TED Talks with Polish transcript

13:24

TEDxBoston

Geraldine Hamilton: Części ciała na chipie

2013-06-251,644,547 views

Readability: 4.1

---

Stosunkowo łatwo wyobrazić sobie nowe leki i lepsze sposoby leczenia rozmaitych chorób. Znacznie trudniejsze jest jednak przebadanie ich skuteczności, co może o lata opóźnić wprowadzenie obiecujących terapii do użytku. W swojej przekonującej prelekcji Geraldine Hamilton pokazuje sposób, w jaki jej zespół tworzy organy i części ciała na chipach, czyli prostych układach, zawierających wszystkie niezbędne elementy do testowania nowych leków, a nawet zindywidualizowanych terapii dla konkretnych osób. (Nagrano podczas TEDx w Bostonie.)

Play

10:04

TEDGlobal 2013

Toby Eccles: Inwestujcie w zmianę społeczną

2013-06-12980,881 views

Readability: 4.5

---

Oto statystyki, które warto znać: W Wielkiej Brytanii 63% mężczyzn kończących krótki wyrok więzienny w ciągu roku wraca do więzienia za kolejne przestępstwo. Pomoc pozwalająca im pozostać na wolności wiąże się ze szkoleniami zawodowymi, zajęciami, terapią. Świetnie by się to opłacało, ale rząd nie potrafi znaleźć funduszy. Toby Eccles dzieli się pełnym polotu pomysłem, jak to zmienić: obligacje społeczne. To niezwykłe obligacje, które pomogą sfinansować inicjatywy o charakterze społecznym dzięki pieniądzom prywatnych inwestorów – rząd zwraca inwestorom pieniądze (z odsetkami), jeśli inicjatywa się uda.

Play

14:31

TEDGlobal 2013

David Steindl-Rast: Chcesz być szczęśliwy? Bądź wdzięczny

2013-06-257,468,760 views

Readability: 2.7

---

To, co łączy wszystkich ludzi, to dążenie do szczęścia, mówi brat David Steindl-Rast, zakonnik i naukowiec przekraczający granice wyznań. Podpowiada, że uczucie szczęścia rodzi się z wdzięczności. Płycie stąd inspirująca lekcja, że trzeba zwolnić, rozejrzeć się, dokąd zmierzamy, a przede wszystkim, być wdzięcznym.

Play

13:32

TEDGlobal 2013

Suzana Herculano-Houzel: Co niezwykłego jest w ludzkim mózgu?

2013-06-123,044,795 views

Readability: 4

---

Mózg ludzki jest zagadkowy: jest zadziwiająco duży, biorąc pod uwagę masę naszych ciał i zużywa ogromne ilości energii jak na swoją wagę oraz posiada niezwykle gęstą korę mózgową. Dlaczego? Neurobiolożka Suzana Herculano-Houzel przywdziewa czapkę detektywa i prowadzi nas ścieżkami tajemniczego świata mózgu. Dzięki przyrządzeniu „zupy z mózgu” dochodzi do zdumiewającego wniosku.

Play

09:30

TEDGlobal 2013

Peter Doolittle: Jak pamięć operacyjna nadaje sens światu

2013-06-102,344,275 views

Readability: 3.4

---

„Życie dzieje się bardzo szybko i trzeba uchwycić ten niespójny potok doświadczeń i wydobyć z niego znaczenie”. W zabawnym, pouczającym wystąpieniu psycholog edukacyjny Peter Doolittle opowiada o istotności i ograniczeniach pamięci operacyjnej – funkcji mózgu, która pozwala nadawać sens temu, co się aktualnie dzieje.

Play

18:12

TED2013

Jared Diamond: Ku lepszej starości społeczeństw

2013-03-141,100,581 views

Readability: 5.2

---

Jest coś ironicznego w obecnych staraniach o przedłużenie życia: starość w społeczeństwie stawiającym na młodych to nie sielanka. Starszych często czeka osamotnienie, brak prawdziwej pracy i niedostatek. W tym intrygującym wystąpieniu Jared Diamond porównuje traktowanie starszych - lepsze i gorsze - w wielu różnych społeczeństwach i radzi nam korzystać z ich doświadczeń.

Play

09:25

TEDGlobal 2013

Andreas Raptopoulos: Nie ma dróg? Załatwią to drony

2013-06-111,056,680 views

Readability: 4.2

---

Miliard ludzi na świecie nie ma dostępu do sieci dróg dostępnych przez cały rok. Czy struktura Internetu może służyć jako model rozwiązania tego problemu? Andreas Raptopoulos uważa, że jest to możliwe. Przedstawia nowy rodzaj systemu transportu używającego napędzanych elektrycznie autonomicznych maszyn latających, które mogą dostarczać leki, żywność, towary i zaopatrzenie tam, gdzie jest to potrzebne.

Play

10:22

TEDxMidAtlantic

Henry Evans i Chad Jenkins: Poznaj roboty służące ludzkości

2013-10-261,255,010 views

Readability: 4.7

---

Sparaliżowany po udarze, Henry Evans używa robota do teleprezentacji, by wystąpić na scenie i pokazać jak nowa technologia robotyczna, dostosowana do jego osobistych potrzeb przez grupę Robots for Humanity, pomaga mu żyć. Henry Evans prezentuje zwinnego drona typu quadrotor opracowanego przez grupę pod kierownictwem Chada Jenkinsa. Ten wynalazek umożliwia mu poruszanie się. Henry może w końcu obejrzeć swój ogród, czy też pospacerować po uniwersyteckim kampusie. (Nagrano na TEDxMidAtlantic).

Play

13:51

TEDGlobal 2013

Ekologia widziana z powietrza

2013-06-12775,949 views

Readability: 4.6

---

Z czego naprawdę są zbudowane nasze lasy? Ekolog Greg Asner używa spektrometru i silnych laserów do mapowania natury z powietrza z dokładnością 3D. Nazywa to "nowoczesnym systemem rozliczeniowym" węgla. Podczas prezentacji, Asner przekazuje jasną wiadomość: Aby uratować ekosystemy, potrzebujemy więcej danych zdobywanych nowymi sposobami.

Play

12:57

TED@BCG Singapore

Stefan Larsson: Czego lekarze mogą nauczyć się od siebie?

2013-10-10887,249 views

Readability: 4.2

---

Te same zabiegi wykonuje się inaczej w różnych szpitalach. Jednak pacjenci nie zdają sobie sprawy, że wybór chirurga jest jak gra na loterii. Stefan Larsson analizuje na przykładzie operacji wymiany biodra, co można osiągnąć, gdy lekarze zmierzą jakość i podzielą się doświadczeniami, aby w oparciu o te dane określić, która technika jest najbardziej skuteczna. Czy opieka zdrowotna mogłaby być lepsza i tańsza, gdyby lekarze uczyli się od siebie nawzajem?

Play

13:32

TEDGlobal 2013

Lian Pin Koh: Spojrzenie z lotu ptaka - drony i ich udział w ochronie przyrody

2013-06-11643,849 views

Readability: 5.2

---

Ekolożka Lian Pin Koh przekonuje nas do stosowania dronów w pracy nad ochroną zagrożonych lasów i zwierząt. Te lekkie, samodzielne latające maszyny potrafią śledzić zwierzęta w ich naturalnych siedliskach, monitorować stan lasów deszczowych, a nawet walczyć z przestępczością, wykrywając kłusowników za pomocą kamery termowizyjnej. A w dodatku są niezwykle tanie.

Play

07:19

TEDGlobal 2013

Jane McGonigal: Wieloosobowa walka na kciuki

2013-06-111,226,581 views

Readability: 3

---

Co się dzieje, gdy postawisz całą publiczność na nogi i połączysz widzów ze sobą? Chaos, ot cała rzecz. Tak właśnie się stało, gdy Jane McGonigal próbowała nauczyć uczestników TED swojej ulubionej gry. Jednak czego można oczekiwać od gry w wieloosobową walkę na kciuki?

Play

15:16

TEDMED 2013

Mick Cornett: Jak otyłe miasto zrzuca 450 tys. kilogramów

2013-04-081,693,177 views

Readability: 4.1

---

Oklahoma City to średniej wielkości miasto z dużym problemem: znajdowało się na liście najbardziej otyłych miast w USA. Burmistrz Mick Cornett zdał sobie sprawę, że aby miasto stało się dobrym miejscem do życia i pracy, musi też nabrać zdrowia. W uroczej prelekcji objaśnia szereg zmian, które pomogły mieszkańcom zrzucić w sumie 450 tys. kilogramów.

Play

09:02

TEDCity2.0

Mohamed Ali: Co łączy bezrobocie i terroryzm

2013-09-201,077,230 views

Readability: 4

---

Owszem, marzenia młodych bezrobotnych z wielkich miast o dobrobycie i możliwościach rozwoju spełniają się, ale niestety zbyt często dlatego, że trafiają do grup terrorystycznych i innych niebezpiecznych organizacji. Obrońca praw człowieka, Mohamed Ali, przedstawia kilka historii ze swojego rodzinnego Mogadiszu, aby dać mocne poparcie dla inkubatorów przedsiębiorczości, tworzonych dla młodych i ambitnych mieszkańców miast.

Play

11:41

TEDCity2.0

Projektując z myślą o niewidomych

2013-10-111,081,680 views

Readability: 3.6

---

Jak wyglądałoby miasto zaprojektowane dla niewidomych? Chris Downey jest architektem, który nagle stracił wzrok w 2008 roku. Porównuje życie w swoim ukochanym San Francisco przed i po utracie zdolności widzenia i pokazuje jak przemyślane projekty, które ułatwiają mu życie, mogą wpłynąć pozytywnie na życie innych.

Play

06:25

TEDGlobal 2013

Arthur Benjamin: Magia liczb Fibonacciego

2013-06-127,057,274 views

Readability: 3.2

---

Matematyka jest logiczna, funkcjonalna i... po prostu niesamowita. Matemagik Artur Benjamin bada ukryte własności ciągu Fibonacciego, tego dziwnego i wspaniałego zbioru liczb. (I przypomina, że matematyka może też być źródłem inspiracji!)

Play

19:19

TEDxBrussels

Mikko Hypponen: Jak agencja NSA zawiodła zaufanie całego świata - czas działać.

2013-10-281,651,014 views

Readability: 4.4

---

Najświeższe doniesienia zwróciły naszą uwagę na fakt, że USA przeprowadza całościową inwigilację każdego cudzoziemca, którego dane przepuszczane są przez którykolwiek z amerykańskich systemów. Bez znaczenia pozostaje kwestia, czy osoba ta jest podejrzewana o przestępstwo, czy też nie. Według Mikko Hypponena oznacza to, że każdy międzynarodowy użytkownik internetu jest poddany obserwacji. Bardzo istotne wystąpienie połączone z apelem, aby znaleźć alternatywę dla amerykańskich korporacji w dziedzinie światowych potrzeb informacyjnych.

Play

14:24

TEDGlobal 2013

Grégoire Courtine: Sparaliżowany szczur, który chodził

2013-06-13989,937 views

Readability: 5.6

---

Uraz rdzenia kręgowego może zerwać komunikację między mózgiem a ciałem, prowadząc do paraliżu. Prosto ze swojego laboratorium Grégoire Courtine przedstawia nową metodę, łączącą terapię farmakologiczną, stymulację elektryczną i użycie robota. Może to ponownie pobudzić ścieżki nerwowe i pomóc ciału ponownie nauczyć się samodzielnego poruszania. Zobacz, jak to działa i jak sparaliżowany szczur jest w stanie biegać i poruszać się po schodach.

Play

17:57

TEDSalon NY2013

Rodrigo Canales: Morderczy geniusz karteli narkotykowych

2013-10-012,408,475 views

Readability: 5.6

---

Szacuje się, że liczba ludzi, którzy zginęli w walkach karteli narkotykowych w Meksyku w ciągu 6 ostatnich lat, może sięgać nawet 100 tysięcy. Możemy sądzić, że nie ma to z nami nic wspólnego, ale tak naprawdę wszyscy jesteśmy współwinni, jak udowadnia Rodrigo Canales, wykładowca Yale, w tej bezkompromisowej wypowiedzi obalającej powszechne wyobrażenia na temat metod działania karteli narkotykowych. Rzeź nie jest efektem działania bezmyślnych bandziorów strzelających do siebie na oślep, lecz rezultatem wprowadzania w życie przemyślanej strategii marki.

Play

07:54

TEDCity2.0

Robin Nagle: Co odkryłam w nowojorskich śmieciach

2013-09-201,728,898 views

Readability: 3.6

---

Mieszkańcy Nowego Jorku produkują 11 tysięcy ton śmieci dziennie. Każdego dnia! Ta zdumiewająca statystyka spowodowała, że Robin Nagle rozpoczęła projekt badawczy wspólnie z miejskim wydziałem komunalnym. Wydeptywała ścieżki, obsługiwała mechaniczne miotły, samodzielnie prowadziła śmieciarkę - wszystko, by odpowiedzieć na proste, a jednocześnie trudne pytanie: Kto po nas sprząta?

Play

08:52

TEDGlobal 2013

Holly Morris: Czemu zostać w Czarnobylu? Ponieważ tam jest dom.

2013-06-121,157,051 views

Readability: 4.7

---

Czarnobyl był miejscem najgorszego wypadku nuklearnego na świecie, a od 27 lat obszar wokół reaktora znany jest jako Strefa Wykluczenia. Mimo to społeczność około 200 osób nadal tam mieszka, w większości są to starsze kobiety. Te dumne babcie sprzeciwiły się rozkazom przesiedlenia, ponieważ więzi łączące je z ojczyzną i społecznością to 'siły rywalizujące nawet z promieniowaniem'.

Play

12:02

TEDGlobal 2013

Abha Dawesar: Życie w Cyfrowym Teraz

2013-06-141,328,801 views

Readability: 3.6

---

Rok temu Abha Dawesar mieszkała na Manhattanie pozbawionym elektryczności po uderzeniu huraganu Sandy. Nieustannie rozglądała się za gniazdkami, żeby móc podładować swoje urządzenia elektroniczne. Jako powieściopisarkę uderzyła ją nagła konstatacja: czy współczesne życie nie kręci się już wyłącznie wokół cyfrowej łączności? Czy nie przegapiamy tego, co dzieje się naprawdę?

Play

14:06

TEDGlobal 2013

Mariana Mazzucato: Rząd jako inwestor, ryzykant, innowator

2013-06-26946,214 views

Readability: 4.5

---

Dlaczego rząd nie usunie się z drogi i nie pozwoli prywatnemu sektorowi - prawdziwym rewolucjonistom - wdrażać innowacji? To retoryczne pytanie można usłyszeć wszędzie i Mariana Mazzucato chce położyć temu kres. W energetyzującym wystąpieniu pokazuje w jaki sposób państwo, które przez wielu jest postrzegane jako powolny, przykucnięty kolos, jest w rzeczywistości jednym z największych ryzykantów i nadaje kształt rynkowi.

Play

07:45

TEDGlobal 2013

Xavier Vilalta: Architektura zadomowiona w swojej społeczności

2013-06-111,048,889 views

Readability: 4.1

---

Kiedy stypendysta TED Xavier Vilalta został poproszony o utworzenie wielopiętrowego centrum handlowego w Addis Abeba, spanikował. Inne centra handlowe zawierały wszystko to, czego nienawidził w nowoczesnej architekturze: były nieekonomiczne, miały szklane wieże wymagające mnóstwa energii, a ich wygląd nie miał nic wspólnego z Afryką. Podczas tej czarującej prelekcji Vilalta pokazuje alternatywne podejście: wykorzystanie natury, odwołania do tradycyjnych projektów i tworzenie pięknych, nowoczesnych, symbolicznych budynków, dopasowanych do społeczeństwa.

Play

14:11

TEDxCERN

Gian Giudice: Wszechświat na ostrzu noża

2013-05-032,152,454 views

Readability: 5.1

---

Jakie było największe zaskoczenie po odkryciu bozonu Higgsa? Że nie było żadnych niespodzianek. Gian Giudice prowadzi słuchaczy przez zagadnienie fizyki teoretycznej: co by było, gdyby pole Higgsa znajdowało się w hipergęstym stanie prowadzącym do zapadnięcia się materii? Dowcipnie i porywająco Giudice roztacza ponure wizje przyszłości i uspokaja, że jeszcze nie czas się martwić.

Play

13:12

TEDSalon NY2013

Parul Sehgal: Oda do zazdrości

2013-07-252,362,572 views

Readability: 4.2

---

Czym jest zazdrość? Co ją napędza i dlaczego wszyscy skrycie ją kochamy? Jak dotąd żadne badania nie wyjaśniły, czemu jest "samotna, długotrwała, pociągająca" - żadne, poza literaturą, jak twierdzi Parul Seghal. Umiejętnie wykorzystując literackie przykłady, przekonuje, że zazdrość nie różni się tak bardzo od poszukiwania prawdy.

Play

13:34

TEDGlobal 2013

Charles Robertson: Bliski boom Afryki

2013-06-131,294,049 views

Readability: 4.3

---

W ostatnim dziesięcioleciu na całym kontynencie afrykańskim miał miejsce nieznaczny, ale stabilny wzrost. Ekonomista Charles Robertson ma odważną teorię: Afryka jest bardzo bliska boomu gospodarczego. Wspomina o różnych wskaźnikach: od wzrostu poziomu wykształcenia po światowe (nie tylko chińskie) inwestycje, na podstawie których prognozuje gwałtowny rozwój dla 100 milionów ludzi, który nastąpi znacznie szybciej niż można byłoby się spodziewać..

Play

13:19

TEDGlobal 2013

Steve Howard: Zaangażujmy się na całego w zrównoważony rozwój

2013-06-141,192,585 views

Readability: 3.7

---

Z wielkich niebieskich budynków IKEA wyrosły panele słoneczne i turbiny wiatrowe, a w środku półki pełne są oświetlenia LEDowego i bawełny z recyklingu. Dlaczego? Dlatego, że, jak ujął to Steve Howard: "Zrównoważony rozwój z zachcianki stał się musem". Howard, dyrektor do spraw zrównoważonego rozwoju w meblarskim gigancie, mówi o swoim dążeniu do sprzedawania przyjaznych środowisku materiałów i praktyk, zarówno wewnątrz organizacji, jak dla klientów na całym świecie, i rzuca wyzwanie innym światowym gigantom.

Play

09:07

TEDGlobal 2013

Hetain Patel: Kim jestem? Przemyśl to

2013-06-112,878,196 views

Readability: 4.1

---

Jak decydujemy, kim jesteśmy? Zaskakujący występ Hetaina Patela to zabawa z tożsamością, językiem i akcentem... i zmusza do myślenia głębszego niż oparte na powierzchownym wyglądzie. Wspaniała medytacja o jaźni w wykonaniu Hetaina Patela, dla którego inspiracją był Bruce Lee.

Play

15:01

TEDGlobal 2013

Alessandro Acquisti: Dlaczego prywatność ma znaczenie

2013-06-141,423,103 views

Readability: 4.8

---

Granica pomiędzy sferą publiczną i prywatną rozmyła się w ostatnich 10 latach, zarówno w internecie, jak i realnym życiu. Alessandro Acquisti tłumaczy, co to oznacza i dlaczego ta granica jest istotna. W tym prowokującym do przemyśleń, nieco przerażającym przemówieniu, dzieli się szczegółami już przeprowadzonych i bieżących badań - między innymi projektu, który pokazał, jak łatwo jest znaleźć poufne dane osobiste na temat obcej osoby na podstawie jej zdjęcia.

Play