
10:16
(ApplausePalakpakan)
234
601000
7000
(Palakpakan)
10:23
Thank you very much.
235
608000
2000
Maraming salamat sa inyong lahat.
10:25
(ApplausePalakpakan)
236
610000
3000
(Palakpakan)
Translated by mark angelo sakay
Reviewed by Polimar Balatbat

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Patricia Ryan - Language teacher
Patricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change.

Why you should listen

UK-born language teacher Patricia Ryan has spent most of the past 40 years teaching English in the countries of the Arabian Gulf.
She is currently teaching at Zayed University in Dubai, and studying for a second Masters degree in Law.

More profile about the speaker
Patricia Ryan | Speaker | TED.com