TED Talks with Polish transcript

Steve McCarroll: Jak dane pomagają nam odsłonić tajemnice mózgu

TEDMED 2017

Steve McCarroll: Jak dane pomagają nam odsłonić tajemnice mózgu
1,529,178 views

Genetyk Steve McCarroll chce stworzyć atlas komórek w ciele człowieka, co pozwoli dokładnie zrozumieć działanie poszczególnych genów, zwłaszcza tych w mózgu człowieka. W tej fascynującej prelekcji dzieli się postępami w pracy swojego zespołu. Opowiada między innymi o wynalazku "Drop-seq" - technologii, która pozwoli naukowcom na analizę każdej komórki z osobna, w skali niewyobrażalnej nigdy wcześniej. Opisuje też, jak jego badania mogą prowadzić do opracowania nowych sposobów leczenia chorób umysłowych, np. schizofrenii.

Chetna Gala Sinha: Jak kobiety z indyjskich wsi zamieniły odwagę w kapitał

TED2018

Chetna Gala Sinha: Jak kobiety z indyjskich wsi zamieniły odwagę w kapitał
1,542,110 views

Kiedy bankierzy odmówili świadczenia usług jej sąsiadkom z indyjskich wsi, Chetna Gala Sinha zrobiła następny krok: otworzyła swój własny bank, pierwszy w kraju, który został założony przez kobiety i z myślą o nich. W tej inspirującej prelekcji, Chetna przytacza historie kobiet, które ją dopingują i zachęcają do szukania rozwiązań dla tych, którym odmówiono świadczenia tradycyjnych usług bankowych.

Simona Francese: Odciski palców mówią o tobie więcej niż myślisz

TED2018

Simona Francese: Odciski palców mówią o tobie więcej niż myślisz
2,372,231 views

Nasze odciski palców czynią nas niepowtarzalnymi . Są jednak również skarbnicą informacji ukrytych w cząsteczkach, w których zapisane są nasze czyny, styl życia oraz nawyki. W swym porywającym wystąpieniu chemiczka Simona Francese opowiada o tym, jak bada te mikroskopijne ślady za pomocą spektrometrii mas, technologii, która analizuje odciski palców z dotychczas nieosiągalną precyzją, oraz pokazuje, jak ta nowatorska kryminalistyczna nauka może pomóc policji w schwytaniu przestępców.

Kai-Fu Lee: Jak sztuczna inteligencja może ocalić człowieczeństwo

TED2018

Kai-Fu Lee: Jak sztuczna inteligencja może ocalić człowieczeństwo
3,583,197 views

Sztuczna inteligencja zmienia oblicze naszego świata, jednak jednego zrobić nie może: nie może kochać. W swojej wizjonerskiej prelekcji informatyk Kai-Fu Lee ukazuje jak USA i Chiny rewolucjonizują świat dzięki głębokiemu uczeniu. Dzieli się również projektem wykorzystania ludzkiej kreatywności i zdolności do współczucia w epoce sztucznej inteligencji. „Sztuczna inteligencja to szczęśliwy traf” twierdzi Lee. „Pojawiła się, by uwolnić nas od rutynowych prac oraz przypomina o tym, co czyni nas ludźmi”.

Renzo Piano: Geniusz stojący za kilkoma najsłynniejszymi budynkami świata

TED2018

Renzo Piano: Geniusz stojący za kilkoma najsłynniejszymi budynkami świata
1,056,271 views

Legendarny architekt Renzo Piano - umysł stojący za tak wiekopomnymi budynkami jak The Shard w Londynie, Centre Pompidou w Paryżu i New Whitney Museum of Art w Nowym Jorku - zabiera nas w oszałamiającą podróż przez swój dorobek artystyczny. Prezentując wspaniałe obrazy, Piano dowodzi, że architektura to odpowiedź na nasze marzenia, aspiracje i pragnienie piękna. „Uniwersalne piękno jest jedną z niewielu rzeczy, które mogą zmienić świat" - mówi. „To piękno uratuje świat, choćby po jednej osobie na raz".

Stephen Webb: Gdzie się podziali wszyscy kosmici?

TED2018

Stephen Webb: Gdzie się podziali wszyscy kosmici?
5,111,570 views

Wszechświat jest niewiarygodnie stary, oszałamiająco wielki i pełen bilionów planet. Więc gdzie są wszyscy kosmici? Astronom Stephen Webb odpowiada: jesteśmy sami we wszechświecie. W dającej do myślenia prelekcji wymienia istotne bariery, które musiałaby pokonać planeta, by mogła na niej zamieszkać pozaziemska cywilizacja. Wskazuje również, w czym tkwi piękno naszej potencjalnej samotności w kosmosie, mówiąc: "Milczenie wszechświata aż krzyczy: "To nam się poszczęściło!" .

Supasorn Suwajanakorn: Fałszywe nagrania prawdziwych osób - jak je wychwycić

TED2018

Supasorn Suwajanakorn: Fałszywe nagrania prawdziwych osób - jak je wychwycić
1,453,308 views

Wydaje ci się, że potrafisz wychwycić fałszywe nagrania, w których znani ludzie mówią rzeczy, jakich nigdy nie powiedzieli? W tej zadziwiającej prelekcji, a zarazem pokazie technicznym, możesz zobaczyć, jak one powstają. Informatyk Supasorn Suwajanakorn pokazuje, jak za pomocą sztucznej inteligencji oraz modelowania 3D stworzył fotorealistyczne sztuczne nagrania osób zsynchronizowane z dźwiękiem. Dowiedz się więcej o etycznych konsekwencjach i kreatywnych możliwościach tej technologii oraz jakie kroki są podejmowane w walce z jej nadużyciem.

Lucy Marcil: Dlaczego lekarze oferują darmowe doradztwo podatkowe w poczekalniach

TED2018

Lucy Marcil: Dlaczego lekarze oferują darmowe doradztwo podatkowe w poczekalniach
1,358,090 views

Ponad 90% dzieci w Stanach Zjednoczonych odwiedza lekarza przynajmniej raz do roku, co dla ich rodziców oznacza niezliczone godziny spędzone w poczekalniach. Co jeśli ten czas może być spożytkowany na coś produktywnego, na przykład na oszczędzanie pieniędzy? Za pośrednictwem swojej organizacji StreetCred, pediatra oraz prelegentka TED Lucy Marcil oferuje rodzicom darmowe doradztwo podatkowe w swojej poczekalni, zmieniając oblicze wizyty lekarskiej oraz pomagając rodzinom wyjść z biedy. Dowiedz się więcej o tym, że darmowe doradztwo podatkowe jest prawdopodobnie najlepszym lekiem na biedę dostępnym w USA.

Michaił Zygar: Jak wyglądałaby Rewolucja Październikowa  w mediach społecznych

TED2018

Michaił Zygar: Jak wyglądałaby Rewolucja Październikowa w mediach społecznych
1,432,185 views

Jak mówi przysłowie - historię piszą jest zwycięzcy. Ale jak wyglądałaby historia napisana przez wszystkich? Dziennikarz i stypendysta TED Michaił Zygar podjął się tego zadania w postaci „społecznościowej sieci dla zmarłych” zatytułowanej Project1917 . Sieć rozpowszechnia autentyczne pamiętniki i listy ponad 3000 osób żyjących podczas Rewolucji Październikowej. Pokazując codzienne myśli ludzi podobnych Leninowi, Trockiemu i innym mniej znanym osobom, projekt rzuca nowe światło na dotychczasową historię oraz na to, jak mogłaby wyglądać. Dowiedz się więcej o nowej cyfrowej wersji przeszłości, jak również o najnowszym projekcie dotyczącym zmian w roku 1968.

Elizabeth White: Uczciwe spojrzenie na personalny kryzys finansowy

TEDxVCU

Elizabeth White: Uczciwe spojrzenie na personalny kryzys finansowy
1,800,039 views

Zdradzę wam sekret. Miliony osób z wyżu demograficznego z wiekiem spotyka poważny kryzys finansowy. Za chwilę następne pokolenie stanie przed takim samym wyzwaniem. Elizabeth White swoją bardzo osobistą prelekcją otwiera szczerą rozmowę o kłopotach finansowych, i podpowiada, jak żyć pełnią życia przy ograniczonych dochodach.

Dan Gibson: Jak zbudować i przesłać przez internet syntetyczne DNA

TED2018

Dan Gibson: Jak zbudować i przesłać przez internet syntetyczne DNA
1,461,746 views

Biolog Dan Gibson redaguje i programuje DNA w ten sam sposób, jak programiści oprogramowują komputer. W odróżnieniu od nich jego „instrukcje programowe” tworzą życie, wyposażają naukowców w umiejętności przetwarzania informacji cyfrowej w materiał biologiczny jak białka i szczepionki. Obecnie pracuje nad projektem zatytułowanym „Transport biologiczny”, który daje obietnicę przesyłania leków wokół globu przez internet. Dowiedz się, w jaki sposób nowa technologia może zmienić reakcje na wybuchy epidemii i umożliwić ściąganie z internetu zindywidualizowanych recept.

Lindsay Malloy: Dlaczego nieletni przyznają się do przestępstw, których nie popełnili

TEDxFIU

Lindsay Malloy: Dlaczego nieletni przyznają się do przestępstw, których nie popełnili
1,461,536 views

Dlaczego nieletni niezgodnie z prawdą przyznają się do popełniania przestępstw? Co powoduje, że są bardziej podatni niż dorośli na to zatrważające i sprzeczne z intuicją zjawisko? Na przykładzie przesłuchania Brendana Dasseya i jego wyznania winy (przedstawionego w serialu Netflixa „Making a Murderer”) profesor psychologii dziecięcej i naukowiec Lindsay Malloy przedstawia naukowe powody, które wyjaśniają, dlaczego niezgodne z prawdą przyznania się do winy mają miejsce, i nawołuje do zaprowadzenia zmian w sposobie traktowania nieletnich przez system prawny stworzony dla dorosłych.

Paul Rucker: Symbole systemowego rasizmu - jak odebrać im moc?

TED2018

Paul Rucker: Symbole systemowego rasizmu - jak odebrać im moc?
1,451,941 views

Wielodyscyplinarny artysta i stypendysta TED Paul Rucker analizuje dziedzictwo systemowego rasizmu w Stanach Zjednoczonych. Kolekcjoner artefaktów związanych z historią niewolnictwa - od znakownic i kajdan do pocztówek przedstawiających linczowanie - Rucker nie mógł znaleźć nieuszkodzonego stroju Ku Klux Klan dla swojej kolekcji, więc zaczął robić własne. Rezultat: przyciągająca wzrok odzież, wykonana z nietradycyjnych tkanin jak kente, moro i jedwab, rzucająca wyzwanie normalizacji systemowego rasizmu w USA. „Jeśli zbiorowo, jako ludzie, popatrzymy na te obiekty i zdamy sobie sprawę, że są one częścią naszej historii, uda nam się znaleźć sposób na odebranie im władzy nad nami” - mówi Rucker. (Prelekcja wykorzystuje drastyczne obrazy.)

Steve Boyes: Jak ocalimy jeden z ostatnich dzikich obszarów Ziemi

TED2018

Steve Boyes: Jak ocalimy jeden z ostatnich dzikich obszarów Ziemi
1,400,416 views

Wyprawa przez siedliska hipopotamów, pola minowe i o wiele więcej: takie niespodzianki czekały Steve'a Boyesa, stypendystę TED, razem z grupą badaczy, którzy udali się w podróż wzdłuż delty rzeki Okawango, największego w Afryce nienaruszonego terenu podmokłego. Zbadali dziewicze tereny, by móc je ochronić przed działalnością człowieka. W tej inspirującej i budzącej respekt prelekcji Steve pokazuje dużo zdjęć, opowiadając o swoich badaniach i nadziei ocalenia tego ogromnego i zagrożonego pustkowia.

Rodin Lyasoff: Jak autonomiczne latające taksówki mogą zmienić sposób podróżowania

TED2018

Rodin Lyasoff: Jak autonomiczne latające taksówki mogą zmienić sposób podróżowania
1,593,235 views

„Loty będą bardziej spersonalizowane” - stwierdza przedsiębiorca lotniczy Rodin Lyasoff. W swojej wizjonerskiej prelekcji przedstawia możliwość nastąpienia kolejnej złotej ery podróży powietrznych, w których autonomiczne latające taksówki pozwolą ominąć ruch uliczny i całkowicie zmienić sposób, w jaki poruszamy się po miastach. „W poprzednim wieku lotnictwo połączyło naszą planetę, a w następnym połączy lokalne społeczności” - mówi Lyasoff.

Kola Masha: Jak rolnictwo może dać młodym Afrykanom pracę oraz wspierać pokój

TEDGlobal 2017

Kola Masha: Jak rolnictwo może dać młodym Afrykanom pracę oraz wspierać pokój
1,204,924 views

Młodzi Afrykanie dorastają szybko, ale wzrost zatrudnienia za tym nie nadąża. W rezultacie finansowej niepewności niektórzy przyłączają się do grup buntowników. W pasjonującej prelekcji rolniczy przedsiębiorca Kola Masha przedstawia, jak wprowadzić zarządzanie i inwestycje dla małych farm oraz sprawić, żeby dorastające pokolenie znalazło zatrudnienie.

Travis Rieder: Katusze po odstawieniu opioidów - o czym lekarze powinni informować pacjentów?

TEDxMidAtlantic

Travis Rieder: Katusze po odstawieniu opioidów - o czym lekarze powinni informować pacjentów?
2,438,348 views

Obywatele Stanów Zjednoczonych stanowią 5% ludności świata, a mimo to zużywają prawie 70% ze światowej puli opioidów. W wyniku tej epidemii każdego roku umierają dziesiątki tysięcy osób. Jak do tego doszło? Jak można temu zaradzić? Travis Rieder dzieli się swoimi doświadczeniami i mówi o ciężkiej walce z zespołem odstawiennym oraz ujawnia, że lekarze, którzy lekką ręką przepisują opioidy (nawet w nadmiarze) nie wiedzą, jak bezpiecznie pomóc je odstawić.

Karen J. Meech: Historia 'Oumuamuy, pierwszego gościa z innego układu słonecznego

TED2018

Karen J. Meech: Historia 'Oumuamuy, pierwszego gościa z innego układu słonecznego
6,071,992 views

W październiku 2017 roku astrobiolog Karen J. Meech otrzymała telefon, o którym marzy każdy astronom: NASA zauważyło pierwszego w historii gościa z innego układu słonecznego. Międzygwiezdna kometa - długi na niecały kilometr obiekt, który otrzymał w końcu nazwę`Oumuamua, co w języku hawajskim oznacza „”zwiadowca” lub „posłaniec” - przyniósł wiele ciekawych pytań: Czy jest odłamkiem skalnych odpadów z nowo powstałego układu słonecznego, odrzuconym materiałem z eksplozji supernowej, dowodem na istnienie pozaziemskiej technologii, a może czymś zupełnie innym? Meech opowiada, w jaki sposób jej zespół ścigał się z czasem, aby znaleźć odpowiedzi na temat tego niespodziewanego prezentu z bardzo daleka.

Essam Daod: Jak wspierać uchodźców w zakresie zdrowia psychicznego

TED2018

Essam Daod: Jak wspierać uchodźców w zakresie zdrowia psychicznego
1,402,709 views

Światowy kryzys migracyjny wiąże się z katastrofą zdrowia psychicznego. Miliony osób potrzebują wsparcia, by przezwyciężyć traumę związaną z utratą domu i konfliktem. Essam Daod pracuje w obozach dla uchodźców, na łodziach ratowniczych i na wybrzeżach Grecji i Morza Śródziemnego. Pomaga uchodźcom (z których jedna czwarta to dzieci) zmienić wpływ traumy poprzez krótkie, ale znaczące interwencje psychologiczne. „Wszyscy możemy podjąć kroki, by zapobiec tej katastrofie zdrowia psychicznego” -twierdzi Essam. „Zwróćmy uwagę na to, że pierwsza pomoc nie dotyczy tylko ciała, ale też umysłu i ducha” - dodaje.

Prosanta Chakrabarty: Cztery miliardy lat ewolucji w sześciu minutach

TED2018

Prosanta Chakrabarty: Cztery miliardy lat ewolucji w sześciu minutach
3,529,466 views

Czy ludzie ewoluowali od małp, czy od ryb? W swojej pouczającej prelekcji ichtiolog i stypendysta TED, Prosanta Chakrabarty rozwiewa pewne utarte mity o ewolucji i zachęca do pamiętania o tym, że jesteśmy małą częścią złożonego procesu trwającego cztery miliardy lat i nie znajdujemy się na końcu teg procesu. "Nie jesteśmy celem ewolucji", mówi Chakrabarty. "Jesteśmy jak młode liście starego i wielkiego drzewa życia, połączone niewidzialnymi gałęźmi nie tylko ze sobą, ale także z wymarłymi krewnymi i ewolucyjnymi przodkami".

Olga Yurkova: Kulisy walki przeciwko rosyjskiej inwazji fake newsów

TED2018

Olga Yurkova: Kulisy walki przeciwko rosyjskiej inwazji fake newsów
1,312,757 views

Na podstawie fałszywych informacji podejmuje się złe decyzje - mówi redaktorka i stypendystka TED Olga Yurkova. Aby zatrzymać epidemię fake newsów, razem z grupą dziennikarzy założyła stronę StopFake.org, na której ujawniane są stronnicze lub mylne informacje po to, by odbudować utracone zaufanie - zaufanie wobec dziennikarzy, władz i instytucji państwowych. Dowiedz się więcej o walce przeciw dezinformacji, poznaj dwa sposoby, dzięki którym upewnisz się, że nie czytasz (lub nie udostępniasz) fałszywych informacji.

Yuval Noah Harari: Dlaczego faszyzm jest tak kuszący – i jak mogą go wzmacniać twoje dane

TED2018

Yuval Noah Harari: Dlaczego faszyzm jest tak kuszący – i jak mogą go wzmacniać twoje dane
3,018,055 views

W prelekcji wgłębiającej się w zależności między technologią i władzą autor, historyk Yuval Noah Harari, wyjaśnia różnicę pomiędzy faszyzmem a nacjonalizmem oraz wskazuje, jakie zagrożenia dla przyszłości demokracji niesie konsolidacja i przetwarzanie danych. Transmitowany na żywo jako hologram z Tel Awiwu, przestrzega nas przed największym niebezpieczeństwem dla liberalnej demokracji: rewolucją w IT, która może usprawnić dyktatury i umożliwić im większą kontrolę. „Wrogowie demokracji wykorzystują nasze uczucia strachu, nienawiści i próżności, aby nas skłócić i zniszczyć”, mówi Harari. „Do nas należy poznać własne słabości i upewnić się, że nikt nie użyje ich przeciwko nam”. (Po prelekcji krótka dyskusja z kuratorem TED, Chrisem Andersonem.)

Emily Levine: Jak zaprzyjaźniłam się z rzeczywistością

TED2018

Emily Levine: Jak zaprzyjaźniłam się z rzeczywistością
2,276,380 views

Z charakterystycznym humorem i mądrością, Emily Levine podejmuje ostatnie wyzwanie w roli komika-filozofa: sprawia, że śmierć jest zabawna. W tej osobistej przemowie zabiera nas w podróż, w której zaprzyjaźniła się z rzeczywistością i pogodziła ze śmiercią. Leivine stwierdza: "Życie to wielki dar. Wzbogacasz je najlepiej, jak możesz, a potem je oddajesz".

Anushka Naiknaware: Wynalazek nastoletniej badaczki pomaga leczyć rany

TEDWomen 2017

Anushka Naiknaware: Wynalazek nastoletniej badaczki pomaga leczyć rany
1,515,816 views

Anushka Naiknaware, pracując w garażu, zaprojektowała sensor śledzący postępy leczenia ran. W wieku 13 lat stała się najmłodszą zwyciężczynią Google Science Fair. Jej pomysłowy wynalazek pomaga w leczeniu ran przewlekłych, które nie goją się prawidłowo ze względu na inne stany chorobowe, jak na przykład cukrzyca. Leczenie takich ran kosztuje na całym świecie miliardy dolarów. Dołącz do Naiknaware objaśniającej działanie "inteligentnego opatrunku", która chce poprzez swoją historię zainspirować innych do wprowadzania zmian.

Simone Giertz: Dlaczego powinniśmy tworzyć bezużyteczne rzeczy

TED2018

Simone Giertz: Dlaczego powinniśmy tworzyć bezużyteczne rzeczy
3,465,638 views

W tej radosnej, płynącej z głębi serca prelekcji, która zawiera demonstracje jej niezwykle zwariowanych urządzeń, Simone Giertz dzieli się swoim rzemiosłem: budowaniem bezużytecznych robotów. Jej wynalazki zaprojektowane do siekania warzyw, cięcia włosów, malowania ust, czy wielu innych zastosowań, rzadko (jeśli kiedykolwiek) się udają, o co właśnie chodzi. "Prawdziwe piękno w budowaniu bezużytecznych rzeczy tkwi w przyznaniu, że nie zawsze wiesz, co jest najlepszym rozwiązaniem" - jak mówi Giertz. "Pozwala to uciszyć głos w głowie, który mówi, że wiesz, jak działa świat. Może szczoteczkowy kask nie jest rozwiązaniem, ale przynajmniej zadajesz pytanie".

Katlego Kolanyane-Kesupile: Jak duma osoby transpłciowej powraca do rodzinnej wioski

TEDGlobal 2017

Katlego Kolanyane-Kesupile: Jak duma osoby transpłciowej powraca do rodzinnej wioski
1,226,337 views

W poetyckiej, osobistej prelekcji stypendystka TED Katlego Kolanyane-Kesupile analizuje związek pomiędzy nowoczesnym stylem życia osoby nie-heteronormatywnej a swoim dzieciństwem spędzonym w botswańskiej wiosce. „Teraz, kiedy bycie ciemnoskórym transem, Afrykańczykiem wartym uwagi, w żadnym razie nie kojarzy się z wsią, obawiam się, że wymazujemy z życiorysu to, co sprawiło, że zaszliśmy tak daleko” – mówi. – „Oswojenie transpłciowości oznacza budowanie mostów pomiędzy odcieniami mojej tożsamości” – dodaje.

Frans de Waal: Zaskakujące strategie samców alfa

TEDMED 2017

Frans de Waal: Zaskakujące strategie samców alfa
3,105,367 views

Prymatolog Frans de Waal w nieoczywisty sposób pokazuje przywileje i koszty bycia samcem alfa. Podkreśla strategie występujące zarówno u szympansów, jak i u ludzi. Jego badania odkrywają całą gamę cech samców alfa - jak hojność, empatia, zdolność utrzymania spokoju w grupie - i rzucają światło na rolę odgrywaną przez weteranów polityki wśród ludzi. "Ktoś, kto jest duży, silny, zastrasza i obraża innych niekoniecznie jest samcem alfa" mówi de Waal.

Michael Rain: Jak to jest być dzieckiem imigrantów

TED Residency

Michael Rain: Jak to jest być dzieckiem imigrantów
1,161,292 views

Michael Rain postawił sobie za cel opowiedzenie historii pierwszego pokolenia imigrantów, którzy mają silne więzy zarówno z krajem, w którym dorastali, jak i krajem, z którego pochodzą. W osobistej prelekcji przełamuje nieprawdziwą i ograniczoną narrację dotyczącą imigrantów i dzieli się historiami ze światów, do których należą. „Jesteśmy tyglami kulturowymi” - mówi - „Jeśli z tego tygla unosi się nowy czy niecodzienny zapach - nie zatykajcie nosa. Poproście, żebyśmy się podzielili”.