TED Talks with Polish transcript

18:20

TEDxVienna

Paul Knoepfler: Projektowanie potomstwa - problem etyczny

2015-10-311,462,842 views

Readability: 4

---

Tworzenie genetycznie zmodyfikowanych istot nie należy już do literatury science-fiction, ale jest scenariuszem możliwym do zrealizowania w niedalekiej przyszłości. Zdaniem biologa, Paula Knoepflera, w ciągu piętnastu lat naukowcy będą mogli wykorzystać technologię CRISPR do „ulepszania” ludzkich zarodków, od zmiany fizycznego wyglądu po wyeliminowanie ryzyka chorób autoimmunologicznych. W tym dającym wiele do myślenia przemówieniu Knoepfler przygotowuje nas na trudne do przewidzenia skutki nadchodzącej rewolucji w projektowaniu potomstwa.

Play

18:24

TEDxNewYork

Rebecca Brachman: Czy lek może zapobiec depresji i zespołowi stresu pourazowego?

2016-09-101,563,420 views

Readability: 4.6

---

Droga do rozwoju w medycynie usłana jest przypadkowymi, aczkolwiek rewolucyjnymi odkryciami. W tej zgrabnie opowiedzianej historii o odkryciach w nauce, neurobiolog Rebecca Brachman mówi o przypadkowym, ale przełomowym odkryciu. Być może dzięki niemu wkrótce będzie możliwe zapobieganie rozwojowi zaburzeń nastroju jak depresja czy zespół stresu pourazowego. Historia zawiera w sobie również niespodziewany i kontrowersyjny zwrot akcji.

Play

11:55

TEDWomen 2016

Laura Vanderkam: Jak odzyskać kontrolę nad swoim czasem

2016-10-279,660,409 views

Readability: 2.6

---

Tydzień składa się ze 168 godzin. Jak znajdujemy czas na to, co najważniejsze? Laura Vanderkam, ekspert w zarządzaniu czasem, analizuje, jak zapracowani ludzie spędzają swój czas. Badaczka odkryła, że wielu z nas przecenia swoje cotygodniowe zobowiązania i jednocześnie lekceważy czas dla siebie. Laura Vanderkam oferuje kilka praktycznych wskazówek, jak znaleźć czas na to, co dla nas ważne, abyśmy mogli "stworzyć życie, którego pragniemy, w czasie, który posiadamy".

Play

10:21

TED Talks Live

Dena Simmons: Jak ciemnoskórzy uczniowie stawiają czoła syndromowi oszusta

2015-11-021,276,284 views

Readability: 3.9

---

Jako ciemnoskóra kobieta z trudnej części Bronksu, której udało się potem osiągnąć wszystkie znaczniki akademickiego prestiżu, Dena Simmons wie, że dla ciemnoskórych uczniów sukces w szkole przychodzi kosztem autentyczności życia. Jako pedagog Simmons omawia, jak stworzyć klasy, w których każdy uczeń będzie dumny ze swego pochodzenia. „Każde dziecko zasługuje na edukację, która gwarantuje bezpieczeństwo, by uczyć się w komforcie swojej własnej skóry” - mówi.

Play

13:45

TEDSummit

Kevin Kelly: Jak AI może doprowadzić do drugiej rewolucji przemysłowej

2016-06-291,739,624 views

Readability: 3.8

---

„Ścieżka, jaką pokonuje spadająca kropla jest nieprzewidywalna, ale ogólny kierunek jest ściśle określony”, mówi cyfrowy wizjoner, Kevin Kelly. Z technologią jest podobnie. Kieruje się wzorami, które zaskakują, choć są ściśle określone. Jego zdaniem przez kolejne 20 lat nasze upodobanie do tworzenia rzeczy bardziej smart wpłynie na wszystko, co robimy. Kelly odkrywa przed nami trzy trendy AI, które musimy pojąć, by mieć wpływ na jej rozwój. „Najpopularniejszy produkt związany z AI, z którego za 20 lat wszyscy będą korzystać, nie został jeszcze wynaleziony”, mówi Kelly. „To oznacza, że nie jest dla was za późno”.

Play

17:14

TEDxSaltLakeCity

Kevin Jones: Dlaczego ciekawość jest kluczem do nauki i medycyny.

2015-09-19979,652 views

Readability: 4

---

Nauka jest procesem uczenia się, pełnym eksperymentów, niepowodzeń i poprawek, a medycyna nie jest od tego wzoru wyjątkiem. Zajmujący się nowotworami Kevin B. Jones stawia czoła największym niewiadomym chirurgii oraz opieki zdrowotnej przy pomocy prostego narzędzia: uczciwości. W przemyślanej prelekcji na temat wiedzy, Jones pokazuje, że nauka występuje w najlepszym wydaniu, gdy naukowcy pokornie przyznają, czego jeszcze nie rozumieją.

Play

12:27

TEDxGhent

Veerle Provoost: Czy dzieci uznają dawców nasienia za członków rodziny?

2016-06-181,144,738 views

Readability: 2.9

---

Jak byśmy zdefiniowali rodzica? Rodzinę? Bioetyczka Veerle Provost próbuje znaleźć odpowiedzi na te pytania wśród rodzin nietradycyjnych, powstałych w wyniku adopcji, drugiego małżeństwa i skorzystania z banku nasienia. W swojej prelekcji pokazuje, jak rodzice wraz z dziećmi tworzą własne, rodzinne historie.

Play

15:32

TEDxMtHood

Jia Jiang: Czego nauczyło mnie 100 dni odrzucenia

2015-05-026,040,624 views

Readability: 3.2

---

Jia Jiang śmiało zapuszcza się na terytorium, którego wielu z nas się boi: odrzucenie. Przez 100 dni, celowo tworząc sytuacje, w których spotka się z odmową, od pytania nieznajomego, czy ten pożyczy mu 100 dolarów po proszenie o "dolewkę" burgera w restauracji, Jiang znieczulił się na ból i wstyd, które często wiążą się z odrzuceniem, i odkrył, że zwyczajnie prosząc o to, czego się chce, można stworzyć możliwości tam, gdzie zazwyczaj spodziewamy się ich braku.

Play

11:27

TEDNYC

Ryan Gravel: Jak stara linia kolejowa zmienia miasto

2016-10-05886,995 views

Readability: 4.4

---

Urbanista Ryan Gravel opowiada, jak ludzie w jego rodzinnym mieście, czyli w Atlancie w stanie Georgia, zebrali się, by zbudować Atlanta BeltLine - ogromny park miejski przekształcający nieczynną linię kolejową w publiczny miejski teren zielony o długości około 35 km. Jak mówi Ryan Gravel, miejsca, w których mieszkamy, nie muszą zostawać takie same i jeśli chcemy odmiany, trzeba o tym mówić.

Play

16:06

TEDWomen 2016

Alicia Garza, Patrisse Cullors, Opal Tometi: Wywiad z założycielkami ruchu Black Lives Matter

2016-10-27926,790 views

Readability: 3.8

---

Zapoczątkowany postem w mediach społecznościowych ruch Black Lives Matter rozpoczął dyskusję na temat rasy i nierówności na całym świecie. W inspirującej rozmowie z Mią Birdsong trzy założycielki ruchu dzielą się tym, czego nauczyły się o byciu liderkami, co daje im nadzieję i co je inspiruje w obliczu bolesnej rzeczywistości. Ich rada dotycząca tego, jak uczestniczyć w zapewnieniu wolności dla wszystkich to: zaangażuj się, zacznij działać i „kształtujmy się nawzajem, abyśmy wszyscy stawali się coraz lepsi”.

Play

13:47

TEDSummit

Joe Lassiter: Energetyka jądrowa pomoże nam rozwiązać problem zmiany klimatu

2016-06-281,192,799 views

Readability: 4.3

---

Joe Lassiter interesuje się stworzeniem niezawodnego źródła taniej energii, która byłaby czysta, bezpieczna i wolna od emisji węglowej. Analizując zagadnienia światowej energetyki, Lassiter kładzie nacisk na delikatną kwestię energetyki jądrowej wraz z nowymi planami elektrowni, które mogą z powodzeniem konkurować pod względem rentowności z paliwami kopalnymi. „Możemy sprawić, że energetyka jądrowa będzie bezpieczniejsza i tańsza niż była w przeszłości” - mówi Lassister. „Nadszedł moment, w którym musimy zdecydować się na realizację tej idei”.

Play

15:46

TEDSummit

Juan Enriquez: Jak ludzie będą wyglądać za 100 lat?

2016-06-263,026,029 views

Readability: 3.9

---

Możemy modyfikować bakterie, rośliny i zwierzęta... Futurysta Juan Enriquez zastanawia się, czy ingerowanie w ludzkie ciało jest etyczne. W wizjonerskiej prelekcji rozciągającej się od średniowiecznej protetyki do obecnej neuroinżynierii i nauki o sztucznym DNA, Enriquez porządkuje grupy zaawansowania ingerencji w ludzkie ciało oraz przedstawia kierunki, w jakich musimy je modyfikować, jeśli chcemy odkrywać inne planety i na nich żyć.

Play

07:26

TED Studio

Steven Johnson: Jak muzyka doprowadziła do wynalezienia współczesnego komputera

2016-10-211,351,401 views

Readability: 5.3

---

Potrzeba matką wynalazków, prawda? Nie zawsze. Steven Johnson opowiada, jak niektóre z pomysłów i technologii, jak na przykład komputer, które doprowadziły do największych rewolucji, nie wzięły się z potrzeby, ale z niesamowitej radości płynącej z zabawy. Odkryj porywającą, popartą przykładami historię wynalazków. Przyszłość znajdzie się tam, gdzie jest najwięcej zabawy.

Play

18:50

TEDWomen 2016

Kimberlé Crenshaw: Pilna potrzeba intersekcjonalności

2016-10-271,680,633 views

Readability: 4.3

---

Obecnie, bardziej niż kiedykolwiek, ważne jest, by spojrzeć ze śmiałością na rzeczywistość uprzedzeń względem rasy i płci - i zrozumieć, jak łączą się by wyrządzić jeszcze większą szkodę. Kimberlé Crenshaw używa terminu „intersekcjonalność”, by opisać to zjawisko. Jak mówi, jeśli stoisz na ścieżce wielu form wykluczenia, możesz łatwo stać się ofiarą obu. W tej poruszającej mowie wzywa nas to zaświadczania o tej rzeczywistości i głośnego wypowiadania się w obronie ofiar uprzedzeń.

Play

17:08

TEDSummit

Jen Brea: Co się dzieje, kiedy ma się chorobę, której lekarze nie potrafią diagnozować

2016-06-272,042,782 views

Readability: 4.1

---

Pięć lat temu Jen Brea, stypendystka TED, zachorowała na zapalenie mózgowo-rdzeniowe z mialgią, postępującą chorobę zwaną powszechnie syndromem chronicznego zmęczenia, która wyniszcza i poważnie zaburza wykonywanie codziennych czynności, a w gorsze dni sprawia, że nawet szelest pościeli staje się nie do zniesienia. W przemującej prelekcji Brea opisuje trudności, które napotyka w poszukiwaniu sposobu wyleczenia choroby, której przyczyny i fizyczne objawy nie są w pełni poznane, a także swoją misję ukazania w filmie losu pacjentów, których medycyna nie potrafi wyleczyć.

Play

14:49

TEDWomen 2016

Suzanne Barakat: Islamofobia zabiła mojego brata. Najwyższy czas, aż położyć kres nienawiści.

2016-10-281,959,626 views

Readability: 4.4

---

10 lutego 2015 roku brat Suzanne Bakarat, Deah, jego żona Yusor i siostra Yusor, Razan, zostali zamordowani przez sąsiada w swojej dzielnicy w Chapel Hill w Karolinie Północnej. Motywu podanego przez sprawcę, którym podobno był spór parkingowy, nie zakwestionowały ani media, ani policja. Dopiero na konferencji prasowej Bakarat odważyła się nazwać te morderstwa po imieniu: zbrodnie nienawiści. Jej rodzinie udało się odzyskać kontrolę nad tym, jak przedstawiane jest to zdarzenie. Bakarat nawołuje nas do tego, abyśmy przeciwstawiali się pełnej nienawiści bigoterii, z którą przyjdzie nam się zetknąć, a także do wyrażania solidarności z tymi, którzy doświadczają dyskryminacji.

Play

19:19

TEDWomen 2016

Halla Tómasdóttir: Czas na kandydowanie kobiet

2016-10-281,023,888 views

Readability: 3.7

---

W ciepły i dowcipny sposób, Halla Tómasdóttir pokazuje nam, jak udało jej się pokonać stronniczość mediów, zmienić ton debaty politycznej i zaskoczyć swój własny naród, kiedy to wystartowała jako kandydatka na prezydenta Islandii, inspirując po drodze nowe pokolenie liderów. „Możemy być wszystkim tym, co widzimy", twierdzi. „Kandydowanie kobiet ma wielkie znaczenie".

Play

15:38

TEDxNewYork

Ian Bremmer: Jak USA powinny wykorzystać potencjał supermocarstwa?

2016-09-101,014,028 views

Readability: 3.9

---

Przez ostatnie lata amerykanizacja i globalizacja dla wielu pokoleń znaczyły prawie to samo. Teraz zmienia się spojrzenie USA na świat i to jak świat widzi USA. W szybkim przeglądzie stanu polityki międzynarodowej, Ian Bremmer omawia wyzwania w świecie, w którym żadne państwo, ani żaden sojusz nie są w stanie pełnić roli globalnego lidera, i pyta czy USA są gotowe przykładem, a nie siłą przewodzić światu.

Play

11:16

TED@UPS

Mallory Soldner: Dane twojej firmy mogą skończyć głód na świecie

2016-09-151,090,373 views

Readability: 4.2

---

Nawet jeśli twoja firma dotuje pomoc humanitarną, wciąż może mieć coś bardziej wartościowego - dane. Mallory Soldner pokazuje, jak sektor prywatny może pomóc dokonać prawdziwego postępu w dużych problemach - od kryzysu uchodźców do głodu na świecie - przekazując niewykorzystane dane i ekspertów decyzyjnych. A jak mogłaby pomóc twoja firma?

Play

13:51

TEDxBeaconStreet

Kandice Sumner: Jak amerykańskie szkoły publiczne utrzymują dzieci w biedzie

2015-11-141,614,819 views

Readability: 3.9

---

Dlaczego edukacja na wyższym poziomie powinna być dostępna tylko dla bogatych dzieci? Szkoły w biedniejszych dzielnicach Stanów, w szczególności w dzielnicach kolorowych, cierpią na brak środków, które są standardowe w lepszych szkołach – instrumenty muzyczne, nowe książki, zdrowe posiłki i boiska do piłki nożnej. Ma to ogromny wpływ na potencjał uczniów. Kandice Sumner obserwuje te różnice każdego dnia na przykładzie swojej klasy w Bostonie. W tym inspirującym wystąpieniu chce, żebyśmy stawili czoła faktom i zmienili je.

Play

11:54

TED Talks Live

Victor Rios: Pomóżmy dzieciakom pominiętym przez system edukacji

2015-11-021,472,337 views

Readability: 3.5

---

Spójrzmy na uczniów przez pryzmat tego, co wnoszą, a nie tego, czego im brak - szczególnie na uczniów z trudnych środowisk - mówi pedagog Victor Rios. Powołując się na własne doświadczenia młodości spędzonej w dzielnicy biedy, Rios określa trzy proste strategie, pozwalające zmienić podejście do edukacji i apeluje do kolegów po fachu, aby widzieli w swych wychowankach nie zagrożonych studentów, a obiecujące jednostki, pełne odporności, charakteru i siły przebicia.

Play

12:21

TEDxSydney

Kelli Jean Drinkwater: Przestańmy się bać otyłości

2016-05-241,924,847 views

Readability: 4.4

---

W społeczeństwie dotkniętym obsesją na punkcie wyglądu i strachem przed otyłością, Kelli Jean Drinkwater angażuje się w radykalną działalność poprzez sztukę. Stawia czoła stereotypom, wprowadzając duże ciała do miejsc, które były kiedyś poza ich zasięgiem - od wybiegów na pokazach mody, po festiwal w Sydney. Zachęca nas, byśmy jeszcze raz spojrzeli na problem i pozbyli się uprzedzeń. "Grube ciała bez poczucia winy potrafią głęboko poruszyć ludzi," mówi.

Play

08:44

TED2016

Silk Road Ensemble + Rhiannon Giddens: "Blues ze szpitala św. James'a"

2016-02-16947,415 views

Readability: 4.7

---

Wokalistka Rhiannon Giddens dołącza do międzynarodowego kolektywu Silk Road Ensemble, by w wyjątkowej aranżacji wykonać stary amerykański utwór spopularyzowany w 1920 roku przez Louis'a Armstrong'a.

Play

16:34

TEDxAthens

Tasos Frantzolas: Wszystko, co słyszysz w filmie, to kłamstwo

2016-02-061,487,707 views

Readability: 4.1

---

Efekty dźwiękowe polegają na oszustwie. Kiedy oglądasz film albo program telewizyjny, prawie wszystkie odgłosy, które słyszysz, są fałszywe. W tym bogatym w brzmienia wystąpieniu Tasos Frantzolas odkrywa rolę dźwięku w opowiadaniu historii i pokazuje, jak łatwo to, co słyszymy, może oszukać nasze mózgi.

Play

11:32

TED@UPS

Wanis Kabbaj: Jak może wyglądać autonomiczny świat

2016-09-153,972,315 views

Readability: 4.7

---

A gdyby ruch płynął przez ulice tak sprawnie i efektywnie, jak krew krąży w żyłach? Maniak transportu Wanis Kabbaj sądzi, że w geniuszu biologii możemy znaleźć inspirację, która pomoże opracować system komunikacji przyszłości. W tej prelekcji poznamy ekscytujące pomysły, takie jak modułowe, rozłączane autobusy, latające taksówki i sieci magnetycznie zawieszonych kapsuł, które pomogą nam przemienić marzenie o dynamicznym i autonomicznym świecie w rzeczywistość.

Play

10:52

TEDNYC

Philippa Neave: Niespodziewane wyzwania pierwszych wyborów krajowych

2016-09-07905,550 views

Readability: 4.1

---

Jak nauczyć całe państwo głosować po raz pierwszy? To wielkie wyzwanie, z którym borykają się nowo powstałe demokracje całego świata, a jednym z największych problemów okazuje się być brak wspólnego języka - jeśli bowiem czegoś nie da się opisać, tym bardziej nie da się tego zrozumieć. W tej pouczającej prelekcji ekspert ds. wyborów Philippa Neave dzieli się doświadczeniami z walki o demokrację oraz rozwiązaniem problemu bariery językowej.

Play

17:23

TEDxExeter

Manwar Ali: W umyśle byłego radykalnego dżihadysty

2016-04-152,292,617 views

Readability: 4.7

---

"Długo żyłem dla śmierci" mówi Manwar Ali, dawny radykalny dżihadysta, który uczestniczył w okrutnych, zbrojnych kampaniach na Bliskim Wschodzie i w Azji w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. W tej poruszającej prelekcji rozważa doświadczenia z radykalizacją i bezpośrednio odnosi się do wszystkich osób przyciąganych przez islamskie grupy, które utrzymują, że przemoc i brutalność są szlachetne, i że są cnotami: pozbądźcie się gniewu i nienawiści - mówi - w zamian za to kształtujcie swoje serca tak, aby widziały dobro, piękno i prawdę w innych.

Play

17:43

TEDSummit

Zeynep Tufekci: Sztuczna inteligencja podkreśla wagę ludzkiej moralności

2016-06-291,648,711 views

Readability: 4.9

---

Sztuczna inteligencja jest faktem, już z niej korzystamy, dokonując subiektywnych wyborów. Lecz skomplikowany sposób rozwoju sztucznej inteligencji sprawia, że trudno ją zrozumieć i kontrolować. W tej ostrzegawczej prelekcji techno-socjolog Zeynep Tufekci wyjaśnia, jak sztuczna inteligencja może zawieść w sposób nie przypominający ludzkich błędów, którego nie będziemy się spodziewać i na który nie będziemy przygotowani. "Nie możemy zrzucić naszej odpowiedzialności na maszyny. Musimy coraz mocniej trzymać się ludzkich wartości i etyki".

Play

09:40

TEDMED 2015

Todd Coleman: Tymczasowy tatuaż przynosi opiekę szpitalną do domu

2015-11-181,489,379 views

Readability: 4.7

---

Co by było, gdyby lekarze monitorowali pacjentów w domu tak samo dokładnie jak w szpitalu? Todd Coleman, innowator w dziedzinie bioelektroniki, opowiada o próbie stworzenia nadających się do noszenia, elastycznych, elektronicznych plastrach do monitorowania zdrowia, które dają nadzieję na zrewolucjonizowanie opieki zdrowotnej i zmniejszenie inwazyjności medycyny.

Play

15:35

TEDxMontreal

Trevor Copp, Jeff Fox: Taniec towarzyski, który przełamuje role płci

2015-11-07686,984 views

Readability: 4.1

---

Tango, walc, fokstrot... te klasyczne tańce towarzyskie podtrzymują przestarzałą ideę: mężczyzna zawsze prowadzi, a kobieta zawsze podąża za nim. To idea, którą warto zmienić, wskazują Trevor Copp i Jeff Fox i prezentują nową technikę "Płynnego Prowadzenia" wraz z zaprzyjaźnioną tancerką Alidą Esmail. Zobaczmy, jak Copp i Fox czarują scenę, a przy okazji dekonstruują i odmieniają sztukę tańca towarzyskiego.

Play