TED Talks with Dutch transcript

15:50

TEDGlobal 2014

Andrés Ruzo: De kokende rivier in de Amazone

2014-10-062,147,830 views

Readability: 4

---

Toen Andrés Ruzo een klein jongetje was in Peru, vertelde zijn opa hem een verhaal met een vreemd detail: een rivier, diep in de Amazone, die kookt alsof er een vuur onder brandt. Twaalf jaar later, inmiddels geowetenschapper, trok Ruzo diep de jungle van Zuid-Amerika in, om deze kokende rivier te zoeken. Reis mee met Ruzo in een tijdperk waarin alles lijkt te zijn in kaart gebracht, gemeten en begrepen, en ontdek samen met hem een rivier die ons de grens tussen het bekende en het onbekende in twijfel laat trekken... en ons eraan herinnert dat er grote wonderen zijn die nog ontdekt moeten worden.

Play

14:05

TEDGlobal>Geneva

Dambisa Moyo: De economische groei is stilgevallen. Laten we hem repareren

2015-12-081,586,996 views

Readability: 5.8

---

Economische groei is de uitdaging van deze eeuw. Zonder groei floreren politieke en sociale instabiliteit, stagneert menselijke vooruitgang en worden maatschappijen duisterder. Maar, zegt econome Dambisa Moyo, kapitalisme alleen kan niet de groei creëren die we nodig hebben. Ze toont dat in zowel door de staat gesteunde, als in marktgedreven modellen, kapitalisme niet kan voorzien in het oplossen van sociale problemen, het voorkomen van corruptie of het uitwissen van inkomensongelijkheid. Moyo beziet het huidige economische landschap en stelt voor dat we kapitalisme zien als een spectrum, zodat we verschillende modellen kunnen samenvoegen, om zo groei mogelijk te maken.

Play

09:25

TEDMED 2015

Judson Brewer: Een simpele manier om een slechte gewoonte af te leren

2015-11-1814,689,053 views

Readability: 4.4

---

Kunnen we slechte gewoontes afleren door er nieuwsgierig naar te zijn? Psychiater Judson Brewer bestudeert de relatie tussen mindfulness en verslaving -- van roken tot dwangmatig eten tot al die andere dingen die we doen, ook al weten we dat ze slecht voor ons zijn. Leer bij over het mechanisme van gewoonte-ontwikkeling en ontdek een simpele maar diepgaande tactiek die je misschien helpt om je volgende drang te verslaan om te roken, te snoepen of te sms'en achter het stuur.

Play

14:11

TEDGlobal>Geneva

Auke Ijspeert: Pleurobot: een robot die rent en zwemt als een salamander

2015-12-082,016,271 views

Readability: 4.8

---

Robotontwerper Auke Ijspeert ontwerpt biorobots: op dieren geïnspireerde robots die kunnen voortbewegen over complex terrein en die zo uit een science fiction-wereld lijken te zijn ontsnapt. Het ontwikkelen van deze robots levert betere apparaten op die kunnen worden ingezet voor werk op moeilijk bereikbare plekken, bijvoorbeeld tijdens reddingsacties. Maar deze robots zijn niet alleen een nabootsing van de natuur, ze helpen ons ook de biologie beter te begrijpen, doordat ze nieuwe inzichten verschaffen in de rol die het ruggenmerg speelt bij voortbeweging.

Play

11:01

TEDGlobal>London

Melati en Isabel Wijsen: Onze campagne om plastic tasjes op Bali uit te bannen

2015-09-291,581,556 views

Readability: 4.1

---

Plastic tasjes zijn vrijwel onverwoestbaar en toch worden ze ontzettend onverschillig gebruikt en weggegooid. De meeste eindigen in de oceaan, waar ze het water vervuilen en het mariene leven beschadigen. De rest wordt verbrand op vuilnisbergen, waarbij schadelijke gifstoffen vrijkomen in de atmosfeer. Melati en Isabel Wijsen zijn op een missie om de verstikking van hun prachtige thuisland, het eiland Bali, te stoppen. Hun moeite -- petities, schoonmaakacties op het strand en zelfs een hongerstaking -- werd beloond toen ze hun gouverneur overtuigden om zich te verbinden aan een plastic-tasjes-vrij Bali voor 2018. "Laat niemand je ooit vertellen dat je te jong bent of dat je het niet begrijpt", zegt Isabel om andere aspirant-activisten te inspireren. "We zeggen niet dat het gemakkelijk zal zijn, maar we zeggen wel dat het het waard is."

Play

17:34

TEDGlobal>Geneva

Elizabeth Lev: Het ongehoorde verhaal van de Sixtijnse Kapel

2015-12-081,736,931 views

Readability: 4.6

---

De Sixtijnse Kapel is één van de meest iconische gebouwen op aarde -- maar er zijn een hoop dingen die je er wellicht niet over wist. In deze tour-de-force-talk leidt kunsthistorica Elizabeth Lev ons langs de zoldering van het beroemde gebouw en langs Michelangelo's levendige uitbeelding van traditionele verhalen. Ze toont hoe de schilder verder reikte dan de religieuze iconografie om nieuwe artistieke wateren te verkennen. Vijfhonderd jaar nadat de kunstenaar haar beschilderde, zegt Lev, dwingt de Sixtijnse Kapel ons om rond te kijken als in een spiegel en ons af te vragen: "Wie ben ik, welke rol speel ik in dit grote theater des levens?"

Play

13:55

Mission Blue II

David Gruber: Lichtgevende haaien en andere schitterende zeeschepsels

2015-10-102,351,063 views

Readability: 4.3

---

Slechts een paar meter on de golven ontdekte mariene bioloog, fotograaf en ontdekkingsreizger David Gruber iets geweldigs -- een verrassende nieuwe groep zeeschepsels die licht geven in verschillende kleuren in het schemerende blauwe licht van de oceaan. Ga mee op zijn ontdekkingsreis naar fluorescerende haaien, zeepaardjes, zeeschildpadden en meer. Zie hoe deze lichtgevende dieren ons een nieuw inzicht kunnen geven in onze eigen hersenen.

Play

19:52

TEDGlobal>Geneva

Yanis Varoufakis: Kapitalisme verslindt democratie -- tenzij wij onze mond open doen

2015-12-082,947,643 views

Readability: 5.5

---

Heb je je ooit afgevraagd waarom politici niet meer zijn wat ze waren, waarom overheden niet in staat lijken echte problemen op te lossen? Econoom Yanis Varoufakis, voormalig Minister van Financiën van Griekenland, stelt dat dit komt omdat je als politicus niet per se machthebber bent -- omdat de werkelijke macht ligt bij degenen die de economie beheersen. Hij vindt dat de superrijken en bedrijven de politieke sfeer kannibaliseren en zo financiële crisis veroorzaken. Luister in deze talk naar zijn droom van een wereld waarin kapitaal en arbeid niet langer met elkaar in gevecht zijn. Een wereld die 'tegelijkertijd libertair, Marxistisch en Keynesiaans' is.

Play

13:57

TEDGlobal>Geneva

Jill Farrant: Hoe we gewassen kunnen laten overleven zonder water

2015-12-081,562,697 views

Readability: 4.6

---

Naarmate de wereldbevolking groeit en de effecten van klimaatverandering beter zichtbaar worden, moeten we meer mensen voeden met minder bewerkbaar land. Moleculair biologe Jill Farrant bestudeert een zeldzaam fenomeen dat zou kunnen helpen: 'oprichtingsplanten' -- enorm veerkrachtige planten die ogenschijnlijk uit de dood opstaan. Zouden zij oplossing kunnen bieden voor het verbouwen van voedsel op onze steeds warmere, drogere aarde?

Play

10:57

TEDxYouth@Sydney

Oscar Schwartz: Kan een computer gedichten schrijven?

2015-05-20875,724 views

Readability: 4.3

---

Als je een gedicht leest en erdoor ontroerd bent, maar vervolgens ontdekt dat het geschreven is door een computer, heeft dat dan invloed op die ontroering? Zou je vinden dat de computer zich creatief had uitgedrukt, of zou je vinden dat je beetgenomen was? Schrijver Oscar Schwartz onderzoekt in deze talk waarom we zo sterk reageren op het idee van een computer die poëzie schrijft -- en hoe deze reactie ons helpt begrijpen wat het betekent mens te zijn.

Play

06:50

TEDYouth 2015

Jill Heinerth: De raadselachtige wereld van onderwatergrotten

2015-11-141,921,342 views

Readability: 4

---

Grotduiker Jill Heinerth verkent de verborgen ondergrondse waterwegen die door onze planeet vloeien. Heinerth werkt samen met biologen, klimatologen en archeologen om de mysteries te verklaren rond de levensvormen die in enkele van de meest afgelegen plekken op aarde wonen en helpt onderzoekers de geschiedenis van de klimaatverandering te ontknopen. Duik mee onder de golven en ontdek de wonderbaarlijke ruimte binnenin de aarde in deze korte talk.

Play

07:18

TEDWomen 2015

Achenyo Idachaba: Hoe ik van een dodelijke plant een bloeiende handel maakte

2015-05-271,836,174 views

Readability: 4.8

---

De waterhyacint mag er dan uitzien als een onschuldige plant die mooi tot bloei komt, maar eigenlijk is het een invasieve waterplant die waterwegen verstopt, handel lam legt, onderwijs verhindert en het leven van alledag ontwricht. Bio-ondernemer Achenyo Idachaba zag deze plaag als een kans. Ontdek hoe ze onkruid verandert in geweven wonderen.

Play

13:08

TEDxMidAtlantic

Melvin Russell: Ik ben blij om agent te zijn, maar verandering is noodzakelijk

2015-09-251,121,144 views

Readability: 3.4

---

We hebben politiekorpsen zo sterk tot beschermers gevormd, dat we zijn vergeten wat het eigenlijk betekent om de gemeenschap tot dienst te zijn, aldus commissaris Melvin Russell van het politiekorps van Baltimore. We zijn afgestompt en het politiekorps is onpersoonlijk geworden. Na zijn aanstelling als wijkcommandant in een van de slechtste wijken van Baltimore, heeft Russell hervormingen doorgevoerd met als doel het terugwinnen van het vertrouwen van de bevolking en het verlagen van de criminaliteit. "De ordehandhaving verkeert in een crisis," zegt hij, "maar we kunnen daar nog steeds wat aan doen, door onze steden weer op te bouwen en ons land weer prachtig te maken."

Play

09:49

TEDGlobal>Geneva

James Veitch: Dit gebeurt er als je reageert op spam

2015-12-0855,851,315 views

Readability: 3.9

---

Verdachte e-mails: niet geclaimde obligaties, kluisjes vol diamanten, goede vrienden die gestrand zijn in het buitenland. Ze verschijnen in onze inbox en onze eerste neiging is om ze direct te verwijderen. Maar wat zou er gebeuren als je er op reageert? Kijk mee met schrijver en komiek James Veitch die vertelt over zijn wekenlange correspondentie met een spammer die hem een aanbod deed dat te mooi was om te laten lopen.

Play

12:26

TEDxCambridge

Sebastian Wernicke: Hoe gebruik je data om een succesvolle TV show te maken

2015-06-181,628,704 views

Readability: 4

---

Leidt het verzamelen van meer data tot het nemen van betere beslissingen? Concurrerende, data-bewuste bedrijven zoals Amazon, Google en Netflix hebben geleerd dat alleen data-analyse niet altijd tot optimale resultaten leidt. In deze talk legt data-wetenschapper Sebastian Wernicke uit wat er fout gaat als we beslissingen nemen die louter op data gebaseerd zijn -- en stelt een slimmere manier voor om ermee om te gaan.

Play

05:26

TED2015

Aomawa Shields: Hoe we buitenaards leven kunnen ontdekken

2015-03-161,734,106 views

Readability: 4.9

---

Sterrenkundige Aomawa Shields zoekt naar aanwijzingen over buitenaards leven in het heelal door de atmosferen van verre exoplaneten te onderzoeken. Wanneer ze niet bezig is met het verkennen van de hemelsfeer, is de klassiek geschoolde actrice (en TED Fellow) op zoek naar manieren om jonge vrouwen bij de wetenschap te betrekken met behulp van toneel, schrift en visuele kunst. "Misschien zullen ze zich op een dag bij de astronomen voegen die vol tegenstrijdigheden zitten," zegt ze, "en hun achtergrond gebruiken om voor eens en altijd te ontdekken dat we echt niet alleen zijn in het heelal."

Play

15:33

TEDGlobal>London

Tim Harford: Hoe frustratie ons creatiever kan maken

2015-09-293,929,150 views

Readability: 4.3

---

Uitdagingen en problemen kunnen je creatieve proces doen ontsporen ... of je juist creatiever maken dan ooit. Met het verrassende verhaal achter het best-verkochte solo piano-album in de geschiedenis, zou Tim Harford je wel eens kunnen overtuigen van de voordelen van werken met een toefje chaos.

Play

13:34

TEDGlobal>Geneva

Wael Ghonim: Laten we sociale media ontwerpen die echte veranderingen bewerkstelligen

2015-12-081,618,970 views

Readability: 4.9

---

Wael Ghonim bracht mede de Arabische Lente op gang in zijn thuisland Egypte ... door een Facebookpagina op te zetten. Maar zodra de revolutie zich naar de straat verplaatste, zo onthult hij, veranderde ze van hoopvol naar chaotisch, daarna vreselijk en hartverscheurend. En de sociale media volgden het voorbeeld. Wat ooit een plaats was voor crowdsourcing, overleg en uitwisseling, werd een gepolariseerd slagveld. Ghonim vraagt: wat kunnen we aan ons gedrag op het internet veranderen? Hoe kunnen we het internet en de sociale media gebruiken om beleefdheid en beredeneerde argumenten te genereren?

Play

12:47

TEDxBeaconStreet

Robert Waldinger: Wat maakt een leven goed? Lessen uit het langstlopende onderzoek naar geluk

2015-11-1431,511,567 views

Readability: 3.5

---

Wat houdt ons gelukkig en gezond, ons leven lang? Als je denkt dat het roem en geld zijn, dan ben je niet de enige -- maar volgens psychiater Robert Waldinger vergis je je. Als leider van een onderzoek naar volwassen ontwikkeling dat al 75 jaar loopt, heeft Waldinger een nooit geziene toegang tot gegevens over echt geluk en tevredenheid. In deze talk deelt hij drie belangrijke lessen uit dat onderzoek en enkele praktische levenswijsheden, zo oud als de straat, over hoe je een lang leven leidt dat je voldoening geeft.

Play

19:55

TEDGlobal>Geneva

António Guterres: Vluchtelingen hebben recht op bescherming

2015-12-081,188,210 views

Readability: 4.6

---

Hoge VN-Commissaris voor de Vluchtelingen António Guterres denkt dat we de mondiale vluchtelingencrisis kunnen oplossen - en hij biedt overtuigende, verrassende redenen waarom we het moeten proberen. In gesprek met Bruno Giussani van TED bespreekt Guterres de historische oorzaken van de huidige crisis en schetst de stemming van de Europese landen die proberen om honderdduizenden wanhopige families te screenen, te beschutten en te huisvesten. Groter plaatje: Guterres pleit voor een multilaterale wending naar acceptatie en respect - door de anti-vluchtelingen propaganda en de wervingsmachine van groepen zoals ISIS te trotseren.

Play

13:58

TEDGlobal>Geneva

Harry Cliff: Hebben we het einde van de fysica bereikt?

2015-12-082,620,349 views

Readability: 4.7

---

Waarom is er iets in plaats van niets? Waarom bestaan er zoveel interessante dingen in het universum? Deeltjesfysicus Harry Cliff werkt aan de Large Hadron Collider in het CERN en mogelijk heeft hij slecht nieuws voor mensen die op zoek zijn naar antwoorden op deze vragen. Ondanks de inspanningen van wetenschappers (met behulp van de grootste machine ter wereld) zullen we misschien nooit alle vreemde aspecten van de natuur kunnen verklaren. Betekent dat het einde van de fysica? Leer er meer over in deze fascinerende talk over het meest recente onderzoek naar de geheime structuur van het universum.

Play

11:10

Mission Blue II

Jason deCaires Taylor: Een onderwatermuseum dat wemelt van het leven

2015-10-101,650,316 views

Readability: 4.4

---

Voor beeldhouwer Jason deCaires Taylor is de oceaan meer dan een muze - het is een tentoonstellingsruimte en een museum. Taylor creëert beeldhouwwerken van menselijke vormen en aards leven op het land en zinkt ze af naar de oceaanbodem, waar ze worden geabsorbeerd door de zee en van levenloze steen worden omgevormd tot vitale leefgebieden voor koralen, schaaldieren en andere wezens. Het resultaat: raadselachtige, angstaanjagende en kleurrijke commentaren op ons eigen vergankelijke bestaan, het sacrale van de oceaan en de adembenemende vernieuwingskracht ervan.

Play

15:45

TEDWomen 2015

Jane Fonda en Lily Tomlin: Een hilarische viering van een levenslange vrouwenvriendschap

2015-05-273,843,912 views

Readability: 3.6

---

Het legendarische duo Jane Fonda en Lily Tomlin zijn al tientallen jaren vriendinnen. In een eerlijke, gevoelige en brede conversatie gepresenteerd door Pat Mitchell, discussiëren de drie dames over ouderdom, feminisme, de verschillen tussen mannen- en vrouwenvriendschappen. Maar ook over wat het betekent om een goed leven te leiden en de rol van vrouwen voor de toekomst van onze planeet. "Ik weet niet wat ik zonder mijn vriendinnen zou moeten," zegt Fonda. "Ik besta omdat ik vriendinnen heb."

Play

08:50

TEDxGroningen

Alison Killing: Wat gebeurt er als een stad geen ruimte meer heeft voor de doden?

2014-11-201,532,318 views

Readability: 3.8

---

"Als je je eigen kerkhof wil beginnen" in het VK, zegt Alison Killing, "dan kan dat eigenlijk wel." Ze denkt veel na over waar we sterven en worden begraven -- en in deze talk geeft de architect en TED Fellow een verbazingwekkend, economisch en sociaal perspectief op een over het hoofd gezien onderdeel van onze steden: het kerkhof. Ze behandelt specifiek de wetten van het VK en onthult de fascinerende, soms grappige en vaak tegenstrijdige wetten over waar je begraven kunt worden.

Play

06:29

TEDYouth 2015

Raymond Wang: Hoe ziektekiemen zich verspreiden in vliegtuigen -- en hoe dat te stoppen

2015-11-141,821,024 views

Readability: 3.6

---

Raymond Wang is nog maar 17, maar hij draagt al bij aan een gezondere toekomst voor ons. Met behulp van stromingsleer creëerde hij rekenkundige simulaties van hoe lucht beweegt in vliegtuigen, en wat hij vond is verontrustend -- wanneer een persoon niest in een vliegtuig, helpt de luchtstroom juist om deze ziekteverwekkers te verspreiden onder andere passagiers. Wang toont een onvergetelijke animatie over hoe een nies reist in een vliegtuigcabine, evenals zijn bekroonde oplossing: een klein, vin-vormig apparaat dat zorgt voor meer frisse luchtstroming in vliegtuigen en het afvoeren van lucht met ziekteverwekkers.

Play

11:22

TEDxBrussels

Laura Robinson: Geheimen van de mysterieuze zeebodem

2014-12-011,759,346 views

Readability: 4.1

---

Honderden meters onder het oceaanoppervlak onderzoekt Laura Robinson de steile hellingen van gigantische onderzeese bergen. Ze is op jacht naar duizenden jaren oude koralen, die ze in een kernreactor onderzoekt om te ontdekken hoe de oceaan in de loop van de tijd verandert. Door de geschiedenis van de aarde te bestuderen hoopt Robinson aanwijzingen te vinden voor wat er in de toekomst kan gaan gebeuren.

Play

14:25

Mission Blue II

Paul Greenberg: De vier vissen die we te veel eten -- en een beter alternatief

2015-10-101,595,957 views

Readability: 3.9

---

De manier waarop we populaire vis zoals zalm, tonijn en garnalen vangen dreigt onze oceanen te vernietigen. Paul Greenberg belicht de enorme omvang en irrationaliteit van de visindustrie en suggereert een aantal specifieke veranderingen waar zowel de natuur, als de mensen die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de visvangst, beter van kunnen worden.

Play

06:23

TEDYouth 2015

Danit Peleg: Vergeet winkelen. Binnenkort download je je nieuwe kleren

2015-11-141,815,304 views

Readability: 3.9

---

Downloadbare, printbare kleding in jouw klerenkast? Wat ooit begon als Danit Peleg's modeschool-project, is uitgegroeid tot een collectie van 3D-geprinte ontwerpen met voldoende kwaliteit en flexibiliteit voor dagelijks gebruik. "Mode is een heel fysiek iets," zegt ze. "Ik vraag me af hoe onze wereld eruit zal zien als onze kleren digitaal zijn."

Play

13:47

Mission Blue II

Kristen Marhaver: Hoe we babykoraal kweken om de riffen te herstellen

2015-10-10899,361 views

Readability: 4.4

---

Kristen Marhaver bestudeert koralen, minuscule wezentjes ter grootte van een sesamzaadje. Ze doen er honderden jaren over om kilometerslange prachtige, levensondersteunende structuren te vormen. Zoals ze zelf toegeeft, is het niet moeilijk triest te worden van de deplorabele toestand waarin koraalriffen verkeren. Ze zijn slechts in het nieuws omdat ze verbleken, doodgaan en tot slijm vervallen. Het goede nieuws is dat we steeds meer leren over deze maritieme ongewervelden -- onder meer over hoe we ze kunnen helpen (en zij vervolgens ons). Deze biologist en TED Senior Fellow geeft ons een kijkje in de prachtige, geheimzinnige levens van deze hardwerkende en breekbare wezens.

Play

15:46

TEDxSMU

Jessica Shortall: De toekomst van de VS heeft betaald ouderschapsverlof nodig

2015-10-171,521,725 views

Readability: 3.5

---

We kunnen niet zonder werkende vrouwen en we kunnen niet zonder werkende vrouwen die kinderen krijgen. Dus waarom is Amerika een van de weinige landen in de wereld waar de overheid kersverse moeders geen betaald verlof geeft? In deze indringende talk laat Jessica Shortall op een gepassioneerde manier zien dat de realiteit van werkende jonge moeders in Amerika zowel verborgen als afschuwelijk is: jaarlijks moeten miljoenen vrouwen een paar weken na de bevalling alweer aan het werk. Het idee dat zij wil verspreiden: het is tijd om de economische, fysieke en psychologische kosten van hoe wij omgaan met werkende moeders en hun baby's te onderkennen en om de toekomst van onze economie veilig te stellen door alle werkende ouders betaald verlof te geven.

Play