TED2012
Brené Brown: Listening to shame
Brené Brown: Lắng nghe sự xấu hổ
Filmed:
Readability: 3.2
13,362,658 views
Sự xấu hổ là một bệnh dịch ngầm, một bí mật đằng sau những vấn đề trong hành vi. Brené Brown, tác giả của bài nói chuyện về sự dễ tổn thương đã trở thành hit số 1 tại TED, cùng chúng ta khám phá những điều có thể xảy ra khi con người đối mặt với sự xấu hổ của mình. Sự hài hước, tính nhân văn và sự dễ tổn thương đặc trưng của riêng cô tỏa sáng qua từng lời nói.
Brené Brown - Vulnerability researcher
Brené Brown studies vulnerability, courage, authenticity, and shame. Full bio
Brené Brown studies vulnerability, courage, authenticity, and shame. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I'm going to tell you a little bit
0
0
3000
Tôi sẽ nói với các bạn một chút
00:18
about my TEDxHouston Talk.
1
3000
2000
về bài nói của tôi tại TEDxHouston
00:20
I woke up the morning after I gave that Talk
2
5000
4000
Tôi thức dậy vào buổi sáng ngày hôm sau khi tôi thực hiện bài nói đó
00:24
with the worst vulnerability hangover
3
9000
3000
với sự dễ tổn thương bị đọng lại tồi tệ nhất
00:27
of my life.
4
12000
2000
trong đời mình.
00:29
And I actually didn't leave my house
5
14000
3000
Và thực sự là tôi đã không rời khỏi nhà
00:32
for about three days.
6
17000
2000
trong khoảng ba ngày.
00:34
The first time I left was to meet a friend for lunch.
7
19000
4000
Lần đầu tôi rời khỏi nhà là hẹn ăn trưa với một người bạn.
00:38
And when I walked in, she was already at the table.
8
23000
2000
Khi tôi bước vào, cô ấy đã ngồi tại bàn.
00:40
And I sat down, and she said,
9
25000
2000
Tôi ngồi xuống và cô ấy nói rằng,
00:42
"God, you look like hell."
10
27000
2000
"Chúa ơi, cậu trông tệ quá."
00:44
I said, "Thanks. I feel really --
11
29000
2000
Tôi đáp "Cám ơn cậu. Mình thực sự cảm thấy --
00:46
I'm not functioning."
12
31000
3000
đầu óc mình chẳng thể hoạt động nổi"
00:49
And she said, "What's going on?"
13
34000
2000
Và cô ấy hỏi tôi "Có chuyện gì vậy?"
00:51
And I said, "I just told
14
36000
2000
Tôi đáp "Mình đã nói chuyện
00:53
500 people
15
38000
3000
trước 500 người
00:56
that I became a researcher
16
41000
2000
rằng mình trở thành một nhà nghiên cứu
00:58
to avoid vulnerability.
17
43000
2000
để tránh tính dễ bị tổn thương.
01:00
And that when being vulnerable
18
45000
2000
Và khi dữ liệu của mình
01:02
emerged from my data,
19
47000
2000
cho thấy rằng sự tổn thương
01:04
as absolutely essential
20
49000
3000
như là một bản chất tất yếu
01:07
to whole-hearted living,
21
52000
2000
để sống bằng cả trái tim,
01:09
I told these 500 people
22
54000
2000
mình đã nói với 500 người này
01:11
that I had a breakdown.
23
56000
2000
rằng mình đã suy sụp.
01:13
I had a slide that said Breakdown.
24
58000
2000
Mình chiếu một slide có chữ Suy sụp trên đó.
01:15
At what point did I think that was a good idea?"
25
60000
3000
Không hiểu sao mình lại nghĩ rằng đó là một ý tưởng hay?"
01:18
(Laughter)
26
63000
3000
(Cười)
01:21
And she said, "I saw your Talk live-streamed.
27
66000
2000
Và cô ấy nói "Mình đã xem trực tuyến bài nói của cậu.
01:23
It was not really you.
28
68000
2000
Đó không thực sự là cậu.
01:25
It was a little different than what you usually do.
29
70000
2000
Nó khác một chút so với những gì cậu thường làm.
01:27
But it was great."
30
72000
2000
Nhưng bài nói rất tuyệt."
01:29
And I said,
31
74000
2000
Và tôi đã nói rằng,
01:31
"This can't happen.
32
76000
2000
"Điều này không thể xảy ra.
01:33
YouTube, they're putting this thing on YouTube.
33
78000
2000
YouTube, họ sẽ đưa nó lên YouTube
01:35
And we're going to be talking about 600, 700 people."
34
80000
4000
Và rồi chúng ta sẽ nói về việc 600 rồi 700 người sẽ xem nó.
01:39
(Laughter)
35
84000
4000
(Cười)
01:43
And she said, "Well, I think it's too late."
36
88000
3000
Cô ấy nói "Chà, mình nghĩ bây giờ đã quá trễ rồi."
01:46
And I said, "Let me ask you something."
37
91000
2000
Và tôi nói với cô ấy rằng "Cho mình hỏi cậu một điều."
01:48
And she said, "Yeah."
38
93000
2000
Cô ấy trả lời "Được"
01:50
And I said, "Do you remember when we were in college
39
95000
2000
Và tôi nói rằng "Cậu có nhớ khi còn học đại học
01:52
and really wild and kind of dumb?"
40
97000
2000
chúng ta thực sự hơi thiếu suy nghĩ và đại loại là khùng khùng không"
01:54
And she said, "Yeah."
41
99000
2000
Cô ấy trả lời "Ừ"
01:56
And I said, "Remember when we'd leave a really bad message
42
101000
2000
Tôi nói tiếp "Cậu có nhớ khi chúng ta để lại một lời nhắn thực sự rất tệ
01:58
on our ex-boyfriend's answering machine?
43
103000
2000
trong máy trả lời tự động của bạn trai cũ không?
02:00
Then we'd have to break into his dorm room
44
105000
2000
Rồi sau đó chúng ta đã phải đột nhập vào phòng ký túc xá của hắn ta
02:02
and then erase the tape?"
45
107000
2000
để xóa đoạn băng đó đi không?"
02:04
(Laughter)
46
109000
2000
(Cười)
02:06
And she goes, "Uh ... no."
47
111000
3000
Và cô ấy đi "Ồ ....không."
02:09
(Laughter)
48
114000
2000
(Cười)
02:11
So of course, the only thing I could think of to say at that point was,
49
116000
3000
Vì thế dĩ nhiên, điều duy nhất tôi có thể nghĩ đến để nói vào lúc này là,
02:14
"Yeah, me neither.
50
119000
2000
"Ừ, mình cũng không.
02:16
That ... me neither."
51
121000
3000
phải...mình cũng không."
02:20
And I'm thinking to myself,
52
125000
2000
Và tôi tự nhủ với bản thân mình,
02:22
"Brene, what are you doing? What are you doing?
53
127000
3000
"Brene, mình đang làm gì vậy? Mình đang làm gì đây?
02:25
Why did you bring this up? Have you lost your mind?
54
130000
3000
Tại sao mình lại nghĩ đến chuyện này? Mình mất trí rồi hả?
02:28
Your sisters would be perfect for this."
55
133000
3000
Mấy chị/em của mình sẽ rất giỏi về điều này."
02:32
So I looked back up and she said,
56
137000
3000
Rồi tôi đưa mắt nhìn lại cô ấy và rồi cô ấy hỏi,
02:35
"Are you really going to try to break in
57
140000
3000
"Cậu thực sự sẽ cố đột nhập vào
02:38
and steal the video
58
143000
2000
và lấy cắp đoạn video đó
02:40
before they put it on YouTube?"
59
145000
3000
trước khi họ đưa nó trên YouTube sao?"
02:43
And I said, "I'm just thinking about it a little bit."
60
148000
3000
Và tôi trả lời "Mình chỉ đang nghĩ một chút về việc đó thôi."
02:46
(Laughter)
61
151000
2000
(Cười)
02:48
She said, "You're like the worst vulnerability role model ever."
62
153000
4000
Cô ấy nói "Cậu đúng là điển hình của dễ bị tổn thương nhất trên đời."
02:52
(Laughter)
63
157000
3000
(Cười)
02:55
And then I looked at her and I said something
64
160000
2000
Sau đó tôi nhìn cô ấy và tôi đã nói điều gì đó
02:57
that at the time felt a little dramatic,
65
162000
2000
tại thời điểm đó thì là hơi nói quá một chút
02:59
but ended up being more prophetic than dramatic.
66
164000
2000
nhưng sau cùng lại thấy giống với tiên đoán hơn.
03:01
I said,
67
166000
2000
Tôi nói,
03:03
"If 500 turns into 1,000
68
168000
4000
"Nếu 500 trở thành 1,000
03:07
or 2,000,
69
172000
2000
hoặc 2,000
03:09
my life is over."
70
174000
2000
đời mình thế là hết."
03:11
(Laughter)
71
176000
2000
(Cười)
03:13
I had no contingency plan for four million.
72
178000
3000
Tôi không có kế hoạch dự phòng cho 4 triệu người.
03:16
(Laughter)
73
181000
3000
(Cười)
03:20
And my life did end when that happened.
74
185000
3000
Và cuộc sống của tôi đã kết thúc khi điều đó xảy ra.
03:23
And maybe the hardest part about my life ending
75
188000
4000
Có lẽ phần khó nhất về sự kết thúc cuộc đời của tôi
03:27
is that I learned something hard about myself,
76
192000
4000
là tôi đã học được điều gì đó rất khó khăn về bản thân mình,
03:31
and that was that,
77
196000
3000
và đó là,
03:34
as much as I would frustrated
78
199000
2000
nhiều như tôi cảm thấy thất vọng
03:36
about not being able to get my work out to the world,
79
201000
2000
về việc không thể mang công việc của mình ra với thế giới
03:38
there was a part of me that was working very hard
80
203000
3000
có một phần trong tôi đang làm việc rất chăm chỉ
03:41
to engineer staying small,
81
206000
3000
để nó nằm trong tầm kiểm soát
03:44
staying right under the radar.
82
209000
3000
để tránh bị nhòm ngó.
03:48
But I want to talk about what I've learned.
83
213000
2000
Nhưng tôi muốn nơi về những gì tôi đã học.
03:50
There's two things that I've learned in the last year.
84
215000
3000
Có hai điều mà tôi đã học được trong năm qua.
03:54
The first is
85
219000
4000
Điều đầu tiên là
03:58
vulnerability is not weakness.
86
223000
4000
tính dễ bị tổn thương không phải là sự yếu đuối.
04:02
And that myth
87
227000
2000
Và quan niệm cho rằng tính dễ tổn thương là sự yếu đuối
04:04
is profoundly dangerous.
88
229000
2000
là hết sức nguy hiểm.
04:06
Let me ask you honestly --
89
231000
2000
Cho phép tôi hỏi các bạn một cách trung thực --
04:08
and I'll give you this warning,
90
233000
2000
và tôi cũng cảnh báo các bạn điều này.
04:10
I'm trained as a therapist,
91
235000
2000
Tôi được đào tạo là một nhà trị liệu
04:12
so I can out-wait you uncomfortably --
92
237000
3000
bởi vậy tôi có thể kiên nhẫn chờ bạn trả lời --
04:15
so if you could just raise your hand that would be awesome --
93
240000
3000
vì thế nếu bạn có thể thì chỉ việc giơ tay lên, điều đó thật tuyệt vời --
04:18
how many of you honestly,
94
243000
2000
bao nhiêu người trong số các bạn trung thực mà nói,
04:20
when you're thinking about doing something vulnerable
95
245000
2000
khi bạn nghĩ về việc làm một điều gì đó dễ bị công kích
04:22
or saying something vulnerable,
96
247000
2000
hay nói điều gì đó có thể gây tổn thương cho bạn,
04:24
think, "God, vulnerability's weakness. This is weakness?"
97
249000
2000
đều nghĩ rằng "Chúa ơi, dễ bị tổn thương đúng là yếu đuối. Đây là sự yếu đuối?"
04:26
How many of you think of vulnerability and weakness synonymously?
98
251000
3000
Bao nhiêu các bạn nghĩ rằng dễ bị tổn thương đồng nghĩa với việc yếu đuối?
04:29
The majority of people.
99
254000
2000
Phần đông các bạn.
04:31
Now let me ask you this question:
100
256000
2000
Bây giờ cho phép tôi hỏi các bạn câu hỏi này:
04:33
This past week at TED,
101
258000
3000
Tuần trước tại TED,
04:36
how many of you, when you saw vulnerability up here,
102
261000
3000
bao nhiêu trong số các bạn khi thấy tính dễ bị tổn thương dâng cao ở đây,
04:39
thought it was pure courage?
103
264000
2000
nghĩ rằng nó chính là sự can đảm?
04:43
Vulnerability is not weakness.
104
268000
3000
Dễ bị tổn thương không phải là sự yếu đuối.
04:46
I define vulnerability
105
271000
2000
Tôi định nghĩa tính dễ bị tổn thương
04:48
as emotional risk,
106
273000
3000
như là một sự mạo hiểm,
04:51
exposure, uncertainty.
107
276000
3000
sự bộc lộ và tính không chắc chắn về mặt cảm xúc
04:54
It fuels our daily lives.
108
279000
2000
Nó khích động cuộc sống mỗi ngày của chúng ta.
04:56
And I've come to the belief --
109
281000
2000
Và tôi có một niềm tin --
04:58
this is my 12th year doing this research --
110
283000
2000
đây là năm thứ 12 tôi thực hiện nghiên cứu này --
05:00
that vulnerability
111
285000
2000
rằng sự dễ bị tổn thương
05:02
is our most accurate measurement
112
287000
3000
là thước đo chính xác nhất
05:05
of courage --
113
290000
3000
của lòng dũng cảm --
05:08
to be vulnerable, to let ourselves be seen,
114
293000
3000
hãy dễ tổn thương, hãy để chúng ta được thấy,
05:11
to be honest.
115
296000
2000
hãy thành thật.
05:13
One of the weird things that's happened
116
298000
2000
Một trong những điều kỳ lạ đã xảy ra
05:15
is, after the TED explosion,
117
300000
2000
là sau bài nói về tính dễ tổn thương tại TED của tôi lan đi nhanh chóng,
05:17
I got a lot of offers to speak all over the country --
118
302000
3000
tôi đã nhận được nhiều lời đệ nghị diễn thuyết ở khắp nơi trên thế giới --
05:20
everyone from schools and parent meetings
119
305000
3000
mọi người từ các cuộc họp phụ huynh và trường học
05:23
to Fortune 500 companies.
120
308000
3000
cho đến các công ty trong bảng xếp hạng Fortune 500 (500 công ty lớn nhất Hoa Kỳ)
05:26
And so many of the calls went like this,
121
311000
2000
Và rất nhiều cuộc gọi đến như thế này,
05:28
"Hey, Dr. Brown. We loved your TEDTalk.
122
313000
2000
"Xin chào Tiến sỹ Brown, chúng tôi rất thích bài nói của cô ở TED.
05:30
We'd like you to come in and speak.
123
315000
2000
Chúng tôi muốn mời cô đến đây và diễn thuyết.
05:32
We'd appreciate it
124
317000
2000
Chúng tôi rất cảm kích
05:34
if you wouldn't mention vulnerability or shame."
125
319000
3000
nếu cô không đề cập đến sự dễ bị tổn thương hay sự xấu hổ."
05:37
(Laughter)
126
322000
4000
(Cười)
05:41
What would you like for me to talk about?
127
326000
3000
Vậy các anh muốn tôi nói về cái gì?
05:44
There's three big answers.
128
329000
2000
Có ba câu trả lời lớn.
05:46
This is mostly, to be honest with you, from the business sector:
129
331000
3000
Thành thực nói với các bạn rằng đây là những điều chính yếu từ lĩnh vực kinh doanh:
05:49
innovation, creativity
130
334000
2000
sự cải tiến, sự sáng tạo
05:51
and change.
131
336000
3000
và thay đổi.
05:55
So let me go on the record
132
340000
2000
Vì vậy cho phép tôi công khai ý kiến của mình về điều này
05:57
and say,
133
342000
2000
đó là,
05:59
vulnerability is the birthplace
134
344000
2000
tính dễ bị tổn thương chính là nơi sinh ra
06:01
of innovation, creativity and change.
135
346000
3000
sự cải tiến, tính sáng tạo và thay đổi.
06:04
(Applause)
136
349000
5000
(Vỗ tay)
06:12
To create is to make something
137
357000
3000
Sáng tạo là làm ra một thứ gì đó
06:15
that has never existed before.
138
360000
3000
mà chưa từng tồn tại trước đó.
06:18
There's nothing more vulnerable than that.
139
363000
3000
Không có gì dễ bị tổn thương hơn điều đó.
06:21
Adaptability to change
140
366000
2000
Thích ứng với sự thay đổi
06:23
is all about vulnerability.
141
368000
2000
là tất cả về sự dễ bị tổn thương.
06:25
The second thing,
142
370000
2000
Điều thứ hai,
06:27
in addition to really finally understanding
143
372000
4000
bổ sung vào hiểu biết sau cùng
06:31
the relationship between vulnerability and courage,
144
376000
2000
rằng mối quan hệ giữa sự dễ bị tổn thương và lòng can đảm,
06:33
the second thing I learned is this:
145
378000
3000
điều thứ hai tôi học được là đây:
06:36
We have to talk about shame.
146
381000
3000
Chúng ta phải nói về sự xấu hổ.
06:41
And I'm going to be really honest with you.
147
386000
2000
Và tôi sẽ thành thực với các bạn
06:43
When I became a "vulnerability researcher"
148
388000
4000
Khi tôi trở thành một "nhà nghiên cứu về tính dễ bị tổn thương"
06:47
and that became the focus because of the TEDTalk --
149
392000
3000
và đã trở thành trung tâm nhờ bài nói tại TED --
06:50
and I'm not kidding.
150
395000
2000
và tôi không đùa đâu.
06:52
I'll give you an example.
151
397000
2000
Tôi sẽ cho các bạn một ví dụ.
06:54
About three months ago, I was in a sporting goods store
152
399000
2000
Khoảng ba tháng trước, tôi đang ở trong một cửa hàng bán đồ thể thao
06:56
buying goggles and shin guards
153
401000
2000
để mua kính bảo hộ và thiết bị bảo vệ ống quyển
06:58
and all the things that parents buy at the sporting goods store.
154
403000
3000
và tất cả những thứ mà các bậc cha mẹ thường mua tại cửa hàng bán đồ thể thao.
07:01
About from a hundred feet away, this is what I hear:
155
406000
3000
Cách xa chừng 30m, đây là những gì tôi nghe thấy:
07:04
"Vulnerability TED! Vulnerability TED!"
156
409000
3000
"Vulnerability TED! Vulnerability TED!"
07:07
(Laughter)
157
412000
8000
(Cười)
07:15
I'm a fifth generation Texan.
158
420000
2000
Tôi là người Texas thế hệ thứ năm
07:17
Our family motto is "Lock and load."
159
422000
3000
Phương châm của gia đình chúng tôi là "Lock and load" (tức: luôn chuẩn bị sẵn sàng để chiến đấu)
07:20
I am not a natural vulnerability researcher.
160
425000
4000
Tôi không tự nhiên là một là nhà nghiên cứu về tính dễ bị tổn thương.
07:25
So I'm like,
161
430000
2000
Vì vậy tôi chỉ
07:27
just keep walking, she's on my six.
162
432000
2000
cứ bước đi, và cô ta đã trong tầm ngắm sẵn sàng của tôi.
07:29
(Laughter)
163
434000
2000
(Cười)
07:31
And then I hear, "Vulnerability TED!"
164
436000
4000
Và rồi tôi nghe thấy "Vulnerability TED!"
07:35
I turn around, I go, "Hi."
165
440000
3000
Tôi quay lại, bước đến "Xin chào"
07:38
She's right here and she said,
166
443000
2000
Cô ấy ở ngay đây và trò chuyện,
07:40
"You're the shame researcher who had the breakdown."
167
445000
3000
"Cô chính là nhà nghiên cứu về sự xấu hổ, người đã bị suy sụp"
07:43
(Laughter)
168
448000
4000
(Cười)
07:47
At this point
169
452000
2000
Lúc này,
07:49
parents are, like, pulling their children close.
170
454000
3000
các bậc cha mẹ kiểu như kéo những đứa trẻ lại gần.
07:53
"Look away."
171
458000
2000
"Nhìn xem."
07:57
And I'm so worn out at this point in my life,
172
462000
2000
Và lúc này tôi rất mệt mỏi.
07:59
I look at her and I actually say,
173
464000
2000
Tôi nhìn cô ấy và nói rằng
08:01
"It was a frickin' spiritual awakening."
174
466000
3000
"Bài nói đó thực sự là sự thức tỉnh trong tâm hồn"
08:04
(Laughter)
175
469000
2000
(Cười)
08:06
(Applause)
176
471000
2000
(Vỗ tay)
08:08
And she looks back and does this,
177
473000
2000
Cô ấy quay lại nhìn tôi và làm như thế này,
08:10
"I know."
178
475000
2000
"Tôi biết."
08:12
And she said,
179
477000
2000
Và cô ấy nói,
08:14
"We watched your TEDTalk in my book club.
180
479000
3000
"Chúng tôi đã xem bài nói của chị trên TED ở câu lạc bộ sách của tôi.
08:17
Then we read your book
181
482000
2000
Rồi chúng tôi đã đọc sách của chị
08:19
and we renamed ourselves
182
484000
2000
và chúng tôi đổi tên cho câu lạc bộ sách của mình là
08:21
'The Breakdown Babes.'"
183
486000
3000
'The Breakdown Babes.'" (tạm dịch "Những cô gái trẻ ngây thơ bị suy sụp")
08:24
And she said, "Our tagline is:
184
489000
2000
Và cô ấy nói rằng "Cụm từ của chúng tôi là:
08:26
'We're falling apart and it feels fantastic.'"
185
491000
4000
"Chúng ta suy sụp và cảm giác ấy thật tuyệt vời"
08:30
(Laughter)
186
495000
3000
(Cười)
08:33
You can only imagine
187
498000
2000
Từ đó, bạn có thể hình dung
08:35
what it's like for me in a faculty meeting.
188
500000
3000
tôi như thế nào trong cuộc họp ở công ty.
08:40
So when I became Vulnerability TED,
189
505000
2000
Khi tôi trở thành "Vulnerability TED",
08:42
like an action figure --
190
507000
3000
như một nhân vật hành động --
08:45
like Ninja Barbie, but I'm Vulnerability TED --
191
510000
4000
kiểu như Ninja Barbie, nhưng tôi là "Vulnerability TED" --
08:49
I thought, I'm going to leave that shame stuff behind,
192
514000
3000
Tôi nghĩ rằng tôi sẽ để lại những xấu hổ đó đằng sau,
08:52
because I spent six years studying shame
193
517000
3000
vì tôi đã trải qua sáu năm nghiên cứu về sự xấu hổ
08:55
before I really started writing and talking about vulnerability.
194
520000
3000
trước khi tôi thực sự bắt đầu viết và nói về sự dễ bị tổn thương.
08:58
And I thought, thank God, because shame is this horrible topic,
195
523000
3000
Tôi nghĩ, cảm tạ Chúa, vì sự xấu hổ là đề tài khủng khiếp này,
09:01
no one wants to talk about it.
196
526000
2000
nên không có ai muốn nói về nó.
09:03
It's the best way to shut people down on an airplane.
197
528000
2000
Đây là cách tốt nhất để mọi người không bắt chuyện để nói trên máy bay.
09:05
"What do you do?" "I study shame." "Oh."
198
530000
2000
"Cô làm nghề gì?" "Tôi nghiên cứu về sự xấu hổ" "Ồ".
09:07
(Laughter)
199
532000
2000
(Cười)
09:09
And I see you.
200
534000
2000
Và tôi thấy anh đó.
09:11
(Laughter)
201
536000
6000
(Cười)
09:17
But in surviving this last year,
202
542000
3000
Để tiếp tục cho đến hết năm vừa rồi,
09:20
I was reminded of a cardinal rule --
203
545000
3000
tôi được nhắc về một quy tắc cơ bản --
09:23
not a research rule,
204
548000
3000
không phải là một quy tắc nghiên cứu,
09:26
but a moral imperative
205
551000
2000
nhưng là một mệnh lệnh về đạo đức
09:28
from my upbringing --
206
553000
2000
từ sự giáo dục của bản thân rằng --
09:30
you've got to dance with the one who brung ya.
207
555000
4000
bạn phải tiếp tục làm những gì mà bạn thành công.
09:34
And I did not learn about vulnerability
208
559000
2000
Và tôi đã không học về sự dễ bị tổn thương
09:36
and courage and creativity and innovation
209
561000
3000
lòng can đảm, sự sáng tạo và cải tiến
09:39
from studying vulnerability.
210
564000
3000
từ việc nghiên cứu về tính dễ bị tổn thương.
09:42
I learned about these things
211
567000
2000
Tôi học những điều này
09:44
from studying shame.
212
569000
2000
từ nghiên cứu về sự xấu hổ.
09:46
And so I want to walk you in
213
571000
2000
Và vì vậy tôi muốn các bạn bước vào
09:48
to shame.
214
573000
2000
sự xấu hổ.
09:50
Jungian analysts call shame
215
575000
3000
Các nhà phân tích tâm lý học gọi sự xấu hổ
09:53
the swampland of the soul.
216
578000
3000
là đầm lầy của tâm hồn.
09:56
And we're going to walk in.
217
581000
2000
Và chúng ta sẽ bước vào cái đầm lấy đó bây giờ.
09:58
And the purpose is not to walk in
218
583000
2000
Mục đích để không bước vào trong
10:00
and construct a home and live there.
219
585000
2000
và xây một ngôi nhà để sống trong đó.
10:02
It is to put on some galoshes
220
587000
4000
Là hãy mang giày cao su
10:06
and walk through and find our way around.
221
591000
3000
và bước qua và tìm đường ở xung quanh.
10:11
Here's why.
222
596000
2000
Đây là lý do tại sao.
10:15
We heard the most compelling call ever
223
600000
2000
Chúng ta đã nghe cuộc kêu gọi thuyết phục chưa từng có
10:17
to have a conversation in this country,
224
602000
3000
để có một cuộc đối thoại ở đất nước này,
10:20
and I think globally,
225
605000
2000
và tôi nghĩ, nói chung rằng là đó là vấn đề
10:22
around race, right?
226
607000
2000
xung quanh chủng tộc, phải không?
10:24
Yes? We heard that.
227
609000
2000
Đúng không? Chúng ta đã nghe về về nó.
10:26
Yes?
228
611000
2000
Đúng không?
10:28
Cannot have that conversation without shame,
229
613000
3000
Không thể có cuộc trò chuyện đó mà không có sự xấu hổ,
10:31
because you cannot talk about race without talking about privilege.
230
616000
3000
vì các bạn không thể nói về chủng tộc mà không nói về đặc quyền.
10:34
And when people start talking about privilege,
231
619000
3000
và khi người ta bắt đầu nói về đặc quyền,
10:37
they get paralyzed by shame.
232
622000
2000
họ bị tê liệt bởi sự xấu hổ.
10:39
We heard a brilliant simple solution
233
624000
2000
Chúng ta đã nghe một giải pháp đơn giản và tuyệt vời
10:41
to not killing people in surgery,
234
626000
2000
để không giết người trong các cuộc phẫu thuật
10:43
which is have a checklist.
235
628000
2000
là có một danh sách kiểm tra.
10:45
You can't fix that problem without addressing shame,
236
630000
3000
Các bạn không thể sửa chữa vấn đề mà không chỉ ra sự xấu hổ,
10:48
because when they teach those folks how to suture,
237
633000
4000
vì khi họ dạy cho những con người này làm thế nào để khâu vết thương,
10:52
they also teach them how to stitch their self-worth
238
637000
3000
họ cũng được dạy cách để tự khâu sự đáng giá của bản thân mình
10:55
to being all-powerful.
239
640000
2000
để nắm hết mọi quyền lực.
10:57
And all-powerful folks don't need checklists.
240
642000
4000
Và những con người nắm giữ hết quyền lực này không cần danh sách kiểm tra
11:02
And I had to write down the name of this TED Fellow
241
647000
2000
Và tôi đã phải viết ra tên của anh chàng TED Fellow này
11:04
so I didn't mess it up here.
242
649000
2000
để không đọc lộn tên anh ấy ở đây.
11:06
Myshkin Ingawale,
243
651000
2000
Myshkin Ingawale,
11:08
I hope I did right by you.
244
653000
2000
hy vọng anh giúp tôi đọc đúng.
11:10
(Applause)
245
655000
3000
(Vỗ tay)
11:13
I saw the TED Fellows my first day here.
246
658000
2000
Tôi đã thấy anh chàng TED Fellows trong ngày đầu tiên ở đây.
11:15
And he got up and he explained
247
660000
2000
Anh ấy đến và giải thích
11:17
how he was driven to create
248
662000
2000
về việc làm thế nào mà anh ấy có động lực sáng tạo nên
11:19
some technology to help test for anemia
249
664000
2000
những kỹ thuật giúp kiểm tra thiếu máu
11:21
because people were dying unnecessarily.
250
666000
2000
vì con người đang chết một cách vô cớ.
11:23
And he said, "I saw this need.
251
668000
2000
Và anh ấy nói "Tôi thấy được nhu cầu này.
11:25
So you know what I did? I made it."
252
670000
2000
Và chị biết tôi đã làm gì không? Tôi đã thực hiện nó."
11:27
And everybody just burst into applause, and they were like "Yes!"
253
672000
3000
Và mọi người vỗ tay nhiệt liệt, kiểu như nói rằng "Phải!"
11:30
And he said, "And it didn't work.
254
675000
3000
Và anh ấy nói "Và nó không thành công.
11:33
And then I made it 32 more times,
255
678000
4000
Sau đó tôi đã phải làm thêm 32 lần nữa,
11:37
and then it worked."
256
682000
2000
và rồi nó đã hoạt động."
11:39
You know what the big secret about TED is?
257
684000
2000
Bạn biết bí mật lớn về TED là gì không?
11:41
I can't wait to tell people this.
258
686000
2000
Tôi không thể đợi để nói với mọi người điều này.
11:43
I guess I'm doing it right now.
259
688000
2000
Tôi đoán ngay lúc này đây tôi đang làm điều đó rồi.
11:45
(Laughter)
260
690000
2000
(Cười)
11:47
This is like the failure conference.
261
692000
2000
Đây giống như là một hội nghị về sự thất bại.
11:49
No, it is.
262
694000
2000
Không, không phải.
11:51
(Applause)
263
696000
3000
(Vỗ tay)
11:54
You know why this place is amazing?
264
699000
3000
Bạn biết tại sao nơi này lại tuyệt vời không?
11:57
Because very few people here
265
702000
2000
Bởi vì rất ít người ở đây
11:59
are afraid to fail.
266
704000
2000
sợ bị thất bại.
12:01
And no one who gets on the stage, so far that I've seen, has not failed.
267
706000
4000
Và không ai ở trên sân khấu này tôi đã thấy cho đến nay mà chưa từng thất bại.
12:05
I've failed miserably, many times.
268
710000
3000
Tôi đã từng thất bại một cách thê thảm, nhiều lần.
12:08
I don't think the world understands that
269
713000
3000
Tôi không nghĩ thế giới hiểu điều này
12:11
because of shame.
270
716000
2000
chính vì sự xấu hổ.
12:13
There's a great quote that saved me this past year
271
718000
2000
Có một đoạn trích dẫn từ bài diễn văn của cựu tổng thống Theodore Roosevelt.
12:15
by Theodore Roosevelt.
272
720000
3000
đã cứu tôi trong năm qua.
12:18
A lot of people refer to it as the "Man in the Arena" quote.
273
723000
3000
Nhiều người biết đến nó với tên gọi "Con người trên Đấu trường"
12:21
And it goes like this:
274
726000
2000
Và nó như thế này:
12:23
"It is not the critic who counts.
275
728000
2000
"Vinh quang không thuộc về những kẻ hay chỉ trích phê phán,
12:25
It is not the man who sits and points out
276
730000
3000
kẻ huênh hoang rằng
12:28
how the doer of deeds could have done things better
277
733000
2000
mọi việc lẽ ra phải được làm tốt hơn nữa
12:30
and how he falls and stumbles.
278
735000
2000
và chỉ ra rằng người ta đã vấp ngã thế nào,
12:32
The credit goes to the man in the arena
279
737000
3000
Vinh quang thuộc về những con người đã chiến đấu thực sự trên đấu trường
12:35
whose face is marred
280
740000
2000
với khuôn mặt thấm đẫm
12:37
with dust and blood and sweat.
281
742000
3000
bụi bặm, mồ hôi và cả máu.
12:40
But when he's in the arena,
282
745000
2000
Người chiến đấu anh dũng ở trên đấu trường,
12:42
at best he wins,
283
747000
3000
để giành được chiến thắng huy hoàng
12:45
and at worst he loses,
284
750000
3000
hay đã thất bại thảm hại,
12:48
but when he fails, when he loses,
285
753000
2000
nhưng dù anh ấy có thất bại, anh ấy có vấp ngã
12:50
he does so daring greatly."
286
755000
3000
anh ta cũng thất bại một cách dũng cảm đáng ngưỡng mộ."
12:53
And that's what this conference, to me, is about.
287
758000
3000
Và đó là những gì mà buổi hội thảo đối với tôi là như thế nào.
12:56
That's what life is about, about daring greatly,
288
761000
2000
Đó chính là những gì về cuộc sống, về việc dám mạo hiểm ra sao.
12:58
about being in the arena.
289
763000
2000
về việc ở trên đấu trường.
13:00
When you walk up to that arena and you put your hand on the door,
290
765000
3000
Khi bạn bước lên đấu trường và đặt bàn tay lên cửa
13:03
and you think, "I'm going in and I'm going to try this,"
291
768000
2000
bạn nghĩ rằng "Tôi sẽ bước vào và tôi sẽ cố gắng làm điều này."
13:05
shame is the gremlin
292
770000
2000
sự xấu hổ như một con quái vật
13:07
who says, "Uh, uh.
293
772000
2000
nói rằng "Uhm, Uhm.
13:09
You're not good enough.
294
774000
2000
Ngươi không đủ tốt.
13:11
You never finished that MBA. Your wife left you.
295
776000
3000
Ngươi chưa từng hoàn tất khóa MBA. Ngươi bị vợ bỏ.
13:14
I know your dad really wasn't in Luxembourg,
296
779000
2000
Ta biết cha Ngươi thực sự không ở Luxembourg,
13:16
he was in Sing Sing.
297
781000
4000
ông ta đang ở nhà tù Sing Sing.
13:20
I know those things that happened to you growing up.
298
785000
3000
Ta biết những gì xảy đến với Ngươi khi Ngươi lớn lên.
13:23
I know you don't think that you're pretty enough
299
788000
2000
Ta biết Ngươi không nghĩ rằng Ngươi đủ xinh đẹp
13:25
or smart enough or talented enough or powerful enough.
300
790000
3000
hay đủ thông minh hoặc khéo léo, đủ quyền lực.
13:28
I know your dad never paid attention, even when you made CFO."
301
793000
4000
Ta biết cha Ngươi không bao giờ chú ý thậm chí dù Ngươi trở trở thành CFO"
13:32
Shame is that thing.
302
797000
3000
Sự xấu hổ là điều đó.
13:35
And if we can quiet it down and walk in
303
800000
3000
Và nếu chúng ta có thể làm nó lắng lại rồi bước vào
13:38
and say, "I'm going to do this,"
304
803000
4000
và nói "Tôi sẽ làm điều này,
13:42
we look up and the critic that we see
305
807000
2000
chúng ta sẽ tìm và những kẻ chỉ trích mà chúng ta thấy
13:44
pointing and laughing,
306
809000
2000
bới móc và cười nhạo
13:46
99 percent of the time is who?
307
811000
3000
nhưng 99 phần trăm thời gian là những kẻ cười nhạo ấy là ai?
13:49
Us.
308
814000
3000
Chúng ta.
13:52
Shame drives two big tapes --
309
817000
2000
Sự xấu hổ làm thành hai thước băng lớn --
13:54
"never good enough"
310
819000
2000
"không bao giờ đủ tốt"
13:56
and, if you can talk it out of that one,
311
821000
2000
và nếu bạn có thể nói ra điều này,
13:58
"who do you think you are?"
312
823000
3000
"Bạn nghĩ bạn là ai?"
14:02
The thing to understand about shame is it's not guilt.
313
827000
2000
Hiểu về sự xấu hổ có nghĩa là nó không phải là tội lỗi.
14:04
Shame is a focus on self, guilt is a focus on behavior.
314
829000
3000
Sự xấu hổ tập trung vào bản thân, cảm giác tội lỗi tập trung vào hành vi.
14:07
Shame is "I am bad."
315
832000
2000
Sự xấu hổ là "Tôi tệ thật."
14:09
Guilt is "I did something bad."
316
834000
3000
Cảm giác tội lỗi là "Tôi đã làm điều gì đó xấu."
14:12
How many of you,
317
837000
2000
Bao nhiêu người trong số các bạn,
14:14
if you did something that was hurtful to me,
318
839000
2000
nếu các bạn làm điều đó gây tổn thương cho tôi,
14:16
would be willing to say, "I'm sorry. I made a mistake?"
319
841000
2000
sẽ sẵn sàng nói rằng "Tôi xin lỗi. Tôi đã sai?"
14:18
How many of you would be willing to say that?
320
843000
3000
Bao nhiêu người trong số các bạn sẽ sẵn sàng nói như thế?
14:21
Guilt: I'm sorry. I made a mistake.
321
846000
3000
Cảm giác tội lỗi: Tôi xin lỗi. Tôi đã làm sai.
14:24
Shame: I'm sorry. I am a mistake.
322
849000
4000
Sự xấu hổ: "Tôi xin lỗi. Tôi là một sai lầm.
14:28
There's a huge difference between shame and guilt.
323
853000
2000
Có một sự khác biệt rất lớn giữa sự xấu hổ và cảm giác tội lỗi.
14:30
And here's what you need to know.
324
855000
2000
Và đây là những gì bạn cần biết.
14:32
Shame is highly, highly correlated
325
857000
3000
Sự xấu hổ có liên quan chặt chẽ
14:35
with addiction, depression, violence, aggression,
326
860000
3000
với sự nghiện ngập, thất vọng, bạo lực, tính hung bạo,
14:38
bullying, suicide, eating disorders.
327
863000
4000
đe dọa, tự tử, rối loạn ăn uống.
14:42
And here's what you even need to know more.
328
867000
2000
Và đây là những gì bạn cần phải biết nhiều hơn.
14:44
Guilt, inversely correlated with those things.
329
869000
3000
Cảm giác tội lỗi tương quan nghịch với những điều đó.
14:49
The ability to hold something we've done or failed to do
330
874000
3000
Khả năng nắm giữ một thứ gì đó mà chúng ta đã làm hoặc không làm
14:52
up against who we want to be
331
877000
2000
đối ngược lại với thứ mà chúng ta muốn trở thành
14:54
is incredibly adaptive.
332
879000
2000
là vô cùng dễ thích ứng.
14:56
It's uncomfortable, but it's adaptive.
333
881000
3000
Nó không thoải mái, nhưng nó thích ứng tốt.
15:02
The other thing you need to know about shame
334
887000
2000
Một điều khác nữa mà bạn cần biết về sự xấu hổ
15:04
is it's absolutely organized by gender.
335
889000
3000
là nó hoàn toàn phân biệt theo giới tính.
15:07
If shame washes over me and washes over Chris,
336
892000
3000
Nếu sự xấu hổ được gột rửa trong tôi và trong chúa,
15:10
it's going to feel the same.
337
895000
3000
thì cả hai cảm nhận như nhau.
15:13
Everyone sitting in here knows the warm wash of shame.
338
898000
3000
Mọi người ngồi ở đây đều biết đến sự ấm áp trong chính sự xấu hổ.
15:16
We're pretty sure that the only people who don't experience shame
339
901000
2000
Chúng ta gần như chắc chắn rằng chỉ có những người chưa trải qua sự xấu hổ
15:18
are people who have no capacity
340
903000
2000
là những người không có khả năng
15:20
for connection or empathy.
341
905000
2000
kết nối hay đồng cảm.
15:22
Which means, yes, I have a little shame;
342
907000
2000
Điều đó có nghĩa là, phải, tôi có một chút xấu hổ;
15:24
no, I'm a sociopath.
343
909000
2000
không, tôi là một kẻ thái nhân cách (người không có cảm xúc).
15:26
So I would opt for, yes, you have a little shame.
344
911000
3000
Vì vậy tôi sẽ chọn là, đúng, bạn có một chút xấu hổ.
15:32
Shame feels the same for men and women,
345
917000
2000
Cả nam giới và nữ giới đều cảm nhận sự xấu hổ như nhau.
15:34
but it's organized by gender.
346
919000
2000
nhưng nó lại phân biệt giữa nam với nữ.
15:36
For women,
347
921000
2000
Đối với phụ nữ,
15:38
the best example I can give you
348
923000
2000
ví dụ hay nhất mà tôi có thể cho bạn thấy
15:40
is Enjoli
349
925000
2000
là đoạn quảng cáo
15:42
the commercial:
350
927000
2000
nước hoa Enjoli:
15:44
"I can put the wash on the line,
351
929000
2000
"Em có thể phơi đồ,
15:46
pack the lunches, hand out the kisses
352
931000
2000
chuẩn bị gói ghém bữa trưa, hôn các con,
15:48
and be at work at five to nine.
353
933000
2000
và làm việc cho đến 8:55.
15:50
I can bring home the bacon, fry it up in the pan
354
935000
3000
Em vẫn có thể đi làm để nuôi sống gia đình mình
15:53
and never let you forget you're a man."
355
938000
3000
và không bao giờ khiến anh quên rằng anh là một người đàn ông."
15:56
For women, shame is do it all,
356
941000
2000
Đối với phụ nữ, sự xấu hổ là làm tất cả điều đó,
15:58
do it perfectly
357
943000
2000
làm một cách hoàn hảo
16:00
and never let them see you sweat.
358
945000
3000
và không bao giờ để người khác thấy bạn đang đổ mồ hôi.
16:03
I don't know how much perfume that commercial sold,
359
948000
3000
Tôi không biết bao nhiêu nước hoa bán được nhờ quảng cáo này,
16:06
but I guarantee you,
360
951000
2000
nhưng tôi đảm bảo với bạn,
16:08
it moved a lot of antidepressants and anti-anxiety meds.
361
953000
2000
nó khiến rất nhiều thuốc chống trầm cảm và chống lo âu được bán ra.
16:10
(Laughter)
362
955000
3000
(Cười)
16:14
Shame, for women, is this web
363
959000
3000
Sự xấu hổ, đối với phụ nữ, là một mạng lưới
16:17
of unobtainable, conflicting, competing expectations
364
962000
3000
của những kỳ vọng về cạnh tranh, mâu thuẫn và không thể đạt được
16:20
about who we're supposed to be.
365
965000
3000
về việc phải trở thành người như thế nào.
16:24
And it's a straight-jacket.
366
969000
2000
Và nó là chiếc áo khoác được ủi phẳng lì.
16:26
For men,
367
971000
2000
Đối với đàn ông,
16:28
shame is not a bunch of competing, conflicting expectations.
368
973000
3000
sự xấu hổ không phải là một đống những kỳ vọng cạnh tranh, mâu thuẫn
16:31
Shame is one,
369
976000
2000
Sự xấu hổ chỉ có một thứ,
16:33
do not be perceived as what?
370
978000
3000
đó là không bị nhận thấy là gì?
16:36
Weak.
371
981000
2000
Yếu đuối.
16:38
I did not interview men for the first four years of my study.
372
983000
3000
Tôi đã không phỏng vấn nam giới trong suốt bốn năm đầu của nghiên cứu.
16:41
And it wasn't until a man looked at me one day after a book signing,
373
986000
2000
Và cho đến khi một người đàn ông nọ nhìn tôi vào ngày nọ sau khi ký tặng sách,
16:43
said, "I love what you have to say about shame,
374
988000
2000
nói với tôi rằng "Tôi rất thích những gì cô nói về sự xấu hổ,
16:45
I'm curious why you didn't mention men."
375
990000
2000
tôi rất tò mò vì sao cô không đề cập đến nam giới."
16:47
And I said, "I don't study men."
376
992000
3000
Và tôi đáp rằng "Tôi không nghiên cứu nam giới."
16:50
And he said, "That's convenient."
377
995000
2000
Anh ta nói "Tiện nhỉ."
16:52
(Laughter)
378
997000
3000
(Cười)
16:55
And I said, "Why?"
379
1000000
2000
Tôi hỏi "Tại sao?"
16:57
And he said, "Because you say to reach out,
380
1002000
3000
Và anh ta nói "Vì cô nói để tỏ mình,
17:00
tell our story,
381
1005000
2000
kể những chuyện của chúng ta,
17:02
be vulnerable.
382
1007000
3000
để dễ bị tổn thương.
17:05
But you see those books you just signed
383
1010000
2000
Nhưng cô có thấy những quyển sách cô vừa ký tặng
17:07
for my wife and my three daughters?"
384
1012000
2000
là cho vợ và ba đứa con gái của tôi?"
17:09
I said, "Yeah."
385
1014000
2000
Tôi nói "Vâng."
17:11
"They'd rather me die on top of my white horse
386
1016000
3000
"Họ thà thấy tôi đau đớn đến chết nhưng vẫn cố tỏ ra mạnh mẽ
17:14
than watch me fall down.
387
1019000
3000
hơn là nhìn tôi gục ngã.
17:17
When we reach out and be vulnerable
388
1022000
3000
Khi chúng tôi tỏ mình và trông dễ bị tổn thương
17:20
we get the shit beat out of us.
389
1025000
2000
chúng tôi sẽ bị phản kháng ngay lập tức.
17:22
And don't tell me
390
1027000
2000
và đó không phải
17:24
it's from the guys and the coaches and the dads,
391
1029000
4000
là từ những người bạn, các huấn luận viên hay những ông bố,
17:28
because the women in my life are harder on me than anyone else."
392
1033000
4000
vì phụ nữ là người gây áp lực cho tôi hơn tất cả ai khác trong cuộc đời tôi."
17:32
So I started interviewing men
393
1037000
2000
Vì vậy tôi bắt đầu phỏng vấn nam giới
17:34
and asking questions.
394
1039000
2000
và hỏi những câu hỏi.
17:36
And what I learned is this:
395
1041000
3000
Và điều tôi học được là:
17:39
You show me a woman who can actually sit with a man
396
1044000
2000
Bạn chỉ cho tôi một người phụ nữ có thể thực sự ngồi bên cạnh người đàn ông
17:41
in real vulnerability and fear,
397
1046000
2000
mà anh ấy đang trong tình cảnh dễ bị tổn thương hay sợ hãi,
17:43
I'll show you a woman who's done incredible work.
398
1048000
4000
tôi sẽ chỉ cho bạn người phụ nữ đã làm được công việc đáng ngưỡng mộ.
17:47
You show me a man who can sit with a woman
399
1052000
2000
Bạn chỉ cho tôi một người đàn ông có thể ngồi bên cạnh một người phụ nữ
17:49
who's just had it,
400
1054000
2000
khi cô ấy quá mệt mỏi về mọi thứ,
17:51
she can't do it all anymore,
401
1056000
3000
và cô ấy không thể làm gì thêm nữa,
17:54
and his first response is not,
402
1059000
2000
thì phản ứng đầu tiên của anh ấy không phải là,
17:56
"I unloaded the dishwasher,"
403
1061000
3000
"Anh sẽ dỡ chén bát trong máy rửa chén ra,"
17:59
but he really listens --
404
1064000
3000
mà cần anh ấy thực sự lắng nghe --
18:02
because that's all we need --
405
1067000
2000
vì đó là tất cả những gì phụ nữ chúng tôi cần --
18:04
I'll show you a guy who's done a lot of work.
406
1069000
2000
Như thế tôi sẽ chỉ cho bạn chàng trai có thể làm được rất nhiều việc.
18:06
Shame is an epidemic in our culture.
407
1071000
3000
Sự xấu hổ là một vấn đề chung trong văn hóa của chúng ta.
18:11
And to get out from underneath it,
408
1076000
5000
và để thoát khỏi mặc cảm về sự xấu hổ,
18:16
to find our way back to each other,
409
1081000
2000
để có thể tìm đường quay trở lại với nhau,
18:18
we have to understand how it affects us
410
1083000
2000
chúng ta phải hiểu nó tác động lên chúng ta như thế nào
18:20
and how it affects the way we're parenting,
411
1085000
3000
và nó tác động ra sao đến cái cách mà chúng ta làm cha mẹ
18:23
the way we're working, the way we're looking at each other.
412
1088000
4000
cách chúng ta làm việc, cách chúng ta nhìn nhận lẫn nhau.
18:27
Very quickly, some research by Mahalik at Boston College.
413
1092000
4000
Trong một vài nghiên cứu của Mahalik tại trường đại học Boston.
18:31
He asked, what do women need to do to conform to female norms?
414
1096000
3000
Anh ấy hỏi rằng, phụ nữ cần phải làm những gì để phù hợp với chuẩn mực đối với người phụ nữ?
18:34
The top answers in this country:
415
1099000
4000
Các trả lời nhiều nhất tại đất nước này là:
18:38
nice, thin, modest
416
1103000
2000
xinh đẹp, gầy, thùy mị
18:40
and use all available resources for appearance.
417
1105000
3000
và sử dụng mọi nguồn lực sẵn có cho vẻ bề ngoài.
18:43
When he asked about men,
418
1108000
2000
Khi chúng tôi hỏi về nam giới,
18:45
what do men in this country need to do
419
1110000
2000
nam giới ở đất nước này cần phải làm gì
18:47
to conform with male norms,
420
1112000
2000
để phù hợp với những chuẩn mực đối với nam giới
18:49
the answers were:
421
1114000
2000
câu trả lời là:
18:51
always show emotional control, work is first,
422
1116000
3000
luôn luôn kiểm soát được sự biểu lộ cảm xúc, công việc là hàng đầu,
18:54
pursue status and violence.
423
1119000
3000
theo đuổi sự nghiệp và luôn mạnh mẽ.
18:57
If we're going to find our way back to each other,
424
1122000
3000
Nếu chúng ta đang tìm đường quay lại với nhau,
19:00
we have to understand and know empathy,
425
1125000
3000
chúng ta phải hiểu và biết đồng cảm,
19:03
because empathy's the antidote to shame.
426
1128000
2000
bởi vì sự đồng cảm là thuốc giải độc cho sự xấu hổ.
19:05
If you put shame in a Petri dish,
427
1130000
2000
Nếu bạn đặt sự xấu hổ trên một đĩa Petri (đĩa nuôi cấy tế bào)
19:07
it needs three things to grow exponentially:
428
1132000
3000
thì nó cần ba thứ để phát triển theo cấp số nhân:
19:10
secrecy, silence and judgment.
429
1135000
2000
tính bí mật, sự im lặng và sự phán xét.
19:12
If you put the same amount of shame in a Petri dish and douse it with empathy,
430
1137000
3000
Nếu bạn đặt cùng lượng sự xấu hổ đó trên một chiếc đĩa Petri và tiêu diệt nó bằng sự đồng cảm,
19:15
it can't survive.
431
1140000
2000
thì nó không thể sống sót.
19:17
The two most powerful words when we're in struggle:
432
1142000
3000
Ba từ mạnh nhất khi chúng ta đang ở trong cuộc đấu tranh đó là:
19:20
me too.
433
1145000
2000
tôi cũng vậy
19:22
And so I'll leave you with this thought.
434
1147000
3000
Và vì vậy tôi sẽ để lại cho các bạn suy nghĩ này.
19:25
If we're going to find our way
435
1150000
2000
Nếu chúng ta đang tìm đường
19:27
back to each other,
436
1152000
3000
để quay trở về với nhau,
19:30
vulnerability is going to be that path.
437
1155000
4000
sẽ có sự dễ bị tổn thương ở trên con đường đó.
19:34
And I know it's seductive to stand outside the arena,
438
1159000
2000
Và tôi nghĩ rằng đứng ngoài đấu trường thật hấp dẫn,
19:36
because I think I did it my whole life,
439
1161000
2000
vì tôi nghĩ rằng tôi đã làm điều này suốt cả đời mình,
19:38
and think to myself,
440
1163000
2000
và nghĩ đến bản thân mình,
19:40
I'm going to go in there and kick some ass
441
1165000
2000
tôi sẽ bước vào đó và đá đít một số người
19:42
when I'm bulletproof and when I'm perfect.
442
1167000
4000
khi tôi không còn sợ một ai và khi tôi hoàn hảo.
19:46
And that is seductive.
443
1171000
2000
Và điều này thật hấp dẫn.
19:48
But the truth is that never happens.
444
1173000
3000
Nhưng sự thật là nó chẳng bao giờ xảy ra.
19:51
And even if you got as perfect as you could
445
1176000
2000
Và thậm chí nếu bạn đã hoàn hảo như bạn có thể
19:53
and as bulletproof as you could possibly muster
446
1178000
2000
và mạnh mẽ không gì tra tấn như bạn có thể tập hợp
19:55
when you got in there,
447
1180000
2000
thì khi bạn ở trong đó,
19:57
that's not what we want to see.
448
1182000
4000
đó không phải những gì chúng tôi muốn thấy.
20:01
We want you to go in.
449
1186000
3000
Chúng tôi muốn bạn bước vào trong.
20:04
We want to be with you and across from you.
450
1189000
3000
Chúng tôi muốn đến bên bạn và đối diện với bạn.
20:07
And we just want,
451
1192000
2000
Và chúng tôi chỉ muốn,
20:09
for ourselves and the people we care about
452
1194000
2000
chúng ta và những người mà chúng ta quan tâm
20:11
and the people we work with,
453
1196000
2000
và những người chúng ta làm việc cùng,
20:13
to dare greatly.
454
1198000
2000
dám đương đầu một cách mạnh mẽ.
20:15
So thank you all very much. I really appreciate it.
455
1200000
3000
Cảm ơn các bạn rất nhiều. Tôi thực sự rất cảm kích.
20:18
(Applause)
456
1203000
14000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Brené Brown - Vulnerability researcherBrené Brown studies vulnerability, courage, authenticity, and shame.
Why you should listen
Brené Brown is a research professor at the University of Houston Graduate College of Social Work. She has spent the past ten years studying vulnerability, courage, authenticity, and shame. She spent the first five years of her decade-long study focusing on shame and empathy, and is now using that work to explore a concept that she calls Wholeheartedness. She poses the questions:
How do we learn to embrace our vulnerabilities and imperfections so that we can engage in our lives from a place of authenticity and worthiness? How do we cultivate the courage, compassion, and connection that we need to recognize that we are enough – that we are worthy of love, belonging, and joy?
Brené Brown | Speaker | TED.com