TEDxDubai
Patricia Ryan: Don't insist on English!
Պատրիցիա Ռայան. Մի' պարտադրեք անգլերենը
Filmed:
Readability: 3.6
2,138,668 views
TEDxDubai-ի ընթացքում, անգլերենի վաստակավոր ուսուցիչ Պատրիցիա Ռայանն պրովոկացիոն հարցադրում է անում. արդյո՞ք անգլերեն ուղղվածություն ունեցող աշխարհում կանխվում է հոյակապ մտքերի տարածումը այլ լեզուներով: (Օրինակ. ի՞նչ կլիներ, եթե Էյնշտեյնը ստիպված լիներ TOEFL հանձներ). Սա շատ եռանդուն պաշտպանություն է ուղղված թարգմանությանը և մտքերի տարածմանը:
Patricia Ryan - Language teacher
Patricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change. Full bio
Patricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I know what you're thinking.
0
1000
2000
Ես գիտեմ, թե դուք ինչ եք մտածում:
00:18
You think I've lost my way,
1
3000
2000
Դուք մտածում եք ես մոլորվել եմ
00:20
and somebody's going to come on the stage in a minute
2
5000
2000
և ինչ-որ մեկը մի րոպեից կբարձրանա այստեղ
00:22
and guide me gently back to my seat.
3
7000
2000
և բարեկիրթ ձևով կխնդրի վերադառնալ իմ նստարանին:
00:24
(Applause)
4
9000
6000
(Ծափահարություններ)
00:30
I get that all the time in Dubai.
5
15000
3000
Դուբայում միշտ այդ իրավիճակի մեջ էի:
00:33
"Here on holiday are you, dear?"
6
18000
2000
«Դուք այստեղ հանգստանում ե՞ք»:
00:35
(Laughter)
7
20000
2000
(Ծիծաղ)
00:37
"Come to visit the children?
8
22000
3000
«Եկել եք երեխաներին այցելելու՞:
00:40
How long are you staying?"
9
25000
2000
Որքա՞ն եք մնալու»:
00:42
Well actually, I hope for a while longer yet.
10
27000
3000
Իրականում, հույս ունեմ, որ դեռ երկար կմնամ:
00:45
I have been living and teaching in the Gulf
11
30000
3000
Ես արդեն 30 տարի ապրում և
00:48
for over 30 years.
12
33000
2000
դասավանդում եմ Ծովածոցում:
00:50
(Applause)
13
35000
4000
(Ծափահարություններ)
00:54
And in that time, I have seen a lot of changes.
14
39000
4000
Եվ այդ ժամանակից սկսած, ես շատ փոփոխություններ եմ տեսել:
00:58
Now that statistic
15
43000
2000
Այժմ այդ վիճակագրությունը
01:00
is quite shocking.
16
45000
2000
բավական ցնցող է:
01:02
And I want to talk to you today
17
47000
2000
Ես ձեզ հետ այսօր ուզում եմ խոսել
01:04
about language loss
18
49000
2000
լեզուների կորստի և
01:06
and the globalization of English.
19
51000
3000
անգլերեն լեզվի համատարածման մասին:
01:09
I want to tell you about my friend
20
54000
2000
Ես ուզում եմ պատմել ձեզ իմ ընկերոջ մասին,
01:11
who was teaching English to adults in Abu Dhabi.
21
56000
3000
ով մեծահասակներին անգլերեն էր սովորեցնում Աբու Դաբիում:
01:14
And one fine day,
22
59000
2000
Մի հրաշալի օր,
01:16
she decided to take them into the garden
23
61000
2000
նա որոշում է ուսանողներին տանել այգի,
01:18
to teach them some nature vocabulary.
24
63000
2000
որպեսզի բնության հետ կապված բառեր սովորեն:
01:20
But it was she who ended up learning
25
65000
2000
Եվ ամեն ինչ վերջացավ նրանով, որ հենց ինքը սկսեց սովորել
01:22
all the Arabic words for the local plants,
26
67000
2000
տեղի բույսերի արաբական անվանումները,
01:24
as well as their uses --
27
69000
2000
ինչպես նաև դրանց օգտագործման եղանակները
01:26
medicinal uses, cosmetics,
28
71000
3000
բժշկական, կոսմետոլոգիական,
01:29
cooking, herbal.
29
74000
3000
խոհարարական և բուսական:
01:32
How did those students get all that knowledge?
30
77000
2000
Որտեղի՞ց էին ուսանողները ստացել այդ գիտելիքները:
01:34
Of course, from their grandparents
31
79000
2000
Իհարկե, իրենց մեծ ծնողներից,
01:36
and even their great-grandparents.
32
81000
3000
կամ նույնիսկ ավելի մեծ սերունդներից:
01:39
It's not necessary to tell you how important it is
33
84000
3000
Կարիք չկա ձեզ պատմելու, թե ինչքան կարևոր է
01:42
to be able to communicate
34
87000
2000
կարողանալ հաղորդակցվել
01:44
across generations.
35
89000
2000
սերունդների հետ:
01:46
But sadly, today,
36
91000
2000
Դժբախտաբար այսօր,
01:48
languages are dying
37
93000
2000
լեզուները մահանում են
01:50
at an unprecedented rate.
38
95000
2000
անընդունելի տեմպերով:
01:52
A language dies every 14 days.
39
97000
3000
Յուրաքանչյուր 14 օրը մեկ մի լեզու մահանում է:
01:56
Now, at the same time,
40
101000
2000
Եվ միևնույն ժամանակ,
01:58
English is the undisputed global language.
41
103000
2000
անգլերենն անկասկած հանդիսանում է համընդհանուր լեզու:
02:00
Could there be a connection?
42
105000
2000
Կարո՞ղ է այստեղ կապ լինել:
02:02
Well I don't know.
43
107000
2000
Ես չգիտեմ:
02:04
But I do know that I've seen a lot of changes.
44
109000
3000
Բայց ես հաստատ գիտեմ, որ ես շատ փոփոխություններ եմ տեսնում:
02:07
When I first came out to the Gulf, I came to Kuwait
45
112000
3000
Երբ ես առաջին անգամ դուրս եկա Ծովածոցից, ես գնացի Քուվեյթ
02:10
in the days when it was still a hardship post.
46
115000
3000
այն օրերին, երբ այնտեղ դեռ հաղորդակցման խնդիր կար:
02:13
Actually, not that long ago.
47
118000
2000
Իրականում ոչ այսքան վաղ:
02:15
That is a little bit too early.
48
120000
3000
Սա մի քիչ ավելի վաղ ժամանակ է:
02:18
But nevertheless,
49
123000
2000
Բայց այնուամենայնիվ,
02:20
I was recruited by the British Council,
50
125000
2000
ինձ և ևս 25 այլ ուսուցիչների
02:22
along with about 25 other teachers.
51
127000
2000
հավաքագրեց Բրիտանական խորհրդիը:
02:24
And we were the first non-Muslims
52
129000
2000
Եվ մենք դարձանք առաջին ոչ մուսուլման ուսուցիչները,
02:26
to teach in the state schools there in Kuwait.
53
131000
3000
ովքեր պետք է դասավանդեին Քուվեյթի դպրոցներում:
02:29
We were brought to teach English
54
134000
2000
Մեզ տարել էին, որ անգլերեն սովորեցնենք,
02:31
because the government wanted to modernize the country
55
136000
4000
քանի որ իրենց կառավարությունը ցանկանում էր արդիականացնել երկիրը
02:35
and to empower the citizens through education.
56
140000
3000
և զարգացնել քաղաքացիներին կրթության միջոցով:
02:38
And of course, the U.K. benefited
57
143000
2000
Եվ, իհարկե, Միացյալ Թագավորությունն օգտվեց
02:40
from some of that lovely oil wealth.
58
145000
3000
նրանց նավթի սիրելի պաշարներից:
02:43
Okay.
59
148000
2000
Լավ:
02:45
Now this is the major change that I've seen --
60
150000
3000
Այժմ այն գլխավոր փոփոխությունը, որ ես տեսա`
02:48
how teaching English
61
153000
2000
ինչպես անգլերենի ուսուցումը
02:50
has morphed
62
155000
2000
փոխշահավետ
02:52
from being a mutually beneficial practice
63
157000
4000
փորձառությունից վերածվեց
02:56
to becoming a massive international business that it is today.
64
161000
3000
և դարձավ առօրյա մասսայական միջազգային բիզնես:
02:59
No longer just a foreign language on the school curriculum,
65
164000
4000
Այն արդեն ընդամենը դպրոցում ուսուցանվող առարկա չէ:
03:03
and no longer the sole domain
66
168000
2000
Եվ արդեն ոչ մենակ մայր Անգլիայի
03:05
of mother England,
67
170000
2000
միակ ոլորտը:
03:07
it has become a bandwagon
68
172000
2000
Այն դարձել է համընդհանուր շարժում
03:09
for every English-speaking nation on earth.
69
174000
3000
աշխարհի յուրաքանչյուր անգլախոս երկրում:
03:12
And why not?
70
177000
2000
Իսկ ինչու՞ ոչ:
03:14
After all, the best education --
71
179000
3000
Ի վերջո, լավագույն կրթությունը,
03:17
according to the latest World University Rankings --
72
182000
3000
համաձայն Աշխարհի համալսարանների դասակարգման վերջին ցուցակի,
03:20
is to be found in the universities
73
185000
2000
լավագույնները գտնվում են
03:22
of the U.K. and the U.S.
74
187000
4000
Միացյալ Թագավորությունում և ԱՄՆ-ում:
03:26
So everybody wants to have an English education, naturally.
75
191000
4000
Եվ դրա համար ամեն ոք ուզում է ունենալ անգլերեն կրթություն, բնականաբար:
03:30
But if you're not a native speaker,
76
195000
2000
Բայց եթե այն քո մայրենին չէ,
03:32
you have to pass a test.
77
197000
2000
դու պետք է թեստ հանձնես.
03:34
Now can it be right
78
199000
2000
Հիմա, ինչքանո՞վ է արդարացի
03:36
to reject a student
79
201000
2000
մերժել ուսանողին հիմնվելով միայն
03:38
on linguistic ability alone?
80
203000
2000
լեզվական կարողությունների վրա:
03:40
Perhaps you have a computer scientist
81
205000
2000
Գուցե դուք գիտեք համակարգչային գիտությունների մասնագետի
03:42
who's a genius.
82
207000
2000
ով պարզապես հանճար է:
03:44
Would he need the same language as a lawyer, for example?
83
209000
3000
Արդյո՞ք նա կարիք ունի իմանալու նույն լեզուն, ինչ իրավաբանը, օրինակ:
03:47
Well, I don't think so.
84
212000
3000
Համենայն դեպս ես այդպես չեմ կարծում:
03:51
We English teachers reject them all the time.
85
216000
3000
Մենք` անգլերենի ուսուցիչներս միշտ հերքում ենք դա:
03:54
We put a stop sign,
86
219000
2000
Մենք դնում ենք կանգ առնելու նշան
03:56
and we stop them in their tracks.
87
221000
2000
և կանխում ենք նրանց ճանապարհը:
03:58
They can't pursue their dream any longer,
88
223000
2000
Նրանք չեն կարող հետևել իրենց երազանքին,
04:00
'til they get English.
89
225000
3000
քանի դեռ անգլերեն չսովորեն:
04:04
Now let me put it this way:
90
229000
3000
Այժմ թույլ տվեք այլ տեսանկյունից նայել.
04:07
if I met a monolingual Dutch speaker
91
232000
4000
եթե ես հանդիպեի միալեզու հոլանդացու,
04:11
who had the cure for cancer,
92
236000
2000
ով գտել է քաղցկեղի բուժումը,
04:13
would I stop him from entering my British University?
93
238000
3000
արդյո՞ք ես կարգելեմ նրա մուտքը որևէ բրիտանական համալսարան:
04:16
I don't think so.
94
241000
2000
Չեմ կարծում:
04:18
But indeed, that is exactly what we do.
95
243000
3000
Բայց իրականում հենց դա ենք մենք անում:
04:21
We English teachers are the gatekeepers.
96
246000
3000
Մենք` անգլերենի ուսուցիչներս դարպասապահ ենք:
04:24
And you have to satisfy us first
97
249000
3000
Եվ դուք պետք է առաջին հերթին մեզ ապացուցեք,
04:27
that your English is good enough.
98
252000
3000
որ անգլերենի ձեր իմացությունը բավական լավն է:
04:31
Now it can be dangerous
99
256000
2000
Չափազանց վտանգավոր է
04:33
to give too much power
100
258000
3000
այսքան մեծ իշխանություն տալ
04:36
to a narrow segment of society.
101
261000
2000
հասարակության փոքր մասին:
04:38
Maybe the barrier would be too universal.
102
263000
3000
Արգելքները կարող է չափազանց համընդհանուր պատնեշ դառնալ:
04:41
Okay.
103
266000
2000
Լավ:
04:43
"But," I hear you say,
104
268000
3000
Բայց, գիտեմ, հիմա դուք կասեք,
04:46
"what about the research?
105
271000
2000
«Իսկ ի՞նչ անենք վերլուծությունների հետ:
04:48
It's all in English."
106
273000
2000
Դրանք անգլերեն են»:
04:50
So the books are in English,
107
275000
2000
Գրքերն անգլերեն են,
04:52
the journals are done in English,
108
277000
2000
ամսագրերը նույնպես անգլերեն են,
04:54
but that is a self-fulfilling prophecy.
109
279000
3000
և դա գիտելիքի ինքնաբավարաման գործընթաց է:
04:57
It feeds the English requirement.
110
282000
2000
Դա լրացնում է անգլերենի իմացության պահանջը:
04:59
And so it goes on.
111
284000
2000
Եվ այդպես շարունակ:
05:01
I ask you, what happened to translation?
112
286000
3000
Ես ձեզ հարցնում եմ, ի՞նչ պատահեց թարգմանությունների հետ:
05:04
If you think about the Islamic Golden Age,
113
289000
4000
Եթե հիշենք Իսլամական Ոսկեդարը,
05:08
there was lots of translation then.
114
293000
3000
ապա բազում թարգմանություններ կգտնենք:
05:11
They translated from Latin and Greek
115
296000
3000
Նրանք արաբերեն և պարսկերեն էին թարգմանում
05:14
into Arabic, into Persian,
116
299000
2000
լատիներենից և հունարենից,
05:16
and then it was translated on
117
301000
2000
ապա դրանք թարգմանվում էին
05:18
into the Germanic languages of Europe
118
303000
2000
գերմանա-եվրոպական և
05:20
and the Romance languages.
119
305000
2000
և ռոմանա-գերմանական լեզուներով:
05:22
And so light shone upon the Dark Ages of Europe.
120
307000
4000
Եվ այդպես լույսը շողաց Եվրոպայի մութ դարերի վրա:
05:27
Now don't get me wrong;
121
312000
2000
Ինձ սխալ չհասկանաք.
05:29
I am not against teaching English,
122
314000
2000
ես դեմ չեմ անգլերեն սովորելուն,
05:31
all you English teachers out there.
123
316000
2000
դուք բոլորդ անգլերենի ուսուցիչներ եք:
05:33
I love it that we have a global language.
124
318000
2000
Ինձ դուր է գալիս, որ անգլերենը համընդհանուր լեզու է:
05:35
We need one today more than ever.
125
320000
3000
Մենք իրոք այդպիսի լեզվի կարիք ունենք:
05:38
But I am against using it
126
323000
2000
Բայց ես դեմ եմ, որ այն օգտագործենք
05:40
as a barrier.
127
325000
2000
որպես արգելք:
05:42
Do we really want to end up with 600 languages
128
327000
3000
Արդյո՞ք մեզ իրականում անհրաժեշտ է սպանել 600 լեզու
05:45
and the main one being English, or Chinese?
129
330000
3000
և թողնել մեկ խոշոր լեզու` անգլերենը կամ չինարենը:
05:48
We need more than that. Where do we draw the line?
130
333000
3000
Մեզ ավելին է հարկավոր: Որտե՞ղ պետք է լինի սահմանագիծը:
05:51
This system
131
336000
2000
Այս համակարգը
05:53
equates intelligence
132
338000
3000
հավասարեցնում է մտավոր կարողությունը
05:56
with a knowledge of English,
133
341000
3000
անգլերենի իմացությանը,
05:59
which is quite arbitrary.
134
344000
2000
ինչը բավական վիճելի է:
06:01
(Applause)
135
346000
6000
(Ծափահարություններ)
06:07
And I want to remind you
136
352000
2000
Եվ ես ցանկանում եմ ձեզ հիշեցնել,
06:09
that the giants upon whose shoulders
137
354000
3000
որ այն հսկաները, ում ուսերին
06:12
today's intelligentsia stand
138
357000
2000
«կանգնած է» այսօրվա մտավորականությունը
06:14
did not have to have English,
139
359000
2000
պարտադիր չէր, որ անգլերեն իմանային,
06:16
they didn't have to pass an English test.
140
361000
2000
նրանք պարտավոր չէին անգլերենի թեստ հանձնել:
06:18
Case in point, Einstein.
141
363000
3000
Վառ օրինակ` Էյնշտեյնը:
06:22
He, by the way, was considered remedial at school
142
367000
3000
Նա, ի դեպ, դպրոցում հատուկ վերապատրաստում էր անցնում,
06:25
because he was, in fact, dyslexic.
143
370000
2000
քանի որ, նա, իրականում, դիսլեքսիկ էր:
06:27
But fortunately for the world,
144
372000
2000
Ի բարեբախտություն աշխարհի,
06:29
he did not have to pass an English test.
145
374000
3000
նա պարտավոր չէր անգլերենի թեստ հանձնել:
06:32
Because they didn't start until 1964
146
377000
3000
Քանի որ դրանք չէին անց կացվում մինչև 1964թ.
06:35
with TOEFL,
147
380000
2000
երբ սկսեց կազմակերպվել TOEFL-ը
06:37
the American test of English.
148
382000
2000
անգլերենի ամերիկյան թեստը:
06:39
Now it's exploded.
149
384000
2000
Այժմ դա տարածվում է:
06:41
There are lots and lots of tests of English.
150
386000
3000
Կան անգլերենի բազում, շատ-շատ թեստեր:
06:44
And millions and millions of students
151
389000
2000
Եվ միլիոնավոր ուսանողներ,
06:46
take these tests every year.
152
391000
2000
ովքեր ամեն տարի հանձնում են այս թեստերը:
06:48
Now you might think, you and me,
153
393000
2000
Հիմա դուք կմտածեք, դուք և ես,
06:50
"Those fees aren't bad, they're okay,"
154
395000
2000
այս վճարները այդքան էլ վատ չեն, սովորական են,
06:52
but they are prohibitive
155
397000
2000
բայց դրանք չափազանց շատ են
06:54
to so many millions of poor people.
156
399000
2000
միլիոնավոր աղքատ մարդկանց համար:
06:56
So immediately, we're rejecting them.
157
401000
2000
Եվ անմիջապես մենք հերքում ենք դրանք:
06:58
(Applause)
158
403000
3000
(Ծափահարություններ)
07:01
It brings to mind a headline I saw recently:
159
406000
3000
Սա հիշեցնում է մի վերնագիր, որ տեսա վերջերս.
07:04
"Education: The Great Divide."
160
409000
2000
«Կրթություն. Մեծագույն բաժանում»
07:06
Now I get it,
161
411000
2000
Հիմա ես այն հասկանում եմ,
07:08
I understand why people would want to focus on English.
162
413000
3000
ես հասկանում եմ, թե ինչու են մարդիկ շեշտադրում անգլերենը:
07:11
They want to give their children the best chance in life.
163
416000
3000
Նրանք ցանկանում են իրենց երեխաներին կյանքի լավագույն շանսը տալ:
07:15
And to do that, they need a Western education.
164
420000
3000
Եվ դա անելու համար նրանք պետք է ունենան արևմտյան կրթություն:
07:18
Because, of course, the best jobs
165
423000
2000
Քանի որ, իհարկե, լավագույն աշխատատեղերը
07:20
go to people out of the Western Universities,
166
425000
3000
տրամադրվում են արևմտյան համալսարանների շրջանավարտներին,
07:23
that I put on earlier.
167
428000
2000
ինչի մասին քիչ առաջ ասացի:
07:25
It's a circular thing.
168
430000
2000
Սա մի շրջան է:
07:27
Okay.
169
432000
2000
Լավ:
07:29
Let me tell you a story about two scientists,
170
434000
2000
Թույլ տվեք ձեզ երկու գիտնականների մասին մի պատմություն պատմեմ,
07:31
two English scientists.
171
436000
2000
երկու անգլիացի գիտնականների մասին:
07:33
They were doing an experiment
172
438000
2000
Նրանք գենետիկայի հետ կապված
07:35
to do with genetics
173
440000
2000
փորձարկում էին անում,
07:37
and the forelimbs and the hind limbs of animals.
174
442000
3000
որը կապված էր կենդանիների առջևի և հետևի վերջույթների հետ:
07:40
But they couldn't get the results they wanted.
175
445000
2000
Բայց նրանք չէին ստանում իրենց ցանկալի արդյունքը:
07:42
They really didn't know what to do,
176
447000
2000
Նրանք իսկապես չգիտեին ինչ անել,
07:44
until along came a German scientist
177
449000
3000
մինչև եկավ մի գերմանացի գիտնական,
07:47
who realized that they were using two words
178
452000
3000
ով բացահայտեց, որ նրանք օգտագործում են 2 բառ
07:50
for forelimb and hind limb,
179
455000
2000
առջևի և հետևի վերջույթների համար,
07:52
whereas genetics does not differentiate
180
457000
4000
մինչդեռ գենետիկան դրանք չի տարբերակում,
07:56
and neither does German.
181
461000
2000
ինչը չի անում նաև գերմաներենը:
07:58
So bingo,
182
463000
2000
Եվ բինգո,
08:00
problem solved.
183
465000
2000
խնդիրը լուծվեց:
08:02
If you can't think a thought,
184
467000
2000
Եթե դուք չեք կարող մտածել,
08:04
you are stuck.
185
469000
3000
ապա դուք հապաղում եք:
08:07
But if another language can think that thought,
186
472000
2000
Բայց, եթե այլ լեզուն կարող է «մտածել» այդ միտքը,
08:09
then, by cooperating,
187
474000
2000
ապա, համագործակցելով,
08:11
we can achieve and learn so much more.
188
476000
3000
մենք կարող ենք հասնել և սովորել շատ ավելին:
08:16
My daughter
189
481000
2000
Իմ աղջիկը,
08:18
came to England from Kuwait.
190
483000
3000
եկավ Անգլիա Քուվեյթից:
08:21
She had studied science and mathematics in Arabic.
191
486000
3000
Նա բնական գիտությունները և մաթեմատիկան սովորել էր արաբերեն:
08:24
It's an Arabic medium school.
192
489000
3000
Դա արաբական միջին դպրոց էր:
08:27
She had to translate it into English at her grammar school.
193
492000
3000
Աղջիկս ստիպված էր թարգմանել դրանք անգլերեն իր քերականության դպրոցում:
08:30
And she was the best in the class
194
495000
2000
Եվ նա լավագույն արդյունքներն ուներ
08:32
at those subjects.
195
497000
2000
այդ առարկաներից դասարանում:
08:34
Which tells us
196
499000
2000
Սա մեզ ասում է այն մասին,
08:36
that when students come to us from abroad,
197
501000
2000
որ, երբ ուսանողները գալիս են արտասահմանից,
08:38
we may not be giving them enough credit
198
503000
2000
մենք հավանաբար չենք տա նրանց բավարար կրեդիտներ
08:40
for what they know,
199
505000
2000
իրենց գիտելիքների համար,
08:42
and they know it in their own language.
200
507000
3000
ինչքան կտայինք իրենց մայրենի լեզվով հանձնելու դեպքում:
08:45
When a language dies,
201
510000
2000
Երբ լեզուն մահանում է,
08:47
we don't know what we lose with that language.
202
512000
3000
մենք չգիտենք, թե ինչ ենք կորցնում այդ լեզվի հետ միասին:
08:50
This is -- I don't know if you saw it on CNN recently --
203
515000
4000
Սա, ես չգիտեմ տեսել եք արդյոք CNN-ով,
08:54
they gave the Heroes Award
204
519000
2000
նրանք տվել են Հերոսի մրցանակ
08:56
to a young Kenyan shepherd boy
205
521000
3000
այս երիտասարդ քենիացի հովվին,
08:59
who couldn't study at night in his village,
206
524000
3000
ով չէր կարողանում սովորել իր գյուղում,
09:02
like all the village children,
207
527000
2000
ինչպես գյուղացի մյուս երեխաները,
09:04
because the kerosene lamp,
208
529000
2000
քանի որ նավթի լամպը
09:06
it had smoke and it damaged his eyes.
209
531000
2000
ծուխ էր անում և վնասում աչքերը:
09:08
And anyway, there was never enough kerosene,
210
533000
3000
Բացի դրանից, երբեք բավարար նավթ չէր լինում,
09:11
because what does a dollar a day buy for you?
211
536000
3000
քանի որ ի՞նչ կգնեք օրական մեկ դոլարով:
09:14
So he invented
212
539000
2000
Այդպիսով նա հայտնագործեց
09:16
a cost-free solar lamp.
213
541000
3000
անվճար արևային լամպը:
09:19
And now the children in his village
214
544000
2000
Եվ այժմ իր գյուղի երեխաները
09:21
get the same grades at school
215
546000
2000
ստանում են նույն գնահատականները,
09:23
as the children who have electricity at home.
216
548000
4000
ինչ իրենց տանը էլեկտրականություն ունեցող երեխաները:
09:27
(Applause)
217
552000
6000
(Ծափահարություններ)
09:33
When he received his award,
218
558000
2000
Երբ նա ստացավ իր մրցանակը,
09:35
he said these lovely words:
219
560000
2000
նա ասաց այս հրաշալի բառերը.
09:37
"The children can lead Africa from what it is today,
220
562000
3000
«Երեխաները կարող են առաջնորդել և դուրս բերել Աֆրիկան այսօրվա ներկա իրավիճակից,
09:40
a dark continent,
221
565000
2000
մռայլ մայրցամաքից,
09:42
to a light continent."
222
567000
2000
դեպի պայծառ մայրցամաք»:
09:44
A simple idea,
223
569000
2000
Պարզ միտք, որը կարող է
09:46
but it could have such far-reaching consequences.
224
571000
3000
ունենալ այնքան հեռու գնացող հետևանքներ:
09:50
People who have no light,
225
575000
2000
Մարդիկ, ովքեր լույս չունեն,
09:52
whether it's physical or metaphorical,
226
577000
3000
թե ֆիզիկական, թե փոխաբերական առումով,
09:55
cannot pass our exams,
227
580000
3000
չեն կարող հանձնել քննությունները,
09:58
and we can never know what they know.
228
583000
3000
և մենք երբեք չենք իմանա, թե նրանք ինչ գիտեն:
10:01
Let us not keep them and ourselves
229
586000
3000
Եկե'ք չթողնենք նրանց և մեզ
10:04
in the dark.
230
589000
2000
մթության մեջ:
10:06
Let us celebrate diversity.
231
591000
3000
Եկե'ք տոնենք բազմազանությունը:
10:09
Mind your language.
232
594000
3000
Մտածեք ձեր լեզվով:
10:12
Use it to spread great ideas.
233
597000
4000
Օգտագործեք այն հրաշալի մտքերը տարածելու համար:
10:16
(Applause)
234
601000
7000
(Ծափահարություններ)
10:23
Thank you very much.
235
608000
2000
Շատ շնորհակալ եմ:
10:25
(Applause)
236
610000
3000
(Ծափահարություններ) Բազում ծաղիկներ ծնվում են աննկատ ամաչելու համար և տարածում են իրենց քնքշությունը անապատի օդում: (Թոմաս Գրեյ, Էլեգիա` գրված գյուղական գերեզմանատանը)
ABOUT THE SPEAKER
Patricia Ryan - Language teacherPatricia Ryan has spent the past three-plus decades teaching English in Arabic countries -- where she has seen vast cultural (and linguistic) change.
Why you should listen
UK-born language teacher Patricia Ryan has spent most of the past 40 years teaching English in the countries of the Arabian Gulf.
She is currently teaching at Zayed University in Dubai, and studying for a second Masters degree in Law.
Patricia Ryan | Speaker | TED.com