TED Talks with Polish transcript

13:56

TED2018

Kirsty Duncan: Naukowcy potrzebują swobody do zdobywania wiedzy, wypowiadania się i podejmowania wyzwań

2018-04-101,281,799 views

Readability: 4.6

---

„Nie zadziera się z czymś tak fundamentalnym, tak cennym jak nauka”, mówi Kirsty Duncan, pierwsza kanadyjska Minister Nauki. Podczas szczerej, inspirującej prelekcji na temat celu edukacji, jakim jest przekraczanie granic, dowodzi ona, że badacze muszą mieć swobodę do przedstawiania niewygodnych prawd oraz rzucania wyzwań powszechnie panującym opiniom. Mówi również o tym, że wszyscy powinniśmy protestować na widok tajonych i zagłuszanych prawd naukowych.

Play

18:33

TED2018

Steven Pinker: Czy ze światem jest lepiej czy gorzej? Rzut okiem na liczby

2018-04-103,932,646 views

Readability: 5

---

Czy 2017 faktycznie był „najgorszym możliwym rokiem”, jak niektórzy twierdzą? W swojej analizie świeżych danych na temat zabójstw, wojny, ubóstwa, zanieczyszczeń i innych psycholog Steven Pinker stwierdza, że powodzi się nam lepiej niż 30 lat temu. Jak mówi, postęp nie jest jednak nieunikniony i nie oznacza, że poprawa zachodzi dla każdego, za każdym razem. Postęp jest rozwiązaniem problemów i powinniśmy postrzegać zmiany klimatu i wojnę atomową jako problemy możliwe do rozwiązania, a nie nadchodzące apokalipsy. „Nigdy nie będzie świata idealnego dla wszystkich, a jego poszukiwanie byłoby niebezpieczne”, mówi. „Ale nie ma limitów dobrobytu, jeśli będziemy używali wiedzy do wspomagania rozkwitu ludzkości”.

Play

10:13

TED2018

Caroline Harper: Co będzie, jeśli wyeliminujemy jedną z najstarszych chorób świata?

2018-04-101,399,900 views

Readability: 3.6

---

Tysiące lat temu starożytni Nubijczycy malowali na ścianach grobowców straszną chorobę, która wywija powieki na drugą stronę i powoduje ślepotę. Choroba ta, zwana jaglicą, nadal panuje w wielu częściach świata. Caroline Harper twierdzi, że można ją powstrzymać. Dzięki danym ze światowego projektu mapowania, zgromadzonym przez organizację Sightsavers, Caroline ma plan, żeby skupić się na państwach, w których brak funduszy stoi na drodze do wyeliminowania tej choroby. Planuje też wzmocnić działania w rejonach, które tego najbardziej potrzebują. Dowiedz się więcej o ich celu, jakim jest czytanie o jaglicy jedynie w książkach historycznych i zobacz, jak możesz pomóc. (Ten ambitny plan jest jednym z pierwszych pomysłów The Audacious Project, nowej inicjatywy TED w inspirowaniu zmian na świecie).

Play

06:24

TEDMED 2017

John Amory: Jak mogłaby działać tabletka antykoncepcyjna dla mężczyzn

2017-11-011,124,721 views

Readability: 5.1

---

Androlog John Amory opracowuje innowacyjną męską tabletkę antykoncepcyjną, która da mężczyznom możliwość zapobiegania niechcianym ciążom. Opisuje szczegółowo jej rozwój i wyjaśnia, dlaczego świat jej potrzebuje.

Play

11:48

TEDxSydney

Tom Griffiths: Trzy sposoby na podejmowanie lepszych decyzji, dzięki myśleniu komputerowemu

2017-06-153,652,976 views

Readability: 4.2

---

Jeśli kiedykolwiek zmagaliście się z podjęciem jakiejś decyzji, to ta prelekcja jest dla was. Kognitywista Tom Griffiths wskazuje, jak można zastosować logikę komputerową do rozwiązania trudnych problemów. Naukowiec dzieli się z nami trzema praktycznymi strategiami, które pomogą nam podjąć lepsze decyzje, czy to dotyczące znalezienia domu, czy wyboru restauracji na wieczór.

Play

05:19

TEDGlobal 2017

Nighat Dad: Jak pakistańskie kobiety odzyskują internet

2017-08-271,184,008 views

Readability: 4.8

---

Stypendystka TED Nighat Dad analizuje zjawisko cyberprzemocy, a w szczególności jej związek z patriarchalizmem. Opowiada o założeniu pierwszego w Pakistanie telefonu zaufania dla ofiar cyberprzemocy, które otrzymują w internecie pogróżki. „Bezpieczny dostęp do internetu to dostęp do wiedzy, a wiedza to wolność” - mówi. „Kiedy walczę o cyfrowe prawa kobiet, walczę o równouprawnienie”.

Play

13:45

TEDxUF

LB Hannahs: Jak to jest być transpłciowym tatą?

2017-04-011,324,494 views

Readability: 4.1

---

LB Hanahs szczerze opowiada o tym, jak to jest być rodzicem genderqueer oraz tłumaczy, czego te przeżycia uczą nas o autentyczności i stawaniu w obronie siebie i innych. „Dla mnie życie autentyczne nie oznacza wygodnego” – mówi. „Oznacza, że staram się uporać z trudnościami codziennego życia, nawet jeśli to niebezpieczne”.

Play

11:31

TED@Westpac

Sarah Donnelly: Jak praca pomogła mi przetrwać leczenie raka

2017-12-10981,552 views

Readability: 3.8

---

Kiedy prawniczka Sarah Donnelly dowiedziała się, że zachorowała na raka, szukała pocieszenie u przyjaciół i rodziny, ale znalazła też cel i stabilizację w swojej pracy zawodowej. W bardzo osobistej prelekcji o tym, dlaczego i jak nadal pracowała, prelegentka pokazuje, że praca może pomóc ludziom w okresie leczenia poważnych chorób, co przynosi obustronne korzyści.

Play

04:37

TEDGlobal 2017

Mennat El Ghalid: Jak grzyb rozpoznaje i infekuje rośliny.

2017-08-271,145,074 views

Readability: 7

---

Każdego roku na świecie traci się tyle żywności, ile wystarczyłoby do wyżywienia pół miliarda ludzi, przez grzyby, najbardziej niszczycielskie patogeny atakujące rośliny. Mikolog i stypendystka TED Mennat El Ghalid wyjaśnia, jak przełom w rozumieniu sygnałów molekularnych wykorzystywanych przez grzyby do atakowania roślin może zakłócić tę interakcję i uratować uprawy.

Play

10:44

TEDxManhattanBeach

Gene Yang: Komiksy pasują do szkoły

2016-11-051,416,188 views

Readability: 4.6

---

Komiksy i powieści graficzne są jednym z narzędzi każdego nauczyciela, stwierdza Gene Luen Yang, autor komiksów i nauczyciel. Z kolorowymi, pełnymi humoru rysunkami w tle Yang zgłębia historię komiksów w amerykańskiej edukacji. Ujawnia też zaskakujące fakty na temat potencjału komiksów, które mogą pomóc dzieciom w nauce.

Play

14:13

TEDWomen 2017

Lera Boroditsky: Jak język kształtuje nasze myśli

2017-11-019,816,653 views

Readability: 3.3

---

Na świecie używa się około 7000 języków, które różnią się dźwiękami, słownictwem i strukturą. Czy kształtują sposób, w jaki myślimy? Kognitywistka Lera Boroditsky przedstawia przykłady języków - od języków społeczności Aborygenów w Australii używającej stron świata zamiast słów "lewo" i "prawo", po kilka określeń koloru niebieskiego w języku rosyjskim - które sugerują, że odpowiedź na to pytanie brzmi "tak". "Piękno różnorodności językowej tkwi w tym, że odkrywa przed nami pomysłowość i elastyczność ludzkiego mózgu", twierdzi Boroditsky. "Ludzki umysł stworzył niejeden sposób patrzenia na świat, lecz siedem tysięcy".

Play

02:21

Small Thing Big Idea

Isaac Mizrahi: Jak guzik zmienił świat mody

2018-03-15515,564 views

Readability: 2.7

---

Jak zwykły guzik zmienił świat według projektanta mody Isaaca Mizrahi.

Play

03:48

Small Thing Big Idea

Daniel Engber: Jak pasek postępu nie daje nam zwariować

2018-03-15605,473 views

Readability: 3.7

---

Pasek postępu sprawia, że czekanie staje się bardziej emocjonujące... i łagodzi strach przed śmiercią. Dziennikarz Daniel Engber sprawdza, skąd wziął się pasek postępu.

Play

03:40

Small Thing Big Idea

Caroline Weaver: Dlaczego ołówek jest idealny

2018-03-151,170,087 views

Readability: 4.1

---

Dlaczego ołówki są sześciokątne? Skąd wziął się ich kultowy żółty kolor? Caroline Weaver, właścicielka sklepu z ołówkami, zabiera nas w podróż przez fascynującą historię ołówka.

Play

03:33

Small Thing Big Idea

Paola Antonelli: 3000 lat historii bluzy z kapturem

2018-03-15662,618 views

Readability: 4.7

---

Bluza z kapturem to coś więcej niż tylko wygodna bluza. Projektantka Paola Antonelli opowiada o jej historii.

Play

03:15

Small Thing Big Idea

Michael Bierut: Geniusz mapy londyńskiego metra

2018-03-151,052,555 views

Readability: 4.1

---

Legendarny projektant Michael Bierut opowiada o powstawaniu i nieoczekiwanym sukcesie jednej z najsławniejszych map na świecie - mapy londyńskiego metra.

Play

10:47

TEDxMidAtlantic

Glen Henry: Supermoce, które dało mi ojcostwo

2017-10-271,269,855 views

Readability: 2.6

---

Glen Henry zyskał pewne supermoce dzięki ojcostwu. Rzucił pracę, której nienawidził i gdzie nie mógł się dogadać z szefem, na rzecz równie wymagającego stanowiska: szefa swoich dzieci. Opowiada, jak bardzo zmienił się jego pogląd na rodzicielstwo na pełen etat i jak zdał sobie sprawę, że wcześniej nie miał o tym pojęcia. Pokazuje też nagrania ze swoich postępów w nowej roli.

Play

14:24

TEDMED 2017

Sophie Andrews: Często najlepszą pomocą jest słuchanie

2017-11-011,669,271 views

Readability: 3.4

---

Całodobowa infolinia w Wielkiej Brytanii, znana jako Samarytanie, pomogła Sophie Andrews przetrwać przemoc zamiast paść jej ofiarą. Teraz zwraca swój dług wdzięczności jako założycielka The Silver Line, telefonu zaufania, który wspiera samotnych i odizolowanych starszych ludzi. W przejmującej, osobistej prelekcji opowiada, dlaczego słuchanie (a nie doradzanie) jest często najlepszym sposobem pomocy komuś w potrzebie.

Play

11:07

TED@IBM

Simone Bianco and Tom Zimmerman: Wspaniały świat w kropli wody

2017-12-061,096,293 views

Readability: 4

---

„Wstrzymajcie oddech” - mówi wynalazca Tom Zimmerman. „To świat bez planktonu”. Te małe organizmy produkują dwie trzecie tlenu na Ziemi, a bez nich nie istniałoby życie, jakie znamy. W swojej prelekcji i prezentacji nowej technologii Zimmerman i Simone Bianco, który zajmuje się inżynierią komórkową, obserwują kroplę wody pod mikroskopem 3D i zapraszają na nurkowanie z planktonem. Dowiedz się więcej o tych wspaniałych istotach i pomóż ochronić je przed zmianami klimatu.

Play

12:36

TEDWomen 2017

Shameem Akhtar: Edukacja daje wolność

2017-11-011,293,793 views

Readability: 3.2

---

Shameem Akhtar udawała chłopca we wczesnym dzieciństwie, żeby uzyskać przywileje, które rzadko dawane są pakistańskim dziewczynkom, jak zabawa poza domem i chodzenie do szkoły. W tej pouczającej, osobistej prelekcji Akhtar opowiada, jak możliwość zdobycia edukacji zmieniła bieg jej życia i kulturę jej wioski, gdzie dziś każda dziewczynka chodzi do szkoły.

Play

10:43

TED2017

Chuck Nice: Zabawne spojrzenie na niezamierzone konsekwencje technologii

2017-04-24824,040 views

Readability: 4.1

---

Technologia ma dla nas pracować, ale co się dzieje, jeśli tak nie jest? Komik Chuck Nice bada niezamierzone konsekwencje postępu technologicznego i interakcji międzyludzkich, co przynosi zabawne wyniki.

Play

12:34

TED@Tommy

Kaustav Dey: Jak moda pomaga nam wyrazić siebie i to, w co wierzymy

2017-11-141,173,968 views

Readability: 3.7

---

Nikt nie zwraca uwagi na kobietę w niebieskich dżinsach w Nowym Jorku , ale kiedy zakłada je Malala, laureatka nagrody Nobla, jest to akt polityczny. W dowolnym miejscu na świecie indywidualność może być przestępstwem, a ubiór formą protestu. W prelekcji o sile ubioru Kaustav Dey wyjaśnia, jak moda może być niewerbalnym językiem sprzeciwu i zachęca nas do zaakceptowania naszego prawdziwego ja.

Play

06:46

TEDGlobal 2017

Robert Hakiza: Uchodźcy chcą możliwości, nie datków

2017-08-27913,682 views

Readability: 5.8

---

Panuje ogólne przekonanie, że uchodźcy żyją w tymczasowych obozach z dala od cywilizacji. W rzeczywistości prawie 60 procent uchodźców na świecie trafia do obszarów zurbanizowanych. Robert Hakiza, mówca TED, pokazuje nam od kuchni życie uchodźców w mieście. Mówi też o tym, jak różne organizacje, w tym także stworzony przez niego YARID, mogą wyposażyć uchodźców w umiejętności, które pozwolą im się usamodzielnić.

Play

14:07

TEDxOhioStateUniversity

Tanya Menon: Sekret wspaniałych okazji? Poznawanie nowych ludzi

2017-03-251,913,723 views

Readability: 3.4

---

Często tkwimy w wąskich kręgach społecznych i zadajemy się z ludźmi podobnymi do nas. Jakie przyzwyczajenia ograniczają nasze możliwości i jak można je przełamać? Psycholog Tanya Menon przedstawia sposoby na poszerzanie sieci kontaktów, co z kolei pomaga otworzyć się na nowe pomysły i możliwości.

Play

09:48

TED@Tommy

Amit Kalra: 3 twórcze sposoby na walkę z problemem odpadów w świecie mody

2017-11-141,031,057 views

Readability: 4.5

---

Gdzie trafiają ubrania, których nie kupujemy? Być może wyobrażasz sobie, że wszystkie płaszcze, spodnie i golfy z ostatniej kolekcji komuś się przydadzą, ale większość z nich (prawie 13 milionów ton rocznie w samych tylko Stanach Zjednoczonych) trafia na wysypiska śmieci. Amit Kalra pragnie walczyć z problemem odpadów w świecie mody. Przedstawia kilka twórczych sposobów na to, żeby branża była bardziej przyjazna środowisku i żeby jednocześnie czerpać z tego większe zyski niż konkurencja.

Play

14:08

TED@BCG Milan

Marco Alverà: Zaskakujący składnik lepszego biznesu

2017-10-042,718,907 views

Readability: 3.4

---

O co chodzi z niesprawiedliwością? Niezależnie, czy to brak zaproszenia na ślub przyjaciela, czy też kara za za pecha lub zwykłe pomyłki, niesprawiedliwość dotyka nas tak mocno, że nie potrafimy trzeźwo myśleć. I nie jest to wyłącznie problem osobisty. Marco Alverà twierdzi, że dotyczy on również biznesu. Tłumaczy, jak jego firma próbuje stworzyć kulturę sprawiedliwości oraz jak wykorzystanie naszego wrodzonego poczucia, co jest dobre a co złe, wpływa na satysfakcję i lepsze wyniki pracowników.

Play

13:42

TED@Westpac

Mohamad Jebara: Firma płaci uczniom za odrabianie zadań z matematyki

2017-12-111,121,780 views

Readability: 4.5

---

Mohamad Jebara uwielbia matematykę, ale martwi się, że tak wielu uczniów żyje w przekonaniu, że ten piękny i wdzięczny przedmiot jest trudny i nudny. Jego firma eksperymentuje z dość śmiałym pomysłem - płacą uczniom za cotygodniowe wykonywanie zadań z matematyki. Mohamad analizuje aspekt etyczny tego modelu biznesowego i to, czy pomagają w ten sposób uczniom. Mówi, dlaczego uczenie się matematyki jest kluczowe w erze dezinformacji.

Play

16:49

TEDWomen 2017

Susan David: Dar i moc emocjonalnej odwagi

2017-11-026,509,711 views

Readability: 4.2

---

Psycholog Susan David opowiada o tym, jak sposób, w jaki radzimy sobie z własnymi emocjami, wpływa na wszystko, co ma znaczenie: nasze działania, karierę, relacje, zdrowie i szczęście. W tej głęboko poruszającej, dowcipnej i potencjalnie zmieniającej życie prelekcji zadaje kłam kulturze wynoszącej pozytywne myślenie nad emocjonalną prawdę i omawia potężne strategie emocjonalnej sprawności. Prelekcja, którą warto udostępnić innym.

Play

10:57

TEDxYorkU

Stuart Duncan: Jak Minecraft może pomóc dzieciom z autyzmem

2017-04-221,147,956 views

Readability: 3.2

---

Internet to czasami straszne miejsce, ale na serwerze Minecraft stworzonym przez Stuarta Duncana, Autocraft, nie znajdziemy dręczycieli ani trolli. Autocraft, stworzony dla dzieci autystycznych i ich rodzin, to bezpieczne miejsce w sieci, gdzie dzieci mogą grać i być sobą, pomimo tego, że czasami zachowują się inaczej niż rówieśnicy (dlatego w innych miejscach mogą być odrzucani). Dzięki tej budującej prelekcji dowiesz się więcej o jednym z najlepszych miejsc w Internecie.

Play

04:44

TEDGlobal 2017

Mike Gil: Czy sieć społeczna ryb pomoże nam uratować rafy koralowe?

2017-08-271,010,095 views

Readability: 5.9

---

Mike Gil podgląda ryby, używając nowoczesnego systemu kamer i technologii rozpoznawania obrazów. Stypendysta TED i jego współpracownicy badają, jak zachowanie społeczne ryb z raf koralowych wpływa na ich ekosystem. Dowiedz się, jak ryby różnych gatunków komunikują się dzięki społecznym sieciom i co zakłócanie tych sieci może oznaczać dla wrażliwych raf, które pomagają wykarmić miliony z nas i wspierają globalną gospodarkę.

Play